වැඩකරන ජනතාව වෙනුවෙන් නව සම්මුතියක්

කෝවිඞ්-19 වසංගතය ශ‍්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික සහ සමාජ ව්‍යුහයන්වල ගැබ් වි තිබෙන අර්බුදයේ ප‍්‍රමාණය නිරාවරණය කිරීමට සමත් වී තිබේ. ශාරීරික දුරස්ථභාවය පවත්වා ගැනීම, සෞඛ්‍යමය අවදානම් අවම කරගැන්ම සඳහා වූ අවශ්‍යතාවය ආදිය විසින් සමාජ ආර්ථික කටයුතු අඩපණ කොට ඇත. අත්‍යවශ්‍ය සේවාවල’ රැකියා කරන අය හැර වැඩ කරන ජනයාගේ අති විශාල ප‍්‍රමාණයකට රක්ෂා කටයුතු සිදු නොකොට සිටීමට බල කරනු ලැබ තිබේ.

ශ‍්‍රී ලංකාවේ ශ‍්‍රම බලකායෙන් සියයට 68 ක් පමණ සංයුක්ත කරන අවිධිමත් අංශයේ මිලියන ගණන් වැඩ කරන ශ‍්‍රමිකයින්ගේ ජීවිතය පවත්වා ගැන්ම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය ආදායම් ඇඳිරි නීති කාලය තුල අහිමි වූයේය. මිලියන 1.7 වන සමෘද්ධි ලබන්නන් වෙනුවෙන් සකස් කල ආර්ථික සහන වැඩසටහන මිලියන 5 ක් වන අඩු ආදායම්ලාභී පිරිස් දක්වා දීර්ඝ කිරීමට රජය ගත් තීරණයෙන් පෙන්නුම් කෙරෙන්නේ අර්බුදය ජන ජීවිතය කෙරෙහි බලපා තිබෙනන මට්ටමයි. කෙසේ වූවද, මේ වනවිට ඇතැම් සේවා යෝජකයින් යෝජනා කොට තිබෙන ආකාරයට විධිමත් අංශයේ රැකියාවල නියුක්ත අය සේවයෙන් පහ කිරීමට කටයුතු කෙරෙන්නේ නම් ඇගලූම්, සංචාරක හා මෝටර් රථ ආදී ක්ෂෙත‍්‍රවල සේවයේ නියුක්ත වන තවත් මිලියන 1.1 ක් වූ ශ‍්‍රමිකයින්ගේ ජීවනෝපායන් අහිමි වනු ඇත.

ආර්ථික ලිබරල්කරණය ආරම්භ වූ තැන් පටන් මේ වනවිට දශක පහක් ගත වී තිබෙන අතර මේ කාලය තුල ශ‍්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකයට බහුතරයක් වූ අපගේ වැඩ කරන ජනතාවට සුරක්ෂිත හා ශිෂ්ට සම්පන්න රැකියා සම්පාදනය කිරීමට නොහැකි වූ බව පැහැදිලිය. 1977 සිට වර්ධනය වූ ආර්ථික රටාව තුල වැඩ කරන ජන කොටස් අවිනිශ්චිත ජීවන පිලිවෙලකට ගොදුරු වී සිටිති. අපගේ ජාතික ආර්ථික හා කම්කරු ප‍්‍රතිපත්ති විසින් සිදු කොට තිබෙන්නේ මේ අවිනිශ්චිතතාවය වඩාත් උග‍්‍ර කිරීමය. කෝවිඞ්-19 වසංගතයෙන් පසු නැවත ආර්ථිකය යථා තත්වයට පත් කිරීම ගැන සාකච්ඡුා වෙමින් තිබෙන මේ මොහොතේ ශ‍්‍රී ලංකාවේ වැඩ කරන ජනතාව වෙනුවෙන්ිනව සම්මුතියක්’ අවශ්‍ය බව අපි සිතමු.

