ඔබට කතා කළාම සම්මුඛ සාකච්ඡාවකට, ඔබ මට කියපු දෙයක් තමයි අනේ ඉතිං අපි ඔය ආදර කතා ලියන අයනේ කියලා. ඇයි ඇත්තටම එහෙම කියන්නේ? ආදර කතා සාහිත්‍යය වටින්නේ නැද්ද?
මම එහෙම කීවේ පුවත්පතට සම්මුඛ සාකච්ඡාවක් කරමු කියන පණිවිඩය එන්නේ ඔබේ නමින් නිසා. ඔබ නිරත වෙලා ඉන්න පුවත්පත් හා ආදර කතා අතරේත්, ආදර කතා රචකයන් අතරේත් කාලයක් තිස්සේ ම පවතින පරතරය නිසා. ඒ පරතරය පියවන්නට හෝ පරතරය අවම කරන්නට කිසිවෙකු සැලකිය යුතු උත්සාහයක් දරනවා දකින්න පුළුවන් වෙලා නැති නිසා. ඔබේ නමත් එක්ක ඒ ආරාධනය යොමු වෙනකොට මං ගැස්සිලා ගියේ ඒ සියලු කාරණා ක්ෂණයකින් මනසේ නැඟුණ නිසා වෙන්න ඇති. එහෙම නැතිව ආදර කතා සාහිත්‍යය වටින්නේ නෑ කියන හීනමානයකින් නෙවෙයි.
ආදර කතා සාහිත්‍යය මට අනුව නම් අතිශය වටිනවා. විශේෂයෙන් ම තුරුණුවියේ පසුවන්නන්ට ආදර කතා සාහිත්‍යය කියන්නේ ඔවුන් තුළ සිදුවන ශාරීරික මානසික වර්ධනීය ක්‍රියාකාරීත්වයේදී විශාල මෙහෙවරක් සිදු කරන සාහිත්‍ය අංගයක්. ලංකාවේ පමණක් නෙවෙයි ලෝකයේ ම ඒ ප්‍රවණතාව තිබෙනවා. අපි දන්නවා දරුවන් වෙනුවෙන් ළමා සාහිත්‍යයේ වැදගත්කම. යෞවනය කියන්නෙත් ජීවිතයක ඒ වගේ ම වැදගත් යුගයක්. ඔවුන් වෙනුවෙන් ආදර කතා සාහිත්‍යයක් තිබිය යුතුමයි. ඒ වයසේදී ආදර කතා නොකියවා කවදාද ඒවා කියවන්නෙ? සම්භාව්‍ය සාහිත්‍යයට වගේම ජනප්‍රිය සාහිත්‍යයටත් සමාජමය වශයෙන් සමාන වටිනාකමක් තියෙනවා කියන එකයි මගෙ අදහස.
ලංකාව ජෝතිපාල එක අන්තයකට දාලා එක අන්තයකට අමරදේව මාස්ටර් දාලා, එකක් හොඳයි අනෙක නරකයි කියලා සංවාද කරගත්ත රටක්. මේක සාහිත්‍යය ඇතුළෙත් අපි දකිනවා. මේ ප්‍රශ්නය ඔබ නියෝජනය කරන සාහිත්‍ය දහරාව තුළත් තිබෙනවා නේද? කතුවරියක් විදිහට මේක දිහා බලන්නේ කොහොමද?
රස වින්දනය සාපේක්ෂයි. කෙනෙකුට රසවත්ව දැනෙන යමක් තවත් කෙනෙකුට නීරස වෙන්න පුළුවන්. මං අමරදේවලෝලියෙක් නම් නන්දා මාලිනීලෝලියෙක් නම් මගේ අසල්වැසියාත් ඔවුන්ගේ ගීතම ශ්‍රවණය කළ යුතුයි කියලා නියමයක් නෑ. ඒ වගේම මං ජෝතිපාල මහත්මයාගෙ ප්‍රබල රසිකයෙක් නම් මගේ අසල්වැසියාටත් බලයෙන් හෝ ජෝති ගී ඇස්සිය යුතුයි කියලා නියමයක් නෑ. මේ සියල්ල සමාජයේ පැවතිය යුතුයි. කැමති කෙනෙකුට තමන්ගේ රුචිකත්වය මත තෝරාගැනීම් කර ගන්න හැකියාව හා නිදහස තිබිය යුතුයි. ඇතැම් වෙලාවක අමරදේවමය ශ්‍රවණයකට යන්නත්, සමහර වෙලාවක ජෝතිමත් වෙන්නත් එකම පුද්ගලයා වුණත් කැමති වෙන්න පුළුවන්. කෙනෙකුගේ ප්‍රබුද්ධභාවය මේ වගේ පටු අන්තවාදී සංකල්පවලින් නියෝජනය වෙනවා කියලා මම නං හිතන්නෙ නෑ.
