වර්තමාන දේශපාලන තත්වය පිළිබඳ ඔබ විග්‍රහ කරගන්නේ කොහොමද?
අනුප්‍රාප්තික ජනාධිපතිවරයෙක් විදියට රනිල් වික්‍රමසිංහ කරගෙන යන වැඩ නිසා රටේ සම්පූර්ණ දේශපාලන චිත්‍රයට විශාල බලපෑමක් වෙනවා කියලා අපිට හිතෙනවා. ඒක මූලික ප්‍රශ්නයක්. අනුප්‍රාප්තික ජනාධිපතිවරයෙක් ලෙස ඔහු වැඩ කළ යුත්තේ යම්කිසි කොන්දේසි මාලාවක් යටතේ මිසක ජනතාවගෙන් බලය ලැබුණා හා සමානව නෙමෙයි. ඒ වගේම ඔහු ලංකාව හා ජාත්‍යන්තරය අතර ඇති සම්බන්ධයට විශාල බලපෑමක් ඇතිවන දේවල් කරමින් ඉන්නවා. උදාහණයක් විදියට රනිල් වික්‍රමසිංහ ජනාධිපති ලංකාව ඉන්දියානුකරණය කිරීම බරපතළ විදියට මේ මොහොතේ කරමින් ඉන්නවා. ඊට අමතරව අයිඑම්එෆ් එකේ අපි මීට කලින් අරගෙන ගිය වැරදි දේශපාලන මාර්ගයේම රට ගෙනයමින් තිබෙනවා. නව ආර්ථිකයකට යාමට කිසිම උත්සාහයක් නැතිව රටට ලැබිච්ච මූලික ආකෘතියේ යැපීම් ගැන පමණක් සලකමින් වැඩ කරනවා. ඒ නිසා ආර්ථික වශයෙනුත් දේශපාලන වශයෙනුත් 2020 තිබ්බාටත් වඩා බරපතළ අවුලකට රට තල්ලු කරමින් ඉන්නවා කියන එක තමයි අපේ තේරුම් ගැනීම. ඒ නිසා ආර්ථික සහ දේශපාලන ප්‍රතිසංස්කරණ සහිත අලුත් පාලනයක් අනිවාර්යයෙන්ම ගොඩනැගියයුතු බවට අපි විශ්වාස කරනවා.
ඒ වගේම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැනි බව දැන දැනම ආණ්ඩුව පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන පනත්වලින් අප තේරුම්ගත යුතු දේශපාලනය කුමක්ද?
පනතක් නම් කැබිනට් මණ්ඩලයට කෙටුම්පතක් විදියට ඉදිරිපත් කරනවා. ඒ කෙටුම්පත අභියෝග කරලා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ගියාට පසු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ දී ඒක ව්‍යවස්ථාවට අනුකූලද නැද්ද කියලා බලනවා. ව්‍යවස්ථාවට අනුකූල නැත්නම් ඒ කෙටුම්පත පැත්තකට දාලා අලුත් කෙටුම්පතකට යනවා. නමුත් මේ ආණ්ඩුව ව්‍යවස්ථාවට අනුකූල නැති කෙටුම්පත් රාශියක් ඉදිරිපත් කළා. ඔබ දන්නවා ඔන්ලයින් සේෆ්ටි බිල් එක. ඔන්ලයින් සේෆ්ටි බිල් ඒක ආණ්ඩුව ඉදිරිපත් කළාට පස්සේ ඒ පනත් කෙටුම්පතට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ නිර්දේශ ලැබෙන්නත් කලින් නීතිපතිවරයා වෙනස්කම් තිස් එකක් කෙරුවා. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයත් වෙනස්කම් තිහක් යෝජනා කළා. මුළු පනතෙම තිබෙන්නේ වගන්ති පනස් හතයි. ඒ පනස් හතෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් නිර්දේශ කිරීමට පෙරම ඉවත් කරගෙන වෙනස් කළා නීතිපතිවරයා. තවත් වගන්ති තිහක් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය වෙනස් කරන්න කියලා කිව්වා. ඒක විහිළුවක්නේ.
