පසුගිය ඉරිදා, එනම් මැයි 22දා, ලංකාව ජනරජයක් වී අවුරුදු පනහක් පිරිණ. 1972දී සම්මත කරන ලද, ලංකාවේ ‘පළමුවැනි ජනරජ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව’ යනුවෙන් ශාස්ත්‍රීය ලෝකයේ හැඳින්වෙන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවද සම්මත වී අවුරුදු පනහක් ගතවූයේ එදිනය. ලංකාව ස්වාධීන, ස්වෛරී ජනරජයක්’ බව නිල වශයෙන් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද්දේද එම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේය. Ceylon යනුවෙන් ඉංග්‍රීසියෙන්ද, ‘ලංකාව’ යනුවෙන් සිංහලෙන්ද හඳුන්වනු ලැබූ මෙම දිවයින ‘ශ්‍රී ලංකාව’ වූයේද, ‘සමාජවාදී, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයක්’ වූයේද එදාය. මේ ලිපියේ අරමුණ මේ කරුණු කිහිපය වටා තිබෙන දේශපාලන ඉතිහාසය සහ අර්ථ මඳක් ලිහා බැලීමයි.
ජනරජයේ අර්ථය
එක්තරා නිරීක්ෂණයක් සමඟ මෙම සාකච්ඡාව ආරම්භ කිරීම මගේ අදහසයි. ලංකාව ජනරජයක් වී අවුරුදු පනහක් ගතවුවත්, ‘ජනරජය’ යන වචනයේ අර්ථය, අප රටේ පුරවැසියන් බොහෝ දෙනා නොදන්නවා වන්නට පුළුවන. 1972දී සිදුවූ ආරම්භයත් සමඟ අද පවා ලංකාව පවතින්නේ ජනරජයක් ලෙසිනි. අපි හැමදෙනාම ජනරජයක සාමාජික පුරවැසියෝ වෙමු. ‘ජනරජය’ යනු ඇත්තට කුමක්දැයි ඔබ, ඔබේ වෙන වැඩ නවත්වා, සිතා බලා තිබේද? ලංකාවේ මාක්ස්වාදී/වාමාංශික බුද්ධි සම්ප්‍රදායට අයත් අය සහ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා නීතිඥයන් හැර අන් බොහෝ පුරවැසියන් ‘අපේ රට ජනරජයක්’ යනුවෙන් හඳුන්වන්නේ මන්දැයි දන්නේ නැත්නම්, අප ඒ ගැන පුදුම විය යුතු නැත. එය ලංකාවේ මහජනතාව අතරවත්, පාසල් අධ්‍යාපනයේදීවත් සාමාන්‍යයෙන් සාකච්ඡා නොවන කාරණයක් නිසාය. වෙන එකක් තබා, ජනරජය යනු කුමක්ද යන්න ගැන පුළුල් සාකච්ඡාවක් 1972 ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදක මණ්ඩලයේ හෝ 1977-78 පාර්ලිමේන් විවාදවලවත් සිදුවී නැත.
එබැවින් ‘ජනරජය’ යන සංකල්පයේ අර්ථය පළමුවෙන්ම අපි හඳුනා ගනිමු.
සිංහල භාෂාවෙන් ‘ජනරජය’ යැයි කියන්නේ Republic යන ඉංග්‍රීසි වචනයටය.
‘පුරවැසියන්ට/මහජනතාවට අයිති දෙය (Res+Publica) යනු එම ඉංග්‍රීසි වචනයේ රෝම මූලයේ අර්ථයයි. ‘ජනරජයක්’ යන්නේ සම්භාව්‍ය අර්ථය ‘මහජනයාට/පුරවැසියන්ට අයත් ආණ්ඩුව/දේශපාලන ක්‍රමය’ යන්නයි. ‘මහජනයා ඍජුව පාලනය කරන රාජ්‍යය’ යන අර්ථයද එහි තිබේ. ‘සමූහාණ්ඩුව’ යනු Republic යන වචනයට ඇති අනෙක් සිංහල වචනයයි. ‘ජනතාවට හිමි රාජ්‍යය’ සහ ‘ජන සමූහයාගේ ආණ්ඩුව’ යන අර්ථ දෙක එම වචන දෙකේ ගැබ්වී තිබේ.
