නි. අධිපතිවරයෙකුගේ වැටුප් වැඩිවීම රු. 712,179යි, මුළු වැටුප රුපියල් 1,687,144.56යි
අවම සේවක අඩුම වැටුප 188,388.06යි
ශ්රී ලංකා මහ බැංකු සේවකයින්ගේ වැටුප් හා දීමනා ඉතා ඉහළ අගයකින් වැඩි කිරීම පිළිබඳ පුවත මුලින්ම අනිද්දා පුවත්පත විසින් පසුගිය සතියේ අනාවරණය කරනු ලැබූ අතර එම වැටුප් හා දීමනා වැඩි කිරීම සම්බන්ධයෙන් දැඩි විරෝධයක් විරුද්ධ පක්ෂ දේශපාලනඥයින්ගෙන් මෙන්ම ආණ්ඩු පක්ෂ දේශපාලනඥයින්ගෙන්ද මේ වනවිට එල්ල වන්නට පටන් ගෙන තිබේ.
ඊට අමතරව මහ බැංකුවේ මෙම වැටුප් හා දීමනා වැඩි කිරීමේදී එයට හිමිකම් කියන මුදල් අමාත්යාංශයේ ලේකම් මහින්ද සිරිවර්ධනගෙන් මාධ්ය ප්රශ්න කිරීම දක්නට ලැබෙන අතර ඒ සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ පැහැදිලි කිරීම වන්නේ එය ඔහු ගත් තීරණයක් නොවන බව හා මහ බැංකුවේ නියෝජ්ය අධිපතිවරයෙකු ලෙස ඔහු එයට හිමිකම් කියන බවය. මහින්ද සිරිවර්ධන මහතා මුදල් අමාත්යාංශයේ ලේකම් ලෙස කටයුතු කරන්නේ ද්විතීයක පදනමින් වන අතර ඔහු ලබා ගන්නේ මහ බැංකුවේ නියෝජ්ය අධිපතිවරයෙකුට හිමි වැටුප් හා දීමනාය.
මහ බැංකුවේ වැටුප් හා දීමනා වැඩි කිරීම විවේචනයට ලක්කළ පිරිස අතර ශ්රී ලංකා මුස්ලිම් කොංග්රසයේ නායක රවුෆ් හකීම්, ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල, ආචාර්ය නාලක ගොඩහේවා, ගෙවිඳු කුමාරතුංග මෙන්ම ඇමති නිමල් සිරිපාල ද සිටිති. ඊට අමතරව ජනාධිපතිවරයා අයත් එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ප්රධානියෙකු වන රවී කරුණානායක ද සිටියි. එහිදී ආචාර්ය නාලක ගොඩහේවා කියන්නේ රටේ මෙම ආර්ථික අර්බුදයට හා බංකොළොත්භාවයට මූලිකවම වගකිව යුතු මහ බැංකුව, මෙම අර්බුදයෙන් ගොඩ ඒම සඳහා රටටම පටි තද කරගන්න යැයි රජය කියා ඇති මොහොතක ඔවුන්ගේ වැටුප් වැඩි කරගන්නේ කෙසේද යන්නයි. ඔහු වැඩිදුරටත් කියන්නේ වත්මන් සේවකයින්ගේ පමණක් නොව මහ බැංකුවේ විශ්රාමකයින්ගේ විශ්රාම වැටුප් පවා රුපියල් පනස්දාහක පමණ ප්රමාණයකින් මෙම වැඩි කිරීමේදී වැඩි කරගෙන ඇති බවයි. මහ බැංකුවේ පාලක මණ්ඩලය මෙම වැටුප් වැඩිවීම් අනුමත කළේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ මුදල් රාජ්ය ඇමතිවරුන් රටට පැහැදිලි කළ යුතු බව ද ඔහු කියයි.
රවුෆ් හකීම් මහතා කියා ඇත්තේ මේ ආකාරයට මහ බැංකුවට වැටුප් වැඩිකර ගැනීමට ඉඩදිය යුතු නැති බවත්, ඒ සම්බන්ධයෙන් පාර්ලිමේන්තුව තීරණයක් ගතයුතු බවත්ය. නිමල් සිරිපාල ද සිල්වා ඇමතිවරයා එම වැටුප් හා දීමනා වැඩි කිරීම හෙළා දකිමින් කීවේ මහ බැංකුව ස්වාධීන යැයි කීවද එහි ලාභය හා අරමුදල් ජනතාව සතු ඒවා බැවින් ඔවුන්ගේ හිතුමනාපයට එසේ වැටුප් වැඩි කිරීමට ඉඩ දියයුතු නැති බවයි. ඒ සඳහා නීතියේ සංශෝධනයක් අවශ්ය නම් එයද පාර්ලිමේන්තුව සිදුකළ යුතු බවයි.
