■ අමන්දිකා කුරේ
ආණ්ඩුවේ වර්තමාන වැඩපිළිවෙළ හරහා අර්බුදයට විසඳුමක් බලාපොරොත්තු විය හැකි ද?
මේ වෙලාවේ අපට මුහුණ දෙන්න සිදු වෙලා තිබෙන බරපතළම අර්බුදය ආර්ථික අර්බුදය. මේ අර්බුදයට මූලිකම හේතුව වුණේ ගෙවුම් ශේෂ අර්බුදය. ඒ කියන්නේ අපේ රටේ තිබෙන විදේශ විනිමය හිඟය. ඒ විදේශ මුදල් හිඟය නිසා අපට ආනයනය කරන බඩුවලට ගෙවිය යුතු මුදල් ගෙවීමට නොහැකි වෙලා තියෙනවා. ජනතාව පීඩාවට පත් වෙලා සිටින ඉන්ධන හිඟය, ඖෂධ හිඟය සහ ගෑස් හිඟය කියන හැම ප්රශ්නයම පිටුපස තිබෙන්නෙ ලංකාවට බඩු ගන්න අවශ්ය විදේශ මුදල් මේ මොහොතේ නැතිකම. ලංකාවේ විදේශ මුදල් අච්චු ගහන්න බෑ. දැන් අපට කරන්න තියෙන්නේ ක්රම දෙකයි. එක්කෝ අපි විදේශ මුදල් දැන් උපයනවාට වඩා වැඩි ප්රමාණයක් උපයන්න අවශ්යයි. නැතිනම් විදේශ මුදල් ණයක් හරහා ලබා ගත යුතුයි. මේ වෙලාවේ එක පාරම උපයන මුදල් වැඩි කරගන්න අමාරුයි. ඒ නිසා කොතනින් හෝ ණයක් ගත්තේ නැතිනම් මේ අර්බුදයෙන් ගොඩට එන්න අමාරු වෙනවා. මේ වෙලාවේ පත් වෙලා ඉන්න රජය විශාල උත්සාහයක් ගන්න බව පෙනෙනවා ඒ විදිහට විදේශ මුදල් ණයක් විදිහට හෝ ලබා ගන්න. ඒ මුදල් සොයාගන්නා තුරු මේ ප්රශ්නයට ක්ෂණික විසඳුමක් නෑ.
රනිල් වික්රමසිංහ මහතා අගමැතිධුරයට පත් කිරීමේ ජනාධිපතිවරයාගේ තීරණය වියත්මග සාමාජිකයෙකු ලෙස ඔබ දකින්නේ කොහොමද?
මම මුල සිටම විශ්වාස කළේ පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරන සියලු පක්ෂවලින් බහුතර පක්ෂ ප්රමාණයක් එකතු කරගෙන ඒ සහයෝගයෙන් ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීම ගැන. ඒ වගේම මේ ගැටලුව පිළිබඳව සලකලා යම්කිසි නිශ්චිත කාලයක් දේශපාලන පක්ෂ භේදයකින් තොරව එක්ව වැඩ කළ යුතුයි. සර්වපාක්ෂික ආණ්ඩුවක් කියලා අපි නිර්වචනය කළේ ඒකට. නමුත් අවාසනාවකට එය සාර්ථක වුණේ නෑ. අපේ රටේ ප්රධාන විපක්ෂය සහ අනෙකුත් ප්රධාන පක්ෂවලින් නෙවෙයි මේ ආණ්ඩුව පිහිටුවලා තිබෙන්නේ. කැබිනට් මණ්ඩලය තුළ සිටින රනිල් වික්රමසිංහ මහතා කියන්නේ තනි පුද්ගලයෙක්. ඔහුගේ පක්ෂය වෙනත් පාර්ලිමේන්තුවේ කිසිම මන්ත්රීවරයෙක් නියෝජනය කරන්නේ නෑ. ඒ තත්වය තුළ ඔහු අගමැතිවරයා වශයෙන් පත්වීම සාර්ථක විසඳුමක් කියලා අපට දකින්න බෑ. නමුත් ශ්රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ ඔහුට සහාය දීමත් එක්ක ඔහුට එම ධුරයේ වැඩ කරන්න අවස්ථාව ලැබිලා තියෙනවා. මම හිතනවා ප්රධාන විපක්ෂය එකතු කරගෙන මේ වැඩේ කරන්න තිබුණා නම් වඩා හොඳයි කියලා.
