දිල්ෂි ඇයි නවකතා ලියන්න හිතුවේ?
පොඩි කාලේ මම හරි ආසයි කතා කියවන්න. ඇත්තටම කියවන්න පටන් ගන්නත් කලින් මාව කතාවලට ඇබ්බැහි කළේ මගේ කිරි අම්මා. එයා හරි ලස්සනට මට සුරංඟනා කතා කියලා දුන්නා. අද නිවීහැනහිල්ලේ හිතද්දි මට තේරෙනවා කිරි අම්මා ඒ කියපු කතා නිසා තමයි මම මේ තරම් කතන්දර වලට ඇබ්බැහි වෙලා තියෙන්නේ කියලා.
ඒ ලෝකයට මම කොයිතරම් ඇලුම් කළාද කියනවා නම් මට ආස හිතුනා ඒ ප්රබන්ධ කතා ලෝකවල ටිකක් නවතින්න. ඒ ආසව නිසා තමයි මම මගේ ලිවීම පටන් ගන්නෙත්. කතාවක් කියවද්දි ජීවත් වෙනවට වඩා වැඩි වෙලාවක් කතාවක් ලියද්දි කතා ලෝකෙක ජීවත් වෙන්න පුළුවන්. ඒක පිස්සු හැදෙන කාලයක්. මම කතාවක චරිත ගොඩනැංවීම, එම චරිත ජීවත් වෙන පරිසරය සැකසීම වගේ දේවල්, හරිම ආසාවෙන් කරන දේවල්.
ඒ වගේම ඒ චරිත ඒ ඒ සිදුවීම්වලදි හැසිරෙන විදිහ තීරණය කරන එක, එයාලා කියන වචන පරිස්සමෙන් තෝරගන්න එක, එයාලා ජීවත්වෙන තැන් මවන එක මට මගේ ජීවිතේ තියෙන අපූර්වම දේවල්. නවකතා ලියන්න හිතුවේ ඒ දේවල් දැනගෙන නෙමෙයි. ඒවා ලියාගෙන යද්දි තේරුණු දේවල්. අනික තමයි මම නවකතා ලියන්න හිතුවේ, මට කියන්න දේවල් තියෙන නිසා සහ ඒවා නොකියා ඉන්න බැරි නිසා.
අපි බීර සුවඳැති හාදු ගැන කතා කරමු..
බීර සුවඳැති හාදු ලියවුණේ මගේ ජීවිතේ හැලහැප්පීම් ගොඩක් සිදුවෙමින් ගිය කාලෙක. බීර සුවඳැති හාදු පොත ලියන්න පටන් ගත්දි හිටපු මට වඩා සෑහෙන වෙනස් කෙනෙක් තමයි පොත ඉවර කරද්දි මා තුළ හිටියේ. මං හිතන්නේ මම ඒ ගත කරපු අසීරු, අභියෝගාත්මක කාලයේ මාත් නොදැනුවත්වම මගේ තෙරපි එක වුණේ මේ පොත ලිවීම. බීර සුවඳැති හාදු ඒ තරම් ෆැන්ටසිමය ස්වභාවයක් ගත්තේ සහ ඒක පරිවර්තනයක්ද කියලා මගෙන් ගොඩක් අය අහන්නත් ඒක හේතුවක් වෙන්න ඇති. මොකද මට ඕනෑ වුණා මගේ යථාර්තයෙන් මිදෙන්න තැනක් සොයා ගන්න. ඒ අනුව තමයි නිතර වැසි වැටෙන ඒ සීත නිම්නය සහ කඩා වැටුණු හදවත් තියෙන පිරිමි නිතර යන එන ෆ්රීසියා අවන්හල නිර්මාණය වුණේ.
නවකතාවක් ලියන්න පටන් ගන්නකොට ඔයා මොනාද මුලින්ම කරන්නේ
ඇත්තටම නවකතාවක් ලියන්න පටන් ගන්නකොට මම කතාව සැලසුම් කරලා, කටු සටහන් ලියාගෙන පටන් ගන්නේ නැහැ. මගේ කතා දෙකම පටන් ගනිද්දි මට ගලායාම ගැන ලොකු අදහසක් තිබුණේ නැහැ. මට කියන්න ඔනෑදේ මම දන්නවා, ඒත් විදිහ දන්නේ නැහැ. ඒ විදිහ කතාවත් එක්ක තමන්ම තමන්ව සොයාගැනීමක් තමයි කරන්නේ. මම ලියන්න මෝටිවේට් වෙන්න ඉන්න තැන බලපානවා. මම හරි ආසයි මඳ අඳුරු තැන්වල ඉදලා ලියන්න. වැස්ස වැටෙන වෙලාවට, කෝපි සුවඳ දැනෙද්දි, ගඟක් ගලා යන හඬ ඇහෙද්දි ලියන්න මම හරි ආසයි. පුළුවන් වෙලාවට මෙහෙම තැන් හොයාගනෙ යනවා. නැත්නම් ඉතින් ඇත්තටම ඉන්න තැනක ඉදලා ලියනවා.