මෙම කරුණ සම්බන්ධයෙන් මාධ්ය කළ විමසීම්වලදී මුදල් රාජ්ය ඇමති රංජිත් සියඹලාපිටිය පවසා තිබුණේ නව මහ බැංකු පනත අනුව මහ බැංකුව ස්වාධීන ආයතනයක් බවත්, එහි වැටුප් වැඩිකිරීම් රජයෙන් තීරණය නොකරන බවත්, එය තීරණය කරන්නේ ඔවුන් විසින් බවත්ය. එමෙන්ම මහ බැංකුවේ යනු සුවිශේෂි ස්ථානයක් බැවින් එහි ආර්ථික විශේෂඥයින් රඳවා ගැනීමට ඉහළ වැටුප් අත්යවශ්ය බවයි. එහෙත් ඊට පසු පාර්ලිමේන්තුවේ කළ ප්රශ්න කිරීම්වලදී ඔහු කියා තිබුණේ මහ බැංකුව හා එහි සේවක වෘත්තීය සමිති අතර ඇති සාමූහික ගිවිසුම අනුව වසර තුනකට වරක් එහි වැටුප් වැඩිවීම් සිදුකරන බවත්, එය තීරණය කරන්නේ එහි පාලක මණ්ඩලය බවත්, මහ බැංකුවට වැටුප් ගෙවන්නේ ඒකාබද්ධ අරමුදලෙන් නොව ඔවුන්ගේ ගිණුමෙන් බවත්ය.
එමෙන්ම මේ සම්බන්ධයෙන් ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව ප්රකාශ කර ඇත්තේ එහි වැටුප් සංශෝධන සම්බන්ධයෙන් රජයේ චක්රලේඛ කිසිවිටකත් අදාළ වී නැති බවයි. සෑම වසර තුනකටම වරක් වැටුප් සංශෝධනය කරනු ලබන්නේ වෘත්තීය සමිති හා මහ බැංකුව අතර අත්සන් කරන ලද සාමූහික ගිවිසුමක් මත බවයි. මේ රටේ වෘත්තීය සමිති විසින් මහ බැංකුව සමග පමණක් නොව රාජ්ය බැංකු සමග මෙන්ම තවත් රාජ්ය ආයතන සමග ඇතිකර ගත් සාමූහික ගිවිසුම් ඇති අතර රටේ ආර්ථික අර්බුදය හේතුවෙන් ඒවායේ තිබූ වැටුප් වැඩි කිරීමේ එකඟතා ඒ ලෙසින්ම ක්රියාත්මක වූයේ නැත. එම තත්වය තේරුම් ගැනීමට මහ බැංකුව මෙන් ඉහළ වැටුප් නැති රාජ්ය අංශයට සම්බන්ධ අනෙකුත් සේවකයින් නියෝජනය කරන වෘත්තීය සමිතිවලට හැකිවිය. එහෙත් මහ බැංකුවේ වැටුප් වැඩිවීම්වලදී එවැනි තේරුම් ගැනීමක් සිදුනොවී සාමූහික ගිවිසුමේ නාමයෙන් ඔවුන් අත ඇති හැන්දෙන් ඔවුන්ට වුවමනා ආකාරයට වැටුප් හා දීමනා බෙදා ගෙන ඇත.
මුදල් රාජ්ය ඇමති රංජිත් සියඹලාපිටිය ප්රකාශ කරන 2023 අංක 16 දරන ශ්රී ලංකා මහ බැංකු පනත අනුව ස්වාධීනව කටයුතු කිරීමේ යම් යම් බලතල ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවට ලබාදී ඇතත්, එය පෞද්ගලික ආයතනයක් නොවේ. එය පිහිටුවීම සම්බන්ධයෙන් සඳහන් කරන්නේ ‘ශ්රී ලංකාවේ මුදල්, මූල්ය සහ ගෙවීම් පද්ධති පරිපාලනය, අධීක්ෂණය සහ නියාමනය සඳහා වගකිව යුතු අධිකාරියක් වන්නා වූ (මේ පනතේ ‘මහ බැංකුව’ යනුවෙන් සඳහන් කරනු ලබන) ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව යනුවෙන් හඳුන්වනු ලැබිය යුතු ආයතනයක් පිහිටුවනු ලැබිය යුතුය.’ යන්නයි. එමෙන්ම එහි ප්රාග්ධනය සම්බන්ධයෙන් සඳහන් කරන්නේ, සම්පූර්ණයෙන්ම ආණ්ඩුව විසින් දරනු ලැබිය යුතු බව හා එය පැවරීම හෝ කවර හෝ බැඳීමකට යටත් කිරීම නොකළ යුතු බවය. එසේම මහ බැංකුවේ ප්රාග්ධනය ඒකාබද්ධ අරමුදලින් වෙන් කරන ලද අරමුදල්වලින් අමාත්යවරයාගේ එකඟත්වය ඇතිව, පාලක මණ්ඩලය විසින් නිශ්චය කරනු ලබන යම් මුදලකින් වැඩි කරනු ලැබිය හැකි බවය.
