මැතිවරණයෙන් පසු ලෝකය

තිසරණි ගුණසේකර

ජාජබ/ජවිපෙ ලබාගත් ඓතිහාසික මහා මැතිවරණ ජයග්‍රහණය යම් පමණකින් හෝ සම කළ හැක්කේ 1977 දී එජාපය ලත් ජයටය. 1977 බලයට පත් ජේ ආර් ජයවර්ධන පාලනය මෙරට පෙර නොවූ විරූ දේශපාලනික, ආර්ථික හා සමාජීය පරිවර්තනයක් සිදු කළේය. ඉන්පසු ගතවූ වසර 47 පුරාත් අදත් අප ජීවත් වනුයේ ජයවර්ධන පාලනය ප්‍රතිනිර්මාණය කළ ලංකාවේය.

ලාංකිය ඡන්දදායකයන් විසින් ජාජබ/ජවිපෙට ලබා දී ඇත්තේ ඒ හා සමාන පරිවර්තනීය විභවයක් සහිත දැවැන්ත බලයකි. 1977 හා 2024 අතරැති අනෙක් ප්‍රධාන සමානකම නම් මේ බලයට යම් මට්ටමකින් හෝ බාධා කිරීමට හැකි විපක්ෂයක් නොතිබීමයි. විපක්ෂයේ ප්‍රධාන පක්ෂ දෙක වූ සජබය හා රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ ගෑස් සිලින්ඩර සන්ධානය ජාතික ලැයිස්තු මන්ත්‍රීධුර සඳහා කරන  නිර්ලජ්ජිත කුකුල් පොරය විපක්ෂයේ නායකත්වයේ මතවාදීමය හා චර්යා ධාර්මික අර්බුදයේ සංකේතයකි, එහි ඉදිරි කඩාවැටීම පිළිබඳ පෙර මග සලකුණකි.

2024 ජනපතිවරණයේදී ඡන්දය භාවිත කළ සියල්ලන්ම මහ මැතිවරණයේදීද ඡන්දය භාවිත කළා නම් ජාජබ/ජවිපෙ ජයග්‍රහණය 51%ට හා සමානව බහුතරයකට සීමා වනු ඇත. ජාජබ/ජවිපෙ මහා ජයට හේතු වූයේ එකී ඡන්ද ගොඩ මිලියන 1.23කින් ඉහළ යාමත් විපක්ෂයේ ප්‍රධාන පක්ෂ දෙකේ ඡන්ද ප්‍රමාණය 75%කින් පමණ  පහළ යාමත්ය. 20224 සැප්තැම්බරයේදී ඡන්දය භාවිත කළ ලාංකිකයන් මිලියන 1.1කට අධික ප්‍රමාණයක් නොවැම්බරයේදී ඡන්දපොළට නොගියේ විපක්ෂය ගැන වූ කලකිරීමෙන් බව පැහැදිලිය. ජනපතිවරණ පරාජයෙන් පසු කිසිදු ආකාර ස්වයං-විවරණයක් හෝ ස්වයං-විවේචනයක් විපක්ෂයේ නොවීය. ඒ වෙනුවට විපක්ෂයේ නායකයන් කළේ නව ආණ්ඩුවේ වැරදි ගැන කතාකිරීම ය. විපක්ෂයට ආකර්ෂණීය වැඩ පිළිවෙළක් නැති වීම හා විපක්ෂය තුළ නාමයෝජනා සඳහා වූ ළාමක ගැටුම්, ඡන්දදායක කලකිරීම තවත් උග්‍ර කරන්නට ඇත.