අලුතෙන් කැබිනට් මණ්ඩලයේ පත් වෙලා තිබෙන්නේත් පරණ අයමයි නේද?
ජනාධිපතිතුමා තෙවරක් කැබිනට් මණ්ඩලය පත් කළා. පළමුවර කැබිනට් මණ්ඩලය පත් කරද්දී ඔහු එය පත් කළේ ජ්යේෂ්ඨත්වය මත පදනම් වෙලා. කිහිපදෙනෙකු හැරුණු විට සිටි හැමෝම ජ්යේෂ්ඨත්වය මත ඇමතිධුර හිමි වූ අය. නමුත් ටික කාලයක් ගත වන විට එය අසාර්ථක වුණා. අවුරුදු දෙකකට පස්සේ අපේ රට විශාල අර්බුදයකට ගියා. විධායකයේ අසාර්ථකභාවයක් එයින් ගම්ය වෙනවා. විධායකය කියන්නේ ජනාධිපතිවරයා සහ කැබිනට් මණ්ඩලය. දෙවනුව ජනාධිපතිතුමා 18 දෙනෙකුගෙන් යුතු කැබිනට් මණ්ඩලයක් පත් කළා. ඒ හරහා ඔහු අලුත් අය බහුතරයකට අවස්ථාව දුන්නා. නමුත් එය පවත්වාගන්න හැකි වුණේ සති දෙකක් වගේ. ඒ කැබිනට් මණ්ඩලය ඉතාම සාර්ථකව ක්රියාතමක කෙරෙමින් තිබුණා. නමුත් එයින් පසුව තුන්වන වරට පත් කළ කැබිනට් මණ්ඩලයේ දී නැවත වතාවක් ජ්යේෂ්ඨත්වය මත පදනම් වෙලා තිබෙන ආකාරය දැනගන්න හැකි වුණා. එක එක අයට තැන දෙනවා මිසක දෙවන අවස්ථාවේ අප දුටුව රැඩිකල් වෙනස තුන්වන අවස්ථාවේදි අපි දුටුවේ නෑ. ඒක දුර්වලකමක් හැටියට මම නිරීක්ෂණය කරනවා. දෙවැනියට තිබුණු කැබිනට් මණ්ඩලයේ යම් යම් වෙනස්කම් කරලා නැවත පවත්වාගෙන ගියා නම් වඩාත් සාර්ථක ප්රතිඵල අත් කරගන්න තිබුණා. ආපහු පාරක් පරණ අයටම ඇමතිකම් දෙන එකද ජනතාව අපේක්ෂා කරන්නේ කියන ගැටලුව මටත් තිබෙනවා.
ජනාධිපතිවරයාගේ ජයග්රහණය වෙනුවෙන් විශාල වැඩකොටසක් කළ වියත් මගට ලබා දිය යුතු තැන ලබා දී නෑ නේද?
ජනාධිපතිතුමා සාධාරණ ආකාරයකින් වියත් මගට සැලකුවා කියලා මම හිතන්නේ නෑ. වියත් මග කියන්නේ බුද්ධි මණ්ඩපයක්. ජනාධිපතිවරයාගේ ප්රතිපත්ති ප්රකාශය නිර්මාණය කිරීමේදී වියත් මග විශාල දායකත්වයක් සැපයුවා. ශ්රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණේ ඇතැම් අයත් සහාය දැක්වූ නමුත් වියත් මගේ විශාල දායකත්වයක් ඒ සඳහා ලැබුණා. නමුත් ඒ දායකත්වය ලබා දුන් ප්රමාණයට සාපේක්ෂ බලයක් ආණ්ඩුව තුළ වියත් මගට ලැබුණේ නෑ. පළමු කැබිනට් මණ්ඩලයේ කිසිම නියෝජනයක් තිබුණේ නෑ. වර්තමාන කැබිනට් මණ්ඩලයේත් කිසිම නියෝජනයක් නෑ. දෙවනි කැබිනට් මණ්ඩලයේ පමණක් එක් නියෝජනයක් ලැබුණා. ඒ නිසා වියත් මගට කිසිම සාධාරණත්වක් පසුගිය කාලයේ සිදුවුණා කියලා මම හිතන්නේ නෑ. ඒ වෙනුවට සිදුවුණේ බලය තිබුණු අය බොරුවට වියත් මගට ඇඟිල්ල දිගු කරමින් වියත් මගට අපහාස කරපු එක.
