ඡන්ද වාද විවාද සංවාද

දේශපාලන සංස්කෘතියේ ඉදිරි පියවරක්

නීතිඥ ජගත් ලියනාරච්චි

මැතිවරණයකට කලින් එයට ඉදිරිපත්වන අපේක්ෂකයින්ට තමන්ගේ ප්‍රතිපත්ති පිළිබඳව ජනතාවට පොදුවේ ආමන්ත්‍රණය කරන්නට අවස්ථාවක් ලැබීමත්, ඡන්දදායකයාට ඒ අපේක්ෂකයින් වෙත තමන්ගේ ප්‍රශ්න යොමු කරන්න අවස්ථාව ලබීමත් තොරතුරු සම්බන්ධයෙන් ඉතා වැදගත් පියවරක්.

විශේෂයෙන්ම ප්‍රාදේශීය සභා මැතිවරණවලදී සමහර සංවිධාන ප්‍රාදේශීය වශයෙන් මෙවැනි දේ සංවිධානය කළා. සියලුම පක්ෂවල අපේක්ෂකයින්ට එක වේදිකාවකට එන්න කියලා ප්‍රශ්න අහන්න සලස්වන වැඩසටහන් අපි දැක්කා. 2019 වසරේ ජනාධිපතිවරණයේදී මෙවැනි වැඩක් කෙරුණා. ඒ වේදිකාවට සියලුම අපේක්ෂකයන්ට ආරාධනා කරලා තිබුණත් සියලුම අපේක්ෂකයෝ ආවේ නෑ. විශේෂයෙන්ම ජයග්‍රහණය කළ අපේක්ෂකයා ආවෙත් නෑ.

ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය බටහිර හෝ දේශපාලන සංස්කෘතියට වඩා වෙනස්. මහජනයාගේ මනස වැඩ කරන ආකාරය වගේම අපේක්ෂකයින්ගේ මනස වැඩ කරන ආකාරයත් වෙනස්. ඒ නිසා ඒ ආකෘති එහෙම්පිටින්ම මෙහාට අරන් කරන්න බෑ. ඇමරිකාවේ ජනාධිපතිවරණයකදී ඉදිරිපත් වෙන්නේ අපේක්ෂකයෝ දෙන්නයි. ඒ දෙන්නා පොදු වේදිකාවකට ගෙනැල්ලා විවාදයක් තියනවා. ඒක තමයි ඒ රටේ සම්ප්‍රදාය. නමුත් අපේ රටේ මෙවර අපේක්ෂකයෝ 39 දෙනෙක් හිටියා. එක් අපේක්ෂකයෙක් මිය ගිය නිසා දැන් 38 දෙනෙක් ඉන්නවා. විවාදයක් තියන එක ප්‍රායෝගික නෑ.

මේ වගේ වැඩසටහන්වලිනුත් මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩත්වය අඩුවීම වගේ යහපත් දේවල් සිදු වෙනවා. දැනට කාලයකට කලින් අපේ රටේ මැතිවරණ සංස්කෘතිය මෙහෙම සාමකාමී එකක් වශයෙන් තිබුණේ නෑ. ප්‍රචණ්ඩක්‍රියා බහුල තත්ත්වයක් තමයි තිබුණේ. ටිකෙන් ටික මහ ජනතාව මේ ප්‍රචණ්ඩත්වය ප්‍රතික්ශේප කරන්න පටන් ගත්තා. ඒ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම හරහා ප්‍රචණ්ඩ දේශපානයේ නියැලුන අයට මේ ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් අයින් වෙන්න කියලා යම් බල කිරීමක් සිදු වුණා. විශේෂයෙන් ඡන්ද මධ්‍යස්ථානවල ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා සිදුවුණොත් ඡන්දය අයවලංගු කිරීමේ නීති රීති සහ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දු දීලා තියෙනවා. 2010 මැතිවරණයේදී නාවලපිටිය මැතිවරණ කොට්ඨාසයේ ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන විසි ගණනක් අවලංගු කළා. ත්‍රිකුණාමලයේ එක් ඡන්ද මධ්‍යස්ථානයක් අවලංගු කළා. එහෙම වුණාම නැවත ඡන්දයක් තියන්න ඕනෑ. අපේක්ෂකයන්ට ආයෙත් වියදම් කරන්න වෙනවා. මේ නිසා මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩක්‍රියා යම් මට්ටමකට පාලනය වුණා. ජනාධිපතිවරණයකදී ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා සිදු වුණොත් ඡන්ද ප්‍රතිපල ප්‍රකාශයට පත් කරන්න බැරි වෙනවා. ඒක අපේක්ෂකයෝ දන්න නිසා ප්‍රචණ්ඩක්‍රියාවලට යොමු වීම අඩු වෙලා තියෙනවා.

