පොතුවිල් මුහුදු මහා විහාරය මේ දිනවල කිසිම කතාබහකට මූලික වන මාතෘකාවක් නොවේ. නමුත් 2019 ජනපතිවරණ සමය තුළ මුහුදු මහා විහාරය ඉමහත් මතභේදාත්මක ආන්දෝලනයකට තුඩු දුන් කරුණක් විය.
2019 මුහුදු මහා විහාරය පිළිබඳව කතාබහ සමාජය තුළ ස්වයංවම ජනිත වූයේ නැත. ගෝඨාභය රාජපක්ෂවාදී සමාජ මාධ්‍ය අවකාහය තුළ එය සැලසුම් සහගතව නිර්මාණය කෙරිණි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ජනපතිවරණ අපේක්ෂකත්වයට සරිලන මධ්‍යස්ථවාදී වෙස්මුහුණක් පැළඳ සර්ව ආගමික වතාවත්වල නිරත වන අතර ඔහු ජනපති කිරීමට පෙළගැසුණු ක්‍රියාකාරීන් පිරිසක්, මුහුදු මහ විහාරය විනාශ කිරීමේ ‘මුස්ලිම් අන්තවාදී’ කුමන්ත්‍රණයක් ගැන හැඟීම් අවුස්සන කථාවක් (විශේෂයෙන්ම සමාජ මාධ්‍ය හරහා) ප්‍රචලිත කළහ.
මේ කථාවට අනුව 2013 දැයට කිරුළ ප්‍රදර්ශනයට සමගාමීව මහින්ද රාජපක්ෂ පාලනය විසින් මුහුදු මහා විහාරයේ අසූ මහා ශ්‍රාවකයන්ගේ පිළිම ඉදිකර ඇත. 2019දී (සිරිසේන-වික්‍රමසිංහ පාලන සමය තුළ) මුස්ලිම් අන්තවාදීන් මෙම ප්‍රතිමාව පෙරලා දමා ඇත. (මෙම චෝදනාව සනාථ කිරීමට බිම වැටී තිබුණු ප්‍රතිමා කිහිපයක රූපද සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ මුදා හැරිණි.) මෙම විනාශයට ඉඩ දුන් සිරිසේන- වික්‍රමසිංහ පාලනය යළිත් බලයට පත්වුවහොත් සමාධි පිළිමයට, තොලුවිල පිළිමයට හා ගල්විහාර පිළිමයට මෙම ඉරණමම අත්වනු ඇත.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ අනුගාමිකයන් සමාජගත කළ මෙම මුහුදු මහා විහාරය මුස්ලිම් අන්තවාදීන් විනාශ කිරීමේ කථාව මුළුමනින්ම මුසාවක් බව පසුව අනාවරණය විය. AFP පුවත් සේවය පළකළ කරුණු සොයා බැලීමේ (fact-checking) වාර්තාවකට අනුව මෙම පිළිම ඉදිකර ඇත්තේ 2013දී නොවේ. ඒවා ඉදිකිරීම ආරම්භ කොට ඇත්තේ 2017දීය. (එනම් සිරිසේන-වික්‍රමසිංහ පාලන සමය තුළ). කවුරුවත් මෙම පිළිම පෙරලා දමා නොමැත. ඇතැම් පිළිම බිම වැතිරී ඇත්තේ ඒවා තවමත් සිටුවා නොමැති බැවිනි.
මැතිවරණ සමයන්හි රාජපක්ෂ පිළ රට- ජාතිය- ආගම අනතුරේ කථා මවන්නේ මෙලෙසය.