ලාංකික ඡන්දදායකයන්ගෙන් 48%ක් පමණ වූ ප්‍රමාණයක් තවමත් සිටිනුයේ ජාජජබ/ජවිපෙ නොවන ගොඩේය. නව පාලනය තම සාධනීය පොරොන්දු ඉටු කළහොත් මෙයින් යම් ප්‍රතිශතයක් ජාජබ/ජවිපෙ වෙතට ඇදී යනු ඇත. නමුත් ආණ්ඩු නොවන/විරෝධී කුලකය කුඩා වුවද එය අහෝසි වී යන්නේ නැත. ප්‍රශ්නය නම් මෙම කුලකයට නායකත්වය දිය හැකි පක්ෂයක් නොමැති වීමය.

ස්වභාවධර්මය රික්තයක් ඉවසන්නේ නැත. දේශපාලනයටද මෙම ධර්මතාව පොදුය. ජාජබ/ජවිපෙ නොවන ලාංකිකයන්ට නායකත්වය සැපයීමට සජබය හා එජාපය අසමත් වුවහොත් ඒ රික්තය පිරවෙනු ඇත්තේ රාජපක්ෂවරුන්ගෙන් හා ජාති/ආගම්වාදී මතවාදයන් නියෝජනය කරන දිලිත් ජයවීරලා විමල් වීරවංශලා උදය ගම්මන්පිලලලා වැනි අගතිගාමීන්ගෙනි.

2024 ජනපතිවරණ හා මහමැතිවරණ ප්‍රතිඵලය ගෝඨාභය රාජපක්ෂ පාලනයට එරෙහිව බිහිවූ ප්‍රතික්‍රියාවන් දාමයේ උච්චතම අවස්ථාවයි. රාජපක්ෂ පාලනය සිංහල-බෞද්ධ ජාතිවාදී වූ නිසා ඊට එරෙහිව ඇතිවූ ප්‍රතික්‍රියාවන් බිහිවූයේ සිංහල-බෞද්ධ ජාතිවාදයෙන් බැහැර වූ අවකාශයක් තුළය. පසුගිය මැතිවරණ සමයන්හි ජාතිවාදයට හා ආගම්වාදයට ඉඩක් නැතිවූයේ එබැවිනි.

ලංකා ඉතිහාසයේ මුල් වරට සිංහල-දෙමළ- මුස්ලිම් සියලුම ලාංකිකයන්ගේ බහුතර කැමැත්ත දිනාගැනීමට ජාජබ/ජවිපෙ සමත්විය. වත්මන් පාලනය ස්ථානගත වී ඇත්තේ ජාතිවාදී/ආගම්වාදී නොවන පැත්තේය. (නව කැබිනෙට්ටුවේ මුස්ලිම් නියෝජනයක් නොමැතිවීම පුදුමයක් වුවද එයින් නොවැටහීමක් විනා ආගම්වාදයක් ගම්‍ය නොවේ.) එබැවින් ඒ පාලනයට බිහිවන ප්‍රතික්‍රියාව ජාති/ආගම්වාදී ස්වරූපයක් ගැනීමට ඇති ඉඩකඩ වැඩිය. ජාතිවාදී/ආගම්වාදී නොවන සජබ හා එජාපයේ නොනවතින සෝදාපාලුව නිසා මෙම අවදානම තවත් ඉහළ යනු ඇත.

නව ආණ්ඩුවට ජනතාව ලබාදුන් මහා බලයේ එක් ප්‍රතිඵලයක් නම් කාට හෝ ඇඟිල්ල දිගුකොට වගකීමෙන් ගැලවීමට ඊට නොහැකි වීමයි. ආණ්ඩුවේ වැරදි හා අඩුපාඩුවලට එරෙහිව උපදින ප්‍රතිචාරය දෙමළ, මුස්ලිම් හෝ කිතුනු විරෝධී ස්වරූපයක් ගතහොත් අනාගතය සුබදායක නැත. විපක්ෂයේ ජාතිවාදී/ආගම්වාදී නොවන කුලකය පුනර්ජීවනය කිරීම මෙන්ම ආරුගම්බේ වැනි ප්‍රශ්න දුරදිග යාමට ඉඩ නොදීම වැදගත් වනුයේ මෙම සංදර්භය තුළය.

