රඹුක්කන මිනීමැරුමේදී පෙන්වූ පොලිසියේ හෙලුව

■ අරුණ ජයවර්ධන

අප්‍රේල් 20වැනිදා රඹුක්කනදී පොලිසිය වෙඩා තබා පුද්ගලයකු ඝාතනය කිරීමට අදාළ සැකකරුවෝ මැයි 3 වැනිදා කෑගල්ල මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට මාංචු දමා ඉදිරිපත් කරන ලදහ. ඒ, අප්‍රේල් 29වැනිදා අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව (සීඅයිඩීය) විසින් ඔවුන් අත්අඩංගුවට ගෙන රිමාන්ඩ් බාරයට පැමිණවීමෙන් පසුවය. ඒ සියලු දෙනාම පොලිස් නිලධාරීහුය. ඔවුන් වෙනුවෙන් කළ ඇප ඉල්ලීමක් කෑගල්ල මහේස්ත්‍රාත්වරිය පසුගිය සතියේදීද ප්‍රතික්‍ෂෙප කළාය. වෙඩි තැබීමට අණ දුන් බවට වගකීම බාරගෙන සිටි කෑගල්ල ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරි කේබී කීර්තිරත්න සහ වෙඩි තැබුවායැයි කියන පොලිස් නිලධාරීහු තිදෙනෙක් මෙසේ අත්අඩංගුවේ පසුවෙති.

ජේ්‍යෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරිවරයා අත්අඩංගුවට ගත්තේ නාරාහේන්පිට පොලිස් රෝහලේ ඇතුළත්වී සිටියදීය. අපට ආරංචි වුණු ආකාරයට රෝහලට ඇතුළු වන විට ඔහුට කිසිදු තුවාලයක් හෝ වෙනත් ආබාධයක් තිබුණේ නැත. සාමාන්‍ය බෝ නොවන රෝග පමණක් ඔහුට තිබිණ. අනෙක් පොලිස් නිලධාරීන්ද අත්අඩංගුවට ගත්තේ කුණ්ඩසාලේ පොලිස් රෝහලේ ඇතුළත්ව සිටියදීය. සිව් දෙනාම වහාම රෝහල්වලට ඇතූළත්වී සිටියේ, අත්අඩංගුවට ගැනීමෙන් වැළකීමට බව පැහැදිලිය. එය මේ රටේ දේශපාලකයන් මෙතෙක් කරගෙන ආ චාරිත්‍රයක් පොලිස් නිලධාරීන්ද අනුගමනය කිරීමකි.

කෑගල්ල මහෙස්ත්‍රාත් වාසනා නවරත්න, අත්අඩංගුවට ගැනීමේ නියෝගය ලද වහාම පොලිසිය ඔවුන් අත්අඩංගුවට ගන්නේ නැතිව කල් මරමින් සිටියේය. මහේස්ත්‍රාත්වරියගේ නියමය පොලිස්පතිවරයාට ලැබී නොමැති බැවින් අත්අඩංගුවට ගැනීමක් සිදුවී නැතැයි 28 වැනිදා වන විටත් පොලිසියේ පිළිතුර විය. අධිකරණය කිසිවකු අත්අඩංගුවට ගන්නටයැයි පොලිසියට නියම කළ විට, එම නියමය පොලිස්පතිට ලැබෙන තෙක් සිටින්නට බලයක් නැත. ඒ මොහොතේ උසාවියේ සිටි පොලිසිය විසින් ඒ නියමය ක්‍රියාත්මක කළ යුතුය. එහෙත්, පොලිසිය පුළුවන් තරම් බැලුවේ අත්අඩංගුවට ගැනීම නොකර සිටින්නටය.

රමුක්කන සිදුවීමේදී පොලිසියේ විවිධ නිලධාරීන් හැසිරී ඇත්තේ නරක චේතනාවෙන් බව බැලූ බැල්මටම පෙනේ.

ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරී කීර්තිරත්න, මහජන උද්ඝෝෂණයට වෙඩි තැබීමට නියම කිරීම නීතිමය වශයෙන් වැරදිවා විතරක් නොවේ, ඔහුගේ දේශපාලන වුවමනාව අනුව කළ එකක් බවටද පැහැදිලි වේ. කීර්තිරත්න වනාහි රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ සමීපතමයෙකි. ගමේ හාදයෙකි. මහින්ද රාජපක්‍ෂගේ ශරීරාරක්‍ෂක නෙවිල් හෙට්ටිආරච්චිගේ හොඳ යාළුවෙකි. ඒ නිසා රාජපක්‍ෂවරුන්ගෙන් වරදාන ලැබුවෙකි.