වියත් මග ඇයි ජනාධිපතිතුමා කෙරෙහි විශ්වාසයක් තබා තිබුණේ?
වියත් මග පමණක් නෙවෙයි ලක්ෂ හැටනවයක් ජනතාවගේ විශාල බලාපොරොත්තුවක් තිබුණා ලොකු වෙනසක් වේවි කියලා. පවතින ක්රමවේදයේ වෙනසක් බලාපොරොත්තු වුණේ. අදත් මිනිස්සු පාරට බැහැලා ඉල්ලන්නේ වෙනසක්. අපි විශ්වාස කළා ඒ වෙනස 2019 ජනාධිපතිවරණයෙන් පස්සේ මේ රටේ සිදුවෙයි කියලා. නමුත් අපි ඒ වෙනස දැක්කේ නෑ. ආපහු පාරක් සම්ප්රදායික දේශපාලනයමයි තිබුණේ පසුගිය අවුරුදු දෙක පුරාම. ඒ සාම්ප්රදායික දේශපාලනය තවදුරටත් වැඩ කරන්නේ නෑ කියන එක දැන් ඔප්පු වෙලා ඉවරයි.
මේ වන විටත් වියත් මගේ සාමාජිකයන් පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරනවා. ඒ ලැබුණු අවස්ථාවෙන් සෑහීමකට පත් විය හැකි වැඩ ප්රමාණයක් කරන්න හැකි වුණේ නැද්ද?
වියත් මග සංවිධානයට නාම යෝජනා ලැබුණේ ඉතාම අල්ප ප්රමාණයක් විතරයි. හුඟක් වෘත්තීයවේදීන් බලාගෙන සිටියා මැතිවරණයට තරඟ කරන්න. නමුත් නාමයෝජනා දුන්නේ 9කට පමණයි. ඒ අයගෙන් කිසිම කෙනෙක්ව කැබිනට් මණ්ඩලයට ගත්තේත් නෑ. වර්තමාන කැබිනට් මණ්ඩලයේත් නෑ. රාජ්ය අමාත්යවරුන් කියන්නේ විධායකයේ කොටසක් නෙවෙයි. වියත් මගේ සාමජිකයන් කිහිපදෙනෙක් රාජ්ය අමාත්යධුරවල සිටියා. නමුත් ඒ අය කවදාවත් විධායකයේ කොටසක් වුණේ නෑ. ඒ නිසා රාජ්ය ඇමතිවරයෙකුට කරන්න තියෙන වැඩ ප්රමාණය ඉතාම සීමිතයි. කැබිනට් ඇමතිවරයාගේ අනුදැනුමක් නැතිව කැබිනට් පත්රිකාවක්වත් දාගන්න බෑ. ඒ නිසා වියත්මගෙන් ගත හැකි ප්රයෝජනය ආණ්ඩුව ගත්තා කියා මා කිසිසේත්ම සිතන්නේ නෑ.
ඔබ පසුගිය සතියේ විපක්ෂ නායක කාර්යාලයේ රැස්වීමකට ගොස් තිබුණා.
මම පාර්ලිමේන්තුව තුළ සිටින්නේත් ඉන් පිටත සිටින්නේත් මගේ ස්වාධීනත්වය ආරක්ෂා කරගනිමින්. මම ඕනෑම පක්ෂයක කෙනෙක් එක්ක කතා කරනවා. අපේ දේශපාලනයේ තිබෙන ප්රශ්නයක් තමයි ඒ විදිහට තමන්ගේ විරුද්ධ පක්ෂවල අය එක්ක පෞද්ගලිකවත් හිතවත්කම් නොපවත්වා සිටීමට උත්සාහ කිරීම. මෙවර විපක්ෂ නායක සජිත් ප්රේමදාස මහතා මට ආරාධනා කළා ඔහුගේ කාර්යාලයේ දී රටේ සිදු විය යුතු ප්රතිසංස්කරණ ගැන ස්වාධීන මතධාරීන් එකතු වෙලා සාකච්ඡාවක් පවත්වනවා කියලා. ඔහු ඒ සඳහා සෑම පක්ෂයකම අයට ආරාධනා කරන බව කිව්වා. ඒ අනුව ඔහු පුද්ගලිකව මාව තෝරාගෙන තිබුණා. ඒ නිසා මටත් එතැනට සම්බන්ධ වෙන්න ආරාධනාවක් ලැබුණා. තවත් පක්ෂ ගණනාවක සාමාජිකයන් සහ නායකයන් එතැනට පැමිණ සිටියා. රටේ අනාගතය වෙනුවෙන් පැවති සාකච්ඡාවකට මගේ බුද්ධිමය දායකත්වය ලබා දීමේ කිසිදු වරදක් මම දකින්නේ නෑ.