ආරුගම්බේ ගිනිපුපුර

බිට් හනූන් (Beit Hanoun) යනු වසර 1000කට ආසන්න ඉතිහාසයක් ඇති පලස්තීන නගරයකි. වත්මන් ගාසා යුද්ධය ඇරඹෙන තෙක් පලස්තීනුවන් 20000ක් පමණ ජීවත් වූ මේ නගරය මේ වන විට සුන්බුන් ගොඩකි.

ඊශ්‍රායල් හමුදාව බිට් හනුන් නගරය අල්ලා ගත්තේ 2023 දෙසැම්බරයේය. අන්තවාදී යුදෙව් නිකායකට අයත් ඊශ්‍රායල් සොල්දාදුවන් පිරිසක් අඩක් විනාශ වූ පලස්තීන නිවසක් තම නිකායේ දේවස්ථානයක් බවට පත්කරගන්නේ ඉන් පසුවය. ෂබාඩ්-ලුබාවිච් (Chabad- Lubavitch) නමැති මෙම නිකායේ දේවස්ථානයන් හඳුන්වනු ලබනුයේ ෂබාඩ් නිවෙස් (Chabad  Houses) යනුවෙනි.

අරුගම්බේ සිද්ධියට පාදක වී ඇත්තේද මෙයට දෙවසරකට පමණ පෙර ඊශ්‍රායල් ‘සංචාරකයන්’පිරිසක් එහි ස්ථාපිත කළ ෂබාඩ් නිවසයි.

ෂබාඩ්-ලුබාවිච් ව්‍යාපාරය බිහිවූයේ 18 වන සියවසේ නැගෙනහිර යුරෝපියානු යුදෙව්වරුන් කේන්ද්‍රකොට ගෙනය. මෙම ව්‍යාපාරය පිළිබඳව ඇති ප්‍රශ්නය එහි අමුතු ආගමික විශ්වාසයන් නොව (තම නිකායේ සාමාජිකයන්ට සෙසු මිනිස් වර්ගයාගෙන් වෙනස්වූ ශ්‍රේෂ්ඨ ආත්මයක් තිබේ වැනි) ඒ ඉගැන්වීම්වල තිබෙන දේශපාලනික දිගුවයි. පලස්තීන ජනතාවගේ දේශපාලන අයිතීන් තබා ඔවුන්ගේ ජීවත්වීමේ අයිතියවත් මෙම ව්‍යාපාරය පිළිගන්නේ නැත. මහා ඊශ්‍රායලයක් (Greater Israel) බිහි කළ යුතුයැයි විශ්වාස කරන යුදෙව් අන්තවාදී කුලකයට මෙම ව්‍යාපාරයද අයත්ය. සියලු බයිබල් භූමි (Biblical lands) ඇතුළත් වන තෙක් ඊශ්‍රායල් දේශසීමා හොඳින් හෝ නරකින් ව්‍යාප්ත කල යුතු බව මින් කියැවේ. එනම් පලස්තීන ජනතාවට ඉතිරිව ඇති බටහිර ඉවුර හා ගාසා තීරය පමණක් නොව ජෝර්දානය, ලෙබනනය හා ඊජිප්තුවත් තුර්කියේ හා සිරියාවේ ඇතැම් ප්‍රදේශත් ඊශ්‍රායලය සතු විය යුතු බව මෙම ව්‍යාපාරය විශ්වාස කරයි.