වැඩ කරන ජනතාව – අවිනිශ්චිතතාවයේ ගොදුරක්

ශ‍්‍රී ලංකාවේ බහුතරයක් වැඩ කරන ජනතාව සේවා නියුක්තව සිටින්‍්නේ නීතිවලින් ආරක්ෂිත නොවූ අවිධිමත් අංශයේය. ආදායම් පිරමීඩයේ පතුලෙහිම සිටින්නේ දින වැටුප් ලබන කම්කරුවන්, මෑන්පවර් කම්කරුවන්, ගෘහ සේවකයන්, වතු කම්කරුවන්, ස්වයං-රැකියාවල නියුක්ත වූවන් හා ඇගලූම්, සංචාරක, හෝටල් හා ඉදිකිරීම් ආදී කර්මාන්තවල කෙටිකාලීන හෝ තාවකාලික ගිවිසුම් මත රක්ෂාවල යෙදෙන කම්කරුවන්ය.

කම්කරු නීති මගින් සැපයෙන නිල ආවරණය මොවුන් වෙත අහිමිය. තවද රැකියා නියුක්තිය සමග සම්බන්ධ විවිධ නීතිමය ප‍්‍රතිලාභ – එනම් ජීවිකාවට සරිලන වැටුපක්, ගෙවීම් සහිත ලෙඩ නිවාඩු, ප‍්‍රසූත නිවාඩු හා විශ‍්‍රාමික ප‍්‍රතිලාභ ආදිය ද ඔවුන් වෙත ලැබෙන්නේ නැත. මේ සේවකයින් සේවයේ යොදවන පෞද්ගලික අංශය ඔවුන්ගේ ශ‍්‍රමයට පින් සිදුවන්නට විශාල ලාභයක් උපයා ගෙන තිබෙන නමුදු සියලූ අවදානම් දරා සිටින්නේ කම්කරුවන්ය. මෙම කම්කරුවන් අතුරින් ඉතාම සැලකිය යුතු පංගුවක් කාන්තාවෝ වෙති. දේශීය වේවා ගෝලීය වේවා කවර හෝ අර්බුදයක් මතු වූ විට එහි වන්දිය ගෙවීමට සිදු වන්නේ මෙම ජනතාවටය. 2019 පාස්කු ප‍්‍රහාරයෙන් පසු ඇති වූ ආර්ථික පසුබැස්ම වගේම 2008 ගෝලීය මූල්‍ය අර්බුදයෙන් පසු ඇති වූ කඩා වැටීමේ දීද බරපතලම අර්බුදයට ලක්වූයේ ඔවුන්ය.

මීට සමාන ලෙස, වසංගත තත්වය නිසා ඇති වී තිබෙන ආර්ථික අර්බුදය හේතුවෙන් වඩාත් දුෂ්කරතාවයට ලක් වී තිබෙන්නේ සේවක පිරිස්ය. ඔවුන්ගේ රැකියාවන්ය. ආර්ථික සුරක්ෂිතතාවයය. උදාහරණ ලෙස, අර්බුදයට ප‍්‍රතිචාර ලෙස ඇගලූම් කර්මාන්තයේ හාම්පුතුන් සියයට තිහක් සේවකයින් ඉවත් කිරීමට යෝජනා කොට තිබෙන අතර මෝටර් රථ වාහන අංගෝපාංග සැපයුම් අංශය තුල මිලියන 0.5 ක් පමණ රැකියා අහිමි වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.