දැන් තවත් මැතිවරණ සමයකි. ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණට යළිත් රට- ජාතිය- ආගම මතක් වී ඇත. දේශප්‍රේමය යනු වංචනිකයාගේ අවසන් හවුහරණය යයි බි්‍රතාන්‍ය ලේඛකයකු හා බුද්ධිමතකු වූ සැමුවෙල් ජොන්සන් මහතා වරක් කීවේය. 2024 ජනපතිවරණයෙන් හා මහා මැතිවරණයෙන් අන්ත පරාජයක් ලැබූ රාජපක්ෂවරුන්ට රට අනතුරේ සටන්පාඨය විනා එල්ලෙන්නට තවත් පිදුරු ගහක් නොමැත.
මෙවර ඔවුන්ගේ පළාත් පාලන ඡන්ද ව්‍යාපාරයේ ආරම්භක මාතෘකාව වී ඇත්තේ යාපනයේ තිස්ස විහාරයි. මේ කථාවේ දුෂ්ටයා දෙමළ බෙදුම්වාදයයි.
තිස්ස විහාරය ඉදි කළේ දේවානම්පිය තිස්ස රජු විසින් යැයි විශ්වාසයක් තිබේ. මෙම විශ්වාසය සනාථ කරන පුරා විද්‍යාත්මක සාක්ෂි තිබෙන බවක් පෙනෙන්නට නැත. දැනට ඇති පැරණි පන්සල ඉදිකර ඇත්තේ 1940 ගණන්වල දකුණෙන් ගිය භික්ෂූන් දෙනමක් විසිනි. යුද්ධ කාලයේ අත්හැර දමා තිබුණු මෙම පන්සල යුද්ධයෙන් පසු ප්‍රාදේශීය ලේකම්වරයා විසින් හිමිකරුවන්ට පවරා දී ඇත.
තිස්ස විහාරය මුලින්ම ඉදි කළේ දේවානම් පියතිස්ස රජු නම් එය අතිශය වටනා කෞතුක වස්තුවකි. යුද්ධයෙන් පසු, කළ යුතුව තිබුණේ මෙම ඉපැරණි විහාරස්ථානයේ නටබුන් සොයා විධිමත් පුරාවිද්‍යාත්මක කැණීම් ව්‍යාපෘතියක් ආරම්භ කිරීමයි. නමුත් වූයේ අනෙකකි; 1940 දශකයේ ඉදි කළ පන්සලකට ආසන්නව දැවැන්ත ස්ථූපයක් ඉදිකිරීමයි. 2021 ශවේන්ද්‍ර සිල්වා ජෙනරාල්වරයා මුල්ගල තබා ආරම්භ කළ මෙම ස්ථූපයේ ධාතු තැන්පත් කිරීම 2022 මැයි මස 8 වෙනිදා (එනම් රට බංකොලොත්වී පෝලිම්වල මිනිසුන් මැරී වැටෙන සමයේ) සිදුවිය.
1940 දශකයේ තිස්ස විහාරය නමැති පන්සල ඉදි කළේ දකුණේ සැදැහැවතකු පරිත්‍යාග කළ බිමකය. ඒ බිම ප්‍රශ්නගත නොවේ. නමුත් අලුතින් ස්ථූපය ඉදිකර ඇත්තේ යුද සමයේ හමුදාව විසින් අල්ලා ගන්නා ලද ඉඩමකය. මෙම ඉඩමේ මුල් අයිතිකරුවන් තමන් බව කියන දෙමළ වැසියෝ පිරිසක් (පැරණි පන්සසලට නොව) අලුතින් ඉදි කළ ස්ථූපයට සාමකාමීව විරෝධය දක්වමින් සිටිති.