ඒ කියන්නේ මුළු පනතම වෙනස් කරන්න කියලා තියෙන්නේ. ඒ වගේ වෙලාවක කරන්නට ඕනෑ ඒ පනත ඉල්ලා අස් කරගෙන අලුත් පනතක් ගේන එක. හැබැයි මේ ආණ්ඩුව එහෙම කරන්නේ නැහැ. මේ ආණ්ඩුව වැරදි පනත් ඉදිරිපත් කරලා ඒ පනත ඇතුළෙන්ම එළියට යන්න බලනවා. ඒක කරන්න ගිහිල්ලා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ නිර්දේශ අර්ථ නිරූපණවල ඉදිරිපත් කරන සෑම දෙයක්ම කාරක සභා අවස්ථාවල වෙනස් කරන්නේ නැතිව ව්‍යවස්ථාවට ප්‍රතිවිරුද්ධ වෙන විදියට පනත් හදනවා. දැන් ඒක තමයි ඔන්ලයින් සේෆ්ටි බිල් එකේ දී වුණේ. මේ සතියේ ආණ්ඩුව ඉදිරිපත් කළ පනත් කිහිපයකට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ මතය පාර්ලිමේන්තුවට ඇවිත් තිබුණා. ඒ පනත් සියල්ලගෙන්ම පැහැදිලි වූ දේ තමයි මුඛ්‍ය වගන්ති ව්‍යවස්ථාවට පටහැනියි කියලා.
ආණ්ඩුව කරන තව සෙල්ලමක් තියෙනවා. ව්‍යවස්ථාවට පටහැනි තැන් හදන්නේ කොහොමද කියලා නීතිපතිවරයා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ගිහින් පැහැදිලි කරනවා. ඒකත් පනතේ ලියලා එවලා තියෙනවා නීතිපතිවරයා මෙහෙම එකඟ වුණා කියලා. යම් පනතක් කැබිනට් මණ්ඩලයේ අනුමත කරලා, නීතිපතිවරයාගෙත් අනුමැතිය එක්ක පාර්ලිමේන්තුවට පළමු කියවීමට ඉදිරිපත් කරලා, ඒක ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ගියාට පස්සේ ඒ අභිමුඛයේ තියෙන පනතට තමයි ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ නිර්වචනය ලබා ගන්නේ. නමුත් දැන් වෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුවටත් ඉදිරිපත් කිරීමට පෙර නීතිපතිවරයා ගිහින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය අභිමුඛයේ තියෙන පනතේ සමහර ඒවා වෙනස් කරනවා. නීතිපතිගේ මේ මැදිහත්වීම සම්ප්‍රදාය විරෝධියි. මොකද ඕනෑම පනතක් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරලා ගැසට් කරන කොටම නීතිපතිගේ නිර්දේශයක් දීලා තියෙන්නේ.
පනතක් හදලා කැබිනට් එකට ඉදිරිපත් කරන්න කලින් නීතිපතිට දාලා නීතිපති සහ නීති කෙටුම්පත් දෙපාර්තමේන්තුවේ එකඟතාව මත තමයි එම පනත කැබිනට් එකට දාලා පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන්නේ. පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ පනත් කෙටුම්පත තමයි ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට යවන්නේ. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය වෙත ගිහින් නීතිපතිවරයා, පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ පනතට වඩා වෙනස් වූ පනතක් එතනට ඉදිරිපත් කරනවානම් ඒකේ ලොකු ප්‍රශ්නයක් ඇති වෙනවා. ඒ නිසා මේක ලංකාවේ නීති හැදීමේ ක්‍රියාවලියට අලුතෙන් ආව ප්‍රශ්නයක් විදියට කියන්න පුළුවන්. මීට කලින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය යම් පනතක් සම්බන්ධයෙන් කිව්වානම් ව්‍යවස්ථාවට මේ වගන්තිය පටහැනියි කියලා ඒක තමයි අවසාන තීරණය. නමුත් දැන් වෙන්නේ නීතිපතිවරයා ගිහින් එහෙමනම් මෙහෙම කළොත් කොහොමද වාගේ එකක් අහලා තව එකක් දානවා. ඒක පාර්ලිමේන්තුවේ දැනුමෙන් කරන එකක් නෙමෙයි. අන්න ඒ වගේ නීතිපතිවරයාගේ මැදිහත්වීම ඉතාමත්ම වෙනස් තැනකට තල්ලුවෙලා තියෙනවා. නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුව නීති හැදීමේ කර්තව්‍යයට සම්බන්ධවෙලා තියෙනවා. ලංකාවේ ව්‍යවස්ථාව අනුව නීති හැදීමට බලය තියෙන්නේ පාර්ලිමේන්තුව තුළට පමණයි. ඒක පළාත් සභාවලටවත් නැහැ. පාර්ලිමේන්තුව සතුව තියෙන බලය නීතිපතිවරයා ලබාගෙන තියෙනවා වගේ එකක් තමයි දැන් වෙලා තියෙන්නේ. ඒ නිසා නීතිපතිවරයාගේ මැදිහත්වීම සංකීර්ණ ප්‍රශ්නයක් බවට අද වෙනකොට මතු කරලා තියෙනවා.