ලංකාවේ ‘ජන රජ’ අදහස
ලංකාව ජනරජයක් විය යුතුය යන අදහස නිදහසින් පසු සිංහල ජාතිකවාදී බලවේග සහ වාමාංශික බලවේගවල ඉල්ලීමකි. සමස්ත මහා බෞද්ධ සම්මේලනය, 1953දී පත් කළ බෞද්ධ තොරතුරු පරීක්ෂණ කොමිෂන් සභා වාර්තාව ඉදිරිපත් කළ දේශපාලන යෝජනාවල පළමුවැන්න වූයේ ලංකාව පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලය තුළ ‘සමූහාණ්ඩුවක්’ විය යුතුය යන්නයි. ඒ 1954දීය. ඒ කාලයේ ‘ජනරජය’ යන වචනය භාවිතයට පැමිණ තිබුණේ නැත. ‘ජනරජය’ යන වචනය කාගේ නිර්මාණයක්දැයි නිශ්චිත නැත. වමේ ව්‍යාපාරයද ලංකාව ‘රිපබ්ලික් එකක්’ විය යුතු යයි ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් ප්‍රකාශ කර තිබුණද, භාවිත කළ සිංහල වචනය කුමක්ද යන්න සොයා බැලිය යුත්තකි.
මේ අතර ලංකාව සමූහාණ්ඩුවක් විය යුතුය යන අදහස සිංහල ජාතිකවාදී ව්‍යාපාරයත්, වමේ ව්‍යාපාරයත් ඉදිරිපත් කළේ එක සමාන හේතුවක් නිසාය. එය නම් සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාවෙන් ලංකාවේ ජනතාවට ලැබුණේ අසම්පූර්ණ දේශපාලන නිදහසක් නිසා, එය සම්පූර්ණ කිරීමට නම් ලංකාව ‘ඩොමිනියන්’ තත්ත්වයෙන් මිදී සමූහාණ්ඩුවක් විය යුතුය යන්නයි. යුරෝපයේද, ඇමරිකාවේද, බටහිර නොවන ලෝකයේද සමූහාණ්ඩුවාදී ඉලක්ක ප්‍රධාන වශයෙන් පැතිර තිබුණේ ජාතිකවාදීන් සහ සමාජවාදීන් අතරය. ඒ දෙගොල්ලන්ම උරුම කරගෙන තිබුණේ ප්‍රංශ විප්ලවයේ ආදර්ශයයි. ජාතික නිදහස, මහජන පරමාධිපත්‍යය, දේශපාලන ස්වාධීනතාව සහ ජනතාවගේ රාජ්‍යය යන සංකල්ප හතර ජාතිකවාදී හා සමාජවාදී යන ධාරා දෙකෙහිම ‘සමූහාණ්ඩුවාදී’ ඉලක්කයේ තිබිණ. විසිවැනි සියවසේදී සිදුවූ ජාතිකවාදී විප්ලව, සමාජවාදී විප්ලව සහ යටත් විජිත විරෝධී නිදහස් අරගලවලින් පසුව බිහිවූ රාජ්‍ය ‘සමූහාණ්ඩු’ බවට පත්වූයේ මෙම පසුබිම තුළය.
1950 ගණන්වල මැද භාගයේ පටන්ම ලංකාව සමූහාණ්ඩුවක් විය යුතුය යන අදහසට දේශපාලන පක්ෂ අතර පොදු පිළිගැනීමක්ද ගොඩ නැඟිණ. ඒ පිළිබඳව එජාපයට වඩා උනන්දුව දැක්වූයේ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය, සමසමාජ පක්ෂය සහ කොමියුනිස්ට් පක්ෂයයි. 1970 මහ මැතිවරණය සඳහා ඉදිරිපත් කළ වැඩපිළිවෙළ මාධ්‍යය කොටගෙන, සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාව අහෝසි කර, ජනරජ ව්‍යවස්ථාවක් අලුතෙන් පැනවීමට එම පක්ෂ තුනෙන් සමන්විත සමඟි පෙරමුණු ආණ්ඩුව පියවර ගත්තේ ඒ නිසාය.