නාගදීප විහාරාධිපති නවදගල පදුමකිත්ති තිස්ස හිමියන්ට අනුව මෙම දෙමළ වැසියන්ගේ දුක්ගැනවිල්ල සත්‍යය; චෝදනාව සාධාරණය. 1940 දශකයේ ඉදිකළ පන්සල යුද්ධ සමයේ අත්හැර දමා යුද්ධයෙන් පසු යළිත් මුල් හිමිකාරයන්ට භාරදී ඇත. “නමුත් වෙනත් හාමුදුරුවන් වහන්සේලා පිටින් ඇවිල්ලා, යුද්ධ හමුදාවත් සමග, මේ ප්‍රදේශයේ ජීවත්වෙන අපේ දෙමළ සහෝදරවරුන්ගේ ඉඩම් බලහත්කාරයෙන් අල්ලාගෙන කිසිම කෙනකුට ඒ ප්‍රදේශයට එන්න නොදී .. රහසිගතව මේ විහාරය ගොඩනැගුවා.. දෙමළ ජනතාව කවදාක්වත් විහාරස්ථානයක තිබෙන ඉඩමක් බලහත්කාරයෙන් අරගෙන නැහැ. බලහත්කාරයෙන් ගන්න තිබුණා නම් ඒ තිස්ස විහාරයේ ඉඩමත් දෙමළ ජනතාවට ගන්න පුළුවන්කම තිබුණා. නමුත් අපේ හාමුදුරුවන් වහන්සේලා පිටින් ඇවිත් කිසිම සම්බන්ධතාවක් නැතුව, කිසිම උරුමයක් නැතුව, මේ ප්‍රදේශය ගැන මොකක්වත් දන්නේ නැතුව, මේ ප්‍රදේශයේ ඉන්න දෙමළ ජනතාවගේ ඉඩම්වල බලහත්කාරයෙන් වෙහෙර විහාරස්ථාන ගොඩනගනවා. ඕක තමයි ඇත්ත සිදුවීම.” (youtube.com/watch?app= desktop&v= iq3jnZAgqLK).
නව ස්ථූපය නිරාවරණය කිරීමේ උත්සවය යෙදී තිබුණේ මාර්තු මස අවසානයේය. මෙම ප්‍රදේශයේ කිසිදු බෞද්ධ වැසියකු නොමැති බැවින් ස්ථූපය ඉදිකිරීම මෙන්ම එය නිරාවරණය කිරීමේ උත්සවයද හමුදාවේ අනුග්‍රහයෙන් සිදුවීමට නියමිත විය. උත්සවයේ අංගයක් වූ පෙරහැරට උඩරට නැටුම් හා තූර්යවාදක කණ්ඩායම් සැපයීමේ වගකීම මෙන්ම ඒ සඳහා පිට පළාත්වලින් පැමිණි භික්ෂූන්ට දානය සැපයීමේ වගකීමද හමුදාවට පැවරිණි.
ප්‍රදේශයේ දෙමළ වැසියන් තම දුක්ගැනවිල්ල රැගෙන කොළඹ පැමිණියේ මේ අතරය. ඔවුන්ට සාධාරණ ප්‍රතිචාරයක් දැක්වූ බුද්ධ ශාසන ඇමතිවරයා ප්‍රශ්නය ගැන සොයාබලන්නට පොරොන්දු විය. මතභේදයට තුඩුදුන් මෙම උත්සවය සඳහා සංවිධානාත්මකව හමුදාව මැදිහත් වීම නතර කිරීමේ බුද්ධිමත් හා ප්‍රශංසා කටයුතු තීරණය වත්මන් ආණ්ඩුව ගන්නේ ඒ අතරතුරය.
