විධායකය පිළිබඳව අධීක්ෂණයක් කිරීමට කාරක සභා ඉතා හොඳ ආයතනයි
ආචාර්ය ජයම්පති වික්‍රමරත්න
විධායකයේ කටයුතු අධීක්ෂණය කිරීමට මීට ඉහතදි සෑම අමාත්‍යංශයකටම consultative committees (උපදේශක කාරක සභා) තිබුණා. නමුත් 2015 පාර්ලිමේන්තුවෙදි විෂයයන් පිළිබඳ අධීක්ෂණ කාරක සභා පිහිටෙව්වා. එයට යහපත් විභවයක් තිබුණා. එයින් විශාල වැඩ කොටසක් ඉටු වුණා.
මෙහි විශේෂත්වය තමයි උපදේශක කාරක සභාවල මූලිකත්වය ගන්නේ විෂය භාර ඇමතිවරයා. නමුත් අධීක්ෂණ කාරක සභාවට ඇමතිවරයා එන්නේ නෑ. නීතිය හා මාධ්‍ය පිළිබඳ කාරක සභාවේ අවුරුදු පහක්ම මම හිටියා. කිසියම් කාලයක් මම එහි සභාපති ලෙස කටයුතු කළා. ඒ සඳහා විරුද්ධ පක්ෂයයි ආණ්ඩු පක්ෂයයි දෙපාර්ශ්වය ම නියෝජනය කරනවා. ඇමැතිවරයා සහභාගි නොවන නිසා අදාළ අමාත්‍යාංශවල නිලධාරීන් පැමිණ විවෘතව කතා කරනවා. නිදහසේ සිය යෝජනා ඉදිරිපත් කිරීමට ඔවුන්ට හැකියාව ලැබෙනවා. එක පැත්තකින් ඔවුන් ඇමැතිවරයා ආරක්ෂා කරන්න උත්සාහ කරනවා. ඔහුගේ මතයට වෙනස් මතයක් ඉදිරිපත් කරන්නේ නෑ. ඇමැතිවරයාට විරුද්ධව කතා කරන්නේ නෑ. පැකිලෙනවා. නමුත් ආංශික කාරක සභාවල අපි දැක්ක දේ තමයි ඒ නිලධාරීන් ඇවිත් ඒ ප්‍රශ්න කමිටුව සමග සාකච්ඡා කරනවා.
මෙහිදී සිදු වුණ විශේෂ දෙයක් තමයි, බරපතළ අපරාධ පිළිබඳව කටයුතු කිරීමට විශේෂ මහාධිකරණ පිහිටුවීමට යෝජනාවක් ආවා. එවක සිටි අධිකරණ ඇමැතිගෙන් ඒ සඳහා සහයෝගයක් ලැබුණේ නෑ. ඔහුගේ ස්ථාවරය වුණේ, පනතකින් විශේෂ මහාධිකරණ පිහිටුවීම ව්‍යවස්ථාවට විරුද්ධයි කියලා. ඔහුගෙන් පසු තලතා අතුකෝරළ අධිකරණ ඇමැති ලෙස පත් වුණා.
පසුකාලීනව මම සභාපතිවරයා ලෙස කටයුතු කරන කාලේ අපේ මේ කමිටුව තුළින් මෙම අධිකරණය පිහිටුවීම සාකච්ඡා කර යම්කිසි විදිහට අධීක්ෂණය යටතේ ඒ පිළිබඳ විශාල ප්‍රගතියක් ලබාගෙන ඒ ගැන පනතක් සම්මත කර ගත්තා. ඒ කමිටුවෙන් ලබපු විශාල ජයග්‍රහණයක් ලෙසයි මම දකින්නේ. අදත් එය නීති පොතේ තිබෙනවා. නමුත් ඒවා භාවිත කරන්නේ නෑ, විශේෂයෙන්ම බල අපරාධ, බරපතළ දූෂණ, මූල්‍ය වංචාවලදී මේ පනත් ප්‍රයෝජනයට ගන්නේ නෑ.