සාහිත්‍යයේදීත් මේ කාරණාව මෙහෙමමයි. විවිධාකාර ශානර ඔස්සේ තමන්ගේ නිර්මාණ සමාජගත කරන, විවිධ පරාසවල ලියන ලේඛකයන් සිටිනවා. පාඨක ප්‍රජාවත් එහෙමයි. විවිධයි. ඉතින් ඔවුන්ගේ රුචිකත්වය මත හෝ රස වින්දන පරාසය මත හෝ ඔවුන් ඒ මොහොතේ සමාජ ජීවියෙකු ලෙස පවතින කායික මානසික තත්ත්වය මත හෝ තෝරාගැනීම් කරන්න වැඩි වැඩියෙන් අවස්ථා තියන එක මොන තරම් හොඳද? මං හිතන්නේ සාහිත්‍යයේ ප්‍රගමනය කෙරෙහි මේ හැම නියෝජනයක්ම යම් යම් ප්‍රතිශතයන්ගෙන් බලපානවා. වැදගත්ම කාරණය තමයි හැමදාමත් ලෝකය ලස්සන වුණේ විවිධත්වය මත. ප්‍රභේදයන් වැඩි වෙන තරමට ඒ විවිධත්වය කැපීපෙනෙන්න ගන්නවා. හොඳ නරක සාපේක්ෂ මිස කිසිසේත්ම නිරපේක්ෂ මානයන් නෙවෙයි.
ඔබ නියෝජනය කරන්නේ ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය. අනෙක් පැත්තෙන් ඔබ වෘත්තීය ලේඛිකාවක් විතරක් නෙවෙයි සාර්ථක ලේඛිකාවක්. මේ අත්දැකීම කොහොමද ඔබ ග්‍රහණය කරගන්නේ?
තමන් නියෝජනය කරන ඕනෑම කුලකයක් තුළ උපරිමය කරන්නට කෙනෙක් උත්සාහ කළ යුතුයි කියලා මං හිතනවා සහ මං එහෙම කරනවා. විශේෂයෙන්ම ලේඛකයෙක් කියන්නෙ සමාජය විනිවිද දැකිය හැකි පුද්ගලයෙක්. ඔවුන් තමන්ගේ නිර්මාණ වෙනුවෙන් වස්තු විෂය සපයාගන්නෙ ඔවුන් අවට සමාජයෙන්මයි. ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය වුණත් ආදර කතා වුණත් යථාවෙන් ඈත්වී පවතින්න අපහසුයි. සිහින ලෝකයක් තුළ දිගින් දිගටම පවතින්න අපහසුයි. ඕනෑම ක්ෂේත්‍රයක උදම් රැලි ඇති වෙන්න පුළුවන්. නමුත් කල් පවතින්න රැලිවලට බෑ. තමන් සිටිනා ක්ෂේත්‍රයේ පැවැත්ම තහවුරු කර ගන්න තරම් කෙනෙක් සියුම් වෙන්න ඕනෑ. ඉවසිලිවන්ත වෙන්න ඕනෑ. ඒ වගේම සමාජ බුද්ධිමත්භාවය තිබෙන්න ඕනෑ. ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය වුණත් දෝලනය වෙන්නෙ ආනන්දය සහ ප්‍රඥාව අතර නම්, එතැනත් රස නුසුන්ව පවත්වා ගන්නවා නම්, නැවුම් අත්දැකීමක් පාඨකයාට සමීප කරවීමට හැකියාවක් තිබෙනවා නම් සාර්ථක ලේඛකයෙක් වෙන්න පුළුවන්. මං තෝරාගත්ත වපසරිය තුළ උපරිමය කිරීම තමයි මගේ අරමුණ.
මම කැමතියි ඔබ මේ වෙනකොට පොත් කීයක් ලියලා තියෙනවාද කියලා දැනගන්න. කොහොමද මෙච්චර වේගයකින් ලියන්නේ ඇත්තටම?
