ජගත් චමිල ජාත්‍යන්තර ගෞරවාදරයට පත් වූ සම්මානලාභී රංගන ශිල්පියෙක්. වේදිකාව, පුංචි තිරය සහ සිනමාව යන ත්‍රිත්වයෙහිම රංගන කාර්යයේ නියැලෙමින් සිටින ඔහු 2023 වර්ෂයේ රයිගම් සම්මාන උලෙළේ හොඳම නළුවා වූ අතර ඉදිරියේ දී පවත්වන්නට නියමිතව ඇති සුමති ටෙලි සම්මාන උලෙළේ ද දැනටමත් හොඳම නළුවා සඳහා නිර්දේශ වී ඇත. ඒ, සුදත් රෝහණ විසින් අධ්‍යක්ෂණය කරන ලද මාණික්කාවත ටෙලි නාට්‍යයේ ඔහු රංගනයෙන් දායක වූ කෙටි හාමිගේ චරිතය වෙනුවෙනි.
සම්මාන කියන්නේ ඔබට නුහුරු නුපුරුදු දෙයක් නෙමෙයි. මෙවර සුමති සම්මාන උලෙළේත් හොඳම නළුවාට හිමි සම්මානය සඳහා ඔබ නිර්දේශවෙලා තියෙනවා මාණික්කාවත ටෙලිනාට්‍යයේ කෙටි හාමිගේ චරිතය වෙනුවෙන්. සම්මාන ගැන මොන විදියේ අදහසක් ද තියෙන්නේ.
සම්මානයක් කියන්නේ යම්කිසි ඇගයීමක්. සම්මානයක් යම්කිසි කෙනෙකුට ලැබෙනවානම්, ඒ කෙනා කියපු කරපු දේවල් ගැන වටිනාකම් ඒ අදාළ පුද්ගලයාට දැනෙනවා. යම් කෙනෙක් ඔහුට හිමි චරිතයට සහ ඒ නිර්මාණය සඳහා දක්වන වෙහෙස මහන්සියට ඇගයීමක් ලැබීම සාධාරණයි. ප්‍රශ්නය තියෙන්නේ ඒවා සිද්ධ වෙන්නේ කුමන මට්ටමකින්ද කියන එක. අනෙක් දේ තමයි මේ සම්මාන ඇගයීම් තීරණය වෙන්නේ එකම විනිශ්චය මණ්ඩලයකින් නෙමෙයි. සම්මාන උලෙළෙන් උලෙළට විනිශ්චය මණ්ඩලයන් වෙනස් වෙනවා. ඒ එන තීන්දු තීරණ සාපේක්ෂයි. ඉන්න විනිශ්චය මණ්ඩලයට අනුව තමයි විනිශ්චයන් ලබා දෙන්නේ. ඒ සාපේක්ෂ ඇගයීම තුළිනුත් යම්කිසි කෙනෙකුට උත්තේජනයක් ලැබෙන්න පුළුවන්. නමුත් වර්තමානයේ එම ඇගයීම් ලබා දෙන්නේ කුමන පදනමකින්ද කියන දේ පිළිබඳව ගැටලුකාරී තැන් තියෙනවා.
ඒවා ගැනත් අවබෝධය ඇතිව අපිට පැවරෙන වගකීම හරියාකාරයෙන් කළොත් සම්මාන උලෙළේ සම්මාන හිමි වුණත් නැතත් ජනතාවගේ සම්මානය තියෙනවා. ජනතාවගේ සම්මානය සාපේක්ෂ වෙන්නේ නැහැ. ජනතාවගේ සම්මානය දක්ෂයින් වෙනුවෙන් ජනතාව ලබා දීලා ඉවරයි. ඒ ගැනත් අපේ අවබෝධය තියෙන්න ඕනෑ. නමුත් ඔය මොන දේකටත් වඩා වැදගත් වෙන්නේ තමන්ට ලැබෙන වගකීම කොයි තරම් දුරට ඉටු කරන්න අපි වග වෙනවාද සහ ඒ වෙනුවෙන් කැප වෙනවාද කියන එක පමණයි.
කෙටි හාමිගේ චරිතය දිගහැර ගැනීමට ගත්ත ඒ වෑයම ගැන අපිට මේ සාකච්ඡාවේදී කතා නොකර ඉන්නට බැහැ. ඒ තරමටම ලොකු පරාසයක තිබෙන චරිතයක් කෙටි හාමි කියන්නේ..