විනිශ්චයකාරවරුන්ට අධිකරණ සේවා කොමසමේ ලේකම්වරයා සමග ඉතා සුහදව කටයුතු කරන්න පුළුවන් වුණා. අධිකරණ ක්ෂේත්‍රයට යම් යම් ප්‍රතිපාදන ලබා දීම වගේම නොයෙකුත් උදව් ලබා දීමට හැකියාව ලැබුණා. විශේෂයෙන් නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ අතිරේක සොලිසිටර් ජෙනරාල්වරයෙක් මෙම රැස්වීමට ආවා. ඔවුන් ඔවුන්ගේ ප්‍රශ්න මේ කමිටුවට ඉදිරිපත් කළා. රජයේ අධිනීතිඥවරු සංඛ්‍යාව වැඩි කරන්න ඕනෑ, පහසුකම් වැඩි කරන්න ඕනෑ, ඒ වගේම අධිකරණ සේවා කොමිසම, අධිකරණ ක්ෂේත්‍රයේ විනිශ්චයකාරවරුන්ට අවශ්‍ය පහසුකම් ආදිය ඉල්ලීම කළා. බන්ධනාගාර දෙපාර්තමේන්තුවේ වේවා නොයෙකුත් දෙපාර්තමේන්තුවලට අවශ්‍ය පහසුකම් සපයා දීමට හැකි වුණා ආදි වශයෙන් නොයෙකුත් වැඩ කරන්න හැකියාව ලැබුණා.
විරුද්ධ පක්ෂයයි ආණ්ඩු පක්ෂයයි කියලා වෙනසක් තිබුණේ නෑ. සියලු දෙනාම ඉතාමත් ඕනෑකමින් එකට වැඩ කළා. කවුරුත් අභියෝග කළේ නෑ. ඒක බොහොම සාමූහික ප්‍රයත්නයක් දැරූ බවයි මගේ හැඟීම. ඉතාමත් සතුටින් මම ඒ කටයුතු කළා.
මම දකින්නේ, විධායකය පිළිබඳව අධීක්ෂණයක් කිරීමට කාරක සභා ඉතාමත්ම හොඳ ආයතන. කෝපා තියෙනවා, කෝප් තියෙනවා, හැම එකකින්ම ඉතා යහපත් කාර්යයන් සිදු වෙනවා.
නමුත් අවාසනාවකට වගේ ජනතාවට පෙනෙන්නේ, පාර්ලිමේන්තුවේ කෙරෙන කටයුතු පමණයි. කෝප්, කෝපා කමිටුවල රැස්වීම් ආවරණය කිරීමට මාධ්‍යවේදීන්ට අවසර දුන්නා. සමහර ඒවා සජීවී විකාශන පවා දුන්නා. මම හිතන්නේ මේවා තමයි කළ යුත්තේ. එතකොට ජනතාවට තේරෙනවා, පාර්ලිමේන්තුවෙන් කොතරම් කාර්යභාරයක් සිදු වෙනවාද කියලා. නැත්නම් පාර්ලිමේන්තුවේ සභා ගර්භයේ කෑ ගහන, ගහ ගන්න දේවල් විතරයි මහජනතාව දකින්නේ. නමුත් කමිටුවලින් සිදුවන දේ ජනතාව දන්නේ නෑ.
ඒ ඒ විෂයයන් පිළිබඳ පසු පෙළේ මන්ත්‍රීවරුන් පවා ඇවිත් මූලාසනයේ සභාපතිත්වය දරපු මේ කමිටු ක්‍රමය ගැන මට තියෙන්නේ, යහපත් ආකල්පයක්. ඒ ඒ අමාත්‍යාංශවල විෂයයන්ට අදාළ පුරවැසි සංවිධාන සමග එකතු වීමට ඒවාට අවශ්‍ය පහසුකම් දිය යුතුයි. ඒක ඉතා වැදගත්.
එක්තරා අවස්ථාවක මුස්ලිම් නීතිය සම්බන්ධයෙන් ප්‍රශ්නකාරී අවස්ථාවක් පැන නැගුණා. ඒ සම්බන්ධයෙන් නැගෙනහිර පළාතේ කාන්තාවන් පැමිණ තමන් මුහුණ දුන් අත්දැකීම් ප්‍රකාශ කළා. ඒක හොඳ ප්‍රවණතාවක්. ඒ නිසා පාර්ලිමේන්තුවේ මේ කමිටු දියුණු කරන අතර මහජන සංවිධාන සමග පුරවැසි සංවිධාන සමග ඒ ඒ විෂයයන් පිළිබඳ උනන්දුවක් දක්වන සිවිල් සමාජය සමග සමීප සම්බන්ධතාවක් තබා ගැනීඹ ඉතාම වැදගත්.