මෙම උත්සවය සංවිධානය කිරීමට හා ඊට දින නියම කිරීමට රාජපක්ෂ පිළ සම්බන්ධ වූවාද නැද්ද යන්න අවිනිශ්චිතය. නිශ්චිත වන්නේ මෙම සිදුවීම තම දේශපාලන වාසියට හරවා ගන්නට ඔවුන් යුහුසුලු වූ බවය. මෙයට මූලිකත්වය ගත්තේ පොහොට්ටු පක්ෂයේ ලේකම් සාගර කාරියවසම් මහතාත් විශ්‍රාමික අද්මිරාල් හා හිටපු ඇමති සරත් වීරසේකර මහතාත්ය. (ඔහු 2024 මහමැතිවරණයේදී කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයෙන් තරග කොට අන්ත පරාජයක් ලැබීය.) මේ සම්බන්ධයෙන් පොදු ජන පෙරමුණේ මාධ්‍ය හමුව පැවැත්වූයේ එළඹෙන පළාත් පාලන මැතිවරණය සම්බන්ධයෙන් වූ තේමා සහ සටන්පාඨ ඇතුළත් (‘ගමින් ගමට’, ‘ගමේ බලාපොරොත්තුව පොදු ජන පෙරමුණ’) පසුබිමක් ඉදිරිපිටය. දෙමළ බෙදුම්වාදීන්ට රට දෙනවායැයි ඔවුන් ආණ්ඩුවට චෝදනා කළේ මේ පසුබිම තුළය.
2023 කුරුන්දි ප්‍රශ්නයක් මතුකරගෙන දෙමළ බෙදුම්වාදය ගැන කතා කරමින් රට ගිනි තබන්නට හැදුවේද රාජපක්ෂ පිළට අනුබද්ධ පිරිස්මය. ඒ අවස්ථාවේ ජාජබ/ජවිපෙ නිහඬව සිටියේ මෙම අගතිගාමීන්ගේ ඉලක්කය රනිල් වික්‍රමසිංහ ජනාධිපතිවරයා වූ බැවිනි.
දැන් ජනාධිපතිවරයා අනුර කුමාර දිසානායක මහතාය. ආණ්ඩුව ජාජබ/ජවිපෙය. රාජපක්ෂ පිළේ රට- ජාතිය- ආගම මැතිවරණ ව්‍යාපෘතියේ ඉලක්කය ඔවුන්ය. තිස්ස විහාරය හරහා රට කළඹන උත්සාහය අවසන් වුවද ජාති ආගම් හැඟීම් ඇවිස්සීමේ රාජපක්ෂ උත්සාහය ඉන් නිමා නොවනු ඇත. මන්ද ජනතා උදහසට පත්ව ඇති ඔවුන්ට ‘දේශප්‍රේමය’ හැර වෙන මැතිවරණමය/දේශපාලන සරණක් නොමැති බැවිනි.
අතීතය වෙනුවෙන් අනාගතය නැතිකිරීම
2012දී ශ්‍රී මහා බෝධි ශාඛාවක් ලංකාවෙන් ඉන්දියාවට තෑගි කෙරිණි. මේ අවස්ථාව වෙනුවෙන් ලංකා රජය විසින් ඉදිකළ සමරු ඵලකයේ මහින්ද රාජපක්ෂ ජනපතිවවරයා හඳුන්වා තිබුණේ ‘විශ්වකීර්ති ත්‍රිසිංහලාධිපති’ යනුවෙනි.
උතුරු-නැගෙනහිර ජන සංයුතිය වෙනස් කිරීම (හෙවත් ත්‍රිසිංහලය නිර්මාණය කිරීම) රාජපක්ෂ බල ව්‍යාපෘතියේ මූලික අංගයක් විය. මන්ද මෙම පළාත්වල සිංහල-බෞද්ධ ජන සංයුතිය ඉහළ නැංවීම ඒවායේ අනාගත මැතිවරණ ජයග්‍රහණයන් සඳහා අත්‍යවශ්‍ය පූර්ව කොන්දේසියක් ලෙස ඔවුන් දුටු බැවිනි.