මම මුලින්ම හඳුනා ගත්තේ කෙටි හාමිගේ එලිමන්ට් එක. ඕනෑම චරිතයක එලිමන්ට් එක මොකද්ද කියන එකයි හොයා ගන්න ඕනෑ. කෙටි හාමි කියන්නේ මහ පොළොව වගේ. අර්ත් කියන එලිමන්ට් එක. ඒක මහා දරා ගැනීමක්. නොසෙල්වී සිටින චරිතයක්. හැබැයි ආපෝ (ජලය) කියන එලිමන්ට් එකත් යම් ප්‍රමාණයකට කෙටි හාමිගේ භෞතිකය ගොඩනැගීමේදී තියෙනවා. මහ පොළොව වගේ ඝන එකත්, ජලය වගේ තෙතමනයත් රැඳිච්ච පදාර්ථයක් තමයි කෙටි හාමිව නිර්මාණය කරන ප්‍රධාන වස්තුව බවට පත් වෙන්නේ. කෙටි හාමිගේ රිදම් එක වෙනම හඳුනා ගන්න ඕනෑ දෙයක්. ගලා යාම තමයි කෙටි හාමිගේ රිදම් එක. ඔහුගේ ජීවිතය තුළට තමයි හැම දෙයක්ම උරා ගන්නේ. ඒක තමයි ඒ චරිතයේ රිදම් එක. ඒ ටික හඳුනා ගත්තාට පස්සේ කෙටි හාමිගේ අවසන් ප්‍රකාශනය බවට පත් වෙන්නේ මේ සියල්ල හමුවේ, ඒ කියන්නේ ලාභෝ අලාභෝ, අයසෝ යසෝච, නින්දා ප්‍රශංසාච, සුඛංච දුක්ඛං කියන අටලෝ දහමෙන් නොසැලී සිටීමේ ගුණය.
මහින්ද මස්ඉඹුල සහ සුදත් රෝහණ මේ උත්සාහය ගන්නේ මහා සමාජයට ලොකු පණිවිඩයක් ගේන්න. මොකද්ද පණිවිඩය? කෙටි හාමි නැමැති සාමාන්‍ය මනුෂ්‍ය ජීවියා ඇති වීම සහ නැති වීම කියන එක අවබෝධ කරගෙන අටලෝ දහම් අභිමුඛයේ නොසෙල්වී මහ සමාජය දෙස බලාගෙන සිටිනවා. ඔහු ගොඩනැගූ දේවල් ඔහු අබියසදීම විනාශ වී යනවා. ඒත් ඔහු ඔහුමයි. ඔහු ගොඩනැංවූ දේවල්වලට මහා ප්‍රශංසා ලැබෙනවා. ඒත් ඔහු ඔහුමයි. ඔහු නොකළ දේවල්වලට පවා ඔහුට නින්දා ලැබෙනවා. ඒත් ඔහු ඔහුමයි. සියලු ආපදාවන්ට ඔහු මුහුණ දෙනවා. ඒත් ඔහු ඔහුමයි. මෙන්න මේ සංකලනය තමයි අපේ මහ සමාජය කියන්නේ. අපි ජීවත්වන පද්ධතිය බවට පත් වන්නේ මේ සියලු විභේදනයන්ගෙන් සමන්විත ඒකකයක්. මේ දේවල්වල අඩු වැඩිකම් මත තමයි මනුෂ්‍ය ජීවියා ස්ථානගත වෙලා ඉන්නේ. අවිචාරවත් සමාජය වෙනුවට ශිෂ්ටසම්පන්න සමාජයක් ගොඩනැගීමට තමයි දෙවියන් වහන්සේ දස පණත වුණත් එවන්නේ. මනුෂ්‍ය ජීවියෙක් තුළින්ම මේ දේ ජනතාව අතරට ගෙන ඒම සඳහා මහින්ද මස්ඉඹුලගේ තිර පිටපත ප්‍රධාන සාධකයක් බවට පත් වෙනවා සුදත් රෝහණයන්ට ඒ නිර්මානය තුළ ඉන්න කෙටි හාමිව ගොඩ නගන්න. නිර්මාණයේ ඉන්න සියලු චරිතයක්ම කෙටි හාමිගේ චරිතයට වගකිව යුතුයි. කෙටි හාමිව ඉස්මතු කර ගැනීම සඳහා මේ සියලු දේවල් ගැන ඉතාමත් සුසංයමයකින් චරිතය කොටස් කර ගන්න වෙනවා.