වසංගත තත්වයට පෙර, ලංකාවේ ව්‍යාපාරික පන්තිය අපනයනවලට ප‍්‍රමුඛත්වය ලබාදෙන ආර්ථික ප‍්‍රතිපත්ති හරහා ආර්ථික වර්ධනය ඇති කරගැන්ම සඳහා සහයෝගය දුන්හ. විදේශ විනිමය උපයා ගැන්මේ අවශ්‍යතාවයෙන් මැඩුණු ප‍්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් සහ ව්‍යාපාරිකයින් එම අවශ්‍යතාවය වෙනුවෙන් වැඩ කරන ජනතාවගේ ජීවිතවල ගුණාත්මකභාවය පරදුවට තැබූහ. ශ‍්‍රම බලකාය වඩාත් කාර්යක්ෂම හා ඵලදායී කිරීමට යැයි කියමින් කම්කරු නීති වෙනස් කිරීමට ඔවුන් උත්සාහ කල අතර ශ‍්‍රම බලකාය අවිධිමත්කරණය වීම ධෛර්ය ගැන්වූහ. මේ ප‍්‍රතිපත්තිවල ප‍්‍රතිඵල ලෙස සේවකයින් මත හාම්පුතුන්ගේ ග‍්‍රහණය වඩාත් ශක්තිමත් විය. රජයේ නියාමන කාර්යය දුර්වල විය. කම්කරුවන් වෙත ලැබෙන රාජ්‍ය ආරක්ෂාව පිරිහීමට ලක්විය. වත්මන් අර්බුද අවස්ථාව පවා ව්‍යාපාරික පන්තිය විසින් යොදාගනිමින් තිබෙන්නේ ස්වකීය වාසිය වෙනුවෙන් රාජ්‍යය මැදිහත් වන බවට සහතික කරගැනීම සඳහාය. ඒ අනුව කම්කරුවන් වෙනුවෙන් තිබෙන ආරක්ෂිත නීති ඉවත් කල යුතු බවට ඔවුහු ප‍්‍රචාරය කරති. පසුගිය දිනෙක ලංකා සේව්‍යයන්ගේ සම්මේලනය ඉදිරිපත් කල යෝජනා දෙස බැලූ විට මෙම කරුණ හොඳින් පැහැදිලි වේ.  සේවක පඩි නඩි ගෙවීමට රජයෙන් මුදල් ඉල්ලා සිටින එම සංගමය අනෙක් අතට කම්කරුවන් සේවයෙන් පහ කිරීමට, සේවක ප‍්‍රතිලාභ කප්පාදු කිරීමට හා නීතියෙන් අනුමත කාලයට වඩා වැඩි කාලයක් සේවකයන්ගෙන් වැඩ ගැනීම සාධාරණීකරනය කිරිමට යෝජනා ඉදිරිපත් කොට තිබේ.

ධීවර සහ කෘෂිකාර්මික අංශ අපනයන ආර්ථිකය වෙත දිශාගත කිරීම සඳහා මෑතක දී ඉදිරිපත් වූ යෝජනාවලින් ද පෙන්නුම් කෙරෙන්නේ – ඇගලූම් අංශය හා සමානව – අපගේ ආර්ථික ප‍්‍රතිපත්තිය අධික ලෙස බාහිර ආර්ථිකය මත පරායක්ත කිරීමට තිබෙන පෙළඹුමයි. දේශීය ජනගහණයේ අවශ්‍යතා සඳහා සහ ආහාර ස්වෛරීත්වය තහවුරු කරගැන්ම වෙනුවෙන් ආහාර නිෂ්පාදනය කරනු වෙනුවට ගෝලීය උතුරේ පරිභෝජනය සදහා අපනයනය කිරීමට ගොවීන් හා ධීවර කාර්මිකයින් යොමු කිරීමට මේ අනුව යෝජනා වී තිබේ. ජාතිකවාදී ආණ්ඩු හා ඒවාවලට සහයෝගය දක්වන විදේශික-විරෝධයෙන් පෙලෙන අය පවා මෙම යෝජනා අනුමත කරති.

ගෘහ මට්ටමින් යැපුම් ආර්ථික කටයුතු දිරි ගැන්වීම සඳහා ඉදිරිපත් වී තිබෙන යෝජනා ප‍්‍රතිපත්ති සම්පාදක මට්ටම තුල පිලිගැනීමට ලක්වී තිබෙන ප‍්‍රතිපත්ති සමග ප‍්‍රතිවිරෝධයක් පෙන්වයි. දෙවනුව කී ප‍්‍රවේශය තුල උත්සාහ කෙරෙන්නේ සුලූ ගොවීන් ඔවුන්ගේ ඉඩම්වලින් වෙන් කොට එම ඉඩම් කෘෂි-ව්‍යාපාර වෙත යොමු කිරීම හා අතිරික්ත වන ශ‍්‍රමය නිදහස් වෙළඳ කලාපවලට ගාල් කිරීමය.