මුද්‍රණයෙන් නිකුත් කරලා තියන පොත් ගණන හැටක්. සයිබර් අවකාශයේ ලියවුණ නවකතා විසි ගණනක් තව මුද්‍රණය වීමට තිබෙනවා. ඒ තරම් වේගයෙන් ලියන්නෙ කොහොමද කියන ප්‍රශ්නයට නිශ්චිත පිළිතුරක් මට නෑ. සමහර දේවල් එහෙමයි. අපිට විග්‍රහ කරන්න අසීරු දේවල් නොපෙනෙන බලවේගයන් මත පටවන එක මනුස්ස ගතියනෙ. ඉතිං සමහර වෙලාවට මං හිතනවා ඒක ස්වභාව ධර්මයෙන් මට ලැබුණ විශේෂ තිළිණයක් කියලා. එකවර විවිධ පුවත්පත්වලට නවකතා පහ හයක් ලියපු කාල මට මතකයි. වර්තමානයේ වෙබ් අඩවියක් සඳහා දෛනිකව නවකතා කොටසක් ලියනවා. විශේෂම දෙය ඒ නවකතාවේ අවසාන කොටස පළවුණ දාට පසුදා අලුත්ම නවකතාවක කොටසක් ලියන එකයි. පසුගිය වසර තුන තුළ මේ විදිහට සයිබර් අවකාශයේ නවකතා විසි පහක් පමණ ලියලා තියනවා. සමහර විට සතතාභ්‍යාසය කියන්නේ මේකට වෙන්නත් ඇති.
ඔබ ආදරය ගැන රෝමාන්තික ප්‍රේමය ගැන ප්‍රබන්ධකරණයේ නිරතවෙනවා. ඔබට වඩාත්ම බලපෑවේ සුජීව ප්‍රසන්න ආරච්චිද එහෙමත් නැත්තං කරුණාසේන ජයලත්ද? එහෙමත් නැත්තං වෙන කවුරු හරිද?
නියත වශයෙන් ම කරුණාසේන ජයලත්. එතුමාගෙ නවකතා මුලින්ම මගේ ඇස ගැටෙන්නෙ පාසල් දැරියක කාලයේ. මං හිතන්නෙ අට නවය වසරවලදි. ඒ චමත්කාර ලෝකය තුළ අදටත් මං එහෙමම ජීවත් වෙනවා.
කරුණාසේන ජයලත්, එඩ්වඩ් මල්ලවආරච්චි, කුමාර කරුණාරත්න වගේ අය පටන්ගත්ත ඔබ නිරත මේ සාහිත්‍ය ප්‍රවණතාව ගැන ඔබ ටිකක් කතාකරනවා නම් මම කැමතියි.
කරුණාසේන ජයලත් සිංහල ජනප්‍රිය සාහිත්‍යයේ තරු සලකුණක්. ඒ තරු සලකුණුවලින් පාර අහගෙන ක්ෂේත්‍රයට ආ අය අපි. ජයලත්මය නවකතාවක හෘදය සංවේදී අනුවේදනීය බවක් තිබුණා. විශේෂයෙන්ම මධ්‍යම පන්තික සමාජයේ සිතුම් පැතුම් හැඟුම් සේ ම ආර්ථික සමාජීය දේශපාලනයක් ඒවා තුළ සාකච්ඡා වුණා. අව්‍යාජබවක්, අවංකබවක් ඒ තුළ තිබුණා. ස්වාභාවිකත්වය තිබුණා. ඒ නිසාම ඒ සාහිත්‍යය මිනිස් හදවත්වලට බෙහෙවින් සමීප වුණා.