ගොදුරු සොයමින් සිටින්නා වූ මහ සමාජය ඇතුළේ ගොදුරු බවට පත් වන ම්ලේච්ඡ සිදුවීම් එමටයි. එහෙම සමාජයකට ඇස් දෙකක් පේන්නේ නැති දැරියක් කොහොමද පියෙක් මුදා හරින්නේ. එහි දරා ගැනීමේ භාරධුර වගකීම පැවරෙන්නේ දෙමාපියන්ට. මවත් පුතත් තාත්තත් දුවත් අතර ඇති වෙන්නා වූ සිග්මන් ප්‍රොයිඩ්ගේ න්‍යාය ධර්මයට අභිමුඛ වන අභියෝගයක් තමයි දැරියක් වැඩිවියට පත් වනවා කියන එක. එතනදි මේ දැරිය නිරුපද්‍රැත දැරියක් විදියට නෙමෙයි මහ සමාජයට අනුගත වෙන්න යන්නේ. එවැනි වෙලාවක පිතෲත්වයේ තියෙන අහිංසකකම සහ ඔහුගේ අසරණකම සදාතනික වේදනාවක් බවට පත්වෙනවා.
නව කතාවේවත් තිර පිටපතේවත් තිබුණේ නැති දෙයක් තමයි, මම සුදත් රෝහණ සහ මහින්ද මස්ඉඹුලත් එක්ක කතා කරගෙන ඔහුගේ සදාතනික වේදනාවක් බවට ඒ මොහොත පත් කරවන්නේ. ඒ වේදනාව වෙනුවෙන් තමයි ඔහුගේ වම් උරහිසේ වේදනාවක් ඇති වෙන්න පටන් ගන්නේ. ඒක මම ගෙන එන්නේ කෙටි හාමිගේ කෙමෙස්ටි්‍රයේ සිදු වෙන්නා වූ වෙන විපර්යාසයක් විදියට. ඒ වම් අතට සිදු වෙන්නා වූ වේදනාව ඔහුගේ භෞතික රූපයෙන් වයස අවුරුදු අනූ හතර දක්වා පැමිණිලා ඒ වේදනාකාරී බව එක්ක තමයි අවසානයේ කෙටි හාමි මියෑදිලා යන්නේ. එච්චර පරාසයක් වෙනකන් දිවෙන චරිතයක් කොටස් කර ගන්නේ නැතිව කෙටි හාමිගේ චරිතය ගොඩනගන්න අමාරුයි.
ඒ දිග හැරීමට කොච්චර ඉඩ ඇරියාද කියලා කියනවානම් මම කෙටි හාමිගේ චරිතයෙන් පස්සේ මේ මහ පොළොව මත ජීවත් වෙන්නවත් බලාපොරොත්තුවක් තිබ්බේ නැහැ. එතැනට වෙනකන්ම මගේ වගකීම පවරාගෙන තමයි මම ඒ දේ කළේ. ඒ වෙනුවෙන් නළුවෙක්ගේ කාර්යභාඍය වෙනුවෙන් කළ යුතුව තිබූ සීමාව අසීමාන්තිකයි. මගේ හුස්ම පොධ ඉතුරු වේවිද කියලෘත් මට සැකයක් තිබුණා ඒ කැපවීම ඇතුළේ. හැබැයි ඒක ප්‍රශ්නයක් නෙමෙයි මට. ඒ දේ මම මහා ලොකු විස්මයකින් කතා කරන්නේ නැහැ. නමුත් මට මේ සාකච්ඡාවේ දී ඒ භූමිකාව නිරූපණය සඳහා මගේ දිගහැරුම ගැන කතා කරන නිසයි මට ඒ ගැන කතා කරන්න වෙන්නේ.