ඒ අනුව මහ බැංකු ගිණුම්වල ඇති මුදල් යනු මුදල් රාජ්ය ඇමති රංජිත් සියඹලාපිටිය කියන ආකාරයට එහි පාලක මණ්ඩලයේ තීරණය අනුව එහි සේවකයින්ට ඕන ඕන ආකාරයට බෙදාගත හැකි එකක් නොවේ. නිමල් සිරිපාල ද සිල්වා ඇමතිවරයා කියන ආකාරයට මේ රටේ ජනතාවට අයිති එකක්ය. ශ්රී ලංකා මහ බැංකුව එහි වගකීම වශයෙන් සඳහන් කරන ශ්රී ලංකාවේ මුදල්, මූල්ය සහ ගෙවීම් පද්ධති පරිපාලනය, අධීක්ෂණය සහ නියාමනය නිසියාකාරයෙන් කළා නම් රට මෙවන් ආර්ථික අර්බුදයකට මුහුණ දෙන්නේ නැත. ඔවුන්ට අන්තිමටම කියන්නට හැකි වුනේ රට බංකොළොත් යන ලෙහෙසිම වචනය පමණය. ඉන්පසු ආණ්ඩුව මෙන්ම වත්මන් මහ බැංකු අධිපතිවරයා රටට කීවේ මේ ආර්ථික අර්බුදයෙන් ගොඩ එන තෙක් කාට කාටත් කැපවීම් සිදුකරන්නට සිදුවිය හැකි බවත්ය. එසේ රටේ අනෙක් සියල්ලන් කැපවීම් සිදුකරද්දී ඒ ගැන වගේ වගක් නැතිව මහ බැංකුව සිදුකර ඇත්තේ ඔවුන්ගේ වැටුප් හා දීමනා වැඩිකර ගැනීමය. එවන් තත්වයක් තුළ මෙවැනි විරෝධයක් මතුවීම අසාධාරණ නැත.
මෙම වැටුප් වැඩි කිරීමේ තීරණයට අනුමැතිය ලබාදුන්නා යැයි කියන ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ පාලක මණ්ඩලය එහි අධිපතිවරයාගෙන් හා තවත් පත්කළ සාමාජිකයන් 6 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත වන අතර ඒ සඳහා සුදුසු පුද්ගලයින් ජනාධිපතිවරයාට නිර්දේශ කළ යුත්තේ විෂය භාර අමාත්යවරයා විසින්ය. අමාත්යවරයා එසේ නිර්දේශ පුද්ගලයන් සම්බන්ධයෙන් සෑහීමකට පත් වන්නේ නම් ජනාධිපතිවරයා විසින් එම පුද්ගලයින්ගේ නම් අනුමැතිය සඳහා ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාවට යොමුකළ යුතු අතර එසේ අනුමත වීමෙන් පසු ජනාධිපතිවරයා විසින් මහ බැංකු අධිපතිවරයා හා පාලක මණ්ඩලයේ සාමාජිකයන් පත් කිරීම සිදුකෙරේ.
මහ බැංකු පනතේ සඳහන් වන්නේ මහ බැංකු අධිපතිවරයාගේ පාරිශ්රමික (වැටුප්) හා පාලක මණ්ඩල සාමාජිකයන්ගේ දීමනා අමාත්යවරයා විසින් නිශ්චය කළ යුතු බවය. එම පනතට අනුව මහ බැංකුවේ සේවා නියුක්තිකයන්ගේ පාරිශ්රමික තීරණය කිරීමේ බලය ලබාදී ඇත්තේ පාලක මණ්ඩලයටය. නිල බලයෙන්ම පාලක මණ්ඩලයේ සභාපතිවරයා මහ බැංකු අධිපති ආචාර්ය නන්දලාල් වීරසිංහ වන අතර සෙසු පත්කළ සාමාජිකයන් වන්නේ නිහාල් පොන්සේකා, ආචාර්ය රවී රත්නායක, අනුෂ්ක විජේසිංහ, විශ් ගෝවින්දසාමි, රජීව් අමරසූරිය හා මනිල් ජයසිංහය.