මේ ක්රමය වෙනස් කිරීමට ඔබ යෝජනා කරන වෙනස්කම් මොනවාද?
මුලින් ම අපි බලාපොරොත්තු වෙන වෙනස කුමක් ද කියලා අපි අර්ථදක්වා ගත යුතුයි. නමුත් කවුරුවත් මොකක් ද වෙනස කියා තේරුම් අරගෙන නෑ. ඒ නිසා වෙනසකට මම යෝජනා කරන මූලික අංග කිහිපයක් තිබෙනවා.
පළමුව මේ රටේ තිබෙන විශාල දූෂණය සහ නාස්තිය නැති කළ යුතුයි. ඒවා සම්පූර්ණයෙන් ම නැතිකරන්න මුළු රටම එකතු විය යුතුයි. ගොඩක් අය හිතාගෙන ඉන්නවා දූෂණය සහ නාස්තිය සිදු කරන්නේ දේශපාලනඥයන් පමණක් කියලා. නමුත් මම මීට පෙර අවස්ථාවක පාර්ලිමේන්තුවේදීත් ප්රකාශ කළ අන්දමට අපේ රටේ උඩ ස්තරයේ සිට පහළ ස්තරය දක්වා හැමතැනම දූෂණය සහ නාස්තිය සිදුවෙනවා. පාසලකට ළමයෙක් දාගන්න බෑ අල්ලසක් නොදී. වෙනත් රටකට යන්න අවශ්ය නම් රහයේ ආයතන හරහා කරගන්න තිබෙන වැඩ ටික කරගන්න එක එක්කෙනාට සල්ලි දෙන්න ඕනෑ. කෘෂිකාර්මික කටයුත්තක් හෝ ව්යාපාරයක් අරඹන්න ගියත් ඒවාට ගත යුතු බලපත්ර ආදිය ගැනීමට අල්ලස් ලබා දිය යුතුයි. මේ තත්වය හැමතැනම මහා පරිමාණයෙන් පැතිරිලා. ඉහළ මට්ටමේ නිලධාරීන් විසින් සිදු කරන වංචා දූෂණ අපට තේරුම් ගන්නත් අපහසු මිල ගණන්වලින් සිදුවන්නේ. මේ තත්වය වෙනස් කළ යුතුයි. ඒ සඳහා දැඩි නීති ගෙනැවිත් ඒවා කරන අයට දඬුවම් කළ යුතුයි. වංචාවට දූෂණයට එරෙහි වන අයත් ඒවායින් මිදිය යුතුයි. දූෂණයට එරෙහිව කතා කරන ගමන් තමන්ගේ කාර්යාලයේ කොළ ටික ගෙදර අරගෙන යනවා නම් මේක කරන්න බෑ. ඒ විදිහට දූෂණය සහ නාස්තිය හැමතැනම නවතින්න ඕනෑ.
දෙවැනි කරුණ වන්නේ දේශපාලනයට පැමිණීමට කැමති තරුණ හා උගත් වෘත්තිකයන්ට ඒ සඳහා අවස්ථාව ලබා දිය යුතුයි. ඒ වගේ අයට සාම්ප්රදායික දේශපාලන පක්ෂ තුළින් දේශපාලනයට පිවිසීමේ අවස්ථාව ඉතාම අඩුයි. වියත් මග විශාල වැඩකොටසක් කරලාත් නාමයෝජනා ලැබුණේ 09යි. ඒ නිසා පවුල් හා ඥාතීත්වය මත පදනම් වෙලා යන දේශපාලන ක්රමය වෙනස් කරලා ඉදිරි මැතිවරණවල දී හෝ අලුතෙන් එන තරුණයන්ට, වෘත්තිකයන්ට සහ කාන්තාවන්ට අවස්ථාව ලබා දිය යුතුයි. ඒ හරහා ලොකු වෙනසක් ඇති කරගන්න පුළුවන්.