මම මේ දවස්වල ඔබ සමග කතා කළ නිසා දන්නවා ඔබගේ කාලසටහන මොන තරම් කාර්යබහුලද කියලා. මේ අපි කරන කතාබහට වුණත් වෙලාවක් වෙන් කර ගන්න පුළුවන් වුණේ බොහොම අමාරුවෙන්. ඒකත් එක්ක මට අහන්න හිතුණ ප්‍රශ්නයක් තමයි නිර්මාණකරණයේ දී කලාකරුවෙක්ට විවේකය කොයි තරම් වැදගත් ද කියලා
මට මේවෙද්දි කරන්න වෙලා තියෙනවා දවසකට රාජකාරි තුනක්. විවේකී මනසකින් අපිට වැඩ කරන්න තියෙනවානම් හොඳයි. එහෙම සමාජයක් තමයි අපි හදන්න ඕනෑ. නමුත් අපි දැන් ඉන්නේ එහෙම ආර්ථික ප්‍රවාහයක් ඇතුළේ නෙමෙයි. සමාජමය වශයෙන්, ආර්ථිකමය වශයෙන් අපි ඉන්නේ විවේකයක් අරගෙන රාජකාරී කරන්න පුළුවන් පරිසරයක නෙමෙයි. සුනාමියකටත් එහා ගිය විනාශයක් මිනිස්සුන්ගේ ජීවිතවලට ආර්ථිකමය වශයෙන් බලපාලා තියෙනවා. මිනිස්සුන්ගේ රසවින්දනයන්, සෞන්දර්යාත්මක ඉසව් මඟ හැරෙන තැනටම වෙනකන් මේ ආර්ථික ප්‍රවාහය අපිව ගිල්ලවලා ඉවරයි. අම්මෙකුට තාත්තෙකුට වේලක් කනවා කියන එක පවා අර්බුදකාරී තැනකට පත් වෙලා තියෙන්නේ. එහෙම සමාජයක් ඇතුළේ අපිට විවේකී මනසකින් වැඩ කරන්න පුළුවන්කමක් නැහැ.
මම මාණික්කවත නාට්‍යයේ දවස් සීයක් එක දිගට වැඩ කටයුතු කළා. අදාළ වැඩේට හරියට වෙලාව අරගෙන කළාම ඒ වැඩේ හරියට වෙනවා. නමුත් මාණික්කාවත නාට්‍යය වගේ අනෙක් නාට්‍ය සිද්ධ වෙන්නේ නැහැ. මාණික්කාවත නාට්‍යය ඉතාමත් හොඳ නිර්මාණයක් වෙන්නේම නාට්‍යයේ අධ්‍යක්ෂවරයාගේ ඉඳන්, තිර පිටපත් රචකයාගේ ඉඳන් විශාල කැප කිරීමකින් ඔවුන්ගේ මූලික වගකීම ඉටු කළ නිසායි. ඒ නිෂ්පාදන කාර්යයට සහභාගි වූ හැම කෙනෙකුටම සිදු විය යුතු අතිශය මානුෂීය තත්වයන් ගැන බැලුවා. ඒ වගේම ශිල්පීන්ව සතුටින් තියන්න පුළුවන් සෑම දෙයක්ම ඒ කාර්ය ඇතුළේ සිද්ධ වුණා. එතැනදි මානසික වෙහෙසක් කියලා එකක් අපිට තිබුණේ නැහැ. නමුත් හැම වැඩක්ම එහෙම වෙන්නේ නැහැ. මාණික්කාවත කියන්නේ මගේ අවුරුදු 52ක ජීවිතයේ මම දායක වුණ ඉතාමත් හොඳ නිර්මාණයක්. ඒ වගේ නිර්මාණයක් පිළිබඳව තව දුරටත් තියෙන්නේ සිහිනයක් මිසක් යථාර්ථයක් පිළිබඳව අදහසක් නැහැ. එහෙම නිර්මාණ බිහි වෙන්නේ නැහැ කියන එක තමයි මම කියන්න උත්සාහ කළේ.
අපේ හමුවීම්වලදී ඔබ මට කියන දෙයක් තමයි කලාකරුවා සහ කලා නිර්මාණය කියන්නේ දෙකක් නෙමෙයි එකක් කියන එක. අපිට පුළුවන් ඒ ගැනත් කතා කරන්න.
කලාකරුවා සහ කලා නිර්මාණයත් දෙකක් නොවී එකක් වීම තමයි අපේ හීනය. ඉතින් කවුද අපිව එතැනට අරගෙන යන්නේ. භාවිතය සහ ප්‍රකාශනය දෙකක් වෙන්න ඕනෑ නැහැ. ඒ ගැන අපි අවබෝධයෙන් ජීවත් වෙන්නේ. එහෙම ඉන්න පුළුවන් උපරිම කාලයක් ඉන්න පුළුවන් අය ඉන්නවා. බැරි කෙනා ඒක අතඇරලා ඊළඟ තැනට යනවා. භාවිතය සහ ප්‍රකාශනය එක තැනක තියාගෙන ජීවත් වෙන්න පුළුවන්නම් ඒක හොඳයිනේ. නමුත් ඒක කර ගන්න බැරිවෙන අවස්ථා මිනිස්සුන්ගේ ජීවිතවලට එනවා. ඒක පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයාට වෙනස්.
තාමත් සිනමාවේ කොල්ලාගේ චරිතය රඟපෑවාට ඔබට දැන් අවුරුදු පනස් දෙකක්. මේ අවුරුදු පනස් දෙකෙන් වැඩිම කාලයක් ඔබ හිටියේ රංගනයත් සමග. ඔබ විශ්වාස කරන විදියට රඟපෑම කියන්නේ මොන වගේ දෙයක්ද?
