‘මිනිසුන් මහාචාර්ය පෝල් බ්ලූම් (Paul Bloom) ගෙන් ඔහුගේ පොත කුමක් ගැනදැයි ඇසූ කල ඔහු මෙසේ පිළිතුරු දෙනු ඇත :
‘එය සහකම්පනය පිළිබඳවයි. ‘
ඔහු මෙසේ කියන අතර ඔවුන් හිනැහෙමින් හිස සලනු ඇත:
‘හැබැයි මම ඒකට විරුද්ධයි! ‘
පෝල් බ්ලූම් විහිළු කරන්නේ නැත. මේ මනෝවිද්‍යාඥයාට අනුව සහකම්පනය ලෝකය ආලෝකමත් කරනා කරුණාබර සූර්යයකු නොවන්නේ ය. එය යොමු එළියක් (spotlight) පමණකි, නැතහොත් සෙවුම් එළියකි (searchlight). එය මගින් ඔබේ ජීවිතයේ නිශ්චිත පුද්ගලයකු හෝ කණ්ඩායමක් වෙන්කොට තබා ඒ ආලෝක කිරණය මගින් හෙළිපෙහෙළි කරන්නා වූ ඔවුන්ගේ සියලුම හැඟුම් ලහි ලහියේ උරා ගනිද්දී ලොව අන් සියල්ල බොඳව යනු ඇත. මිනිසුන් යනු හැමවිටම අනෙක් මිනිසුන්ගේ හැඟීම් උරාගන්නා, චිත්තවේගී රික්ත ශෝධකයන් (vaccum cleaners)ය.’ : රූගර් බ්‍රෙග්මාන්, මනුසත්වග, සිංහල පරිවර්තනය: මංජුල කල්දේරා.
ඔබේ පරිගණකයේ යතුරු පුවරුවේ එක යතුරකට හිමිකම් කියන්නෙ එක අකුරක්නෙ. ඒ වගේමයි ඒකෙ එක යතුරක නාමගත වෙලා ඉන්න යතුරක් කොහොමවත් තවත් අකුරකට අයිතිවාසිකම් කියන්න යන්නෙත් නෑ. නමුත් බොහෝ විට කාට හරි වචනයක් ටයිප් කරන්න යතුරු එකක් දෙකක් හෝ ඊට වැඩි ගණනක් ක්‍රියාත්මක කරන්න සිද්ධවෙනවා. එතකොට යතුරක් කියන්නෙ එක ඒකකයක්. මේ යතුරු සියල්ලම අන්තර්ගත යතුරු පුවරුව තවත් ඒකකයක්. ඒ වගේමයි මොකක් හරි, නීතිමය, රාජකාරිමය, පරිපාලනමය හෝ වාර්තාමය වර්ගයන්ට අදාළ ලේඛනයක් සකස් කර ගන්න නම් සම්පූර්ණ යතුරු පුවරුවම වගේ භාවිතයට ගන්න සිද්ධ වෙනවා. ඒ කියන්නෙ ඒ ප්‍රකාශන ඵලදායිතාවට පුවරුවේ යතුරු වැඩි ගණනක් භාවිතයට ගන්න සිද්ධ වෙනවයි කියන එක.
මෙතනිනුත් ලෝකයේ පොදු භාෂාවක් විදිහට ගත්තාම බහුතරයක් අනෙකා එක්ක ගනුදෙනු කරන්නෙ ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන්නෙ. ඉංග්‍රීසි භාවිතයෙ කැපිටල් සහ සිම්පල් අකුරු දෙවර්ගය වෙනුවෙන් යතුරු පුවරුව ඇතුළෙම තියෙන තවත් අමතර යතුරක් භාවිත කරන්න සිද්ධවෙනවා. ඒ වගේමයි අද වෙනකොට මිනිසා කියන ජීවියාගේ සන්නිවේදන පරාසය ඉතාමත් සංකීර්ණ පුළුල් තලයකයි පවතින්නෙ. ග්‍රාමීය තත්වයේ චූල මට්ටමේ කාර්යාලයක වුණත් අද සන්නිවේදන වාහක විදිහට භාවිතයට ගැනෙන්නෙ පරිගණක. කළු පාට රිබන් පටියක් එක්ක අකුරු ටයිප් කරපු යතුරුලියන මේ වෙනකොට කෞතුක භාණ්ඩ බවට පත්වෙලා. එතකොට අද පරිගණක යතුරු පුවරුව කියන්නෙ ලෝකයේම පොදු සම්මතයක් බවට පත්වුණු මෙවලමක්. අනික් අතට රූප ආශ්‍රිතව සන්නිවේදන කටයුතු වෙනුවෙන් භාවිත කරන අනේකවිධ මෘදුකාංග සංඛ්‍යාවකුත් මේ පරිගණක ඇතුළෙ ක්‍රියාත්මකයි. එතකොට ඒ වෙලාවට පරිගණකයේ ක්‍රියාත්මක කෙරෙන මෘදුකාංගයේ තවත් සහයෝගිතා අංශුවක් හෝ ඒකකයක් විදිහට මේ යතුරු පුවරුව නිතැතින්ම පරිවර්තනය වෙනවා.
උදාහරණයක් විදිහට ෆොටෝෂොප් භාවිතයේ එක අවස්ථාවකදී එයට අදාළ ඡායාරූපය විතරක් කළු පසුබිම තුළ දර්ශනය කරගන්න ඕනෑ නම් තදකරන්නෙ යතුරු පුවරුවෙ තියෙන එෆ් යතුර. එතෙන්දි පරිගණකය එෆ් යතුර භාවිතයට ගන්නෙ වෙනස්ම මෙහෙයුම්කාරකයක් විදිහට. ඒ වගේමයි නවීන යුද උපක්‍රමවලදි ස්වයංක්‍රීය මිසයිල් හැසිරවීම වගේ කටයුතුත් සිද්ධ වෙනවා ඇත්තෙ පරිගණකයේ මේ යතුරු පුවරුවක් එක්ක. එහෙම බැලුවම මේක අකුරු ටයිප් කරන සීමාවෙන් ඔබ්බට ලෝකයේ සාගර සීමාවන් සමූහයම ඉක්මවා යන මහා දැවැන්ත මෙහෙයුම් මෙවලමක්.