අතීත රජ දවස වැව- දාගැබ- ගම නම් ත්‍රිත්වයක් වූ බව අපි විශ්වාස කරමු. රාජපක්ෂවරුන් උතුරු නැගෙනහිර ජන සංයුතිය වෙනස් කිරීමට භාවිත කළේ හමුදා කඳවුර හා පන්සල නම් බන්ධකයයි. පුරාවිද්‍යාත්මක නටබුන් ඇති බිම්වල මෙන්ම හමුදා කඳවුරු අසලද අලුතෙන් පන්සල් ඉදිකිරීම මේ අනුව සිදුවිය. 2010-2015 කාලය තුළ මුලතිව් දිස්ත්‍රික්කයේ පමණක් අලුතින් පන්සල් 9ක් ඉදිකළ බව වාර්තා වේ. මේ ප්‍රදේශ බහුතරයක බෞද්ධ වැසියන් නොමැති නිසා පන්සලේ පැවැත්ම මුළුමනින්ම රැඳුණේ හමුදා කඳවුර මතය.
මෙම පන්සල් ව්‍යාපෘතියේ අරමුණ බුදුදහම ප්‍රචලිත කිරීමවත් දෙමළ බෞද්ධයන් බිහිකිරීමවත් නොවීය. එය ක්‍රියාත්මක වූයේ බල ලෝභී දේශපාලකයන්ට හා ඉඩම්-ලෝභී භික්ෂූන්ට තෝතැන්නක් ලෙසය. සාමාන්‍ය දෙමළ ජනතාව මෙම පන්සල් ව්‍යාපෘතිය පිළිබඳව සැක ඉපදවීම පුදුමයක් නොවේ. මන්ද එයින් සංකේතවත් වූයේ මෛත්‍රිය හා කරුණාව මත පදනම් වූ බුදුදුහම නොව එක් ජනවර්ගයක ආධිපත්‍යය වෙනුවෙන් බිහිවූ සිංහල- බුද්ධාගමයි.
7 වෙනි සේනක බණ්ඩාරනායක ගුණසමරු දේශනයේදී අධිපතිවාදී ව්‍යාපෘතීන් සඳහා පුරාවිද්‍යාව අවභාවිත වීමේ හැකියාව පිළිබඳ පුරාවිද්‍යාඥ ජගත් වීරසිංහ මහතා කතා කළේය. මෙය වත්මන් ලෝකයේ බහුලව දක්නට ලැබෙන ප්‍රපංචයකි. අයෝධ්‍යා ‘ප්‍රශ්නය’ නොවන්නට ඉන්දියාව හින්දු අන්තවාදී භාරතීය ජනතා පක්ෂයට යටවීමට ඉඩ නොතිබුණි. පුරාවිද්‍යාඥයන් විසින් ජුඩෙයින් කාන්තාරයේ වසර 2700ක් පමණ පැරණි යැයි කියවෙන පැපිරස් කැබැල්ලක් සොයාගත් විට අන්ත දක්ෂිණාංශික ඊශ්‍රායල් අගමැති බින්යමින් නෙටන්යාහු එය තම යුදෙව් ආධිපත්‍යධාරී ව්‍යාපෘතිය සනාථ කිරීමට යොදාගත්තේය.
පුරාවිද්‍යාව අවභාවිත කිරීම රාජපක්ෂ බල ව්‍යාපෘතියේද අංගයක් විය. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා නැගෙනහිර පළාතේ පුරාවිද්‍යා උරුමයන් රැකගැනීමට කාර්යසාධක බලකායක්ද ආරම්භ කළේය. 2022 අරගලයෙන් පසු රාජපක්ෂ බලය යළි පිහිටුවීමේ ව්‍යාපෘතියේද පුරාවිද්‍යාවට තැනක් විය. 2020 මහමැතිවරණයේදී පොහොට්ටුවට ඡන්දය දීම මරණ මංචකයේදී සිහිකොට සතුටු විය හැකි පින්කමක් ලෙස නම් කළ මැදගොඩ අභයතිස්ස හිමියෝ 2022 නොවැම්බරයේදී ජාතික උරුමයන් රැකගැනීමේ එකමුතුවක් නිර්මාණය කළේය.