මතුපිට ජනරජවාදය
1972 ලංකාව ජනරජයක් කිරීම සහ ජනරජ ව්‍යවස්ථාවක් බිහි කිරීම මතුපිටින් බලන විට ලංකාවේ නිදහසින් පසු දේශපාලන පරිවර්තනයේ වැදගත් මං සලකුණකි. එහෙත් එය සිදුවූයේ සාධනීය අර්ථයකින් නොව නිෂේධනීය අර්ථයකිනි. එයට ප්‍රධාන හේතු දෙකක් දැක්විය හැකිය. පළමුවැන්න, 1972 ව්‍යවස්ථාව සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදයේ දේශපාලන ව්‍යාපෘතියේ ජයග්‍රහණය සංකේතවත් කිරීමයි. බුද්ධාගම රාජ්‍යාගම කිරීම, ඒකීය රාජ්‍ය ආකෘතිය ව්‍යවස්ථාගත කිරීම, සිංහල රාජ්‍ය භාෂා විධිවිධාන ව්‍යවස්ථාගත කිරීම මගින් 1972 ව්‍යවස්ථා සම්පාදකයින් ‘ජනරජය’ යන්න සැලකුවේ ලංකාව සියලු පුරවැසියන්ගේ රාජ්‍යයක් කිරීම නොව, සිංහල-බෞද්ධ බහුතර ජනතාවගේ රාජ්‍යයක් කිරීමයි. ලංකාවේ ජාතික ගැටලුව පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ රාමුවෙන් පිටතට තල්ලු කරන ලද්දේ 1972 ව්‍යවස්ථාවේ නිර්මාපකයන් විසින්ය.
1972 ව්‍යවස්ථාවේ දෙවැනි නිෂේධනීය ලක්ෂණය නම්, ලංකාවේ පශ්චාත්-යටත්විජිත රාජ්‍යය, පශ්චාත්-ලිබරල්, පශ්චාත්-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සහ අධිකාරිවාදී පරිවර්තනයකට තල්ලු කිරීමේ ආරම්භය එය විසින් සලකුණු කරනු ලැබීමයි. අගමැති ප්‍රමුඛ කැබිනට් මණ්ඩලයටත්, පාලක දේශපාලන සන්ධානය වූ සමඟි පෙරමුණට තුනෙන් දෙකක බහුතරයක් තිබුණු ජාතික රාජ්‍ය සභාවටත්, රාජ්‍ය බලය කේන්ද්‍රගත කළ නව ආණ්ඩුක්‍රමය, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී-පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමය වෙනුවට අධිකාරවාදී-පාර්ලිමේන්තු ක්‍රමයක් ලංකාවේ ස්ථාපිත කළ එකක් විය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සංවරණ සහ තුලන, පුරවැසි නිදහස සහ අයිතිවාසිකම්, දේශපාලන බලයේ සීමා යන ප්‍රජාතාන්ත්‍රීය ආණ්ඩුක්‍රමික මූලධර්ම ව්‍යවස්ථා චින්තනයෙන් ඉවත් කරන ලද්දේ 1972දීය. ඒ අනුව ‘රිපබ්ලික්’ යන සංකල්පයේ තිබෙන ‘රාජ්‍යය යනු ජනතාවගේ දෙයකි’ (Res Publica) වෙනුවට, ‘රාජ්‍යය යනු පාලකයන් සතු වස්තුවකි’ යන අදහස ලංකාවේ දේශපාලනයට වක්‍රව හඳුන්වා දෙන ලද්දේ 1972 ව්‍යවස්ථාවේ නිර්මාතෘවරුන් විසින්ය.
1972න් ආරම්භ වූ ලංකාවේ ජනරජවාදී අත්දැකීමේ තිබෙන්නේ සැබෑ ජනරජවාදයක් නොවේ. ව්‍යාජ සහ අධිකාරවාදී නිර්-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජවාදයකි. 1978දී දෙවන ජනරජ ව්‍යවස්ථාව නිර්මාණය කළ ජේ.ආර්. ජයවර්දන, 2010දී එයට 18 වැනි සංශෝධනය එකතු කළ මහින්ද රාජපක්ෂ සහ 2020දී 20 වැනි සංශෝධනය එකතු කළ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ කර තිබෙන්නේ, මෙම සිංහල-බෞද්ධ ආධිපත්‍යවාදී සහ දේශපාලන වශයෙන් අධිකාරවාදී ජනරජවාදය ඒක-අධිපතිවාදී අධිකාරවාදයක් කරා වර්ධනය කිරීමයි.