ප්‍රධාන පොලිස් පරීක්‍ෂක තනතුරේ සිට සහකාර පොලිස් අධිකාරි තනතුරට උසස් කිරීමට පැවැති විභාගයේදී කීර්තිරත්නට ලකුණු තිබුණේ 49 වැනියාටය. ඒ අවස්ථාවේදී ඒඑස්පී තනතුරට තෝරාගැනීමට නියමිතව තිබුණේ 12 දෙනෙකි. නියමිත ලකුණු ප්‍රමාණය ලබාගෙන තිබුණේ ඒ දොළොස් දෙනා පමණක් නිසාය. කීර්තිරත්න, නෙවිල් හෙට්ටිආරච්චි සමග මහින්ද රාජපක්‍ෂ හමුවන්නට ගියේය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස මහින්ද රාජපක්‍ෂ එවකට පොලිස්පතිගෙන්, ඒඑස්පී තනතුරේ පුරප්පාඩු කීයක් තිබේදැයි ඇසීය. 60ක් තිබෙන බවට පිළිතුරු ලැබිණ. මහින්ද රාජපක්‍ෂ නියම කළේ එසේ නම් එකවර 50 දෙනකු බඳවාගන්නා ලෙසය. කීර්තිරත්න, ඉහළ තනතුර ලබන්නේ මෙසේ රාජපක්‍ෂ වලව්වේ ආනුභබාවයෙනි.

රඹුක්කනදී පැවැත්වුණේ රාජපක්‍ෂවරුන්ට එරෙහි උද්ඝෝෂණයකි. ඊට මුල්වුණේ, රඹුක්කන විවිධ සේවා සමුපකාර සමිතියේ ඉන්ධන පිරවුම්හලට ගෙනා පෙට්‍රල් බවුසරයක් බෑම වුවමනාවෙන්ම ප්‍රමාද කර මිල වැඩි වන තෙක් තබාගෙන සිටිතියි දවස් දෙකෙක් ඉන්ධන පෝලිමේ සිටි ජනතාව කල්පනා කිරීමය. ඔවුන්ගේ විරෝධය නිරායාසයෙන්ම ආණ්ඩු විරෝධී උද්ඝෝෂණයක් බවට පත්විය. පොලිසිය වෙඩි තිබ්බේ පෙට්‍රල් බවුසරයෙන් ඈතට පලවාහරින ලද මිනිසුන්ටය. ඔවුන්ගෙන් පෙට්‍රල් බවුසරයට තවදුරටත් හානියක් සිදුවන්නේ නැති බව පැහැදිලිවම පෙනිපෙනීය. වෙඩි තැබීමේ තීරණය ගත්තේ රාජපක්‍ෂ වලව්වෙන් උසස්වීම ගත් කීර්තිරත්න වන විට, පොලිසියට වෙඩි තැබීමේ අණ නිකුත් වන්නේ දේශපාලන වුවමනාව අනුව බව පෙනේ.

පොලිසියේ අවලස්සන හැසිරීම ඊළඟට නිරූපණය කළේ මාධ්‍ය ප්‍රකාශක අජිත් රෝහණය. සිදුවීම ගැන මාධ්‍යවලට වාර්තා කරමින් මියගිය පුද්ගලයාට නඩු දෙකක් තිබෙන බව ඔහු කිව්වේය. මේ අපේ පොලිසිය පසුගිය කාලයේ පවත්වාගෙන එන අශිෂ්ට පාදඩ හැසිරීමකි. අත්අඩංගුවේ සිටින සැකකරුවන් පොලිසිය විසින් සැලසුම්සහගතව ඝාතනය කරන ලද හැම අවස්ථාවකම, පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකගේ කාර්යය වුණේ, ඝාතනය කරන ලද පුද්ගලයාගේ සාපරාධී අතීතය ගැන මාධ්‍යයට විස්තර කිරීමය. අහවල් තරම් මිනිමැරුම් නඩු, අහවල් තරම් ස්ත්‍රී දූෂණ නඩු, අහවල් තරම් මංකොල්ලකෑම් සම්බන්ධ නඩු ඝාතනය කරන ලද සැකකරුට එරෙහිව තිබේයැයි මාධ්‍ය ප්‍රකාශකයා කියයි. එලෙස ප්‍රකාශ කිරීම සඳහා නම් දරාපු පොලිස් ප්‍රකාශකවරයා නම්, අජිත් රෝහණය. මාධ්‍ය ප්‍රකාශක තනතුරේ සිටියත්, කිසිම අවස්ථාවක පොලිසිය පිළිබඳ තොරතුරක් මුද්‍රිත මාධ්‍යයට ලබාගන්නට නොහැකි, එහෙත් විද්යුත් මාධ්‍යවල මේකප් සහිතව පෙනීසිටීමට බොහෝ රුචි කරන අජිත් රෝහණ, නීතිඥවරයෙක්ද වෙයි. පොලිස් නිලධාරියකු වශයෙන්ද නීතිඥවරයකු වශයෙන්ද ඔහු දැනසිටිය යුතු මූලික දෙයක් නම්, පුද්ගලයකුගේ නරක චරිතය, මෙවැනි අවස්ථාවකදී කිසිම නීතිමය වැදගත්කමක් නැති දෙයක් බවය. එහෙත්, ඒ දැනුම ඔහුට වැදගත් නොවේ. ආණ්ඩුවේ කිලිටි වුවමනාවන් වෙනුවෙන් සේවය කිරීමම ඔහුගේ ජීවිතය බැවිනි. ඒ හරහා ඉදිරියේදී පොලිස්පතිධුරයට පත්වන්නට ඔහුට කැමැත්තක් තිබේ නම් අප පුදුම විය යුතු නැත.

