දණ්ඩ මුක්තිය යැයි අප හඳුන්වන්නේ යම් වරදක් සිදුකර ඒ සඳහා දඬුවම් නොලබා සිටීමේ තත්වයයි. මේ තත්වය අප හොඳටම අත් දුටුවේ පසුගිය මහින්ද රාජපක්ෂ පාලන සමයේ අපරාද කළවුන් සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කළ ආකාරයත් සමඟය. මේ දණ්ඩ මුක්තිය ආකාර කිහිපයකින්ම සිදුවිය හැකිය යන්න ලියුම්කරුගේ අදහසය. එකක් නම් පොදුවේ අප සඳහන් කරන යම් වරදක් සම්බන්ධයෙන් පරීක්ෂණ නොකිරීම හා ඒ සම්බන්ධයෙන් නීතිමය ක්රියාමාර්ග නොගැනීමය. එසේම ලියුම්කරුට සිතෙන්නේ දණ්ඩ මුක්තිය සලසන තවත් ආකාරයක්ද ශ්රී ලංකාව නැමැති කුප්රකට මේ දූපත තුළ ක්රියාත්මක වෙමින් පවතින බවය.
ඒ සඳහා ආසන්නතම උදාහරණය අපට ලබා දුන්නේ මල්වානේ නිවස සම්බන්ධයෙන් බැසිල් රාජපක්ෂට හා ඔහුගේ මස්සිනා වන තිරුකුමාර් නඩේසන්ට එරෙහි නඩුවය. එම නඩුවෙන් ඔවුහු දෙදෙනා නිදොස් කොට නිදහස් වූහ. ඉදිකිරීම් සඳහා කොන්ත්රාත්තු ලබාදුන්, එම ඉදිකිරීම් නිරීක්ෂණය කළ හා සුභ වේලාවන් බැලූ විත්තිකරුවන් එම නිවසේ අයිතියක් ඔවුන්ට නැතැයි කී නිසා එසේ නිදහස් වූවා විය හැකිය. දැන් එය අයිතිකාරයකු නැති රජය සතු දේපළකි. ප්රශ්නය ඇත්තේ එහි නොවේ. එම නිවස සම්බන්ධයෙන් නීතිපතිවරයා ගොනුකළ චෝදනාවේ හරය මතය. එය රාජ්ය දේපළ හෙවත් පොදු දේපළ සාවද්ය පරිහරණය නම් හරයට ගොනුකළ චෝදනාවක් විය. පොදු දේපළක් සාවද්ය පරිහරණය කිරීම මගින් එම දේපළ මිලදී ගත්තේවත්, නිවස ඉදිකළේවත් කියා බැසිල් රාජපක්ෂලාට චෝදනා තිබුණේ නැත. චෝදනාව විය යුතුව තිබුණේ එම දේපළ ඔවුන්ගේ නම් ඒ සඳහා මුදල් ලැබුණේ හෝ සොයා ගත්තේ කෙසේද යන්නය. එම දේපළේ අයිතිය ඔවුන් පසුව අධිකරණ කටයුත්තේදී අත්හැරියද එල්ලවිය යුතු චෝදනාව වූයේ මුදල් විශුද්ධිකරණයට අදාළ හෙවත් ඒ සඳහා මුදල් ලැබුණේ කෙසේද යන්න ඔප්පු කිරීමේ චෝදනාය.
පොදු දේපළ අවභාවිත කිරීම ගැන චෝදනාවක් වන්නේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මැදමුලන මව්පිය ස්මාරකය ඉදිකිරීමය. ඒ සඳහා මුදල් යොදවා තිබුණේ ඉඩම් ගොඩකිරීමේ හා සංවර්ධනය කිරීමේ සංස්ථාවය. ඒ සම්බන්ධයෙන් නඩුව යන අතරවාරයේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ විසින් පසුව එම මුදල් ගෙවනු ලැබීය. එහෙත් චෝදනාව නම් ඉන් අවසන් වූයේ නැත. එම නඩුව නැවතුණේ ජනාධිපති වීමෙන් පසු ජනාධිපති මුක්තියට පින් සිදු වන්නටය. ඔහු ජනාධිපති ධුරයෙන් ගිය පසු එම නඩුවේ කටයුතු යළි ආරම්භ කළ හැකිය.
ඉහත පැහැදිලි කිරීම වනාහි දණ්ඩ මුක්තියේ අලුත් ආකාරය ගැන යම් අදහසක් ඇතිකර ගැනීමටය. ඒ ඔප්පු කළ නොහැකි චෝදනාවක් සම්බන්ධයෙන් නඩු පැවරීම හා එම නඩුවලින් පුද්ගලයින් නිදහස් වීම යන ශ්රී ලංකාව නම් දූපතටම අදාළ අලුත් දණ්ඩ මුක්තියක් ගැන අදහසක් ඇතිකර ගැනීමටය.