මම ඉදිරිපත් කරන තුන්වන කාරණය වන්නේ විධායකයේ කොටසක් වන කැබිනට් මණ්ඩලයට ජ්යෙෂ්ඨත්වය මත පත් කිරීම් සිදු නොකළ යුතුයි. විධායකය කියන්නේ ගොඩක් මහන්සි වෙලා වැඩ කළ යුතු තැනක්. විශාල කැපවීමක් ඒ සඳහා තිබිය යුතුයි. ඒ නිසා ඒ සඳහා දක්ෂතාව, කැපවීම සහ උනන්දුව තිබෙන, වෙනත් න්යායපත්ර නැති අයට අවස්ථාව ලබා දෙන්න අවශ්යයි. ඒ නිසා කැබිනට් මණ්ඩලය තෝරා ගැනීමේ දී දක්ෂතාවට, උගත්කමට සහ කැප්වීමට තැනක් ලබා දිය යුතුයි.
ඒ වගේ ම වෙනසක් බලාපොරොත්තුවෙන් ප්රජාතන්ත්රවාදයෙන් පිට වෙනසක් සොයන එක භයානකයි. පසුගිය කාලයේ මිනිස්සුන්ගේ මතයක් තිබුණා 225ම එපා, ජනාධිපතිතුමා ගෙදර යා යුතුයි, ඡන්ද වැඩක් නෑ, ව්යවස්ථා වැඩක් නෑ වගේ කතා. කවුරු හරි ඒ විදිහට ප්රජාතන්ත්රවාදයට පිටින් ගිහින් විසඳුම් සොයන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා නම් එය තමාගේ අනාගතය ගැනත් ගන්න වැරදි තීරණයක්. ඕනෑම රටක මිනිස්සුන්ගේ ආරක්ෂාව තිබෙන්න නීතිය හා ප්රජාතන්ත්රවාදය මත. ප්රජාතන්ත්රවාදය කඩ කරලා බලයට එන අය බලයට පත්වුණාම මිනිස්සුන්ගේ ආරක්ෂාව ගැන ප්රශ්නයක් එනවා. තමන්ට හිතෙන අය පාරෙ මරා දාන වෙඩි තියන තත්වයක් ඇතිවෙන්නේ. කතා කරන්න නිදහස නැති යුගයක් ඒ හරහා එන්න පුළුවන්. අපි මැයි 09 දුටුවා එවැනි අරාජිකත්වයක්. එවැනි තත්වයකට අපි ඉඩ දිය යුතු නෑ, ඒ නිසා අපි කරන ඕනෑම වෙනසක් ප්රජාතන්ත්රවාදී රාමුවක් යටතේ සිදු කළ යුතුයි.
අපි ලැජ්ජා විය යුතුයි මේ වෙද්දි සාගත තත්වයකට රටේ තත්වය ඇද වැටිලා තිබීම ගැන. මෙය ඉතාම කනගාටුදායක තත්වයක්. මිනිස්සුන්ට අද තුන්වේල කන්න නෑ. සමහර දරුවන් කන්න නැතිව පාසලට ඇවිත් කලන්තේ දාලා වැටෙනවා. මිනිස්සු වැඩි කාලයක් ගත කරන්නේ පෝලිම්වල නිසා ඵලදායිතාව අඩු වෙලා. මේ අර්බුදය නිසා කර්මාන්තයක්වත් හරියට කරගෙන යන්න බෑ. ඒ නිසා එක් එක අයට වෛර කරමින් ඉන්නේ නැතිව මේ අර්බුදයෙන් රට ගොඩගත හැකි කණ්ඩායමක් හඳුනාගෙන ඒ අයව මේ රටේ පාලනයට කෙසේ හෝ ගෙන ආ යුතුයි. සමහරවිට මේ පාර්ලිමේන්තුව හරහා හෝ මැතිවරණයකින් පසුව අලුත් පාර්ලිමේන්තුවක් හරහා හෝ එය අනිවාර්යයෙන්ම කළ යුතුයි. එය කඩිනමින් කරලා අර්බුදයට විසඳුම් සෙවීම වර්තමාන පරම්පරාවේ යුතුකම. ඒ නිසා එක එක්කෙනා පස්සෙ ගිහින් වන්දිභට්ටයන් වෙලා ඔවුන්ව සතුටු කිරීම නෙවෙයි මහජන නියෝජිතයන්ගේ වගකීම කියන එකත් මහජන නියෝජිතයන් වටහා ගත යුතුයි. ජනතාවගේ වගකීම හැමෝම එකතුවෙලා විසඳුම් සොයන්න දායක වෙන එක.■