ෂබාඩ්-ලුබාවිච් ව්‍යාපාරය ශීඝ්‍රයෙන් ව්‍යාප්ත වන මැද පෙරදිග ගැටුමේ ඉලක්කයක් බවට පත්වනුයේ මෙම සංදර්භය තුළය. යටත් කරගත් පලස්තීන නගරයක ෂබාඩ් නිවසක් පිහිටුවීම හුදෙක් ආගමික ක්‍රියාවක් පමණක් නොව මහා ඊශ්‍රායලයක් බිහිකිරීමේ ව්‍යාපෘතියේ එක් වැදගත් ඉදිරි පියවරකි. මෙම ක්‍රියාව තුළින් ෂබාඩ්-ලුබාවිච් ව්‍යාපාරය ඍජුවම ඊශ්‍රායල් ව්‍යාප්තවාදයේ පෙරගමන්කරුවකු මෙන් දිස්වන බවත් ඒ තුළින් ලොව පුරා විසිර ඇති දහස් ගණන් ෂබාඩ් නිවෙස් ප්‍රචණ්ඩත්වයේ ඉලක්කයන් වීමේ අවදානමක් බිහිවන බවත් එක්ස් පණිවුඩයක් තබමින් ලන්ඩන් නුවර කිංග්ස් සරසවියේ (Kings College) ආරක්ෂක අධ්‍යයන අංශයේ ආචාර්ය ඇන්ඩි්‍රයාස් ක්‍රීග් (Andreas Krieg) අනතුරු ඇඟවූවේය.

ඇමරිකානු සංචාරක උපදේශය මගින් මෙරට සංචාරක ව්‍යාපාරයට අනවශ්‍ය හිසරදයක් නිර්මාණය කිරීමට හේතු වූයේද මුස්ලිම් බහුතරයක් වෙසෙන ආරුගම්බේ පෙදෙසේ ඊශ්‍රායල් සංචාරකයන් අනීතිකව ඉදිකළ ෂබාඩ් නිවසයි. විදෙස් සංචාරකයන් ලංකාවට අවශ්‍යය. නමුත් සංචාරක ව්‍යාපාරය හරහා නැති ආගමික ගැටලු නිර්මාණය වීමට ඉඩ නොදීම බලධාරීන්ගේ වගකීමයි.

සංචාරකයන් යනු කෙටිකාලීන අමුත්තන් විනා දිගුකාලීන නිවැසියන් නොවේ. තමන් සංචාරය කරන රටවල ව්‍යාපාර කිරීමට, ඉඩම් මිලදී ගැනීමට හෝ පූජනීය ස්ථානයන් ඉදිකිරීමට සංචාරකයන්ට අයිතියක් නොමැත. නමුත් රුසියානු, යුක්රේන, ඉන්දීය, පකිස්ථානු, චීන, නයිජීරියානු හා ඊශ්‍රායල් සංචාරකයන් (ප්‍රාදේශීය දේශපාලකයන් හා නිලධාරීන්ගේද අනියම් අනුමැතියෙන්) නීතියට යටින් රිංගා ව්‍යාපාරික හා වෙනත් අවනීතික ක්‍රියාවල මහා පරිමාණයෙන් නිරත වන බව නොරහසකි. මේ පිළිබඳව දේශීය සංචාරක ව්‍යාපාරිකයන් පැවති පාලනයන්ට හා විවිධ නිලධාරීන්ට යළි යළිත් පැමිණිලි කළද ඉන් පලක් නොවූ බව ද කවුරුත් දනිති. පැවති ආණ්ඩු නීතිය නියමාකාරයෙන් ක්‍රියාත්මක කළා නම් අරුගම්බේ ෂබාඩ් නිවසක් ඉදිවන්නේ වත් එහි අනවශ්‍ය අර්බුදයක් නිර්මාණය වන්නේ වත් නැත.

සිංහල-දෙමළ-මුස්ලිම්- බොදුනු – කිතුනු වැනි බෙදුම්වලින් අපි දශක ගණනාවක් බැට කෑවෙමු. නිදහස් රටක් ලෙස අපට අත්කරගත හැකිව තිබූ ප්‍රගතිය අපට අහිමි වූයේ මූලික වශයෙන් මේ වාර්ගික හා ආගමික ගැටලු හේතුවෙනි.