මම ගොඩක් වෙලාවට ජීවිතය අතහරින තැනට වැඩ කරන කෙනෙක්. අත්හරින තැනට වැඩ කරන්න මට මාව සොයාගැනීම වෙනුවෙන් ලොකු උපකාරයක් වෙලා තියෙනවා රඟපෑම කියන එක. මේක කියපු ගමන්ම ලෝකෝත්තරව කතාබහ කරන කෙනෙක්ට හිතෙන්න පුළුවන් කොහොමද මේ රංගනය ඇතුළේ අත්හැරීම කියන දේ ගැන කතා කරන්නේ කියලා. ඒකට තියෙනවා මට වෙනම නිර්වචනයක්.
රඟපානවා කියන්නේ විවිධ චරිත නිරූපණය කරන එක. උදාහරණයක් විදියට මාණික්කාවත ටෙලිනාට්‍යයේ මම රඟපෑ කෙටි හාමිගේ චරිතයේ එලිමන්ට් එක හොයාගෙන කෙටි හාමිට සාධාරණයක් කිරීම තමයි මගේ රාජකාරිය. කෙටි හාමිව මතු කර ගැනීම වෙනුවෙන් ජගත් චමිලව ඉවත් කර ගත්තා. එතැන ජගත් චමිල කියලා කෙනෙක් නැහැ. ස්වයංජාත නාට්‍යයේ මම රඟපෑ විභූති රත්නට වෙන් කරලා තිබ්බ එලිමන්ට් තියෙනවා, රිදම් එකක් තියෙනවා. ඒ රිදම් එකයි කෙටි හාමිගේ රිදම් ඇන්ඩ් එලිමන්ට් කියන එකයි දෙකක්. සැමීගේ කතාවේ දී සැමීට තියෙන්නේ තව එලිමන්ට් එකක් සහ තව රිදම් එකක්. ඔය කියපු නම් තුනේ කොතැනකවත් ජගත් චමිල නැහැ. එතකොට ජගත් චමිල කියන්නෙත් තවත් එලිමන්ට් එකක් සහ තවත් රිදම් එකක්. රිදම් ඇන්ඩ් එලිමන්ට් කියන දේවල් ගැන රංගන ශිල්පියෙක් හෝ ශිල්පිනියක් ලොකු අධ්‍යයනයක් කරලා තියෙන්න ඕනෑ. මේ විෂය ඇතුළේදි හමුවෙනවා මට මාව අතහරින්න පුළුවන් විදිය.
එතැනදි ජගත් චමිලව අත්හැරලා වෙන කෙනෙක් බවට පත්වෙනකොට මම වෙනම ප්‍රැක්ටිස් එකක් කර ගන්නවා මගේ ජීවිතය ඇතුළේ ජගත් චමිලව අත්හැරලා වෙන කෙනෙක් පත් කර ගන්න නෙමෙයි ජගත් චමිලව අත්හරින ගමන් ජගත් චමිලව හොයාගෙන මේකේ ලෝකෝත්තරත්වය කොතැනද එතැනට ගමන් කරන්නේ කොහොමද කියන එක හොයා ගන්න. එතැනට ජගත් චමිලව අත්හරින ගමන්, ගමන් කරන්නේ කොහොමද කියන එක හොයා ගන්න තමයි මගේ ප්‍රැක්ටිස් එක බවට පත් වෙන්නේ. මම නිතරම කියන දෙයක් තමයි මාව ප්‍රේක්ෂකයින්ගේ චිත්තරූප ඇතුළේ, මනෝරූපය ඇතුළේ රූපයක් හැටියට අලවා ගන්න එපා. මොකද මම නළුවෙක් විදියට මේන්ටේන් වෙන කෙනෙක් නෙමෙයි. හැබැයි මම ඒ චරිතවලින් කියන දේ පිළිබඳව අදහසක් එකතු කර ගන්න. සැමීගේ කතාවේ කතා කරන්නේ ප්‍රකෘතිය පිළිබඳ තත්වයක්. ස්වයංජාත කතාවේ කතා කරන්නේ විකෘතිය සහ ප්‍රකෘතිය පිළිබඳ තත්වයක්. මාණික්කාවතේ කතා කරන්නේ අටලෝ දහමෙන් නොසැලී ඉන්න චරිතයක් සම්බන්ධව. ඒක වෙනම එලිමන්ට් එකක්.