මේ වගේ වගේ වැඩසටහන්වලින් අපේක්ෂකයාගේ දැනුම් මට්ටම රටේ ප්‍රශ්න පිළිබඳ ඔවුන්ගේ අවබෝදය පිළිබඳ ඡන්ද දායකයාට තේරුම් ගැනීමට අවස්ථාවක් ලැබෙනවා. අපේක්ෂකයා ජනතාවගේ පැත්තෙන් නැගෙන ප්‍රශ්නයට පැහැදිලිවම පිළිතුරු දෙන්න ඕනෑ. ඒ අනුව වැඩසටහන පැවැත්වෙන ස්ථානයේ සිටින ප්‍රේක්ෂකයාට හෝ මෙය මාධ්‍යයෙන් නරඹන මහජනයාට අපේක්ෂකයා පිළිබඳ නිවැරදි තක්සේරුවකට එන්න පුළුවන් වෙනවා. ජනාධිපති ධුරයක් සඳහා මේ අපේක්ෂකයා සුදුසුද නැත්ද කියලා ඡන්ද දායකයාගේ බුද්ධි මට්ටම අනුව තීරණය කරන්න පුළුවන් වෙනවා.
මේක ඡන්ද දායකයන්ට ලැබෙන හොඳ අවස්ථාවක්. ඔවුන් මේ අවස්ථාවෙන් උපරිම ප්‍රයෝජන ගන්න අවශ්‍යයි. ඔවුන් යම් තීක්ෂණභාවයකින් යුතුව, අදාළ නොවෙන ප්‍රශ්න අහන්නේ නැතිව මේ අවස්ථාව ප්‍රයෝජනයට ගනීවි කියලා අපි හිතනවා.

මේ වැඩසටහනේ ප්‍රතිපලය 100% ක්ම ගන්න බැරි වේවි. මොකද අපට යම් යම් සීමාවලට යටත්ව තමයි මේ වැඩසටහන් කරන්න වෙන්නේ. එකක් තමයි කාලයේ සීමිත බව. කාලය සීමා වීමත් එක්ක යම් ප්‍රශ්නවලට උත්තරයක් දෙන්න ඒ අපේක්ෂකයාට අමාරු වෙන්න පුළුවන්. ප්‍රේක්ෂකයාටත්, සංවිධායකයින්ටත් ඒ අමාරුව දැනෙන්න පුළුවන්. නමුත් මෙවැනි වැඩසටහන් ඉදිරියට යන්න අවශ්‍යයි.

අපි අපේ රට් මැතිවරණ ප්‍රචාරණ ව්‍යාපාරයේ දකින්නේ අපේක්ෂකයෝ කතා කරනවා. මිනිස්සු අහගෙන ඉන්නවානේ. ඡන්ද දායකයෝ අහගෙන ඉන්නවානේ. අපේක්ෂකයින්ගෙන් ඡන්දදායකයාට සෘජුව ප්‍රශ්න අහන්න ලැබන්නේ නැති තරම්. ඇතැම් විට මාධ්‍යවේදීන් ප්‍රශ්න අහන අවස්ථා තිබෙනවා. නැත්නම් රූපවාහිනී ටෝක් ශෝවලදී සීමා සහත අවස්ථාවක් ලැබෙනවා. ඒ නිසා අපේක්ෂකයින්ගෙන් ඡන්දදායකයාට විවෘතව ප්‍රශ්න අහන්න අවස්ථාවක් ලැබීම ලංකාවේ දේශපාලන සංස්කෘතිය සම්බන්ධයෙන් ඉදිරි පියවරක් වෙයි.

ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

අපේක්ෂකයෝ වැඩි වුණාට කාලය අඩුයි

මාර්තු දොළහ ව්‍යාපාරයේ මෙහෙයුම් කමිටු සාමාජික                      නිශාන්ත ප්‍රීතිරාජ්

‘මාර්තු දොළහ’ සංවිධාන රාශියක් එකතු වෙලා ගොඩනගාගත් ව්‍යාපාරයක්. අපි මීට පෙර මේ පොදු වේදිකාව කියන සංකල්පය ගැන කතා කළා. පහුගිය පළාත් පාලන මැතිවරණවලදී ඇතැම් දිස්ත්‍රික්කවල මාර්තු 12 ව්‍යාපාරය මුල් වෙලා මේ පිළිබඳව අත්හදා බැලීම් කළා. 2018 වසරේ පළාත් පාලන මැතිවරණයේදී අපි අපේ සංවිධාන ක්‍රියාත්මක වෙන ප්‍රාදේශීය සභා බල ප්‍රදේශ කිහිපයක පොදු වේදිකවක් නිර්මාණය කරලා සියලුම පක්ෂවල අපේක්ෂකයින්ට එන්න කියලා ආරාධනා කළා. ඒ වෙලාවේ අපේක්ෂකයො ඇවිත් ‘ඇයි තමන් අපේක්ෂකයෙක් ලෙස ඉදිරිපත් වුණේ, මේ මහජන සේවයට ඉදිරිපත් වීම සඳහා තමන්ට තිබෙන සුදුසුකම මොකක්ද, ජයග්‍රහණය කළොත් තමන්ගේ බල ප්‍රදේශයේ ජනතාව වෙනුවෙන් කරන සේවාව මොකක්ද’ වගේ ප්‍රශ්නවලට තමන්ගේ බල ප්‍රදේශයේ ජනතාව ඉදිරියේ පිළිතුරු දුන්නා.
2019 ජනාධිපතිවරණයේදීත් ජනාධිපති අපේක්ෂකයින් වෙනුවෙන් එවැනි පොදු වේදිකාවක් නිර්මාණය කළා. ඒ පොදු වේදිකාවට අපේක්ෂකයෝ සියලු දෙනා ගෙනැල්ලා. එක් එක් අපේක්ෂකයාට යම් කාලසීමාවක් බෙදලා දීලා තමන්ගේ ‘දර්ශනය මොකක්ද, ප්‍රතිපත්ති මොනවද, බලය ලැබුණොත් ක්‍රියාත්මක කරන්න බලාපොරොත්තුවන දේවල් මොනවද’ වැගේ ප්‍රශ්න 10 ක් පමණ සකස් කරලා ඒ අපේක්ෂකයින්ට යොමු කළා. ඒ අත්දැකීම් එක්ක 2024 ජනාධිපතිවරණයේදීත් අපි ඒ පොදු වේදිකාව සංවිධානය කරන්න තීරණය කළා.

විශේෂයෙන් මෙවර මැතිවරණය ඉතාම උණුසුම් සහ සංකීර්ණ වෙලා තිබෙනවා. වෙනදා පක්ෂ කේන්ද්‍ර කරගනිමින් පාක්ෂිකයෝ, මහජන නියෝජිතයෝ මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේ නියැලුනත් මෙවර පක්ෂ අතහැරලා පුද්ගලයින් කේන්ද්‍රකරගෙන මැතිවරණ ව්‍යාපාරයේ යෙදෙනවා.

අපේක්ෂකයෝ වැඩි වුණාට පොදු වේදිකාව සඳහා අපට ලැබෙන කාලය සීමිතයි. මැතිවරණය ආසන්න වෙන්න වෙන්න අපේක්ෂකයන් කාර්්‍යබහුල වෙන්න පටන් ගන්නවා. ඔවුන්ගෙන් කාලය වෙන් කර ගැනීමේ අපහසුතා ඇති වෙනවා. මේ වැඩසටහන සජීව ලෙස රූපවාහිනී නාලිකාවල ප්‍රචාරය වෙනවා. ඒ නිසා අපි මේ වැඩසටහන පැය දෙකකට සීමා කරන්න තීරණය කළා.

පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරන්ගේ යම් සහයක් ලැබෙන, පූර්ව වශයෙන් මැතිවරණ ප්‍රචාරණ වැඩපිළිවෙල ආරම්භ කළ, මහජනයාගේ වැඩිපුර අවධානය යොමු වන අපේක්ෂකයින් හය දෙනෙක් අපි හඳුණා ගත්තා. ඒ හය දෙනා කොළඹ බණ්ඩාරණායක ජාත්‍යන්තර සම්මන්ත්‍රණ ශාලාවට ගෙනැල්ලා, සවස 3 සිට 5 දක්වා කාලය තුළ මේ අයගෙන් ප්‍රශ්න කිහිපයක් අහන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා.

මේ හය දෙනා තෝරා ගත්තාට පසුව සමහර අපේක්ෂකයින් අපි එක්ක සුහදවත්, සමහරුන් අමනාපයෙනුත්, ආවේගශීලීවත්, දෝශසහගතවත් අපට කතා කරන්න පටන් ගත්තා. ඔවුන් එහිදී අපෙන් විමසුවේ අපේක්ෂකයන් 39 දෙනෙක් සිටියදී තෝරා ගත් පිරිසක් සමග පමණක් මේ වැඩසටහන කිරන්නේ කියලා. ඒ අනුව පහුගියදාක අපි මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක් තියලා ‘මහජනයාගේ ප්‍රශ්නවලට උත්තර දෙන්න මේ පොදු වේදිකාවට ගොඩවෙන්න’ කියලා සියලුම අපේක්ෂකයින්ට ආරාධනා කළා.

ඉදිරිපත්වන සියලු අපේක්ෂකයින්ගේ සහභාගිත්වයෙන් අපි මේ වැඩසටහන වට කිහිපයකින් කරනවා. දින කිහිපයකදී කාලය, ජනතා සබභාගිත්වය ඇතුලු සමාන පහසුකම් සහිතව ඉදිරිපත්වන සියලු අපේක්ෂකයින් සඳහා සමානව අවස්ථාව ලබා දෙනවා.

මේ ජනාධිපති අපේක්ෂකයින්ගෙන් ජනතාවට අහන්න තියෙන ප්‍රශ්න සාමාන්‍ය තැපෑලෙන්, විද්‍යුත් තැපෑලෙන් වගේම ෆෙස්බුක්, වට්ස් ඇප් වගේ සමාජ මාධ්‍ය හරහා ලබා ගන්න වැඩපිළිවෙලක් අපි දියත් කරලා තිබෙනවා. දැනටමත් ඒ සඳහා ඉතා විශාල ප්‍රතිචාරයක් ලැබිලා තියෙනවා.

ඒ ප්‍රශ්න ලාබා ගැනීමේදී අපි අර කලින් කියපු නිර්ණායකවලට සීමා වෙලා ප්‍රශ්න අහන්න කියලා ඉල්ලීමක් කරනවා. අපේක්ෂකයින් අගතියට පත් කරන, නොගැලපෙන පෞද්ගලික ප්‍රශ්න අහන්න බෑ. ඒ අනුව සාධාරණ, හොඳ ප්‍රශ්න පමණක් ඒ සඳහා පත් කළ විද්වත් කමිටුවක් විසින් තෝරා ගනිමින් ඉන්නවා.

විද්‍යුත් මාධ්‍ය ආයතන, නොමිලේ ඔවුන්ගේ වටිනා ගුවන් කාලය මේ සද් කාර්්‍ය සඳහා ලබා දෙන්න කැමැත්ත පළ කළා. ඒ අනුව පැප්තැම්බර් 7,8,9 දිනවල දිනපතා මේ වැඩසටහන පැවැත්වෙනවා. අපේක්ෂකයින්ගේ ඉල්ලීම් අනුව ඊටත් වඩා දින ගණනක් වෙන් කරන්න අවශ්‍ය වුණොත් ඒ සඳහාත් අපි සූදානම්. දවසකට අපේක්ෂකයින් හය දෙනෙකුට අවස්ථාව ලබා දෙනවා.