ඒ වගේම මේවා සජීවීව ජනතාවට දැක ගන්නට සැලැස්විය යුතුයි. ඒ තුළින් ජනතාව තුළ පාර්ලිමේන්තුව සම්බන්ධයෙන් තිබෙන සෘණාත්මක ආකල්ප වෙනස් කිරීමටත් හැකි වේවි.
මේ දේවල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ශක්තිමත් කිරීම සඳහා අවශ්‍ය සාධකයි
ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර විශ්වවිද්‍යාලයේ දේශපාලන විද්‍යා අධ්‍යයන අංශයේ අංශාධිපති මහාචාර්ය විශාඛා සූරියබණ්ඩාර
යහපාලන ආණ්ඩුව කාලෙදි තමයි මේ සංකල්පය ඇති වුණේ. මේ සඳහා පක්ෂ විපක්ෂ සියලුම මන්ත්‍රීවරු සහභාගි වෙනවා. යම් කිසි විෂයයක් පිළිබඳ දැනුමක් තිබෙන මන්ත්‍රීවරු මේ කරක සභාවල සිටීම තුළ විනිවිදභාවයකින් යුක්තව කටයුතු කළ හැකියි.
ප්‍රශ්නය තියෙන්නේ මේ තුළින් සිදු වන කටයුතු ජනතාව අතරට ගෙන යන්නේ කොහොමද? කියන එක. මේ දේවල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ශක්තිමත් කිරීම සඳහා අවශ්‍ය සාධක ලෙසයි විශ්වාස කරන්නේ. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳව අපේ රටේ ලොකු ප්‍රශ්නයක් තිබෙනවා. මොන දේ ගැන අපි නෛතිකව කතා කළත් ප්‍රායෝගිකව ඒවා කියාත්මක කිරීමේදී ඇති වෙන ප්‍රශ්න ඉතා ගැඹුරුයි. මේ රටේ පාලකයෝ ඒක බොහොම සැහැල්ලුවෙන් අරන් තියෙන්නේ.
වර්තමාන රජය ගැන කතා කළොත් අපේ රටේ 1977 න් පසුව තනි පක්ෂයක් මේ විදිහට බලයට එන්නේ මෙවර මහ මැතිවරණයෙදි. ජාතික ජන බලවේගය පසුගිය මහ මැතිවරණයෙදි ඉතා විශාල ආසන සංඛ්‍යාවක් දිනා ගන්නවා. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය තුළ බහුතරයේ කැමැත්ත ප්‍රකාශයට පත් වුණාට රජයකට පුළුවන් අත්තනෝමතික ලෙස සිය පාලනය ගෙන යන්න. ඒ බලය ඒකාධිකාරී තලයකට වුණත් ගෙන යන්න පුළුවන්. එහෙව් තැනකදි ඒවා පාලනය කරන්න අපිට මෙවලම් තියෙන්න ඕනෑ. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවෙත් එවැනි මෙවලම් ඉතා අඩුයි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ බොහෝ දේවල් තිබුණාට අසීමිත බලතල සීමා කරන්න හැකියාවක් නෑ. එවැනි තත්ත්වයන් තුළ වඩාත් ශක්ති සම්පන්න ආණ්ඩුවකට යම් ආකාරයකට යහපත් දේවල්ම වෙන්නෙත් නෑනේ. සමහර වෙලාවෙදි මහජනතාවට අහිතකර තීරණ ගන්නත් හැකියාව තිබෙනවා.
එවැනි අවස්ථාවක ජනතාව පැත්තෙන් ජනතාවගේ පැත්තෙන් ආරක්ෂාවක් දෙන්න තිබෙන ආයතන ලෙසයි, මම මේ කමිටු දකින්නේ. ඒ නිසා මේ කමිටු ශක්තිමත් විය යුතුයි.
