මේ මොහොතේ ලංකාවේ ‘දේශපාලන මාලිමාව’ දක්වන්නේ එකම දිශාවකි. එනම් ජාතික ජන බලවේගයේ දිශාවයි. සැප්තැම්බරයේ ජනාධිපතිවරණයෙන් ජනාධිපතිධුරයට පත් වූ අනුර කුමාර දිසානායක මහතාට ආණ්ඩුවක් කරගෙන යාමට අවශ්ය පාර්ලිමේන්තු බලය දිය යුතු යැයි සාමාන්ය සිහිබුද්ධියක් තිබෙන හැමෝ ම සිතති. සමහර විට විපක්ෂයේ පක්ෂ හා ඒවායේ නායකයන් පවා කියන්නේ, තමන් මේ ආණ්ඩුවට වැඩි බලයක් ලැබීම ගැන කිසිම විරෝධයක් නැති බව ය. ජාජබ බලයේ සිටියත්, තම පක්ෂය බලයේ සිටියත්, තම ප්රතිපත්ති ක්රියාත්මක කිරීමට නම් බාධා රහිත පාර්ලිමේන්තු බලයක් තිබිය යුතු බවට ඒ කිසිවකු අතර විවාදයක් නැත.
ඒ නිසා, මහ මැතිවරණයේ දී ජාජබයට පාර්ලිමේන්තුවේ වැඩි බලයක් ලැබීම නිසැක ය. එය එසේ විය යුතු ද වෙයි.
එහෙත්, පාර්ලිමේන්තුව යනු ආණ්ඩු පක්ෂය පමණක් තිබෙන තැනක් නොවේ. ඒ නිසා ‘පාර්ලිමේන්තුව මාලිමාවෙන් පුරවමු’ වැනි උද්යෝග පාඨ පදනම් විරහිත, අමනෝඥ ඒවා මෙන් ම ප්රජාතන්ත්රවාදී මූලධර්මවලට ද පටහැණි වෙයි. එහෙත්, ‘වැඩිය උඩ පැන්නොත්, ඊට පහළ තැනකට ළඟා වෙන්නට පුළුවන්’ කියන න්යායෙන් නම් එවැනි උද්යෝග පාඨවලට අර්ථයක් ඇත.
පාර්ලිමේන්තුව පිළිබඳ දේශපාලන විද්යාවේ දී හැඳින්වෙන්නේ එය ‘අද්විතීය වාද භූමියක්’ බවයි. එය ආණ්ඩුවට පමණක් හිමි තැනක් නොවේ. පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින්නේ ආණ්ඩුව පමණක් නම් එවැනි ආණ්ඩුවක් බලවත් ඒකාධිපතිවාදී ආණ්ඩුවක් වන බව අලුතෙන් කිව යුතු නැත. ආණ්ඩු බලයට කිසිම සංවරණයක් හෝ තුලනයක් නොතිබීමෙන් එවැනි ආණ්ඩු රටට විනාශකාරී ලෙස හැසිරීමට තිබෙන ඉඩ අසීමිත ය.
ඒ නිසා, අලුත් පාර්ලිමේන්තුවක් ගැන සිතන විට, ශක්තිමත් විපක්ෂයක් ගැන ද කතා කිරීම වරදක් නොවේ. ‘මේ තියෙන්නේ ආණ්ඩුවක් තෝරන ඡන්දයක් මිස විපක්ෂයක් තෝරන ඡන්දයක් නොවේ’ යැයි කියන විට ආණ්ඩු පක්ෂයේ ඡන්ද අපේක්ෂකයන් හා අනෙකුත් හිතවත් අය, ප්රජාතන්ත්රවාදයේ තිබෙන මූලික සිද්ධාන්තයක් අමතක කර. ඒකාධිකාරි, අත්තනෝමතික පාලනයකට සිතා හෝ නොසිතා හෝ උඩ ගෙඩි දෙන බව කිව යුතු ව තිබේ.
පාර්ලිමේන්තුවේ 22ම පලවා හරිනු යැයි පසුගිය කාලයේ සටන් පාඨ පැනනැගුණත්, පසුගිය පාර්ලිමේන්තුවේ සිටි සියලුම මන්ත්රීවරු දූෂිතයෝ හෝ නරක පුද්ගලයෝ හෝ නොවූහ. ජාතික ජන බලවේගයේ මන්ත්රීවරුන් තිදෙනා ඇතුළුව පාර්ලිමේන්තුවේ සාපේක්ෂව ‘හොඳ’ යැයි කිව හැකි තවත් මන්ත්රීවරු සිටියහ. අරගලය අවස්ථාවේ දී ආණ්ඩුවක් පිහිටුවන්නට ආරාධනා කළහොත්, තමන් පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින ‘සාපේක්ෂ හොඳ’ අනෙක් පක්ෂවල මන්ත්රීවරුන් ද එකතු කරගෙන ආණ්ඩුවක් පිහිටුවා ඇමති මණ්ඩලයක් හදා සහයෝගි පාලනයක් ගෙන යන බව ඒ අවස්ථාවේ දී ජාජබ නායකයන් ම කීවේ වරක් දෙවරක් නොවේ.
ඉතින්, ඒ හැම දෙනාට ම පාර්ලිමේන්තුවට එන්නට අවකාශය තිබේ. තීරණය කරන්නේ මහජනතාව නම්, ඒ තීරණය පිළිගන්නට අපට සිදුවෙයි. මහජන කැමැත්ත හොඳ පැත්තට යොදවන්නට යැයි සසාධකව ඔවුන් සූදානම් කිරීම වෙනත් වැඩකි.
වෙස්ට්මින්ස්ටර් ක්රමය යටතේ පාර්ලිමේන්තුවේ ආණ්ඩු පක්ෂය මෙන් ම විරුද්ධ පක්ෂය ද වැදගත් ය. විශේෂයෙන් පාර්ලිමේන්තුව තුළ තිබෙන කාරක සභාවල නායකත්වය හිමවන්නේ විපක්ෂයට ය. පසු ගිය කාලයේ ජාතික ජන බලවේගයේ මන්ත්රීවරු එවැනි කාරක සභාවල මුලසුන හෙබවූහ. ඒ විපක්ෂයට එහි කාර්යභාරයක් ඇති නිසා ය. ඒ නිසා බලය පිළිබඳ කෑදරකමක් නැති නම් ජාජබ කිව යුත්තේ, අපට ශක්තිමත් ආණ්ඩුවක් හදා දෙන අතරේ ශක්තිමත් විපක්ෂයක් ද පවත්වාගෙන යාම සඳහා අප වැනි ම සුදුසු, යහපත් අය විපක්ෂය සඳහා පාර්ලිමේන්තුවට තෝරා එවන ලෙස නොවේ ද?■