2023 මැදභාගයේදී කුරුන්දි ප්‍රශ්නයක් ඉස්මතු වූයේ පුරාවිද්‍යාව දඩමීමා කරගනිමින් අක්කර දහස් ගණනක් අත්පත් කරගැනීමට රාජපක්ෂ පිළට සම්බන්ධ භික්ෂූන් ගත් උත්සාහයක් හේතුවෙනි. මේ සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා පුරාවිද්‍යා කොමසාරිසස්වරයා සමග කළ කතාවකදී හෙළිවූයේ නැගෙනහිර පළාතේ ඇතැම් ‘පුරාවිද්‍යා ව්‍යාපෘති’ ආරම්භ වූයේ ඒවාට භික්ෂූන්ගෙන් මූල්‍යාධාර ලැබෙන නිසා බවය.
රජයේ දෙපාර්තමේන්තුවක් ලෙස පුරාවිද්‍යා අධිකාරියට බාහිර පුද්ගලයන්ගෙන් මුදල් ලබාගත නොහැකි බවට වික්‍රමසිංහ ජනාධිපතිවරයා පුරාවිද්‍යා අධ්‍යක්ෂවරයාට මතක් කළේය. යම් ස්ථානයක පුරාවස්තු හමුවේ නම් ඒ ස්ථානය ඉන්පසු අයත් වනුයේ පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවට විනා පන්සලකට නොවන බවත් පුරාවස්තු සියලුම ලාංකිකයන්ගේ උරුමයක් බවත් ඔහු කියා සිටියේය.
රාජපක්ෂ පිළට මතවාදීමය හා/හෝ දේශපාලන වශයෙන් සම්බන්ධ පිරිස්වලින් දැඩි විරෝධයක් වික්‍රමසිංහ ජනාධිපතිවරඑයාට එල්ල වූයේ ඔහුගේ මෙම නිවැරදි ස්ථාවරය නිසාය. සිංහල රාවය සංවිධානයේ ලේකම්වරයා රජීව් ගාන්ධි සිද්ධිය මතක් කරමින් වික්‍රමසිංහ මහතාට අනියමින් ජීවිත තර්ජනයක් පවා කළේය.
ඒ අවස්ථාවේ ජවිපෙ/ජාජබ නිහඬව සිටියේ තම දේශපාලන ප්‍රතිවාදියාට කොයි පැත්තෙන් හෝ ප්‍රහාරයක් එල්ලවීම තමන්ට වාසිදායකයැයි සිතූ බැවින් විය හැක. අද අන්තගාමීන්ගේ බෙදුම්වාදයට -හිතවත් යැයි චෝදනා ලබනුයේ ජාජබ/ජවිපෙයි.
2024 මහ මැතිවරණයෙන් ජාජබ/ජවිපෙ ඓතිහාසික ජයක් ලැබීය. දෙමළ හා මුස්ලිම් ලාංකිකයන් හැදූ මෙම විශ්වාසය රැකීමට නම් බලය බෙදීම කෙසේ වෙතත් සුළු ජන/ආගමික ප්‍රජාවන්ට වෙනස් කොට සැලකීමවත්ව්‍ය වස්ථාවෙන් හා නීතියෙන් පමණක් නොව සැබෑවෙන්ද නිමා කළ යුතුය.
උතුරු-නැගනෙහිර හමුදා කඳවුරු- පන්සල් බන්ධකය හැරුණු විට මෙම වෙනස් කොට සැලකීම වැඩියෙන්ම විද්‍යමාන වනුයේ ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත අවභාවිත වීම තුළය. වත්මන් පාලනයට මෙම අවභාවිතාව නතර කළ හැකිද යන ප්‍රශ්නය පැන නගිනුයේ ඊශ්‍රායලය විවේචනය කිරීමේ ‘වරදට’ ලාංකීය මුස්ලිම් තරුණයකු ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ රඳවාගැනීමේ සිද්ධියත් සමගය.
ඊශ්‍රායලය විවේචනය කිරීම අපරාධයක්ද?
