පසුගිය ජනවාරි 30 වෙනිදා කැබිනට් තීරණ දැනුම් දීමේ මාධ්‍ය හමුවේ දී කැබිනට් ප්‍රකාශක බන්දුල ගුණවර්ධන පැවසුවේ අස්වැසුම සුබසාධන ප්‍රතිලාභ ලැබීමට සුදුසුකම් ඇති මෙතෙක් ප්‍රතිලාභ නොලැබුණු පවුල් දස ලක්ෂයකට මෙම වර්ෂයේ ජුලි මාසයේ සිට ගෙවීම් කටයුතු සිදු කිරීමට කබිනට් අනුමැතිය හිමි වූ බවයි.
දැනට අස්වැසුම ප්‍රතිලාභ ලබන පවුල් ප්‍රමානය ලක්ෂ 14 කට ආසන්න වන අතර අතර ජූලි මාසයේ ඉහළ නැංවීමට නියමිත පවුල් සංඛ්‍යාවත් සමග අස් වැසුම ප්‍රතිලාභ හිමිවන පවුල් සංඛ්‍යාව ලක්ෂ 24 දක්වා ඉහළ නැංවෙනු ඇත. කැබිනට් අනුමැතිය ලබා ගැනීම සඳහා මෙම යෝජනාව ඉදිරිපත් කොට ඇත්තේ මුදල්, ස්ථයීකරණ සහ ජාතික ප්‍රතිපත්ති ඇමතිවරයා ලෙස කටයුතු කරන ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා විසිනි. ආර්ථික පීඩනය හමුවේ අන්ත අසරණ භාවයට පත් වී ඇති රටේ ජනතාවට කුමන ආකාරයකින් හෝ ජන ජීවිතය පවත්වා ගැනීමට සහනයක් ලැබෙනවානම් එය මහත් ඇස්වැසිල්ලකි. නමුත් රටේ ජනතාවට මෙතෙක් හිමි වූ සමෘද්ධි ප්‍රතිලාභය නවතා දමා අස්වැසුම නමින් නව සහන ලබා දීමේ වැඩසටහනක් ආරම්භකොට ආරම්භයේ සිටම අස්වැසුම ව්‍යාපෘතිය ප්‍රශ්නකාරී තැනකට ගෙන එමින් එක් වරම අස්වැසුම ප්‍රතිලාභ ලබන පවුල් ප්‍රමාණය ඉහළ දමන්නේ කුමන අරමුණක් ඇතිවද යන්න රටේ වෙමින් පවතින දේශපාලන ක්‍රියාවලියත් සමගම කියවා ගත යුතුය.
අස්වැසුම සහන වැඩසටහන ක්‍රියාත්මක කරවීම සඳහා අවශ්‍ය තොරතුරු ලබා ගැනීමේ ක්‍රියාවලියේ ඇති ගැටලු හේතුවෙන් මේ වන විට ක්ෂේත්‍ර නිලධාරීන් ඉවත් වී ඇත. ග්‍රාම සේවක නිලධාරීන්ද අස්වැසුම සඳහා තොරතුරු එක් රැස් කිරීමේ ක්‍රියාවලියෙන් ඉවත් වීමට ගත් වෘත්තීය ක්‍රියා මාර්ගය තවමත් අවසන් කොට නොමැත. ක්ෂේත්‍ර නිලධාරීන් හරහා මෙම ක්‍රියාවලිය කරවීමට ප්‍රාදේශීය ලේකම්වරුන් හරහා ද බලපෑම් වූ බව ක්ෂේත්‍ර නිලධාරීහු පවසති.
ග්‍රාම සේවක නිලධාරීන්ටද අස්වැසුම තොරතුරු එක් රැස් කිරීම සඳහා අමතර රුපියල් 2500 ක දීමනාවක් ලබා දෙන බවට පැවසූවත් ඔවුන්ද තොරතු රැස් කිරීමේ ක්‍රියාවලියට සම්බන්ධ වූයේ නැත. මේ නිසා මෙම තොරතුරු එක් රැස් කිරීම සිදු වූයේ සාමාන්‍ය පෙළ සමත් ශිෂ්‍යයන් පිරිසක් විසින් මොබයිල් ඇප් එකක් මඟිනි. තොරතුරු එක් රැස් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය හරියාකාරව ක්‍රියාත්මක නොවූ නිසා මෙම දීමනාව හිමිවිය යුතු විශාල පිරිසකට අස්වැසුම දීමනාව නොලැබී ගියේය. අස්වැසුම දීමනාව ලබා දෙන විට ඒ වන තෙක් ක්‍රියාත්මක වූ සමෘද්ධි සහනාධාරය පවුල් 1645000ක පමණකට හිමි වූවත් ඉන් අස්වැසුම දීමනාව හිමි වූයේ පවුල් ලක්ෂ 8 ක පමණ ප්‍රමාණයකටය. මේ නිසා අස්වැසුම දීමනාව ලැබිය යුතු පවුල් ලක්ෂ ගණනාවකටම එය නොලැබී ගියා පමණක් නොව අස්වැසුම දීමනාව ලැබිය යුතු නැති විශාල පිරිසකට එම දීමනාව හිමි විය. තවමත් අස්වැසුම දීමනාව නොලැබී ගිය පවුල් ලක්ෂ 10ක අභියාචනා ප්‍රමාණයක් ලිපිගොනු අතර පමණක් සිර වී ඇත. අස්වැසුම දීමනාව නොලැබී ගිය පවුල් අතර අභියාචනා ඉදිරිපත් කිරීමට නොහැකි වූ විශාල පවුල් සංඛ්‍යාවක් ඉතිරිව ඇත.