අපි දේශපාලන පක්ෂයකට බලය පැවැරුවාට පස්සේ තව අවුරුදු පහකින් එන මැතිවරණයකින් මිස නැවත ඒ බලය වෙනත් කෙනෙකුට පවරන්න හැකියාවක් නැහැ. ඒ නිසා රජයේ ආයතනවල මොනවද වෙන්නේ කියලා දැන ගැනීමට අවකාශය පුළුල් කිරීමක් ලෙසයි මම මේ පාර්ලිමේන්තු කාරක සභා දකින්නේ. ඒ සඳහා මීට වඩා බලතල දෙන්න ඕනෑ. විනිවිදභාවයක් තිබෙන්න ඕනෑ. ඒ වගේ තමයි මේ සදහා පුරවැසි සහභාගීත්වයකුත් අවශ්‍යයි කියලා මම හිතනවා. පාරිසරික ප්‍රශ්න, ගොවීන්ගේ ප්‍රශ්න මේ ඇතුළේ සාකච්ඡා කිරීමට නම්, ඒ ඒ ක්ෂේත්‍ර නියෝජනය කරන මහජනතා නියෝජනයක් තිබිය යුතුයි. ජනතා නියෝජිතයින් ලෙස මන්ත්‍රීවරු පමණක් සහභාගි වීම ප්‍රමාණවත් නැහැ කියලයි මම හිතන්නේ. ඔවුන් ජනතාව නියෝජනය කරමින් පාර්ලිමේන්තුවට ගියාට දේශපාලන පක්ෂයක තීන්දු තීරණවලට අවනත වෙන්න ඕනෑ.
පාර්ලිමේන්තු කාරක සභා කාර්යක්ෂම කිරීමට සිවිල් සමාජ ක්‍රියාකාරීන් මේ සඳහා ඇතුළත් කර ගන්න ඕනේ. නෛතික කටයුතු කිරීමට නීති විශාරදයින් මේවා නියෝජනය කරන්න ඕනේ. සමහර රටවල් මේ සම්බන්ධයෙන් අනුගමනය කළ ක්‍රියාමාර්ග සම්බන්ධයෙන් අධ්‍යයනයක යෙදෙන්න ඕනේ. මේ කාරක සභා රැස්වීම් පමණක් කර නොගෙන එයින් ගන්නා තීන්දු තීරණ පාර්ලිමේන්තුවෙදිත් සාකච්ඡාවට ලක් වෙන්න ඕනේ.
කෝප් කමිටුවෙදි මේ රටේ සිදු වුණ බොහෝ කාරණා පිළිබඳ සාකච්ඡාවට ලක් වුණා. නමුත් ඒ සඳහා ගත්ත නෛතික ක්‍රියාමාර්ග මොනවාද? හැම විටම ඒ ප්‍රශ්න ඉදිරියට යන්න තිබෙන මාර්ග එක තැනකින් වසා දමා තිබෙනවා. එහෙම වෙන්න බෑ. ඒ නිසා කාරක සභාවල විනිවිදභාවය ශක්තිමත් වෙන්න ඕනේ, සංයුතිය ශක්තිමත් වෙන්න ඕනේ, ක්‍රියාකාරීත්වය ශක්තිමත් වෙන්න ඕනේ. ක්‍රියාකාරීත්වය ශක්තිමත් වෙන්න ඕනේ. ඒවා සම්බන්ධයෙන් ජනතාව දැනුවත් වෙන්න ඕනේ.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ස්ථාපිත කිරීමට අපේ රටේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට තව බොහෝ දේ ඇතුළත් විය යුතුයි. එහිදී මෙවැනි ආයතන ස්ථාපිත කිරීමට අත්‍යවශ්‍ය කරුණු ලෙසයි මම දකින්නේ. ඒ තුළ තමයි මේ මිශ්‍රණය නිවැරදිව හැදෙන්නේ. හැබැයි එහිදී ගන්නා තීන්දු ඒකමතික වෙන්න බෑ, ඒවා කිසිම විදිහකින්. ඒක තුලනාත්මක තත්ත්වයක් තුළ ඒ දේවල් ක්‍රියාත්මක විය යුතුයි. එහි වරප්‍රසාද ලබන්න ඕනේ ජනතාව.