මෙවර අමෙරිකාවේ ඔස්කාර් සම්මාන උළෙලේ හොඳම වාර්තා චිත්‍රපටිය සඳහා සම්මානය දිනාගත්තේ පලස්තීන හා ඊශ්‍රායල් ජාතිකයන් සිව්දෙනකු නිර්මාණය කළ භද ධඑයැර ඛ්බා නම් චිත්‍රපටියයි. බටහිර ඉවුරේ No Other Land නම් ප්‍රදේශය ඊශ්‍රායල් හමුදා ක්‍රියාකාරිත්වය නිසා ක්‍රම ක්‍රමයෙන් විනාශ වන අයුරු මෙයින් වාර්තා කෙරිණි.
මෙම චිත්‍රපටියේ අධ්‍යක්ෂවරයකු වූ හම්ඩාන් බලාල් මහතාට පසුගිය මාසයේදී ඉටහිර ඉවුරේ ඉඩම් අල්ලාගෙන සිටින යුදෙව් අන්තවාදීන් පිරිසකගෙන් ප්‍රහාරයක් එල්ල විය. පසුව ඊශ්‍රායල් හමුදා අත්අඩංගුවට පත් ඔහුට නිදහස ලැබුණේ ලොව පුරා නැගුණු විරෝධය හේතුවෙනි.
බලාල් මහතා අත්අඩංගුවට පත්වූ විට ඔහුට ඔස්කාර් සම්මානය ප්‍රදානය කළ ඇමරිකානු චිත්‍රපට ඇකඩමිය නිකුත් කළ නිවේදනයේ ඔහුගේ නම හෝ No Other Land චිත්‍රපටයේ නම සඳහන් නොවීම චිත්‍රපට ශිල්පීන් දහස් ගණනක විවේචනයට ලක්විය. ඇකඩමිය පසුව මේ පිළිබඳව ප්‍රසිද්ධියේ සමාව ඉල්ලා සිටියේය. ඇමරිකානු ආයතනවලට බලපෑම් කිරීමට ඊශ්‍රායල් දක්ෂිණාංශය සතු හැකියාව මෙම සිදුවීමෙන් යළිත් පැහැදිලි විය.
ඇමරිකානු චිත්‍රපට ඇකඩමිය මෙන්ම ශ්‍රී ලංකා පොලිසියද ඊශ්‍රායල් දක්ෂිණාංශයේ බලපෑමට ලක්ව ඇතිද යන අරුම පුදුම ප්‍රශ්නය පැනනගිනුයේ ගතවූ මස හටගත් අරුම පුදුම සිදුවීමක් හේතුවෙනි.
මොහොමඩ් රෂ්ඩි යනු 22 හැවිරිදි ලාංකීය මුස්ලිම් තරුණයෙකි. මාර්තු මස දිනක ඔහු ඊශ්‍රායලය විවේචනය කරන ස්ටිකරයක් කොළඹ සුපිරි වෙළඳසැළක කසළ බඳුනක ඇලෙව්වේය. පොලිසියම කියන පරිදි මෙම සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් පොලිසිය විමර්ශනයක් ආරම්භ කළේය. ඉන්පසු ඔහුගේ අන්තවාදී ස්වභාවයක් හෙළිදරව් වූ නිසා ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ ඔහුව අත්අඩංගුවට ගත්තේය.
පොලිසියේ නිවේදනය නිසා මතුවන ප්‍රශ්න කිහිපයකි. ඊශ්‍රායල්-විරෝධී ස්ටිකරයක් ඇලවීම පිළිබඳව පොලිස් පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කළේ මන්ද? ඊශ්‍රායලයට විරුද්ධ වීම වරදක්ද? එසේ නම් ඒ කවදා සිටද? කාගේ නියෝගයක් මතද? ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත මේ සිද්ධියට ගෑවුණේ කෙසේද? ඊශ්‍රායලයට විරුද්ධ වීම ලංකාව තුළ ත්‍රස්තවාදය ලෙස ගැනේද? මන්ද?