දැන් හැමෝම බලන්නේ ජනාධිපතිවරණයට කුමක් හෝ සන්ධානයක් පිහිටුවාගෙන ඉදිරිපත් වෙන්න. මේ ගැන මොකද්ද තියෙන අදහස?
සන්ධාන හැදීම දැන් නියතයක් වෙලා තියෙනවා. ඒ කියන්නේ දැන් කාටවත් තනිවම ජනාධිපතිවරණයක් දිනන්න බැහැ. සෑම අවස්ථාවකම ජනාධිපතිවරණ දිනලා තියෙන්නේ සන්ධානගතවෙලා. දැන් මට පේන්නේ ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයෙක් ඉදිරිපත් කරන්න යන සන්ධාන සහ අපේක්ෂකයෙක් ඉදිරිපත් කරන්නේ නැති සන්ධානත් තියෙනවා. නිදහස ජනතා සභාව විදියට ඩලස් අලහප්පෙරුම මන්ත්‍රීවරයාගේ මූලිකත්වයෙන් ඉන්න අපේ කණ්ඩායම ජනාධිපතිවරණයට අපේක්ෂකයෙක් ඉදිරිපත් කරන්නේ නැහැ. නමුත් අපි යම් සන්ධානයක් හරහා අපේක්ෂකයෙක් ජයග්‍රහණය කරවීම සඳහා වැඩ කරනවා. ඒ අපේක්ෂකයා තෝරා ගැනීමේ දී ඔහුගේ ආර්ථික වැඩසටහන මේ අර්බුදය විසඳන්න කොයි තරම් දුරට හැකියාවක් තියෙනවාද කියන එක තමයි අපිට වැදගත් වෙන්නේ. පුද්ගල රූප මත නොවෙයි. අපි බලන්නේ ඒ පුද්ගලයන් ආර්ථික ප්‍රශ්නය කොහොමද කළමනාකරණය කරන්නේ, දේශපාලන ප්‍රශ්නය කොහොමද කළමනාකරණය කරන්නේ කියලා. ඒ දෙක මත තමයි අපි එකතුවිය යුතුයි කියලා හිතන්නේ.
ඔබ විශ්වාස කරන දේශපාලන පිහිටුමේ හැටියට මොකද්ද ඒ වැඩපිළිවෙළ?
ආර්ථික අර්බුදය තමයි ප්‍රධානම අර්බුදය වන්නේ. ආර්ථික කාරණය ආමන්ත්‍රණය කරන්නේ නැතිව ජනාධිපතිවරණයට තරග කිරීම තේරුමක් නැහැ. මේ රටේ 2008න් පස්සේ බරපතළ අර්බුද කිහිපයක් තියෙනවා. එකක් තමයි ගෙවුම් ශේෂ අර්බුදය. දෙක තමයි ආණ්ඩුවට අවශ්‍ය කරන මුදල් ප්‍රමාණය බදු හරහා ලබා ගන්න බැහැ ආණ්ඩුවේ වියදම් ටික කළමනාකරණය කරන්න. ඒකට අපි කියනවා අයවැය හිඟය කියලා. තුන්වෙනුව මේ දෙක පියවන්න ජාත්‍යන්තර සහ දේශීය වශයෙන් බරපතළල විදියට ණය අරගෙන තියෙනවා. ඒ අනුව ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන අනූඑකක පමණ විශාල ණයක් මේ වෙනකොට තියෙනවා.