නවකතාව පටන් ගන්නකොට ඔබට නිශ්චිත අවසානයකුත් හිතෙනවාද? නැත්තං ඒක සොයාගෙන යනවාද?
නිශ්චිත අවසානයක් තියෙනවා. ඒත් මගේ පොත් දෙකේම මුලින් තිබුණු නිශ්චිත අවසානය පහු කරගෙන ගිහින් කතාව විසින්ම අවසානයක් තීරණය කළා. ඒක මට හරි අපූරු දෙයක්. මම මගේ ඔලුවේ තියෙන කතාවක් ලියන්න පටන් ගත්තට, කතාවේ චරිත ඒ කතාව තමන්ට ඕනේ තැනකට ගෙනියන හැටි මම බලාගෙන ඉන්නේ පුදුමෙන්. මේ කතා දෙකේදිම කතාව විසින් දුන්න අවසානයන් මම හරිම සතුටෙන් භාර ගත්තා. මම හිතන්නේ ලේඛකයෙක් නිර්මාණය කරන චරිත, තමන්ට අවශ්ය දේ තමන් විසින්ම හොයා යාම අරඹන තැන ඉදලා තමයි කතාවක් පණ ගහන්නේ.
මම කිව්ව විදිහට මගේ චරිත ඔවුන් විසින්ම ඔවුන්ව මෙහෙයව ගන්නවා. මම කරන්නේ ඔවුන්ගේ අතින් අල්ලාගෙන යාම විතරයි. ලියන්න මට සමහර දවසට එනර්ජි එක ඕනෑ වෙනවා. කිසිම දෙයක් ලියන්න හිතෙන්නේ නැති, කිසිම දේක අපූර්වත්වයක් පේන්නේ නැති කාල, කතාවක් ලියාගෙන යද්දි උදා වෙනවා. එතකොට ඉබේම නිර්මාණාවේශය එනකන් මම බලාගෙන ඉන්නවා. සමහරවිට කතාවක් ලියන්න මට මේ තරම් කාලයක් වැය වෙන්නේ ඒ බලාහිඳීම නිසා වෙන්නත් ඇති.
බීර සුවඳැති හාදු කියන්නේ ජනප්රිය නවකතාවක්, සරළ සුගම රෝමාන්තික කතා ලියන්න බලපෑවේ කවුද?
මට මම විදිහට ලියන්න බලපෑමක් කරපු චරිතයක් තමයිිඉන්දික ගුණවර්ධන’. ඔහු අද අපි අතර නැතත් මම ගෞරවයෙන් සහ ආදරයෙන් ඒ නම මතක් කරන්න කැමතියි.
මම මුලින් කිව්වා වගේ මම ලියන්නේ මාව තෘප්තිමත් කරන්න. මම විශ්වාස කරනවා නිර්මාණයක් හරහා මට තව කෙනෙක් තෘප්තිමත් කරන්න පුළුවන්, ඒ ගැන මම තෘප්තිමත් නම් විතරයි කියලා. ඉතින් මේ තමයි මම තෘප්තිමත් වෙන භාෂා විලාසය. මට මතු කරන්න ඕනෑ තවත් කාරණාවක් තියෙනවා. මගේ පොත් කියවලා තියෙන අය දන්නවා ඇති මම ලියන්න උත්සහ කරන්නේ සංකීර්ණ මනෝභාවයන් ගැන. ඒ සංකීර්ණත්වය සරලව, තේරෙන විදිහට එළියට දෙන්න මට අවශ්යයි. සංකීර්ණ දර්ශනයක් සංකීර්ණ භාෂාවක දවටලා දීලා තේරුමක් තියෙයි කියලා මම හිතන්නේ නැහැ.
ඔබගේ පොත්වල ඉන්න චරිතවලට ලස්සන වෙනස් නම් තියෙනවා. මෙහෙම නම් දාන්නේ ඇයි? ඒ එක්කම ඔබගේ අලුත්ම පොත ‘සේ ල වී’ ගැනත් මම කැමතියි කතා කරන්න..