පසුගිය යහපාලන ආණ්ඩුව ඊට පෙර බලයේ සිටි මහින්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩු සමයේ සොරුන්ට දඬුවම් ලබාදෙනවා යැයි කියා බලයට පත් වූවත් එසේ දඬුවම් ලබාදීමට කළේ බොරු උත්සාහයන් බව මේ වනවිට පැහැදිලි වී හමාරය. එසේම පසුගිය යහපාලන සමයේ වැරදි සම්බන්ධයෙන් දඬුවම් ලබාදෙන බව බලයට පත්වීමට පෙර ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවට සම්බන්ධ පිරිස් කීවත් එයද සිදුනොවන බව දැන් පැහැදිලි වෙමින් තිබේ.
මේ කියන්නට යන්නේ යහපාලන ආණ්ඩු සමයේ සිදුවී එසේ යට ගසා තිබෙන උපකරණ මිලදී ගැනීමක් ගැනය. මෙය සිදුවී තිබෙන්නේ සුගතදාස ක්රීඩා සංකීර්ණ අධිකාරිය යටතේ ඇති කොළඹ සුගතදාස ක්රීඩාංගණයට නඩත්තු යන්ත්ර හා උපකරණ මිලදී ගැනීමේදීය. ඒ ගැන ජාතික විගණන කාර්යාලය විශේෂ විගණනයක් සිදුකර ඇත. එම විශේෂ විගණන වාර්තාව 2019 දෙසැම්බර් මස 26 දින සහිතව එවක යෞවන කටයුතු හා ක්රීඩා අමාත්යාංශයට යොමුකර ඇත.
එම විශේෂ විගණන වාර්තාවේ සඳහන් තොරතුරු අනුව සුගතදාස ක්රීඩාංගණයේ ධාවන පථය මැද ඇති පාපන්දු හා රග්බි ක්රීඩා කරන පිටිය අලුත්වැඩියා කිරීම සඳහා එවක ක්රීඩා අමාත්යවරයා විසින් 2016 අංක 13 දරන අමාත්ය මණ්ඩල පත්රිකාව මගින් රුපියල් මිලියන 100ක් වෙන්කරන ලෙස ඉල්ලා ඇති අතර ඒ සඳහා අනුමැතිය හිමිවී ඇත. ඒ එම අලුත්වැඩියාවේ අමුද්රව්ය හා මූලික උපකරණ මිලදී ගැනීම සඳහා රුපියල් 58,430,587ක්, පුහුණු තාක්ෂණික ශ්රමය සඳහා රුපියල් 8,640,000ක් හා නඩත්තු යන්ත්ර හා උපකරණ සඳහා රුපියල් 32,000,000 ක් වශයෙන්ය.
මෙම කතාවට අදාළ දෙය සිදුවී ඇත්තේ නඩත්තු යන්ත්ර හා උපකරණ මිලදී ගැනීම යටතේය. ඒ සඳහා මිල ගණන් කැඳවීමට ඉංජිනේරුමය කාර්යයන් පිළිබඳ මධ්යම උපදේශන කාර්යාංශය තෝරාගෙන ඇති අතර ඒ සඳහා පස් දෙනෙකුගෙන් යුත් තාක්ෂණික කමිටුවක්ද පත්කර තිබේ. එමෙන්ම එම කාර්යාංශය විසින් සකසා ඇති ලංසු ලියවිලි තාක්ෂණික ඇගැයීම් කමිටුව විසින් නිර්දේශ කිරීමෙන් පසු ප්රසම්පාදන කමිටුව විසින් අනුමත කර තිබේ. ඉන්පසු ක්රීඩා උපකරණ 12ක් හා ක්රීඩාංගණ මෙවලම් 09ක් මිලදී ගැනීමට ප්රසම්පාදන දැන්වීම් පුවත්පත්වල පළකර තිබෙන අතර සැපයුම්කරුවන් 10 දෙනෙකු ප්රසම්පාදන ලියවිලි ලබාගෙන ඉන් 08 දෙනෙකු මිල ගණන් ඉදිරිපත් කර ඇත. ඒ අනුව තාක්ෂණික ඇගැයීම් කමිටුව විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද වාර්තාවක් මත පදනම්ව ප්රසම්පාදන කමිටුව රුපියල් මිලියන 39.5ක වටිනාකමකින් යුත් උපකරණ 06ක් මිලදී ගැනීමට තීරණය කර ඇත. තාක්ෂණික කමිටුව එහිදී ලංසු කැඳවීමේ පිරිවිතරයන් සම්බන්ධයෙන් සැලකිල්ලක් දක්වා නැති බව විගණනය නිරීක්ෂණය කර ඇත. එසේම තාක්ෂණික ඇගැයීම් කමිටුව සංසන්දනාත්මක ඇගැයීමකින් තොරව ඉහළ මිල ගණන් සහිත භාණ්ඩ මිලදී ගැනීමට නිර්දේශ කර ඇති බවද විගණනය සඳහන් කර තිබේ. ඒ සඳහා උදාහරණයක් වශයෙන් පෙන්වා දී ඇත්තේ විමල් ඇග්රෝග්රේඩ් ආයතනය ට්රැක්ටරය සඳහා ඉදිරිපත් කළ රුපියල් 1,450,000ක මිල සාධාරණ හේතු දැක්වීමකින් තොරව ප්රතික්ෂේප කර ඊට වඩා රුපියල් 7,445,250 වැඩි මුදලක් හෙවත් රුපියල් 8,895,250ක් ඉදිරිපත් කළ ඇස්ෆෝර්ඩ් ඉන්ටර්නැෂනල් ආයතනයෙන් ට්රැක්ටරය මිලදී ගැනීමට තීරණය කිරීමය. මේ අනුව ප්රතික්ෂේප කළ ආයතනයෙන් ඒ ආකාරයේ ට්රැක්ටර් 06ක් මිලදී ගැනීමට හැකියාව තිබූ බව ගණනය කළ හැකිය.