කිසිදු සැකයකින් තොරව, කෝවිඞ්-19 වසංගතය ජනතාවගේ ජීවනෝපායන් තර්ජනයට ලක්කොට ඇත. එහෙත් ඇත්ත වශයෙන්ම ගත්කල, ශ‍්‍රමිකයන්ට එරෙහි ක‍්‍රියාමාර්ගවල ඉතිහාසය වසංගතයට වඩා බොහෝ ඈතට දිවයන අතර 1977 සිට ක‍්‍රියාත්මක කල එක දිගට අසාර්ථක වූ ආර්ථික ප‍්‍රතිපත්ති මේ සම්බන්ධයෙන් වග කිව යුතුය. ලාභ ඉපැයීම සම්බන්ධ ග‍්‍රස්ථියකින් පෙලෙන ඊනියා නිදහස් වෙළදපොල සඳහා පහසුකම් සැපයීමේ මුවාවෙන් රජය කම්කරු ආරක්ෂණයන් කප්පාදු කොට තිබෙන අතර ලාභ ඉපැයීම සඳහා දායක වන ශ‍්‍රමකියන්ගේ ජීවන චර්යාව මේ නිසා වඩාත්  අවිනිශ්චිත තත්වයට පත් වී තිබේ.

කම්කරු නීති දුර්වල කිරීම

1930 සිට 1970 මැද භාගය දක්වා වූ යුගය යනු කම්කරුවන් සහ වෘත්තීය සමිති ප‍්‍රගතිශීලී ජයග‍්‍රහණ අත්පත් කොටගත් කාලයකි. කෙසේ වූවද, 1977 මහ මැතිවරණයෙන් ඉක්බිති මෙම ප‍්‍රවණතාවය වෙනස් වූ අතර ආර්ථික ලිබරල්කරණය සමග අතිනත ගත් බලගතු විධායකයක් මේ කාලය තුල පැන නැගිණ. 1978 දී ඉදිරිපත් කල සේව්‍ය-සේවක සම්බන්ධතා පනත් කෙටුම්පත තුල සේවකයින් රැකියාවලින් පහ කිරීම සම්බන්ධයෙන් වූ සීමා ලිහිල් කිරීම, වැඩවර්ජන සීමා කිරීම හා සහයෝගීතා පදනම මත සිදු කෙරන වැඩවර්ජන නීති විරොධී ලෙස ප‍්‍රකාශයට පත්කිරීම මෙන්ම වැඩවර්ජනයක් සිදු කරන්නේ නම් දින විසි එකකට පෙර දැනුම් දීම අනිවාර්ය කිරීම ආදී වූ කම්කරු විරෝධී යෝජනා ඇතුලත් විය. මෙම පනත් කෙටුම්පත සම්මත නොවූවද මේ වූ කලී කම්කරු ආරක්ෂණයන්ට එරෙහි දීර්ඝ ප‍්‍රහාරයක පලමු වෙඩි මුරය විය.

විදේශ ආයෝජන කැඳවා ගැනීමේ අරමුණින් නිදහස් වෙලද කලාප පිහිටුවන ලදී. මේවාවල අරමුණ වූයේ ආයෝජකයින්ට සහන, දිරි ගැන්වීම හා යටිතල පහසුකම් පොදු මුදලින් සම්පාදනය කරන අතර කම්කරුවන් සදහා වූ ආරක්ෂණයන් හා අයිතිවාසිකම් කප්පාදුවට ලක්කිරීමය. මීට සමගාමීව, තේ, රබර් හා සීනි වතුවල ඉඩම්, නිවාස, දඩ, අඩු වැටුප් හා සංචලනයට සීමා පැනවීම් ආදිය සිදුකිරීම  මගින් කම්කරු ජීවිත පාලනය කෙරිණ. දුර්වල සේවා කොන්දේසි වෙනස් කිරීම, රැකියා ස්ථානයේ සෞඛ්‍ය හා ආරක්ෂාව තහවුරු කිරීම පිණිස ප‍්‍රමාණවත් ක‍්‍රියාමාර්ග ගැනීම, ස්ත‍්‍රී කම්කරුවන්ට වඩා හොඳ ජීවන තත්වයන් හා ශාරීරික ආරක්ෂාව තහවුරු කිරීම සඳහා අවශ්‍ය දෑ සිදු කිරීම සම්බන්ධයෙන් හාම්පුතුන් උනන්දු නොවූවා පමණක් නොව ඇතැම් විට ඊට සිය විරෝධය ද දැක්වූහ. අතිකාල වැඩ හා ස්ත‍්‍රීන්ගෙන් රාත‍්‍රී කාලයේ වැඩ ගැනීම සම්බන්ධයෙන් වූ සීමා කාලයත් සමග ලිහිල් කෙරිණ. මෙලෙස පැවැති ආරක්ෂණයන් කප්පාදුවට ලක්වූවද, ඊට සමගාමීව නව ආරක්ෂණයන් පැනවීමට හෝ මෙම අංශ ආවරණය වන ලෙස සමාජ ආරක්ෂණ ක‍්‍රමවේද හඳුන්වා දීමට රජය කටයුතු කලේ නැත.