පළමු දවසට වඩා වෙනසක් දෙවන දවසේ ඇති වෙන්න පුළුවන්. මොකද අපේක්ෂකයාට අනුව ඉදිරිපත්වන ප්‍රශ්නවල විවිධත්වයක් තිබෙන්න පුළුවන්. නමුත් අපි තෝරා ගත්ත ප්‍රශ්න වෙනස් මාතෘකා ඔසසේ අපේක්ෂකයින්ට යොමු කරනවා. මාර්තු දොළහ ව්‍යාපාරය තුළ සිටින විවිධ සංවිධානවල හඬවත් මේකට බලපාන්නේ නැති ලෙස වෙනම මොඩරේටර් කෙනෙක් යොදාගෙන ප්‍රශ්න යොමු කරනවා.

මාර්තු දොළහ ව්‍යාපාරය ආරම්භයේ සිටම මේ රටේ දේශපාලන සංස්කෘතිය වෙනස් කරන්න දෙයක් කළ යුතු බව විස්වාස කළා. ඒ වෙනුවෙන් අපි වැඩ කරනවා.

ලංකාව තුළ යහපත් මැතිවරණ සංස්කෘතියක්, දේශපාලන සංස්කෘතියක් ඇති කරන්න මේ රටේ ජන්දදායකයා, දේශපාලනඥයින්, සිවිල් සමාජය, විද්වතුන් වාගේම ජනමාධ්‍යත් විශාල කාර්යභාරයක් කළ යුතුව තිබෙනවා.

 ප්‍රියන්ජිත් ආලෝකබණ්ඩාර

බලය ගත් පසුකරන දේ කීම වැදගත්

ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය ක්‍රිෂිණි සිල්වා

මැතිවරණ ප්‍රචාරණ ව්‍යාපාරයකින් කෙරෙන්න ඕනෑ පළවෙනිම දේ තමයි දේශපාලන අපේක්ෂකයන් හෝ දේශපාලන පක්ෂ තමන්ගේ දේශපාලන බලය ලබා ගත්තයින් අනතුරුව තමන් සිදු කරන්න යන සැලසුම් සහ තමන්ගේ ප්‍රතිපත්ති පිළිබඳව ජනතාව දැනුවත් කිරීම. ඒක තමයි මැතිවරණ ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයක පළවෙනි කාර්ය වෙන්නේ. ජනතාවගේ පැත්තෙන් තියෙන කාර්යය තමයි ඒ ප්‍රතිපත්ති ඒ සැලසුම් විමර්ශනය කරලා බලලා රටට සහ තමන් පුද්ගලිකව හිතන පරිදි වඩාත් වැඩදායි කණ්ඩායමට හෝ පුද්ගලයාට තමන්ගේ ඡන්දය ප්‍රකාශ කරන එක. සාමාන්‍යයෙන් අනුග්‍රාහක සේවා සම්බන්ධතාවය ගොඩනැගිල නැති රටවල්වල සිද්ධවෙන්නේ මෙන්න මේ කාර්යය. වාද විවාද, රැස්වීම්, හමුවීම් තියලා, විවිධ වැඩ වැඩමුළු සමුළු වගේ දේවල් කියලා දේශපාලන පක්ෂ සහ දේශපාලන අපේක්ෂකයෝ උත්සාහ කරන්නේ තමන්ගේ වැඩ පිළිවෙළ සහ තමන්ගේ දේශපාලන සැළසුම් ජනතාවට ඉදිරිපත් කරලා ජනතාවගෙන් ඒ සඳහා අවශ්‍ය කරන කැමැත්ත ලබා ගැනීම. ඒකෙදි සිදු කරන මැතිවරණ ව්‍යාපාරය කලින් කිව්වා වගේ ටිකක් දියුණු මට්ටමෙන් සිද්ධවෙන්නේ. ඒ අදහස් සහ ඒ සැලසුම් තමයි වඩාත් වැදගත් වෙන්නේ.