ආදරය සමාජයෙ ලොකු ඌණතාවක්ව පවතින දෙයක්. මිනිස්සුන්ට ආදරය අවශ්‍යයි. ඔවුන් එය හොයනවා. සාහිත්‍ය කෘතියක් තුළින් හෝ ඒ ආදරණීය බවත් එක්ක මුහු වීමට උත්සාහ කරනවා. මනසින් සුළු මොහොතකට හෝ මායා ලෝකයක ජීවත්වීමට නැඹුරු වෙනවා. ඉතින් මෙතැනදී සාහිත්‍යකරුවාට ලොකු අභියෝගයක් තියනවා. මේ ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය වටා රොක් වන බහුතරයක් අවිවේකී ජීවිතයක් දිගේ දුවන වෙහෙසකර ජීවිත. ඔවුන් හොයන්නේ ක්ෂණික සුවයක්. හරියට ක්ෂණික ආහාරයකින් කුස පුරවා ගන්නවා වගේ. ජනප්‍රිය සාහිත්‍යයේ නිර්මාණකරුවාට වගකීමක් තියෙනවා මේ පොදු පාඨකයා හොයන ක්ෂණික සුවය බාල රසයකින් සන්තර්පණය නොකරන්න. ජයලත්ලා ඒ බව දැනගෙන ඉන්න ඇති. වර්තමානය වන විට මේ සාහිත්‍ය ප්‍රවණතාවයේ අලුත් පරපුරවල් එය අතපත ගානවා. මුලදී තිබුණ ගුණාත්මකභාවය මතු පරපුරවල් වෙනුවෙන් පවත්වාගෙන යාමේ වගකීම ඔවුන් මත පැටවී තිබෙනවා කියන අවබෝධය තිබීම අතිශයින් වැදගත්.
ඔබ ආදරය, විවාහය, මරණය, පවුල් සම්බන්ධතා ගැන සරලව ලස්සන පොත් ලියන කෙනෙක්. ඇත්තටම මේවා ඔබ පුද්ගලික ජීවිතේ අත්විඳින්නේ කොහොමද?
ආදරය, විවාහය, මරණය, පවුල් සම්බන්ධතා යන සියල්ලේ එකතුව ජීවිතය විදිහට සමීකරණයක් තුළට ගේන්න පුළුවන්. මං ලියන්නේ ජීවිතය තමයි. නිර්මාණකරුවන් කියන්නෙ තම තමන් මවා ගත්ත ලෝකවල ජීවත් වෙන අයට. සමහරු තමන් ජීවත්වෙද්දි හමුවෙන චරිත හා සිදුවීම් ඔස්සේ නවකතා ලියනවා. සමහරු තමන් ජීවත් වෙන්න කැමති චරිත හා සිදුවීම් ඔස්සේ ලියනවා. මං වැඩිපුර කැමති මං ජීවත් වෙන්න ආස ලෝකය මගේ කතා ඇතුළෙ ප්‍රතිනිර්මාණය කරන්න. මං ආස විදිහෙ චරිත ගොඩනගන්න.
සැබෑ ජීවිතය කියන්නෙ ප්‍රබන්ධයක් නෙවෙයි. හැබෑ ජීවිතයෙ ඇතැම් සිදුවීම් ප්‍රබන්ධයක වගේ පාලනය කරන්න අපිට බෑ. නවකතාවක චරිතයක් වගේ ජීවිතේදී හැඟීම් මුදාහරින්නවත් ඉවසිලිවන්ත වෙන්නවත් බැරි අවස්ථා උදාවෙන්න පුළුවන්. සැබෑ ජීවිතය හා ප්‍රබන්ධය එක මත සමපාත කළ නොහැකි තැන් බහුලයි. ඒ අවබෝධය ඇතිව ජීවත් වෙත්දී, සැබෑ ජීවිතය කියන්නෙ ප්‍රබන්ධය සඳහා කදිම ගොදුරු බිමක්!
ඔබ පොත් අලවිය සඳහාත් මහන්සිවෙන කෙනෙක් බව පේනවා. නව තාක්ෂණය උපරීම භාවිතාවට ගන්නවා පේනවා. ඒ අතරේ ඔබ ඇප් එකක් හඳුන්වා දීලා තිබෙනවා ඔබගේ කියවන්නන්ට මුදල් ගෙවා කියවන්න. මේවා කොහොමද මේ සමාජය තුළ සාර්ථකව වැඩ කරනවාද?