1980 ගණන්වල සිට ශ‍්‍රී ලංකාවේ සියලූ ආණ්ඩු අනුගමනය කල කම්කරු පිලිවෙත් දෙස බලන විට පෙනී යන්නේ කම්කරු හිතවාදී ක‍්‍රියාමාර්ග ගැනීම හෝ කම්කරු අයිතීන් තහවුරු කෙරෙන පරිසරයක් ඇති කිරීම රජයේ අරමුණ නොවූ බවයි. නීතිමය සහන ලබාගැන්මට කම්කරුවන්ට ඇති බාධා ඉවත් කිරීම සම්බන්ධයෙන් කිසිදු ක‍්‍රියාමාර්ගයක් ගනු නොලැබිණ. නඩු කල් යාම කම්කරුවන්ට දරා ගත නොහැක්කක් වූවද ධනය සහ ප‍්‍රමාණවත් වත්කම් සහිත හාම්පුතුන්ට එහි ගැටලූවක් නොවීය. මෙය වෙනත් විධිහකට ගත්තහම, හාම්පුතුන්ට වාසිදායක තත්වයක් ඇති වීමකි. රජයේ අසමත්වීම සම්බන්ධ තවත් උදාහරණ කිහිපයක් ලෙස වතුවල, නිවෙස්වල හා මෑන්පවර් ක‍්‍රමය යොදාගන්නා ආයතනවල සිදු කෙරෙනිඅවිධිමත්’ ශ‍්‍රමය සේවයේ යෙදවීම තුල සිදුවන සූරාකෑම ආමන්ත‍්‍රණය කිරීමට අසමත් වීම සහ සේවා ස්ථානයේ සෞඛ්‍යය සහ ආරක්ෂිත ක‍්‍රමවේද සම්බන්ධයෙන් වූ ඉල්ලීම් ඉටු කිරීමට කටයුතු නොකිරීම දැක්විය හැක.

මීට අමතරව, කම්කරුවන් සහ වෘත්තීය සමිතිවලට එරෙහිව රාජ්‍ය මර්දනය හා ප‍්‍රචණ්ඩත්වය දියත් විය. හදිසි නීතිය සහා අත්‍යවශ්‍ය සේවා විධිවිධාන යොදාගෙන ජාතික ආරක්ෂාව පිලිබඳ නීති වැඩවර්ජන කඩාකප්පල් කිරීම සඳහා යොදා ගැනුණි. 1980 ජූලි මාසයේ දී රජය 40,000 ට ආසන්න රාජ්‍ය සේවකයින් ප‍්‍රමාණයක් සේවයෙන් දොට්ට දැම්මේය. 1986 දී රජයේ හෙද නිලධාරින් විසින් කල වැඩවර්ජනය තහනම් කල අතර ඊට නායකත්වය දුන් වෘත්තීය සමිතියේ අරමුදල් අත්හිටුවන ලදී. කම්කරු විරෝධී ක‍්‍රියාමාර්ගවල ඉතිහාසය එතැන් සිට 2011 දී පෞද්ගලික අංශය මත බලෙන් පැටවීමට උත්සාහ කල විශ‍්‍රාම වැටුප් ක‍්‍රමයට විරෝධය පෑ කම්කරුවන්ට මිලේච්ඡු ලෙස පහර දී රොෂේන් චානක නම් සේවකයා ඝාතනය කොට තවත් 200 ට ආසන්න ප‍්‍රමාණයක් බරපතල ලෙස තුවාල කිරීම දක්වා දිව එන්නකි.