නමුත් අපේ වගේ රටවල්වල දේශපාලන ව්‍යාපාරය සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස්. සංවර්ධනය වෙමින් පවතින, දරිද්‍ර ඡන්දදායකයන් විශාල ප්‍රමාණයක් ඉන්න, දේශපාලන සාක්ෂණතාව ඉතාම අඩු ප්‍රමාණයක ඡන්දදායකයන් ඉන්න රටවල්වල මේ දේ සිද්ධ වෙන ක්‍රමය වෙනස්. මේ මැතිවරණ ප්‍රචාරණ ක්‍රියාවලිය සම්පූර්ණයෙන්ම රඳාපවත්තන්නේ අනුග්‍රාහක සේවා ප්‍රතිපත්තිය මත. ඒක තමයි ප්‍රධානම ලක්ෂණය. එතනදි ජනතාව බලන්නේ අදාළ දේශපාලන පක්ෂයේ සැලසුම් ප්‍රතිපත්ති සහ ඔවුන්ගේ ක්‍රියා කලාපය සම්බන්ධයෙන් නෙමෙයි. එතන දි ඔවුන් වඩාත්ම අවධානය යොමු කරන්නේ පුද්ගලිකව බලපාන පරිදි අදාළ පුද්ගලයාගෙන් තමන්ට හිමි වෙන්නේ මොනවාද කියන එක.

මැතිවරණ ව්‍යාපාරයක් ක්‍රියාත්මක වන ක්‍රම දෙකක් තියෙනවා. එකක් තමයි පොදුවේ ප්‍රජා කණ්ඩායමක් වෙනුවෙන් සිදු කරන සැලසුම්. එත්නදි අපි බලනවා මේ රට සංවර්ධනය කරන්න පුළුවන්ද මේ ප්‍රජාවට යම්කිසි සේවයක් කරන්න පුළුවන්ද කියලා. හැබැයි අපේ වගේ රටවල්වල මිනිස්සු බලන්නේ තනි තනි පුද්ගලයා ඒ අදාළ දේශපාලන පක්ෂයෙන් හෝ අපේක්ෂකයාගෙන් සිදු කරගන්න පුළුවන් මොනවාද කියලා. එහෙම ප්‍රචාරණ කටයුත්තකදී තෑගි බෝග, පුද්ගලික ලාභ උපකාර, සහ යම්කිසි ආකාරයක අතනෝමතික විදිහට ලබාදෙන උදව් උපකාර ගොඩක් වෙලාවට මේ ඡන්ද ව්‍යාපාරයේදී ප්‍රමුඛ වෙනවා. උදාහරණයක් විදියට පාරට දාන ලයිට් එකේ ඉඳලා වී එයිට් එකක් දක්වා මේ ලාභ ප්‍රයෝජන උදව් උපකාර මේ වගේ පරාසයෙක් පැතිරිලා තියෙන්න පුළුවන්. මැතිවරණ අපේක්ෂකයන් හෝ පක්ෂ තමන්ගේ මැතිවරණ ව්‍යාපාරය අනුග්‍රහයක් ලබා දීලා ඒ වෙනුවට ලබාගන්නා උපකාරයක් හැටියට තමයි ඡන්දය ලබා ගන්නේත්.