ඉතින් අපි මේ තරම් වෙලා කතා කරපු පරිගණක සහ යතුරු පුවරු ඔක්කොම නිර්මාණය කළේ මේ අපි වගේම මිනිස්සු. මිනිස්සු අතින්ම ඒ වගේ සන්නිවේදන මෙවලම් වැඩිදියුණු වෙන්නෙ ඒ සන්නිවේදන ශක්‍යතාවන් තමන්ගේ ඉදිරි පැවැත්මට ඕනෑ කරන නිසා. ජීවත්වීම කියන කාරණයෙදි තමන් සමග වෙසෙන අනෙකුන් හඳුනාගැනීම, ඔවුන්ගෙන් සිදුවේ යයි සැකකෙරෙන අකටයුතුකම් පිළිබඳ දැනුවත්වීම, ඔවුන් සමග සහයෝගයෙන් තම අරමුණු දිශාගත කළහැකි ආකාරයට මාවතක් සකස්කර ගැනීම වගේ දේවල් ඇතුළත්.
විවිධ දේශපාලන සහ ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම්වල අනිසි ප්‍රතිඵල විදිහට ජීවන පරිශ්‍රයේ අගාධයටම තල්ලුවුණු ජන කොටස් ගැන ජාත්‍යන්තර පුවත් විකාශනවල නිරන්තරයෙන්ම අහන්න, දකින්න ලැබෙනවා. කවුරුත් උත්සාහ කරන්නෙ තම තමන්ට හැකි පරිමාවෙන් තමන්ට උපරිම ජීවන තත්වය ළඟාකර ගන්න. ඒ වෙනුවෙන් තමන්ගේ ජීවිත පරදුවට තියලා දැඩි අවදානමක් ගන්නත් සමහරු සූදානම්. ආර්ථික පරිපීඩන, ජාතිකවාදී ගැටලු, සන්නද්ධ ගැටුම්, මිලිටරීකරණය සහ තවත් හේතු සාධක හින්දා බහුතරයක් උදවිය තමන් ඉන්න භූමියෙන් වෙනත් දේශයකට විතැන් වෙන්න උත්සාහ කරනවා. සරලම භාෂාවෙන් බෝට්ටුවක නැගලා ‘රට පනිනවා’ කියලා වරනැගෙන්නේ ඒක.
මේ ඡායාරූපයෙන් නිරූපණය වෙන්නෙත් ඒ විදිහෙ කණ්ඩායමක්. මේ මූහුණු ගොන්න, විවිධාංගකරණයෙන් යුක්ත දේශයන් කීපයක හරස් කඩක්. ඒ අයගේ මුහුණු පවසන කතාන්දරය පුංචි කාලෙ අපි අහපු ‘එකමත් එක රටක කතන්දරේ’ට වඩා හාත්පසින්ම වෙනස් එකක්. මහා දැවැන්ත කන්දක් වගේ ඉහළට ඉස්සිලා පොළොව දෙබෑකරගෙන යන අනුසාරයෙන් පහළට කිඳා බසින දළ රළ පෙළක බෝට්ටුවක තමන්ගෙ ජීවිත එපා කියලා ඉදිරියට ඇදෙන මේ මිනිස්සුන්ගෙ ජීවිත ඇතුළට එබී බලන්න එකම සෙවුම් එළියක්වත් නැහැ. ඒ වගේමයි අගාධයක් නොපෙනෙන මහා සාගරයේ ඔවුන්ට රිදී ඉරක් පෙන්නන එකුදු යොමු එළියකුත් නැහැ.
හැබැයි මේ ඡායාරූපෙ ඉන්න මිනිස්සුත් ලෝකය කියන පරිගණකයේ යතුරු පුවරුවේ යතුරු කාණ්ඩයක් වගේ. එකම කාණ්ඩයක් වගේ සහෝදර බැම්මකින් බැඳිලා ඉන්න මේ කට්ටිය, මොහොතකින් එකිනෙකා මරාගන්න තත්වයකටත් පත්වෙනවා. ඒ ඒ මොහොතවල්වලදි ඒ අයගෙ ක්‍රියාකාරකම් සිද්ධවෙන්නෙ ඒ වාස්තවික තත්වයට අනුකූලව. හරියට පරිගණකයෙ මෘදුකාංග වෙනස් වෙනකොට යතුරු පුවරුවෙ යතුරුවල චරිත ස්වභාවය වෙනස් මුහුණුවරක් ගන්නවා වගේ. මම මේ ඡායාරූපය ගලවගත්තෙ චමිල ප්‍රියංක අධ්‍යක්ෂණය කළ ඔයැ න්‍මබටකැ වේදිකා රංග කටයුත්තෙන්. මේ මුහුණුවලට පතිතවෙලා නැවත පරාවර්තනය වන සෙවුම් එළියත්, යොමු එළියත් සොයන්නෙ ඔබව වෙන්න පුළුවන්. මොකද ඔබත් විවිධ උච්ඡාවචනයන්වලට බඳුන් වන මේ ලෝක පරිගණක යතුරු පුවරුවේ තවත් ප්‍රකාශන යතුරක් නිසා.
සටහන සහ ඡායාරූපය : හේමන්ත අරුණසිරි