විසිවැනි සංශෝධනය හා විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීම සහ නව ව්‍යවස්ථාවක් සකස් කිරීම පිළිබඳ තේමාව අප රටේ දේශපාලන සාකච්ඡාවට නැවත පැමිණ තිබෙන මෙම මොහොතේ, නිෂේධනීය ජනරජවාදය පිළිබඳ සියවස් පහක අත්දැකීම කිසිසේත්ම අමතක කළ යුතු නැත. අද කළ යුතුව තිබෙන්නේ, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අලුත් කිරීමම නොවේ. අප රටේ ජනරජයද ප්‍රජාතාන්ත්‍රීය ස්වරූපය සහිතව අලුත් කිරීමයි. අධිකාරවාදී ජනරජවාදයට ආයුබෝවන් කියා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජවාදී සම්ප්‍රදායක් අලුතින් ගොඩනැඟීමයි.
එවැන්නක් සඳහා අවශ්‍ය මූලික සංකල්පීය රාමුව පමණක් දැනට අපි හඳුනා ගනිමු.
නව ජන රජයක්
ලංකාවේ දැනට තිබෙන්නේ ඉතිහාසයේ පෙර නොවූ විරූ ආකාරයට, අර්බුද හතරකින් සමන්විත මහා අර්බුදයකි. එම අර්බුද හතර ආර්ථික, දේශපාලන, සමාජ සහ ආණ්ඩු කිරීම යන ක්ෂේත්‍ර හතරටම අයත්ය. මේ ඉදිරියේ දැනට සාකච්ඡා සිදුවන්නේ, දේශපාලන, ආර්ථික හා ආණ්ඩු කිරීමේ අර්බුදවලට පැලැස්තර මතුපිට විසඳුම් සැපයීමටය. දේශපාලන හා ආණ්ඩුකරණ අර්බුද දෙක එකට සම්බන්ධය. ඒවා විසඳීමට ව්‍යාජ විසිඑක්වැනි සංශෝධනවලට නොහැකිය. එබැවින් දේශපාලන හා ආණ්ඩුකරණ ප්‍රතිසංස්කරණ ගැන අප සිතිය යුත්තේ දේශපාලන හා ආණ්ඩුකරණ ව්‍යුහ යළි ගොඩනගන නව ආණ්ඩුක්‍රමයක්ද ඒ මත ගොඩ නැගෙන නව ජනරජයක්ද ආශ්‍රිතවය.
නව ජනරජය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයක් විය යුතුය. ඒ තුළ මහජන පරමාධිපත්‍යය යළි ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීමට නම් ලිබරල් පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයත්, සමූහාණ්ඩුවාදී පුරවැසි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයත්, සමාජ සමානාත්මතාව හා සමාජ සාධාරණත්වය අරමුණු කරගත් සමාජ-ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයත් යන ධාරා තුනෙහි සම්මිශ්‍රණයක් වූ ‘මිශ්‍ර ආණ්ඩුක්‍රමයක්’ ගොඩනැගිය යුතුව තිබේ. එසේ කිරීමට නම් දැනට තිබෙන ‘දෙවැනි ජනරජයේ’ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මුළුමනින්ම අවලංගු කළ යුතුව තිබේ. ඒ වෙනුවට, නව, තුන්වැනි ජනරජයක් ලංකාවේ ගොඩනැගිය යුතු වේ. එය ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යළි ගොඩනැගීමේ ව්‍යාපෘතියක රාමුව ඇතුළත සිදුවිය යුතුය.
තෙවැනි ජනරජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය
ලංකාව තුන්වැනි ජනරජයක් මාධ්‍ය කොට ගෙන යළි ගොඩනඟන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය, පැරණි ආකාරයේ ලිබරල් පාර්ලිමේන්තු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ආපසු යෑමක් පමණක් බවට ඌනනය නොකිරීමද වැදගත්ය. පාර්ලිමේන්තු ආණ්ඩුක්‍රමය යළි ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීම සහ එය ශක්තිමත් සංවරණ හා තුලන පද්ධතියක් සමග සංශෝධනය කිරීම 1972 හා 1978 ව්‍යවස්ථා යටතේ හානියට පත් කරන ලද මහජන පරමාධිපත්‍යය ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීමට අත්‍යවශ්‍යය. මහජන පරමාධිපත්‍යය සහතික කිරීමට නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට අමතරව සමූහාණ්ඩුවාදී ඍජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මූලධර්මද නව ජනරජ ව්‍යවස්ථාවට ගෙන ආ යුතුව තිබේ. ලංකාවේ වර්තමාන පුරවැසි ව්‍යාපාරයෙන් අවධාරණය කෙරෙන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාමය වැදගත්කමක් ඇති ඉල්ලීම් කිහිපයක් තිබෙන අතර, නව ජනරජ ව්‍යවස්ථාවක ප්‍රතිමානීය මූලධර්ම සකස් කිරීමේදී ඒවා බෙහෙවින් ප්‍රයෝජනවත්ය. ඒවා නම් (අ) පාලකයන් පාලිතයන්ටත්, මහජන නියෝජිතයන් ඡන්දදායකයන්ටත්, ආණ්ඩුව පුරවැසියන්ටත් වගකීම සහ වගවීම සහතික කිරීම.