ඉතින් මේ ක්‍රමය ඇතුළේ ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ බහුතරයක් දේශපාලන පක්ෂවල මේ ක්‍රමය. ඒ නිසා ලංකාවේ වාද විවාද පවත්වන එක, හමුවීම පවත්වන එක, සමුළු පවත්වන එකට වැඩිය වඩා වැදගත් වෙන්නේ පුද්ගලිකව හෝ බිම් මට්ටමට ගිහිල්ලා මේ ඡන්ද දායකයන්ට ලබා දෙන තෑගි බෝග මොනවාද, ලබාදෙන පොරොන්දු මොනවාද, ලබාදෙන සේවාවන් මොනවාද කියන එක. උදාහරණයක් විදියට අපි මැතිවරණ ව්‍යාපාරයක් තුළ දකිනවා අපේ සංස්කෘතිය ඇතුළේ මැතිවරණ ප්‍රචාරණය කියලා කියන්නේ ගොඩක් වෙලාවට හාල්මලු බෙදන ඒවා, සිල් රෙදි බෙදන ඒවා, පාරවල් හදන ඒවා, වගේ දේවල් තමයි අපේ මැතිවරණ ව්‍යාපාරයක් තුළ දකින්නේ. මේ දේශපාලන සංස්කෘතීන් දෙකක්. උදාහරණ විදියට අපේ දේශපාලන සංස්කෘතිය ඇතුළේ අපි දකින්නේ පහුගිය මැතිවරණයකදී ගිනිපෙට්ටිය ඇතුළේදාලා උතුරු නැගෙනහිර පළාතේ රුපියල් 5000ක් බෙදලා තිබුණා. ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයේ කාන්තාවන්ට සාරියයි රුපියල් 2500 ලබාදීලා තිබුණා. පිරිමි පුද්ගලයන්ට රුපියල් 5000යි අරක්කු බෝතලයයි බෙදලා තිබුණා. උතුරු පළාතේ තැපෑලෙන් රුපියල් 1000 බැගින් ඡන්දදායකයන්ට යවලා තිබුණා. මේක තමයි ලංකාවේ දේශපාලන ප්‍රචාරණ ව්‍යාපාරය. ලංකාවේ මේ දේශපාලනය තමයි බලපෑම් සහගත.ගොඩක් මිනිස්සු කියන දෙයක් තමයි අපිට වැඩක් කරන කෙනාට තමයි අපි ඡන්දෙ දෙන්නෙ. ඒ අනුව අපිට වැඩක් කරන එක කියන එකෙන් අදහස් කරන්නේ පුද්ගලිකව තමන්ට ලැබෙන දේවල්.

මැතිවරණ ප්‍රචාරණ ව්‍යාපාරය වැඩි දියුණු කර ගැනීමේ වගකීම 50%ක් ඡන්ද දායකයින්ටත් 50%ක් මැතිවරණ අපේක්ෂකයින්ටත් පැවරෙනවා. උදාහරණයක් විදියට අවුරුදු දෙකකට විතර කලින් අපි ගෙනාව මැතිවරණ වියදම් නියාමනය කිරීමේ පනතක්. නමුත් මේ පනත ආකාර තුනකින් වැඩි දියුණු වෙන්න ඕනෑ. එකක් තමයි නීතිය පැත්තෙන් මේක තව ශක්තිමත් වෙන්න ඕනෑ. දෙවෙනි එක තමයි ජනතාවගේ දැනුවත්භාවය වැඩි වෙන්න ඕනෑ. තුන්වෙනි එක තමයි අපේ දේශපාලන සංස්කෘතිය මීට වඩා දියුණු වෙන්න ඕනෑ. උදාහරණයක් විදිහට අනුග්‍රහකසේවා දේශපාලනයේ පදනම තමයි තමයි ඡන්දදායකයන්ගේ තියෙන දරිද්‍රතාවය සහ නොදැනුවත්කම. අපි යම්කිසි ආකාරයකට මිනිස්සු තමන්ගේ එදිනෙදා අවශ්‍යතා සපුරා ගන්න පුළුවන් මට්ටමකට ජීවන මට්ටම ඉහළ නංවාගෙන හිටියානම් කිසිම කෙනෙකුට ටකරමකට එහෙම නැත්නම් වෙන යම්කිසි ප්‍රතිලාභයකට තමන්ගේ ඡන්දය ලබාදීමට අවශ්‍ය වෙන්නේ නැහැ. ඒ වගේම එවැනි ඡන්දදායකයන් පිරිසක් තමන්ට නතු කරගන්න එක දේශපාලකයන්ට කරන්නත් බැරි වෙනවා. ඒ නිසා දරිද්‍රතාවය නඩත්තු කරන එක නවත්තන්න ඕනෑ. ඒ කියන්නේ පළවෙනිම දේ තමයි මේ රට සමස්තයක් විදිහට ආකල්පමය වශයෙන් හා ආර්ථිකමය වශයෙන් ඉහළ තැනකට ගෙන ඒම. ආකල්ප සහ ආර්ථිකය කියන දෙක පහළ මට්ටමක තියෙන නිසා තමයි ඡන්දදායකයන්ව දේශපාලනඥයන්ට මැතිවරණ ප්‍රචාරණ කටයුතු සිදු කරන අතරතුරේ දී තමන්ට අවශ්‍ය පරිදි මෙහෙයවා ගන්න පුළුවන්වෙලා තියෙන්නේ. ඒ සඳහා පුළුවන් තරම් නීති ශක්තිමත් කරන්න ඕනෑ මැතිවරණ ප්‍රචාරක කටයුතු සම්බන්ධයෙන්.