රමුක්කන සිද්ධියේදීද මේ මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා හුරුපුරුදු අවිනීත ක්‍රියාවම කළේය. මියගිය පුද්ගලයාට අපරාධ නඩු දෙකක් තිබෙන බව කීවේය. එය කරුණුමය වශයෙන් සාවද්‍යය.
ඒ ගැන ප්‍රතිචාර දක්වන මියගිය ලක්‍ෂාන්ගේ බිරිඳ ප්‍රියංගිකා අපට කිව්වේ, ඉන් එක නඩුවක පළමුවැනි සාක්‍ෂිකරු හෙවත් අපරාධයට භාජනය වූ පුද්ගලයා මියගිය ලක්‍ෂාන් බවයි. එම නඩුව පවරා තිබුණේ ඔහුගේ හිසට පොල්ලකින් පහරදීමක් ගැනය. ඒ පොලු පහර නිසා, ලක්‍ෂාන්ගේ හිස්කබලට දැඩිලෙස හානි සිදුවූ බවත්, හිසෙහි එක පැත්තක ඇතුළට එබීමක් දිගටම තිබුණු බවත් කියන ඇය, පහරේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් මතකය අහිමිවීම, ගඳ සුවඳ නොදැනීම යනාදි රෝග ලක්‍ෂණ ඔහුට වරින්වර පහළ වන බවත් කීවාය. පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකයා තමන්ට වුමවනා විදියට විකෘති කළේ මියගිය පුද්ගලයා සිටි මේ අවාසනාවන්ත තත්වයයි. අනෙක් නඩුව, රඹුක්කන සිටි දේශපාලන බලයක් සහිත වැලි ව්‍යාපාරිකයකු වූ හර්ෂ නම් පුද්ගලයකුගේ මරණය සම්බන්ධ නඩුවකි. ලක්‍ෂාන් එහි විත්තිකරුවෙකි.

මේ නඩු දෙකේ අතීතය ලක්‍ෂාන්ගේ ඝාතනයට හේතුවන්නේ කෙසේදැයි පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශකවරයා තවමත් කියා නැත. ඒ කියන්නේ පොලිසිය ඒ අවස්ථාවේදී වෙඩි තිබ්බේ නඩු තිබුණු පුද්ගලයන් සොයාගෙන ඔවුන්ටද? එය එසේ නම්, මේ වෙඩි තැබීම චේතනාන්විතවම ලක්‍ෂාන් මැරීම සඳහාම කරන ලද්දකි. පැහැදිලිවම මිනිමැරුමකි.

මියගිය කුරුවිටගේ දොන් චමින්ද ලක්‍ෂාන්ගේ දේහය ගැන අධිකරණ වෛද්‍ය පරීක්‍ෂණය පැවැත්වූ කෑගල්ල දිස්ත්‍රික් මහ රෝහලේ අධිකරණ වෛද්‍ය නිලධාරී විශේෂඥ වෛද්‍ය එන්. ඒ. එස්. පී. විජේරත්න මරණයට හේතුවූ කරුණු තුනක් ගැන කෑගල්ල මහෙස්ත්‍රාත් අධිකරණයට වාර්තා කර තිබේ. පළමුවැන්න, ලේ ගැලීම නිසා සිදුවු කම්පනයයි දෙවැන්න, උදරයේ සහ ශ්‍රෝණි ප්‍රදේශයෙහි රුධිර වාහිනී, මාංශපේශි සහ අතුණු බහන්වලට සිදුවූ තුවාලයි. තුන්වැන්න, ගිනි අවියකින් පිටවුණු උණ්ඩයකි.