මේ අස්වැසුම ප්‍රතිලාභය පිළිබඳව සමෘද්ධි හා කෘෂිකර්ම පර්යේෂණ සංගමයේ සභාපති කිත්සිරිගේ අදහසයි.
‘අස්වැසුම වැඩසටහන සම්පූර්ණයෙන්ම අසාර්ථක වැඩසටහනක්. රුපියල් 15000ක මුදල ලැබෙන්නේ තනි පුද්ගලයෙක්ට. 15000 ලැබෙන තනි පුද්ගලයෝ ඉන්නවා. තට්ටු දෙකේ ගෙවල් තියෙන මිනිස්සු ඉන්නවා, රජයේ සේවකයෝ ඉන්නවා, හබැයි ඒ අතර ගමේ දුප්පත් මනුස්සයා නැහැ, ගෙයක්දොරක් නැති මිනිහට ලැබිලා නැහැ, ආබාධිත පවුල්වලට මේ සහනාධාරය ලැබිලා නැහැ. අස්වැසුම වැඩසටහන පටන් ගන්නෙම අවුල් ගොඩක් එක්ක. අස්වැසුම වැඩසටහනේ ප්‍රතිලාභ ලබන පවුල් දිහා බැලුවම පැහැදිලිවම මෙම අස්වැසුමේ විෂමභාවයක් පෙනෙන්නට තියෙනවා”
මීට පෙර සමෘද්ධි දීමනාව පවුලේ සාමාජිකයින් ප්‍රමාණය සහ ආදායම අනුව සමෘද්ධි දීමනාවෙන් හිමි වූ මුදල් ප්‍රමාණය වූවේ රුපියල් 4500, 3500 සහ 2500 ක මුදලයි. සමෘද්ධි ප්‍රතිලාභය නතර කොට අස්වැසුම දීමනාව ලබා දීමේ වැඩ හටහන ආරම්භ කරන්නේම ඉතා විශාල පවුල් සංඛ්‍යාවක් සමෘද්ධි දීමනාව ලබා ගන්නා නිසා එය රටට අමතර බරක් බැවින් එය අඩු කිරීමට කටයුතු කරන බව පවසමිනි. නමුත් සංඛ්‍යා දත්ත පරීක්ෂා කිරීමේ දී පැහැදිලි වන්නේ සමෘද්ධි දීමනාව ලබා දීමට ගිය මුදලටත් වඩා අස්වැසුම දීමනාව ලබා දීමට රජයට අති විශාල මුදලක් වැය වන බවයි. සමෘද්ධි දීමනාව හිමි වූයේ අඩු ආදායම්ලාභී පවුල් 1645000 ක ප්‍රමාණයකට වූවත් අස්වැසුම ප්‍රතිලාභය ලබා දීමට මූලික අදියරේ දීම සැලසුම් සකස් වූයේ ලක්ෂ 20ක ප්‍රමාණයකටය. අස්වැසුම ප්‍රතිලාභය මේ වන විට නිර්ණායක හතරක් යටතේ පවුල් ලක්ෂ 14 ක ප්‍රමාණයකට ලබා දීමට කටයුතු කොට ඇත. ඒ 2023 මැයි සිට දෙසැම්බර් දක්වා මසකට රුපියල් 2500 බැගින් අවදානමකට ලක් වූ පවුල් ලක්ෂ 4ට, 2023 දෙසැම්බර් දක්වා සංක්‍රාන්ති පවුල් ලක්ෂ 4 කට රුපියල් 5000 බැගිනි.
නමුත් එම දීමනාව පසුගිය දෙසැම්බර් මාසයේ නිකුත් කළ ගැසට් පත්‍රය අනුව මෙම වසරේ දෙසැම්බර් දක්වාද එම පවුල් ලක්ෂ අටටම එම දීමනාව ලබා දීමට කටයුතු කොට ඇත. අස්වැසුම මඟින් අන්ත දුප්පත් යැයි සලකන නිර්ණායකය අනුව රුපියල් 15000 බැගින් පවුල් ලක්ෂ 6 ට දෙසැම්බර් මාසය දක්වා ලබා දීමට තීරණය කොට ඇත. රටේ ජනතාවගේ ජීවන තත්වය සවිබල ගැන්වීම සඳහා ලබා දෙන දීමනා ප්‍රමාණය වැඩි කිරීම පවතින ආර්ථික තත්වය හා සැලකීමේ දී ඉතාමත් අගය කළ යුතු දෙයකි. නමුත් මෙහි ඇති ගැටලුව වනුයේ එම දීමනාව ලබා දීමට නිසි වැඩපිළිවෙළක් හෝ නොමැතිව, සත්‍ය වශයෙන්ම එම දීමනා ලැබිය යුතු පවුල් ලක්ෂ ගණනකට නොලැබී තිබියදී එම වැරැද්ද හෝ නිවැරදි කිරීමට පියවර නොගෙන තවත් ලක්ෂ 10කට අස්වැසුම ප්‍රතිලාභය ලබා දීමට සැරසීමයි.