මැතිවරණ ප්‍රචාරණය සම්බන්ධයෙන් අපිට පැමිණිලි කරන්න පුළුවන් කියන දේ ජනතාව දන්නේ නැහැ. දෙවැනි කාරණාව තමයි මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවට පැමිණිලි ඉදිරිපත් කළාට ඒ පැමිණිලි නඩු කටයුතු දක්වා දුරදිග යන්නේ නැහැ. නඩු කටයුක්තක් බවට පත් වුණත් ඒ පැමිණිල්ලට අදාළ අපේක්ෂකයා ජයග්‍රහනය කරලා, ඔහුගේ ධූර කාලයත් අවසන්වෙලා තියෙන්න පුළුවන්. ඒ වගේ මන්දගාමී නීතිමය පසුබිමක් තමයි මෙවැනි කාරණා සම්බන්ධයෙන් තියෙන්නේ. ඒ නිසා මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව සහ මැතිවරණ ප්‍රචාරණ නීති මීට වඩා ශක්තිමත් කරන්න ඕනෑ. මැවැනි වරදවල් සඳහා නීත්‍යානුකූලව පියවර ගැනීමේ ක්‍රමවේදය මීට වඩා කාර්යක්ෂම කරන්න ඕනෑ. ඒ වගේම තමයි ලංකාවේ පොලීසිය මැතිවරණ අපේක්ෂකයන්ට පක්ෂග්‍රාහී වෙන තත්ත්වයක් තියෙනවා. මැතිවරණ ප්‍රචාරණ සම්බන්ධයෙන් ලැබෙන පැමිණිලි සම්බන්ධයෙන් ඔවුන් හිතාමතාම වැරදි විදියට තොරතුරු සටහන් කිරීම, අනාගත නඩු කටයුත්තාක දී එම නඩු කටයුත්ත දියාරු වෙන විදියට තොරතුරු සටහන් කර ගැනීම, පැමිණිල්ල අදාළ නොවන පොත්වල සටහන් කිරීම වැනි වැරදි දේවල් පොලීසියෙන් සිදු වෙනවා. ඒ නිසාපොලීසිය මේ කාරණා ගැන දේශපාලනඥයන්ට සහ පක්ෂවලට ගැති නොවී තමන්ගේ රාජකාරිය කළ යුතුයි. මේ රටේ ජනතාවත් මැතිවරණ ප්‍රචාරණ කටයුතු අයථා විදියට සිදු කිරීම සාමාන්‍ය තත්ත්වයක් ලෙස පිළිගෙන තියෙනවා. ඒක වරදක් ලෙස දකින්නේ නැහැ. අපේක්ෂකයන්ගෙත් තියෙනවා ප්‍රශ්නයක්. ඔවුන් කියන්නේ අපි මේ විදියට මැතිවරණ ප්‍රචාරණ කටයුතු සිදු කළේ නැත්නම් වෙන කෙනෙක් මේ විදියටම ප්‍රචාරණ කටයුතු සිදු කරනවා කියලා. ඒ නිසා මෙතන තියෙන ප්‍රශ්නය තමයි මැතිවරණ ප්‍රචාරණය නිවැරැදි විදියට නියාමනය නොවීම. නියාමනය නොවීම තුළ මිනිස්සුත් පෙළඹිලා ඉන්නවා වැරදි ප්‍රචාරණයේ ඵලප්‍රයෝජන ගන්න.
                                                                                                                              අසංකා සංජීවනී