දැන් සංචාරක ව්‍යාපාරයේ මුවාවෙන් ඊශ්‍රායල් මුස්ලිම් ගැටුමකුත් ලංකා භූමියේ නිර්මාණය වෙන තුරු නව මාලිමා ආණ්ඩුවත් බලා සිටියිද?

ආරුගම්බේ සිද්ධිය පිළිබඳව බිබීසී පුවත් සේවය කළ හෙළිදරව්වකට අනුව ෂබාඩ් නිවස හා අවන්හලක් අබියස ගාසා ආක්‍රමණයෙන් මිය ගිය ඊශ්‍රායල් සොල්දාදුවන් සමරන පුවරු පවා ඉදිකර තිබේ. විදෙස් සංචාරකයන් තමන්ගේ ‘යුද්ධ වීරයන්‘ සමරන පුවරු අනුන්ගේ රටවල ඉදිකිරීම සාමාන්‍ය ක්‍රියාවක් නොවේ. උදාහරණයක් ලෙස ඊශ්‍රායලයේ සංචාරයේ යන ලාංකිකයන්ට එහි පල්ලි, පන්සල්, කෝවිල්, රණවිරු ස්මාරක ඉදි කිරීමට ඊශ්‍රායල් බලධාරීන් ඉඩ දේද?

බීබීසී වාර්තාවට අනුව ෂබාඩ් නිවස ලංකාවේ ලියාපදිංචි කිරීමට ඉල්ලුම් පත්‍රයක් සකස්කොට තිබේ. බුද්ධ ශාසන, ආගමික හා සංස්කෘතික කටයුතු පිළිබඳ අතිරේක ලේකම්වරියක් මේ පිළිබඳව මෙසේ කියයි. ‘ලංකාවේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුව ඕනෑම කෙනකුට තමන් කැමති ආගමක් අදහන්න පුළුවන්. ඒ නිසා අපි ලියාංපදිංචි ඉල්ලුම් පත්‍රයක් හදලයි තියෙන්නේ.’

රටක ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අදාළ ඒ රටේ පුරවැසියන්ට විනා විදෙස් සංචාරකයන්ට නොවේ. ලංකාවේ පුරවැසියන්ට තමන් කැමති ව්‍යාපාරයක් කරන්නට, ඉඩමක් මිලදී ගන්නට ඇති ව්‍යවස්ථාමය අයිතිය සංචාරකයන්ට නොමැත. සංචාරකයන්ට තමන් කැමති ආගමක් ඇදහීමේ අයිතිය තිබුණද ඔවුන්ට තම තමන්ගේ පූජනීය ස්ථාන මේ භූමියේ පිහිටුවීමේ අයිතියක් නොමැත. (යුදෙව් ලාංකික ප්‍රජාවක් ලංකාවේ සිටිනවා නම් මෙම තත්වය වෙනස් වනු ඇත.) මේ සරල වෙනස වටහා ගන්නට මෙරට ජ්‍යෙෂ්ඨ රාජ්‍ය නිලධාරීන්ට නොහැකි වීම කෙතරම් නම් අභාග්‍යයක්ද?

මෙරටට පැමිණෙන සියලුම සංචාරකයන් සුහදව පිළිගැනීම මෙන්ම ඔවුන්ට නිසි රැකවරණ සැපයීමද අපේ වගකීමයි. ඊශ්‍රායෙල් ජාතික සංචාරකයන්ටද එවැනිම පිළිගැනීමක් හා ආරක්ෂාවක් තිබිය යුතුය. නමුත් යුදෙව් බොදු බල සේනාවකට සමාන අන්තවාදී ආගමික නිකායකට ආරුගම්බේ ආගමික ස්ථානයක් ඉදිකිරීමට ඉඩ දීම සංචාරක ප්‍රවර්ධනයක් නොව අහක යන නයි ඔඩොක්කුවේ දමාගැනීමකි.