තවද හාම්පුතුන් විසින් සේවකයින්ට විරුද්ධව – විශේෂයෙන් වෘත්තීය සමිතිගත වීමට උත්සාහ කරන අයට එරෙහිව බිය වැද්දීම් හා හිංසන යොදාගැනීම, ඒ සඳහා හිටපු හමුදා සොල්දාදුවන් බඳවා ගැනීම ආදී ලෙස ගෙන ගිය ක‍්‍රියාමාර්ග රජය වක‍්‍රාකාරව අනුමත කලේය. දේශපාලන පක්ෂ විසින් වෘත්තීය සමිති අවශෝෂණය කරගැන්ම සිදු වන්නේ මෙලෙස කම්කරු ව්‍යාපාරය දුර්වල වීමට සමගාමීවය. වෙළඳපොල-හිතවාදී දේශපාලනය ඉදිරියට ඇදෙත්ම රාජ්‍ය සේවය තුල වූ වෘත්තීය සමිති පදනම ද දුර්වල වූ අතර ත්‍රෛපාර්ශවීය යාන්ත‍්‍රණයන්වල බලපෑම හීන වූයේය. 

ව්‍යාපාරික අවශ්‍යතා හරහා සිදු කෙරෙන දේශපාලන මැදිහත්වීම්වල ඉතිහාසයක ප‍්‍රතිඵල ලෙස කම්කරුවන් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා වූ නීති පද්ධතිය මේ වනවිට අතිශය දුර්වල තත්වයකට පත්වී තිබේ. මෙම පසුබිම තුල, 2018 දී ස්ත‍්‍රී ශ‍්‍රම බලකා දායකත්වය ඉහල නැංවීමට හා තාක්ෂණ-බද්ධ නව ආර්ථිකය තුල සේවා කොන්දේසි නම්‍යශීලී කිරීමට යැයි කියමින් ඒකීය කම්කරු නීති සංග‍්‍රහයක් කෙටුම්පත් කිරීම සඳහා කැබිනට් මණ්ඩලය යෝජනා ඉදිරිපත් කලේය. ඇත්ත වශයෙන්ම, මෙම නීති ප‍්‍රතිසංස්කරණ යෝජනාවල අර්ථය වූයේ පෞද්ගලික අංශයට වාසිදායක වන ලෙස පවතින කම්කරු නීති ලිහිල්  කිරීමය. මේ වනවිට අප මුහුණ දී සිටින ආර්ථික අර්බුදයෙන් මිදීමේ මග ලෙස ව්‍යාපාරික පන්තිය යෝජනා කරන්නේ ද කම්කරු නීති ලිහිල් කිරීමේ මෙම ප‍්‍රවේශයයි.

මහජන-කේන්ද්‍රීය ආර්ථික පුනර්ජීවනයක් වෙනුවෙන්

අප සියලූ දෙනාට බලපා තිබෙන අර්බුදයක් සඳහා ලබා දෙන විසදුම අප සියල්ලන් සඳහා විය යුතුය. අර්ථාන්විත විසඳුමක් සඳහා වන ප‍්‍රවේශයක් තුල කම්කරු ජනතාව සමාන පාර්ශවකරුවන් ලෙස සැලකිය යුතුය. වැඩකරන ජනතාව වූ කලී හුදු නිෂ්ක‍්‍රීය පාර්ශවයක් නොවේ. මහජනතාව වෙනුවෙන් වූ ආර්ථිකයක ලක්ෂණය නම් වැඩ කරන ජන කොටස්වල සුබසාධනය තහවුරු කිරීම හා උපරිම කිරීම එහි එල්ලය වී තිබීමයි. ඒ අනුව ශිෂ්ට රැකියා කොන්දේසි තහවුරු කිරීම, ජීවන වියදමට සරිලන වැටුපක් සහතික කිරීම, සුරක්ෂිත රැකියා ස්ථාන, කාන්තාවන්ට සමාන අවස්ථා, වැටුප් සහිත ලෙඩ නිවාඩු, මාතෘ හා පීතෘ ප‍්‍රසූතිකාධාර නිවාඩු හා ලමා ආරක්ෂණ ප‍්‍රතිලාභ ආදිය එබඳු ප‍්‍රවේශයක අංගෝපාංගයන්ය. මානව ආරක්ෂාව, ආහාර ස්වෛරීභාවය හා පාරිසරික තුලනය ප‍්‍රවර්ධනය කරන ආර්ථිකයක් අපට අවශ්‍යයය. අර්බුදයකට මුහුණ දිය හැක්කේ එබඳු ආර්ථිකයකටය. අනාගතයේ දී ඇති විය හැකි විවිධ අතුරු ආන්තරා සහ දේශගුණික විපර්යාසයේ බලපෑමට මුහුණ දීමට නම් මෙබඳු පරිවර්තනයක් අපට අවශ්‍යයය.