දැන් ණය ගෙවන්න බැරිව රට වැටිලා තියෙනවා. ඒකට තමයි බංකොලොත් වුණා කියලා කියන්නේ. ණය ගෙවන්න බැරිව බංකොලොත්භාවයෙන් එළියට යන්න තමයි ණය ප්‍රතිව්‍යුහගතකරණය වගේ කාරණා ගැන කතා කරන්නේ අයිඑම්එෆ් එකෙන්. හැබැයි අයිඑම්එෆ් එකෙන් ඒ වැඩේ කරන්න අනිත් වැඩ ඔක්කොම අවුල් වෙන විදියේ යෝජනා තමයි දාන්නේ. අයිඑම්එෆ් එක ණය ප්‍රතිව්‍යුහගතකරණ යෝජනා අනුව අපේ අය වැය හිඟය අඩු කර ගන්නවත් පුළුවන්වෙයි කියලා අපි නම් හිතන්නේ නැහැ. රටේ ජනතාව බදු බරෙන් මිරිකෙමින් ලොකු අවුලකට වැටෙන්න යන්නේ අයිඑම්එෆ් න්‍යාය පත්‍රයටම මේ ආණ්ඩුව වැඩ කරන්න ගිහිල්ලා. ඒ නිසා අපි හිතන්නේ මේ ආර්ථික අවුල ලිහෙන පාර ගැන අපට අදහසක් තියෙන්නට ඕනෑ. අයිඑම්එෆ් එකත් එක්ක දැන් ගමන් කරන්න ආරම්භ කරලා තියෙන්නේ ණය ප්‍රතිව්‍යුහගතකරණයේ අපේක්ෂාව මත. ණය ප්‍රතිව්‍යුහගතකරණය කර ගන්න බැරි වුණොත් මේ පාර අයිඑම්එෆ් එකට ගිය එකේ සතපහක වැඩක් නැහැ.
මේ රටේ දේශීය සම්පත් එහෙම නැත්නම් රාජ්‍යයේ වපසරිය ගැන රනිල් වික්‍රමසිංහ ජනාධිපතිගේ මතය වැරදිසහගතයි. එතුමා නවලිබරල්වාදී ආකෘතිය ඇතුළේ වොෂින්ටන් සම්මුතිය අනුව රාජ්‍යය අඩු කරලා, පෞද්ගලික අංශයට ශක්තිමත්ව ඉස්සරහට යන්න දීලා, රාජ්‍යය කුඩා වපසරියකට සීමා කරන එක තමයි කරමින් ඉන්නේ. ඒක ලංකාව වැනි රටකට භයානක ප්‍රතිඵල ඇති කරනවා කියලා තමයි අපි නම් හිතන්නේ. ඒ නිසා රාජ්‍යයේ වපසරිය ගැන අලුතෙන් හිතන්නට ඕනෑ. අනෙක් කාරණය තමයි අපි විශ්වාස කරනවා රාජ්‍ය ව්‍යවසායයන් ප්‍රතිව්‍යුහගතකරණය කියලා ලාභ ලබන රජ්‍ය ආයතන පෞද්ගලික කණ්ඩායම්වලට දෙන්න යන එක නිවැරදි වැඩක් නෙමෙයි. රනිල් වික්‍රමසිංහ ජනාධිපති මේ මොහොතේ කරමින් ඉන්නේ සහචර ධනවාදය ක්‍රියාත්මක කිරීමක්. මේ ජනාධිපතිවරණයේ දී මෙන්න මේවා සම්බන්ධව කතා කරන ආර්ථික වැඩපිළිවෙළකට අපි යෝජනා ඉදිරිපත් කරමින් ඉන්නවා. ඒ වගේම රටේ ප්‍රජාතාන්ත්‍රීය ප්‍රතිසංස්කරණ, ඡන්ද ක්‍රමය, විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය වැනි ප්‍රජාතන්ත්‍රීය ප්‍රතිසංස්කරණ ගැනත් අවධානය යොමු කළ යුතුයි.