ඇමරිකාවේ බ්‍රවුන් සරසවියේ වාර්තාවකට අනුව ඇමරිකාවේ ත්‍රස්ත විරෝධී ගෝලීය යුද්ධය නිසා (Global war on terror) 2022 සිට 2023 දක්වා සාමාන්‍ය ජනතාව මිලියන් 4ක් පමණ මියගොස් ඇත. මෙයින් 98%-99%ක් පමණ අප වැනි තෙවන ලෝක රටවල වැසියන්ය. ඊශ්‍රායලය ගාසා තීරයේ ගෙනයන ජනඝාතක යුද්ධයත්, බටහිර ලෙබනනය ආක්‍රමණය කිරීමත්, එරට නෙටන්යාහු පාලනය හඳුන්වනුයේ ඇමරිකානු ත්‍රස්ත විරෝධී ගෝලීය යුද්ධයේ කොටසක් ලෙසය. ආරුගම්බේ ෂබාඩ් නිවසට රාජ්‍ය අනුමැතිය ලැබුණහොත් හා ඒ තුළින් ෂබාඩ්-ලුබාවිච් ව්‍යාපාරයට මෙරට නීතිමය අවකාශයක් නිර්මාණ්‍ය වුවහොත් ඇතැම් ඉස්ලාමීය අන්තවාදී පිරිස් බුර බුරා නැගෙන මැද පෙරදිග යුද්ධයේ දූරස්ථ ඉලක්කයක් ලෙස ලංකාව සැලකීමට ඉඩ තිබේ. ආරුගම්බේ ප්‍රදේශයේ ෂබාඩ් නිවසක් ඉදිකිරීමට ඉඩ දීමෙන් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ හා රනිල් වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩු කළ වැරදි නිවැරදි කිරීමට නව මාලිමා පාලනය අසමත් වුවහොත් ජීවිතවලින් වන්දි ගෙවීමට සිදුවනු ඇත්තේ අපේම සිංහල-දෙමළ-මුස්ලිම් ජනතාවටය.

ඇම්ස්ටර්ඩෑමයෙන් ඉගැනීම

ඊශ්‍රායලයේ මකබි ටෙල් අවිව් (Maccabi Tel Aviv) පාපන්දු කණ්ඩායමත් නෙදර්ලන්තයේ ඒඑෆ්සී ඒජැක්ස් (  AFC Ajax) පාපන්දු කණ්ඩායමත් අතර තරගයක් මෙයට දෙසතියකට පමණ පෙර ඇම්ස්ටර්ඩෑම් නගරයේදී පැවැත්වුණි. මෙම තරගය නැරඹීම සඳහා මකබි අනුගාමිකයන් විශාල පිරිසක් සංචාරකයන් ලෙස ඇම්ස්ටර්ඩෑම් නගරයට පැමිණියහ. ක්‍රීඩා සංචාරකයන් ලෙස පැමිණි මොවුන් ඇතැමෙක් රංචු ගැසී ඇම්ස්ටර්ඩෑම් නගරය පුරා සැරිසරමින් ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියාවල නිරතවූහ. පලස්තීන ධජ ඉරා දැමීම, පලස්තීනයට සහාය පළකරන පදක්කම් පැළඳ සිටි ඕලන්ද සම්භවයක් ඇති නෙදර්ලන්ත ජාතිකයන්ට පවා අඩන්තේට්ටම් කිරීම, අරාබි සම්භවයක් ඇති නෙදර්ලන්ත වැසියකුට අයත් කුලී රථයක් කුඩුපට්ටම් කිරීම මේ ක්‍රියා අතර විය. තරගය අතරතුරද ඔවුන්ගේ කලහකාරිත්වය අඩු නොවුණි. වැලෙන්ෂියා ගංවතුරෙන් මියගියවුන්ට ශොක්ය පළකිරීම සඳහා පැවැත්වුණු විනාඩි දෙකක නිශ්ශබ්දතාවට බාධා කිරීම හා ගාසා තීරයේ සිදුවන පලස්තීන ළමා සංහාරය අනියමින් අනුමත කරන ‘ගාසාවේ පාසල් නැත, ගාසාවේ ළමුන් නැත’ වැනි ගීත ගායනා කිරීම ඔවුහු සිදුකළෝය.