ඊශ්‍රායලය ගාසා තීරයට එරෙහිව ගෙනයන යුද්ධය පිළිබඳවත් ඉන් මියයන දරුවන් පිළිබඳවත් රුෂ්ඩි මහතා ඉමහත් වේදනාවට පත්ව සිටි බව ඔහුගේ දෙමාපියෝ කියති. ඔහු මේ ස්ටිකරය ඇලෙව්වේ ඒ වේදනාව පිටකර ගැනීමේ මඟක් ලෙස බව ඔවුන්ගේ මතයයි.
ඊශ්‍රායල් ප්‍රහාරයන් නිසා ඍජුව මරණයට පත්වූ පලස්තීනුවන් සංඛ්‍යාව මේ වන විට 50,000 ඉක්මවා ඇත. ඉන් බහුතරය දරුවන් හා කාන්තාවන්ය. මේ ලියන මමද ඇතුළුව ලාංකීය හා ලෝකවාසී ජනතාව කෝටි ගණනක් මෙම විනාශයෙන් වේදනාවට පත්ව සිටිමු. ඊශ්‍රායල්-විරෝධී ස්ටිකරයක් ඇලවීම යනු මෙම වේදනාව පිට කරන සාමකාමී හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මාර්ගවලින් එකකි.
මේ දිනවල පාතාලයේ වෙඩි ප්‍රහාරයක් නැති දිනයක් ලංකාවේ නොමැති තරම්ය. අලුත් කඩේ ඝාතන සිද්ධියේ මහ මොළකරු ලෙස සැලකෙන කාන්තාව හෝ ප්‍රසන්න රණවීර හිටපු ඇමතිවරයා අල්ලා ගැනීමට පොලිසිය තවමත් සමත්ව නැත. මේ සියලු වැඩ රාජකාරි තිබෙන පොලිසිය ඊශ්‍රායල්- විරෝධී ස්සටිකරයක් ඇලවීම පිළිබඳ පරීක්ෂණයක් ආරම්භ කරන්නේ මන්ද?
ලංකා පොලිසියට අනුබද්ධ ත්‍රස්තවාදය පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව (TID) ගතවූ වසරේදී දෙමළ ලේඛකයකුගෙන් ඔහුගේ නවකථාවේ එන චරිතයක් සිටින තැන ගැන ප්‍රශ්න කළේය. කවි පොතක් ලිවීම නිසා අන්නාෆ් ජසීම් කවියා අත්අඩංගුවට පත්වූයේත් ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේය. මොහොමඩ් රුෂ්ඩි මහතා වෙතට පොලිස් ඇස යොමුවූයේ ඒ සුළු ජනතාව සැකකරන බැල්ම නිසාද? නැතහොත් ඊශ්‍රායලයේ බලපෑමක් නිසාද?
මෙරට ශ්‍රමිකයෝ 5000ක් පමණ ඊශ්‍රායලයේ සේවය කරති. මෙරට වසරකට එන ඊශ්‍රායල් සංචාරකයන් ප්‍රමාණය 20,000ක් පමණි. මේ 30,000 වෙනුවෙන් මෙරට මුස්ලිම් ප්‍රජාවට තව තවත් වෙනස් කොට සලකා නැති ප්‍රශ්නයක් ඇති කිරීමට කවුරුන් හෝ උත්සාහ දරන්නේද? ඒ නොදැනුවත්කම නිසාද? නැතහොත් ‘මුස්ලිම් තර්ජනය’ යළි මතු කරගැනීමේ උවමනාවටද?
සහල් මෝල් මාෆියාවට පැරදුණු ආණ්ඩුව රට- ජාතිය- ආගම විකුණා රැකෙනවුන්ටත් පරදියිද?