කෙසේ වෙතත් මෙම මිලදී ගැනීම අමාත්ය මණ්ඩලය නඩත්තු උපකරණ 12ක් හා මෙවලම් 09ක් මිලදී ගැනීමට අනුමත කළ රුපියල් මිලියන 32ක ප්රතිපාදනය අභිබවා යැමකි. මිලදීගත් මෙවලම් යටතේ රුපියල් මිලියන 17.8ක වටිනාකමකින් යුත් මෙවලම් දෙකක් තිබී ඇති අතර එම මෙවලම් දෙකෙන් එකක් වන්නේ තණකොළ කපන යන්ත්රවල තල මුවහත් කිරීමේ යන්ත්රයකි. එය මිලදී ගෙන ඇත්තේ රුපියල් 9,539,250කටය. මෙම යන්ත්රයෙන් මුවහත් කිරීමට නියමිත තණකොළ කපන යන්ත්රයේ තල කොටස් දෙකක් ඇති බවත් ඉන් එක් තලයක් වන බෙඩ් නයිෆ් තලයක් රුපියල් 30,000 වැනි මුදලකට මිලදී ගත හැකි බවත්, ඒවා මුවහත් කරන්නේ නම් රුපියල් 2500ක් වැනි මුදලකට එය කරගත හැකි බවත් විගනනය සඳහන් කර තිබේ. එම යන්ත්රයෙන් තණකොළ කපන යන්ත්රයේ තල 2017 වර්ෂයේදී එක් වරක් පමණක් මුවහත් තබා ඇති අතර එම තල වර්ග දෙකම අලුතින් මිලදී ගන්නේ නම් ඒ සඳහා රුපියල් 180,000ක පිරිවැයක් යන බවත් සඳහන් කර ඇත. මිලදී ගැනීමේ මිල හා සැසැඳීමේදී තලයක ආයූ කාලය වසරක් යැයි සැලකූ විට යන්ත්රයට අවශ්ය තල අලුතින් මිලදී ගන්නේ නම් තල කට්ටල 53ක් සඳහා එම මුදල ප්රමාණවත් බවත්, ඒ යටතේ වසර 50ක කාලයකට අදාළ තල මිලදී ගැනීමට තිබූ බවත් විගණනය සඳහන් කරයි. විගණනය මෙම යන්ත්රයේ වගකීම් කාලය වසර 05ක් බවද අමතරව සඳහන් කර තිබේ. එම තොරතුරු මගින් පෙනෙන්නේ කොතරම් නාස්තිකාර වියදමක් එම උපකරණ මිලදී ගැනීම සඳහා කර ඇතිද යන්නය.
එම යන්ත්රය සුගතදාස ක්රීඩා සංකීර්ණ අධිකාරියේ නඩත්තු අංශය වෙත බාරදී නැති බවත් කොන්ත්රාත් පදනම මත බඳවාගෙන තිබූ ක්රීඩාංගණ සහායක වෙත එහි භාරකත්වය පවරා තිබුණ බවත්, ඉතා ඉහළ වටිනාකමකින් යුත් එම යන්ත්රයේ බොහෝ උපාංග ගලවා වෙන්කර ඇති බවත් ඒවා අනාරක්ෂිතව පවතින බවත් භෞතික පරීක්ෂණයේදී අනාවරණය වූ බව විගණනය වැඩිදුරටත් සඳහන් කරයි.