තරගයෙන් මකබි කණ්ඩායම අන්ත පරාජයක් ලැබු පසු යළිත් නගරයේ වීදිවලට බට මේ කලහකාරී ඊශ්‍රායල් ජාතික ක්‍රීඩා සංචාරකයෝ ඉදිකිරරීම් ස්ථානයකින් යකඩ පොලු ආදිය පැහැරගෙන නගරවාසීන්ට පමණක් නොව පොලිසියටද පහර දෙන අයුරු බෙන්ඩර් නමින් හැඳින්වෙන 16 හැවිරිදි ඕලන්ද යූටියුබ් මාධ්‍යවේදියා හා ඕලන්ද ජාතික කැමරාකරුවන් කිහිප දෙනෙක් රූපගත කළහ. ඕලන්ද හා අරාබි සම්භවයක් සහිත Ajax අනුගාමිකයන් මකබි අනුගාමිකයන්ට ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කළේ ඉන් පසුවය.

නමුත් ඇමරිකානු හා ඊශ්‍රායල් නායකයන් මෙන්ම නෙදර්ලන්තයේ අන්ත දක්ෂිණාංශික පාලක පක්ෂයද මෙම ගැටුම ඉස්ලාම් අන්තවාදීන් විසින් අහිංසක ඊශ්‍රායල් ක්‍රීඩා සංචාරකයන්ට කළ පහරදිමක් ලෙස හැඳින්වූහ. සත්‍යය හෙළි වීමට දින ගණනක් ගතවිය. අද ඇම්ස්ටර්ඩෑම් නගරාධිපතිනිය හා පොලිස් ප්‍රධානීන් පවා මෙය යුදෙව්-විරෝධී පහරදීමක් නොව ගැටුමක් බවත් මකබි අනුගාමිකයන් ගැටුමට දින කිහිපයක් පුරා කලහකාරී ලෙස හැසිරුණු බවත් පිළිගෙන තිබේ.

නෙදර්ලන්ත යුදෙව්වරයකතු වූ යුවාල් ගාල් ඇම්ස්ටර්ඩෑම් ප්‍රචණ්ඩත්වය විස්තර කළේ මෙසේය. ‘මකබි අනුගාමිකයන්ගෙන් වැඩි දෙනා ගාසා යුද්ධයට සම්බන්ධ වූ හෝ තවමත් සම්බන්ධ සොල්දාදුවන් හා හිටපු සොල්දාදුවන්. මම මේ ගැන පොලිසියට තේරුම් කරන්න උත්සාහ කළා. ගාසා තීරයේ සිට පැමිණෙන්නන් යනු මිනිස් ඝාතන රැසකට වගකිවයුත්තන්. ඔවුන් සාමාන්‍ය ලෙස හැසිරෙන්නේ නෑ.’ (Left Laser වෙබ් අඩවිය.) ඇම්ස්ටර්ඩෑමය ගිනිගත්තේ මෙලෙසය.

ඊශ්‍රායල් නීතියට අනුව සියලුම යුදෙව් පුරවැසියන් වයස 18දී හමුදාවට බැඳී පුහුණු විය යුතුය. ලංකාවට පැමිණෙන ඊශ්‍රායල් සංචාරකයන් බහුතරයක් මෙලෙස කලක් හමුදාවේ සේවය කළවුන්ය. ඔවුනතර ගාසාවේ සමූලඝාතන යුද්ධයට සම්බන්ධවූවන් වේ නම් ඔවුන්ගේ මානසිකත්වය සාමාන්‍ය විය නොහැක. ඔවුන් ෂබාඩ්-ලුබාවිච් අන්තවාදී ආගමික නිකායන්හි සාමාජිකයන් නම් තත්වය තවත් සංකීර්ණ විය හැක. ආරුගම්බේ ෂබාඩ් නිවස පවත්වා ගැනීමට ඉඩ දීම සමාන කළ හැක්කේ යාපනය නගර මධ්‍යයේ ‘සිංහලාරාමයක්‘ ඉදි කිරීමට බොදු බල සේනාවට අවසර දීමකටය.