මේ අස්වැසුම දීමනාවෙහි ඇති ගැටලුකාරී තැන් පිළිබඳව පාර්ලිමේන්තුවේ දී හා ඉන් පිටත දී බොහෝ අවස්ථාවලදී පෙන්වා දුන් ශ්‍රී ලංකා පොදු ජන පෙරමුනේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ජගත් කුමාර මහතාගේ අදහසයි.
‘ලබා දෙනවැයි කියන ලක්ෂ 10 ඒ ආකාරයෙන්ම ලබා දෙනවානම් ඒකෙන් සෑහෙන්න පිරිසකට සාධාරණයක් වේවි. හැබැයි පරණ ක්‍රියාදාමයම කරලා නුසුදුදුස්සෝ ගොඩොක් ඇතුළු වුණොත් ඒකෙන් තවත් විෂමතාවයක් සහ ගැටලුවක් තමයි මතු වෙන්නේ. යන ක්‍රියාදාමය අනුවනම් ඇත්ත දුප්පතුන්ට ලැබිලා නහැ. මෙතන තිබෙන ලොකුම අර්බුදය තමයි මේ ක්‍රියාවලිය ඇතුළේ දිළිදුකම පිටු දැකීමේ කිසිම වැඩපිළිවෙළක් නැහැ. සම්පූර්ණයෙන්ම මේ තුළ තිබෙන්නේ එදිනෙදා ජීවත් වීමට යම් මුදලක් ලබා දෙන එක. ඒක වෙනදාට වඩා වැඩි කරලා තියෙනවා. නමුත් සමෘද්ධිය ක්‍රියාත්මක වුණේ එහෙම නෙමෙයි. සමෘද්ධිය ක්‍රියාත්මක කිරීමට ගිය මුදලට වඩා හතර ගුණයකින් විතර වැඩිවෙලාත් තියෙනවා. ඒ වගේ මුදලක් වෙන් කළත් මේ ක්‍රියාවලියේ දුප්පත්කම නැති කිරීමේ කිසිදු වැඩපිළිවෙළක් නැහැ. තාමත් අස්වැසුමෙන් තෝරා ගත්ත විශාල පවුල් ප්‍රමාණයකටත් ලබා දිය යුතු මුදල් ලබා දීලා නැහැ. ඒ නිසා සල්ලි ඉතුරුවෙලා තියෙනවා. සල්ලි තියෙන නිසා ආණ්ඩුව ලෑස්ති වෙන්නේ දෙසැම්බර් දක්වා වැඩි මුදලක් ලබා දෙන්න. ප්‍රායෝගිකව මේ මුදල් ලබා දීමේ කාලය ගැන බැලුවම ඕනෑම කෙනෙක්ට තේරෙනවා මේ වර්ෂය තුළ මැතිවරණ තියෙන කාලය මොකද්ද කියලාත්”
සමෘද්ධි දීමනාව ලබා දීමේ දී එම මුදල මෙන්ම සමෘද්ධි අරමුදල මඟින් නිවාස අහිමි පවුල් සඳහා ලොතරැයි දිනු ඇදීම් මගින් මාසයකට නිවාසයක් ලබා දීමේ වැඩසටහන් සමෘද්ධිය හිමි පවුල්වල උසස් පෙල විභාගයට පෙනී සිටින ශිෂ්‍යයන් සඳහා මසකට රුපියල් 1500 බැගින් වසර දෙකක ශිෂ්‍යත්ව 45000ක්, පවුලේ මරණයක දී ලබා දෙන ආධාර වැනි ජන ජීවිතය සවිමත් කිරීමට අදාළව වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක වූවත් සමෘද්ධිය නතර කොට අස්වැසුම දීමනාව ලබා දීමට කටයුතු කිරීමත් සමග එම වැඩසටහන් සියල්ල නතර වී ඇත. මෙවන් වූ අවුල් ජාලයක් මැද ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහගේ කැබිනට් යෝජනාවක් අනුව තවත් ලක්ෂ 10ක පවුල් ප්‍රමාණයකට මෙම වසරේම ජූලි මාසයේ සිට අස්වැසුම දීමනාව ලබා දීම දෙස වඩා විචක්ෂණශීලීව බැලිය යුතු බව රටේ ජනතාවට කිව යුතුය.