ඔවුන්ගේ වැටුප් හා දීමනා මුදල් ඇමතිවරයා ලෙස ජනාධිපතිවරයා කිනම් මට්ටමක තබා ඇත්තේ දැයි දන්නේ නැත. මහ බැංකු අධිපතිවරයාගේ හා පාලක මණ්ඩලයේ වැටුප් හා දීමනා ඔවුන් විසින් වැටුප් හා දීමනා තීරණය කරනු ලබන මහ බැංකුවේ නිලධාරීන්ගේ වැටුප් හා දීමනාවලට වඩා ඉහළින් ඇති බවට අනුමාන කළ හැකිය.
ප්රශ්නගත ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ වැටුප් හා දීමනා වැඩිවීම් එහි නියෝජ්ය අධිපති මට්ටම, සහකාර අධිපති මට්ටම, දෙපාර්තමේන්තු ප්රධානීන්ගේ මට්ටම, නියෝජ්ය දෙපාර්තමේන්තු ප්රධානීන්ගේ මට්ටම, 3 සිට 1 දක්වා වන ජේෂ්ඨ නිලධාරීන්ගේ මට්ටම, 5 සිට 1 දක්වා වන කළමනාකාර සහකාර මට්ටම හා 3 සිට 1 දක්වා වන කාර්යාල සහකාර මට්ටම අනුව සිදුකර තිබේ.
ඒ අනුව රුපියල් 584,775ක් වූ නියෝජ්ය අධිපතිවරයෙකුගේ මූලික වැටුප රුපියල් 1,078,850ක් දක්වා වැඩිකර ඇති අතර කුලී දීමනාව රුපියල් 116,955 සිට රුපියල් 215,770 දක්වා වැඩිකර තිබේ. ඊට අමතරව ව්යවස්ථාපිත දීමනාව රුපියල් 77,724.14 සිට රුපියල් 137,013.14ක් දක්වා වැඩිවී ඇත. කළමනාකරණ දීමනාව රුපියල් 120,000 සිට රුපියල් 180,000 දක්වා වැඩිකර ඇති අතර ජීවන වියදම් දීමනාව ලෙස රුපියල් 75,511,42ක් ලැබේ. මේ සියල්ලේ එකතුව රුපියල් 1,687,144.56ක් වන අතර පැවති වැටුප් හා දීමනාවට සාපේක්ෂව එහි වැඩිවීම රුපියල් 712,179කි. ප්රතිශතයක් ලෙස එහි වැඩිවීම සියයට 73.05කි.
මෙම නියෝජ්ය අධිපතිවරයෙකුගේ වැටුප් හා දීමනා වැඩිවීම මුදල් අමාත්යාංශයේ ලේකම් මහින්ද සිරිවර්ධනට අදාළ වන අතර ඒ ඔහු ශ්රී ලංකා මහ බැංකුවේ නියෝජ්ය අධිපති තනතුරේ කටයුතු කරමින් ද්විතීයක පදනම මත මුදල් අමාත්යාංශයේ ලේකම් ලෙස කටයුතු කරන නිසාය. රාජ්ය සේවකයින්ට පටි තද කර ගැනීමේ නියෝග නිකුත් කරන හා ඒ සම්බන්ධයෙන් පැහැදිලි කළ අනෙක් පුද්ගලයා ඔහුය. මෙම වැඩිවීම අනුව සහකාර අධිපතිවරයෙකුගේ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 715,075.56 සිට රුපියල් 1,237,436.36 දක්වා රුපියල් 522,359.80ක් දක්වා වැඩිවී ඇත. එම වැඩිවීම්වල ප්රතිශතය සියයට 73.05කි.
දෙපාර්තමේන්තු ප්රධානීන්ගේ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 604,530.56 සිට රුපියල් 1,035,256.16ක් දක්වා රුපියල් 430,725.60කින් වැඩිවී ඇති අතර එහි වැඩිවීමේ ප්රතිශතය සියයට 71.25කි. නියෝජ්ය දෙපාර්තමේන්තු ප්රධානියෙකුගේ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 523,515.76 සිට රුපියල් 872,795.56ක් දක්වා රුපියල් 345,279.80 කින් වැඩිකර ඇති අතර එහි වැඩිවීම සියයට 66.72කි.