(ආ) මහජනතාව තෝරා පත් කරන නියෝජිතයන්, මහජනතාව වෙනුවෙන් භාවිත කරන දේශපාලන බලයට සීමා පැනවීම.
(ඇ) මහජනතාව තාවකාලිකව ලබාදී ඇති දේශපාලන බලය ප්‍රජා පීඩක ප්‍රතිඵල ගෙන දෙන පරිදි හා ස්වාර්ථය සඳහා භාවිත නොකළ යුතු බව.
(ඈ) ඉහත සඳහන් මූලධර්ම කේන්ද්‍ර කොටගත් නව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලන සංස්කෘතියක ප්‍රතිමානීය මූලධර්ම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ මූලධර්ම ප්‍රඥප්තියකට බද්ධ කිරීම.
(ඉ) බහුවාර්ගික, බහු සංස්කෘතික සමාජයක සෑම පුරවැසියෙකුටම තම දේශපාලන ඉරණම දැකිය හැකි ආකාරයේ පුරවැසි ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අනන්‍යතාවක් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට ලබාදීම.
පසුගිය සති කිහිපය තුළ ලංකාවේ දේශපාලනයේ නවතම බලවේගය ලෙස ඉදිරියට පැමිණි පුරවැසි විරෝධතා ව්‍යාපාරයේ ඉල්ලීම් හා සටන් පාඨ නිරීක්ෂණය කරන විට අපට පෙනෙන්නේ, ලංකාවට අවශ්‍ය නව දේශපාලන සහ ආණ්ඩුක්‍රමයක් හැඩ ගැස්විය යුතු ප්‍රතිමානීය මූලධර්ම ගණනාවක්ම ඒවායේ ගැබ්වී තිබෙන බවය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී, ජනරජවාදී (සමූහාණ්ඩුවාදී) සහ සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පුරවැසි අභිලාෂ ඒවායින් ප්‍රකාශයට පත්වේ. ඒවාට පිටුපාන ව්‍යවස්ථා සංශෝධන වනාහී පුරවැසියන්ගෙන් හුදෙකලා වූ සහ සමාජ සුජාතභාවය නොලබන, දේශපාලන බලය හිමි පාලක පන්ති කොටස්වල ස්වාර්ථයට සේවය කරන ඒවාය. දැනට කැබිනට් මණ්ඩලය අනුමැතිය දී තිබෙන 21වැනි සංශෝධන කෙටුම්පත එවැන්නකි.
රාජපක්ෂ-වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩුවට අලුතෙන් එකතු වූ තවත් රාජපක්ෂ කෙනකු වූ විජේදාස රාජපක්ෂ මහතා කෙටුම්පත් කර ඇතැයි වාර්තා වුණ 21 වැනි සංශෝධනය ගැන ඒ තරම් මහජන උනන්දුවක් ඇතිවන බවක් නොපෙනේ. එය රාජපක්‍ෂවාදයෙන් සම්පූර්ණයෙන් නොකැඩුණ සංශෝධනයක් වීම එයට ප්‍රධාන හේතුව විය හැකිය.