මුස්ලිම්-විරෝධය මෙරට දේශපාලනයේ ඉපැරණි තේමාවකි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ප්‍රමුඛ රාජපක්ෂවරුන්ගේ කඩාවැටීම තුළින් යටපත්වූ මෙය මාලිමා පාලනයේ ජනප්‍රියතාව හීන වෙත්ම අනාගතයේ යළිත් මතුවිය හැක. රාජපක්ෂලා ගම්මන්පිළලා හා දිලිත් ජයවීරලා අලුත් මුස්ලිම් විරෝධී රැල්ලක්, බලයට කෙටි හා නොවරදින මාවතක් ලෙස සලකනු නියතය. මෙවැනි (සිංහල හා දෙමළ) අන්තවාදී පිරිස් හා ෂබාඩ්-ලුබාවිච් සංවිධානය අතර උපායික සන්ධාන පවා ඇතිවීමට ඉඩ තිබේ. ෂබාඩ්-ලුබාවිච් වැනි අන්තවාදී යුදෙව් නිකායන් ආරුගම්බේ වැනි ප්‍රදේශවල ක්‍රියාත්මක වීම තුළින් වාසි ලැබිය හැකි තවත් පිරිසක් ඇත. එනම් මුස්ලිම් විරෝධී ප්‍රචණ්ඩත්වයන් තුළින් මුස්ලිම් ප්‍රජාව මැද මාවතේ සිට දේශපාලන /ආගමික අගතිගාමිත්වයට තල්ලු වීම ගැන සිහින මවන ඉස්ලාමීය අන්තවාදීන්ය.

ආරුගම්බේ ප්‍රහාරයක් පිළිබඳව ඇමරිකාව අනතුරු ඇඟවීමෙන් පසු ලාංකිකයන් පිරිසක් ඊශ්‍රායල් කොඩි වනමින් ප්‍රදේශයේ පෙළපාලි යනු මාධ්‍ය වාර්තා කළේය. මෙය සැබෑ උද්ඝෝෂණයක් නොව මුදලට ගත්තක් බව උද්ඝෝෂකයන් දෙස බැලීමෙන්ම පෙනීයයි. මෙම ‘උද්ඝෝෂණය’ සංවිධානය කළේ කවුද? උද්ඝෝෂකයන්ට ඊශ්‍රායල් කොඩි ලැබුණේ කාගෙන්ද? මෙයින් අදහස් වනුයේ ෂබාඩ්-ලුබාවිච් සංවිධානය දැනටමත් ලංකාවේ දේශපාලනයට අත පොවා ඇති බවද?

2015දී මුස්ලිම්-විරෝධය සාර්ථක දේශපාලන සටන් පාඨයක් නොවීය. නමුත් ඊට වසර කිහිපයකට පසු 2018දී දිගන ගිනි ගත්තේය. ඒ ගින්න පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරයටද දායක විය. එවැනි තත්වයක් ආරුගම්බේ (හෝ ලංකාවේ කොතැනකවත්) සිදුවීමට ඉඩ නොතැබීම මාලිමා පාලනයේ වගකීමයි. මෙරට නිජබිම කරගත් ප්‍රජාවන් අතර සහජීවනය ඇතිකිරීමට තවමත් අසමත් වූ අප ඊශ්‍රායල් ප්‍රශ්නයකටත් fදාර විවර කිරීම කවර නම් උන්මාදයක්ද?