ජ්යෙෂ්ඨ නිලධාරී 3 ශ්රේණියේ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 457,161.75 සිට රුපියල් 747,124.76ක් දක්වා රුපියල් 289,963කින් වැඩි වී ඇති අතර එහි වැඩිවීමේ ප්රතිශතය සියයට 63.43කි. ජ්යෙෂ්ඨ නිලධාරී 2 මට්ටමේ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 380,312.16 සිට රුපියල් 605,331.56ක් දක්වා රුපියල් 225,019.40කින් වැඩි වී ඇති අතර එහි වැඩිවීම ප්රතිශතය සියයට 59.17කි. ජ්යෙෂ්ඨ නිලධාරී 1 මට්ටමේ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 329,877.36 සිට රුපියල් 514,447.16 දක්වා රුපියල් 184,569.80කින් වැඩිවී ඇති අතර එහි වැඩිවීම සියයට 55.95කි.
කළමනාකාර සහකාර 5 මට්ටමේ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 271,112.16 සිට රුපියල් 411,470.16ක් දක්වා රුපියල් 140,358කින් වැඩිවී ඇති අතර එහි වැඩිවීම සියයට 51.77කි. කළමනාකාර සහකාර 4 මට්ටමේ රුපියල් 230,527.16ක් වූ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 339,874.16 දක්වා රුපියල් 109,347කින් වැඩිවී ඇති අතර එහි වැඩිවීම සියයට 47.43කි. කළමනාකාර සහකාර 3 මට්ටමේ රුපියල් 203,161.56ක් වූ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 290,439.06ක් දක්වා රුපියල් 87,277.50කින් වැඩි වී ඇති අතර එහි වැඩිවීම සියයට 42.96කි. කළමනාකාර සහකාර 2 මට්ටමේ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 184,001.06 සිට රුපියල් 255,916.06ක් දක්වා රුපියල් 71,915කින් වැඩිවී ඇති අතර එහි වැඩිවීම සියයට 39.08කි. කළමනාකාර සහකාර 1 මට්ටමේ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 172,256.06 සිට රුපියල් 235,053.06ක් දක්වා රුපියල් 62,797කින් වැඩිවී ඇති අතර එහි වැඩිවීම සියයට 36.46කි.
කාර්යාල සහායක 3 මට්ටමේ රුපියල් 162,937.06ක් වූ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 217,617.56ක් දක්වා රුපියල් 54,680.50ක් දක්වා වැඩිවී ඇති අතර එහි වැඩිවීම සියයට 33.56කි. කාර්යාල සහායක 2 මට්ටමේ රුපියල් 152,192.56ක් වූ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 198,022.06ක් දක්වා රුපියල් 45,829.50කින් වැඩිවී ඇති අතර එහි වැඩිවීම සියයට 30.11කි. කාර්යාල සහායක 1 මට්ටමේ රුපියල් 144,075.06ක් වූ වැටුප් හා දීමනා රුපියල් 188,388.06ක් දක්වා රුපියල් 39,312කින් වැඩිවී ඇති අතර එහි වැඩිවීම සියයට 27.29කි.
මෙම වැටුප් හා දීමනා රාජ්ය බැංකු ඇතුළු රජයේ ඉහළ වැටුප් හා දීමනා ලබන ආයතනවල සේවකයින්ගේ වැටුප් හා දීමනා සමග සසඳන කල ඉතා ඉහළ අගයක් බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත. මහ බැංකුව වැනි ආයතනයකට සේවකයින් රඳවා ගැනීම සඳහා ආකර්ෂණීය වැටුප් හා දීමනා ලබාදීමේද ප්රශ්නයක් නැත. එහෙත් රටේ ආර්ථික අර්බුදයට වගකිව යුතු ආයතනයක් ලෙස හා එම ආර්ථික අර්බුදයෙන් ගොඩ ඒම සඳහා ජනතාවට පටි තද කර ගන්නා ලෙස කියමින් සිටින ආයතනයක් රජයේ අනෙකුත් රජයේ ආයතන සේවකයින් හාමතේ සිටියදී මේ ආකාරයට ඉතා ඉහළ අගයකින් ඔවුන් අත ඇති හැන්දෙන් ඔවුන්ම බෙදා ගැනීම කෙසේවත් අනුමත කළ හැකි එකක් නොවේ. මේ සම්බන්ධයෙන් ආණ්ඩුවේ හා විපක්ෂයේ පාර්ලිමේන්තු නියෝජිතයින් පමණක් නොව මේ රටේ මහජනතාවද විරෝධය දැක්විය යුතුය.