වසංගත තත්වය නිසා ඇති වී තිබෙන ගෝලීය ආර්ථික අර්බුදයේ තරම අවබෝධ කරගැන්මට සහ නව හා අර්ථාන්විත විසඳුම් ඉදිරිපත් කිරීමට රජය අසමත් වී තිබීම හේතු කොට ගෙන ශ‍්‍රම නියාමනය දුර්වල කිරීම සඳහා වූ හාම්පුතුන්ගේ ප‍්‍රවේශය සාර්ථක වන ලකුණු දක්නට ලැබේ. සේවකයින් ඉවත් කිරීමට හා කම්කරු නීති වෙනස් කිරීමට ව්‍යාපාරික පන්තිය ඉදිරිපත් කරන යෝජනා අන්ධ ලෙස පිලිගතහොත් ලංකාවේ සැලකිය යුතු ජනතාවක් මහත් ව්‍යසනයකට – දුගීභාවයට ඇද වැටෙනු ඇති අතර දේශීය ආර්ථිකය බිඳ වැටීමට හා ජන කැලඹිලි ඇති වීමට එය හේතුවනු ඇත.

මෙම අර්බුදයට ප‍්‍රතිචාර දැක්වීමේ දී ආර්ථිකයේ හා කර්මාන්තවල අනාගතය පිලිබද තීරණවලට වැඩකරන ජනතාව සම්බන්ධ කොට ගත යුතුය. රාජ්‍ය ආදායම් උපදවන ක‍්‍රම හා ව්‍යාපාරවල පැවැත්ම රැකගැන්ම සඳහා දියත් කොට තිබෙන වැඩපිලිවෙලවල් පාරදෘශ්‍ය විය යුතුය. රැකියා අහිමි වීමක් සිදුවේ නම්, විශ්වීය මූලික ආදායම් ක‍්‍රම  (universal basic income) ආදී වූ සමාජ ආරක්ෂණයේ නව ක‍්‍රම දෙස අවධානය යොමු කල යුතුය.

අවුරුද්දක් පාසා අර්බුදකාරී තත්වයන් තුලින් ගමන් කොට තිබෙන අපි ආර්ථිකය යලි ගොඩනැගීම යනු සාමූහික කටයුත්තක් බවත් අපගේ ආර්ථිකය සියලූ ශ‍්‍රී ලාංකිකයන් සඳහා මිස ධනය ගොඩගසා ගත් කිහිප දෙනෙක් සදහා නොවන බවත් වටහා ගත යුතු වෙමු. අපගේ කෙටිකාලීන හා මධ්‍ය-කාලීන ප‍්‍රතිපත්තිවල එක් අරමුණක් විය යුත්තේ දුගීභාවයට පත් ජනයා ආරක්ෂා කිරීමය. ආර්ථිකය නැවත පණ ගැන්වීම සඳහා ප‍්‍රතිපත්ති ඉදිරිපත් කිරීමේ දී වැඩකරන ජනතාව ඒ සදහා සම්බන්ධ කරගත යුතුය, ආර්ථිකයේ විසල් පංගුවකට දායක වන සුලූ නිෂ්පාදකයින්ට ප‍්‍රමුඛත්වය ලබාදිය යුතුය, ශිෂ්ට රැකියා උත්පාදනය කෙරෙහි අවධානය යොමු කල යුතුය. අතීතයේ ඇති වූ සෑම අර්බුදයක් සේම කෝවිඞ්-19 වසංගතය අපට අපගේ ප‍්‍රමුඛතා නැවත සලකා බැලිමට හා නිවැරදි වීමට අවස්ථාවක් ලබා දී ඇත. මෙවර අප නිවැරදි දෙය කල යුතු වෙමු. යුක්තිසහගත මාවත අප විසින් තෝරාගත යුතුය.

” ˜A New Deal for Working People නමින් මැයි 08 ඬේලි එෆ්ටී පත‍්‍රයේ පළවූ ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය රමිඳු පෙරේරා විසින්.

(අමාලි වෙදගෙදර හවායි විශ්ව විද්‍යාලයේ පශ්චාත් උපාධි අපේක්ෂිකාවක වන අතර එර්මිසා ටීගල් නීතිඥවරියකි)

ඡායාරූපය: ඉෂාර එස් කොඩිකාර/ Getty Images