එමෙන්ම රුපියල් මිලියන 32ක ප්රතිපාදනයෙන් අනෙකුත් උපකරණ මිලදී ගන්නවා වෙනුවට රුපියල් මිලියන 21ක් වැය කරමින් තණකොළ කැපීම සඳහා පමණක් යන්ත්ර 4ක් මිලදී ගෙන තිබෙන බවත් ඒ අතර එකම වර්ගයේ උපකරණ දෙකක් තිබෙන බවත් ක්රීඩාංගණ සහායක විසින් ඒවායේ උපාංග ගලවා වෙන්කර තිබුණ බවත් සඳහන් කරයි. තවද රුපියල් 8,895,250කට මිලදීගත් බහුකාර්ය ට්රැක්ටරයද බාරදුන් දිනයේ සිට විගණිත දිනය දක්වා භාවිත කර තිබී නැත.
මේ සියලු කරුණු සැලකිල්ලට ගනිමින් නියෝජ්ය විගණකාධිපති (විශේෂ විමර්ශන) සඳහන් කරන්නේ ප්රසම්පාදන කටයුතුවලට සම්බන්ධ වූ නිලධාරීන්ගේ නොසැලකිල්ල හේතුවෙන් සිදුවී ඇති පාඩු සහ හානි පිළිබඳ ආයතන සංග්රහය අනුව කටයුතු කළ යුතු බවයි. එහි අදහස වන්නේ එම නිලධාරීන් ගැන විනය පියවර ගත යුතු බවයි.
එය එසේම සිදුවිය යුතුය යන්න අපගේ අදහසයි. ඒ සඳහා එක් හේතුවක් වන්නේ මෙවැනි නාස්තිකාර මිලදී ගැනීම් නැවැත්වීමට නම් අනිවාර්යයෙන්ම සිදුවී ඇති දේවල් සම්බන්ධයෙන් දඬුවම් ලබාදීමක් සිදුකළ යුතු වීමය. එසේ නොවුණහොත් සිදුවන්නේ මෙවැනි නාස්තිකාර මිලදී ගැනීම් ඉදිරියටත් සිදුවීමය. නැතහොත් නිලධාරීන් පාඩම් ඉගෙන ගන්නේ නැත.
නිලධාරීන් උපකරණ මිලදී ගැනීමේ මෙම අනුමැති ලබාදී ඇත්තේ දේශපාලන වුවමනාවට යැයි සිතුවත්, එවැනි දේශපාලන වුවමනාවන් අනුව කටයුතු කිරීම නැවැත්වීම කළ හැක්කේද මෙම ගනුදෙනුවලට සම්බන්ධ නිලධාරීන්ට දඬුවම් කිරීම මගින්ය. එසේ නොවුණහොත් සිදු වන්නේ නිලධාරීන් දේශපාලන වුවමනාවන් අනුව තවදුරටත් කටයුතු කිරීමය. එසේ කර දඬුවම් නොලබා සිටීමය.
මෙම නාස්තිකාර උපකරණ මිලදී ගෙන පැත්තකට දමා ඇති සුගතදාස ක්රීඩාංගණය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල එහි දක්නට ඇති අඩුපාඩු රාශියකි. පුහුණු ධාවනපථ හා පුහුණු පැනීම් ස්ථානවල ඇති අඩුපාඩු දකින විට සිතෙන්නේ ජාත්යන්තර මට්ටමේ තබා ජාතික මට්ටමේ තරග පැවැත්වීම සඳහා වුවද එහි අඩුපාඩු කොතෙක්ද යන්නය.
රටක් වශයෙන් අපට කෝකටත් තෛලය ලෙස ඇත්තේ මෙම සුගතදාස ක්රීඩාංගණය පමණය. ඉතින් එවැනි ක්රීඩාංගණයක් සම්බන්ධයෙන් සිදුවිය යුත්තේ භාවිතයට නොගන්නා හා අනවශ්ය උපකරණ මිලදී ගන්නවා වෙනුවට එහි ජාතික හා ජාත්යන්තර ප්රමිතිය පවත්වාගෙන යෑම සඳහා අවශ්ය අත්යවශ්ය උපකරණ සාධාරණ මිලකට විනිවිදභාවයෙන් යුතුව මිලදී ගෙන එම ක්රීඩාංගණය අවශ්ය පහසුකම්වලින් සමන්විතව යථා තත්වයෙන් පවත්වා ගැනීමය.
ඒ සඳහා අපට මාවත පාදාගත හැක්කේ මෙවැනි නාස්තිකාර මිලදී ගැනීම්වලට තිත තැබීමෙන් හා ඒ සඳහා සම්බන්ධ වූ පිරිස්වලට නිසි පියවර ගැනීමෙන් පමණය.■