යෝජිත 21 වැනි සංශෝධනය ජනාධිපතිවරයාට සහ අගමැතිවරයාට එකඟ විය හැකි රාමුවක් තුළ සකස් කළ එකක් බව පැහැදිලිය. විධායක ජනාධිපති ධුරය අහෝසි නොකර, ජනාධිපති ධුරයේ බලතල සීමා කිරීම එයින් සිදුවන ප්‍රධාන ‘සංශෝධනයකි.’ ආකාර දෙකකින් එම කාර්යය සිදු කෙරේ. පළමුවැන්න, අගමැති ධුරයේ බලතල වැඩිකිරීමයි. ඒ අනුව කැබිනට් මණ්ඩලයට අයත් හා අනෙක් ඇමතිවරුන්, නියෝජ්‍ය ඇමතිවරුන් පත්කිරීම, ඉවත් කිරීම, විෂය පැවරීම යන කාර්යවලදී ජනාධිපතිවරයාට 20 සංශෝධනයෙන් ලැබී ඇති බලය සීමා වේ. ඒවා සඳහා අගමැතිවරයාගේ උපදෙස් අනුව ක්‍රියාකිරීමට ජනාධිපතිවරයාට සිදුවේ. දෙවනුව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව යළි ඇතිකිරීම මගින් ස්වාධීන බල රහිත ආයතනයක් වූ පාර්ලිමේන්තු සභාව අහෝසි කිරීමයි. ව්‍යවස්ථා සභාවේ බලතලත්, ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවල ස්වාධීනත්වයත් තහවුරු කිරීමටද යෝජනා වේ. ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවලට සාමාජිකයන්ද, ඉහළ අධිකරණයට විනිශ්චයකාරවරුන්ද, ඉහළ රාජ්‍ය නිලධාරීන්ද පත්කිරීමේදී ව්‍යවස්ථා සභාවේ නිර්දේශ මත පමණක් තීරණ ගැනීමට ජනාධිපතිවරයාට නියම කෙරෙන විධිවිධාන 21 සංශෝධනයට ඇතුළත්ය. විගණන කොමිෂන් සභාවක්ද, ප්‍රසම්පාදන කොමිෂන් සභාවක්ද පිහිටුවීමත්, ඒවායේ පත්කිරීම්ද ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවේ නිර්දේශ මත සිදුකිරීමට තවදුරටත් යෝජනා වේ.
මේවා 21 සංශෝධනයේ ඇති සීමිත සාධනීය ලක්‍ෂණයි. ඒ අතර එහි නිෂේධනීය ලක්‍ෂණ ගණනාවක්ම තිබේ. නීතිඥ සංගමය දැනටමත් පෙන්වා දී ඇති පරිදි 19වැනි සංශෝධනයේ තිබෙන වැදගත් සාධනීය විධිවිධාන එයින් මගහැර ඇත. අමාත්‍ය තනතුරු තමන්ටම පවරා ගැනීමට ජනාධිපතිවරයාට 20වැනි සංශෝධනයෙන් ලැබෙන අත්තනෝමතික බලය පාලනය හෝ අහෝසි නොකිරීම, ඒ සඳහා ඇති ප්‍රධාන නිදසුනයි. එයට ඇතුළත් කළ යුතු කරුණු 6ක් නීතිඥ සංගමයෙන් අලුතින් යෝජනා වී ඇත.
21 සංශෝධනය දෙස බලන විට පෙනෙන්නේ, එය සකස් කර තිබෙන්නේ ජනාධිපති රාජපක්ෂ, අගමැති වික්‍රමසිංහ සහ පොදු ජන පෙරමුණේ පාර්ලිමේන්තු කණ්ඩායමටත් පිළිගත හැකි, ඔවුන්ට වර්තමාන දේශපාලන අර්බුදය මගහරවා ගැනීමට ආධාර කරන, උපායමාර්ගික ලේඛනයක් වශයෙනි. අප රටේ පුරවැසියන් අතර ප්‍රබලව මතුවී තිබෙන ජනාධිපති රාජපක්ෂ වහාම ධුරයෙන් ඉවත්වීම සහ විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීම යන පුරවැසි ඉල්ලීම් 21 සංශෝධනයෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම අමතක කෙරේ. එය පුරවැසියන් ඉල්ලන ව්‍යවස්ථා පරිවර්තනයක් නොවේ. අර්බුදයට පත්වී සිටින රාජපක්ෂ පවුලේ සහ පොදුජන පෙරමුණේ උපායමාර්ගික අවශ්‍යතාවලට සේවය කිරීමට කෙටුම්පත් කරන ලද එකකි. එහි සාධනීය ලක්‍ෂණ කිහිපයක් තිබෙන්නේද ඒ නිසාය. එහෙත්, විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීම අරමුණු කරගත් නව ආණ්ඩුක්‍රමයක්ද, නව ව්‍යවස්ථාවක්ද, නව ජනරජයක්ද සඳහා වූ පුරවැසි අරගලය දිගටම ගෙන යා යුතුව තිබේ.■