වෘත්තීය ලේඛිකාවක් විදිහට මේ කර්මාන්තය තුළ නව මං සෙවිය යුතුයි කියලා මං විශ්වාස කරනවා. වෘත්තීය ලේඛකයෙකුට තමන්ගේ නිර්මාණයක් කියන්නෙ වෙළෙඳ භාණ්ඩයක් කියන එක අපිට පිළිගන්න සිද්ධ වෙනවා. මේ වසර කිහිපය තුළ කර්මාන්තයක් වශයෙන් සාහිත්‍යයේත් යම් යම් බිඳවැටීම් වෙලා තියෙනවා. අපි හැමදාම අනුන්ට චෝදනා කරමින් එකම මඩ ගොහොරක එරෙමින් සිටිය යුතු නෑ. විශේෂයෙන් ම ජංගම දූරකථනය ඔස්සේ ස්මාට් රීඩින්වලට පෙළඹුණ නව පරපුරක් අපි ඉදිරියේ ඉන්නවා. පොත් කියවන්නෑ කියලා ඔවුන්ට චෝදනා කරමින් ඉඳලා ප්‍රතිඵලයක් නෑ. අපේ පොත් හොරට පීඩීඑෆ් කරනවා කියලා බැණ බැණ ඉඳලා තේරුමක් නෑ. ඒ විදිහට කියවන්න කැමති පරපුරක් බිහි වෙමින් ඉන්නවා නම් අපි ඒ අවශ්‍යතාව යම් මට්ටමකින් හෝ සපුරන්නට වග බලා ගත යුතුයි.
මගේ දැනට මුද්‍රණයේ නැති නවකතා හතළිස් පහක් පමණ ඊබුක්ස් ලෙස කියවන්න පුළුවන්. මුද්‍රණ වියදමක් නැති වීමේ වාසිය මුළුමනින්ම පාඨකයාට දෙන්න මේ නිසා අපිට හැකි වෙලා තියෙනවා. වර්තමානයේ මුද්‍රිත පොතක් ගන්න දැරිය යුතු වියදමින් ඊබුක්ස් තුන හතරක් කියවීමේ හැකියාව ඔවුන්ට උදාවෙනවා. පොත් ගොඩගැහීමක් නැතිව, ජංගම දූරකථනයේ පොත් රාක්කයක මේ පොත් එකතු කරගන්නත්, වරක් මිලදී ගත් පොතක් ඕනෑම වාර ගණනක් කියවන්නත් අවස්ථාව උදා වෙනවා.
මේ ක්‍රමයේ වරප්‍රසාද ලබන්න කැමති විශාල පිරිසක් බිහි වෙමින් ඉන්නවා. විශේෂයෙන්ම නව තාක්ෂණය සමග මුහුවෙන්න කැමති කියවන්නන් හා විදේශගතව සිටින, පොත් ගැනීමට අවස්ථාවක් නැති කියවන්නන් වෙබ් අඩවිය සාර්ථකව පරිශීලනය කරනව දකින්න පුළුවන්. තවමත් මේ ක්‍රමයට ඈතින් ඉන්න, පොත් සුවඳ විඳිමින් පොත් කියවන්න ඕනෑ කියලා හිතන, සම්ප්‍රදායික කියවීමට ඇබ්බැහි වුණ අතිවිශාල පිරිසකුත් ඉන්නවා. ඉතින් ඔවුන් හැම දෙනාගේම අවශ්‍යතා සැපිරිය හැකි වීම ගැන, ලේඛිකාවක වශයෙන් මං මා ගැන තෘප්තිමත්.
මගේ අවසාන ප්‍රශ්නය, ස්වර්ණ පුස්තක වගේ ලොකු ලොකු සාහිත්‍ය සම්මාන උත්සව තිබෙනවා. එහෙත් ඔබ වැනි විශාල පාඨක සමාජයක් සිටින ලේඛක සනුහරයක් ඉන්නවා, ඒ සම්මාන ඇගයීම් සහ විචාරකයන්ට මඟහැරුණ. මේ තත්ත්වය ලේඛිකාවක් විදිහට ඔබ අත්දකින්නෙ කොහොමද?
අපි ඕනෑම කෙනෙක් ඇගයෙන්න කැමතියි. ඇගයීමක් කියන්නෙ දිරිදීමක්. මේක සාහිත්‍යයේ විතරක් නෙවෙයි ඕනෑම ක්ෂේත්‍රයක ගුණාත්මක වර්ධනය සඳහා හේතුවක්. ඇත්ත! ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය කියන කාණ්ඩය වර්තමාන සමාජයේ ඇගයීමට ලක් වෙන්නෙ නෑ. විචාරකයන්ගෙ අවධානයට ලක් වෙන්නෙ නෑ. නමුත් ජනප්‍රිය සාහිත්‍යය සඳහාත් ඇගයීමක් සිදු විය යුතුයි කියලා මම පෞද්ගලිකව විශ්වාස කරනවා. ජනප්‍රිය සාහිත්‍යයේ ගුණාත්මක අංගවල සාධනීය වර්ධනයක් වෙන්න ඒක විශාල රුකුලක් වෙන්න පුළුවන්.