මම මුලින් කිව්වා වගේ මම නිර්මාණය කරන්නේ මම ආස දේවල්. නිතර දකින්න අසන්න නොලැබෙන නම් මම මගේ චරිතවලට පාවිච්චි කරන්නේ ඒ චරිත එක්ක මගේ තියෙන බැඳීම නිසා. මෙහෙම හිතන්නකෝ ඔයාට දරුවෙක් ඉන්නවා නම් ඔයා ඒ දරුවට දාන්න හදන්නේ ලස්සන, ලේසියෙන් අමතක නොවෙන, සුවිශේෂී නමක් නේ. දරුවා කෙහොම හැදෙයි ද කියලා අදහසක් නැතත් දාන නම අපි කැමති ලස්සන එකක් වෙන්න ඕනෑ කියලා අපි හැමෝම හිතනවනේ. මගේ නවකතාවල චරිතවලට නම් දාන එක මටත් එහෙමයි.
‘සේ ල වී’ කියන්නේ ප්රංශ යෙදුමක්. ඉංග්රීසි භාෂාවෙත් නිතර භාවිතා වෙන මේකෙන් අරුත් ගන්වන්නේ – ‘ජීවිතය මෙහෙමයි ජීවිතයේ හැටි මෙහෙමයි’ වගේ අරුතක්. මේ යෙදුම ජීවිතය ගැන කතා කරද්දි හොඳට ගැළපෙන යෙදුමක්. ජීවිතයේ හැටි මෙහෙමයි කියලා දෙයක් ගැන අපි කියන්නේ අපි ඒ දේ කැමැත්තෙන් හෝ අකමැත්තෙන් අනුමත කරද්දි, පිළිගත්දි. ඉතින් කෙටි කාලෙකදි විඳපු අත්දැකීමක් නිසා ජීවිතය මෙහෙමයි කියලා චරිත තුනක් පිළිගන්න හැටි ගැන කතාවක් තමයිි සේලවී කියන්නේ.
ඔබ රැකියාව විදිහට ඇඩ්වර්ටයිසින් තමයි කරන්නේ. ප්රබන්ධ රචනයට මේ රස්සාව කොහොමද බලපාන්නේ.
ඇඩ්වර්ටයිසින් වලදි අපේ වැදගත්ම දේ තමයි කැම්පේන් එකක් වෙනුවෙන්ිඅදහසක්’ ක්රැක් කරගන්න එක. සමහර විට ඒ වෙනුවෙන් දවස් ගණන් කල්පනා කරනවා, ටීම් එකම එකතු වෙලා කතා කරනවා. මේ ප්රැක්ටිස් එක නිසාම ලිවීම ඇතුළේ එක අදහසකට ෆෝකස් එක තියාගන්න මට පහසු වෙලා තියෙනවා. ලියන හැම වචනයක්ම ඒ පොතෙන් මම එළියට දෙන්න තීරණය කරපු එකම එක අදහස වෙනුවෙන් මෙහෙයවන්න මට ඇඩ්වර්ටයිසින් වලින් ලබපු පන්නරය උදව්වක් වුණා.
කොළඹ ජාත්යන්තර පොත් ප්රදර්ශනයට පොතක් කිරීම දැන් ගොඩක් ලේඛයන්ගේ හීනයක්. ඒක ගැනත් යමක් අවසන් වශයෙන් කියන්න
පොත් ප්රදර්ශනයට පොතක් කරනවාට වඩා බොහෝ දෙනෙක් විසින් කියවන්න උනන්දු වෙන පොතක් කරන එක තමයි ලේඛකයෙක්ගේ හීනය වෙන්නේ. ඉතින් ගොඩක් අය අතරට යන්න ලංකාවේ ලේඛකයින් හැටියට අපිට ඉඩක් නිතර අපිට ලැබෙන්නේ නෑ. ඒත් හැම අවුරුද්දකම සැප්තැම්බර් මාසයේ පවත්වන ජාත්යන්තර පොත් ප්රදර්ශනය කියන්නේ එහෙම ඉඩක්. ඉතිං මමත් ආසයි ඒ ඉඩ උපරීමයට භාවිතා කරන්න. අනෙක් පැත්තෙන් මේ මාසයේ පොත් වෙනුවෙන් මිනිස්සු අස්සේ දැල්වෙන උනන්දුව මාව ප්රබෝධමත් කරනවා කියලා කියන්නත් මම කැමතියි.