පෙර වැරදි කියා ලක්‍ෂාන්ගේ මිනීමරුම සාධාරණය කළ පොලිස් ප්‍රකාශකයා දැන් කියන්නේ කුමක්ද? මේ වන විට ලක්‍ෂාන්ගේ මරණය මිනීමැරුමක් ලෙස තීරණය කර ඇති අධිකරණය ඊට අණ දුන් සහ වෙඩි තැබූ අය අත්අඩංගුවට ගන්නා ලෙස නියෝග කර තිබේ. ඝාතනය වුණේ නඩු දෙකක් තිබෙන ‘අපරාධකරුවකු’ නිසා එලෙස අත්අඩංගුවට ගත් පොලිස් නිලධාරීන් අහිංසක යැයි පොලිස් ප්‍රකාශකයා දැන් කියන්නේද? ඔහු දැන් පෙනීසිටින්නේ කා වෙනුවෙන්ද? අධිකරණයේ නියමය ක්‍රියාත්මක කරන පොලිසිය වෙනුවෙන්ද? වෙඩි තැබූ පොලිසිය වෙනුවෙන්ද? තමන්ගේ රාජකාරි සීමාව ඉක්මවා, ඒ වාගේම තමන්ගේ වෘත්තීය ගරුත්වය පාවාදී වැඩ කිරීමට කැපවී සිටින නිලධාරීන්ට සිදුවන දේ, පොලිස් ප්‍රකාශක අජිත් රෝහණ දෙස බැලීමෙන් තේරුම් ගත හැකිය.

පොලිසිය වෙඩි තිබ්බේ ලක්‍ෂාන්ට විතරක් නොාවේ. තවත් 17 දෙනකු වෙඩි තැබීමෙන් බරපතළ තුවාල ලදහ. ඔවුන් අතර, පාසල නිමවී ගෙදර යන ගමන් මේ කලබලය බැලීමට පැමිණි පාසල් සිසුවෙක්ද වෙයි. මේ යන විදියට, යම් හෙයකින් ඒ දරුවාද අවාසනාවන්ත සිදුවීමකට මුහුණ දුන්නේ නම්, පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක ඒ දරුවාගේද පරණ අපරාධකාරී ඉතිහාසයක් සහ නඩු ගැන මාධ්‍ය ප්‍රකාශ කරනු නියතය.

පොලිසිය කළ අනෙක් දේ නම්, ඉන්ධන පිරවුම්හලේ ඉහළින් රඳවා තිබුණු සීසීටීවී කැමරා කඩා දැමීමය. එහි අරමුණ සිද්ධිය වැසැංගීමයි. ඒ ගැන අගතියට පත් පාර්ශ්වය වෙනුවෙන් පෙනීසිටි නීතිඥ මඬුල්ල කරුණු පෙන්වා දීමෙන් පසු, කෑගල්ල මහේස්ත්‍රාත්වරිය නියම කළේ එම පද්ධතියේ දෘඪාංග තැටිය රස පරීක්‍ෂක වෙත යවා එහි දර්ශන නැවත ලබාගන්නා ලෙසය.
දැන් අණදුන් සහ වෙඩි තැබූ පොලිස් නිලාධාරීන්ට තනිවම රිමාන්ඩ් බන්ධනාගාරයේ සිටීමට සිදුවී තිබේ. ඔවුන්ගේ පවුල්වලට, එක පැත්තකින් මහජන විරෝධයට ලක්වන්නට සිදුවී ඇතිවා නිසැකය. අනෙක් පැත්තෙන් තනිවම අධිකරණය වෙත යන්නට සිදුවී තිබේ. තමන් රාජකාරි කළ පොලිසිය, දැන් වැඩ කරන්නේ තමන්ටම විරුද්ධවය. කෑගල්ල මසේත්‍රාත් අධිකරණයේ නීතිඥවරුන් ඔවුන් වෙනුවෙන් පෙනීසිටින්නට අකමැති වුවහොත්, කොළඹින් හෝ වෙනත් ප්‍රදේශයකින් නීතිඥවරුන් ගෙන්වා ගැනීමට ඔවුන්ට සිදුවනු ඇත. ඒ ගාස්තු දරන්නට වෙන්නේද තමන්ටමය. පවතින තත්වය යටතේ ඔවුන් වෙනුවෙන් නීතිඥයන් සොයාගැනීමද පහසු දෙයක් නොවනු ඇත. නඩුව ඇදුණොත්, නීතිපතිවරයාද පෙනීසිටින්නේ පැමිණිල්ල වෙනුවෙන් මිස මේ පොලිස් නිලධාරීන් වෙනුවෙන් නොවේ. එවිට තමන් වෙනුවෙන් පෞද්ගලිකව නීතිඥවරුන් සොයාගැනීමටද ඔවුන්ගේ ගාස්තු ගෙවීමටද පෞද්ගලිකව සිදුවෙයි.

ලක්‍ෂාන්ගේ මරණය සම්බන්ධයෙන් මෙන්ම, තුවාල ලද අනෙක් පුද්ගලයන් වෙනුවෙන් ද, මූලික අයිතිවාසිකම් නඩු පැවරෙනු ඇත. ඒ සඳහා ස්වේඡචාවෙන් වැඩ කරන නීතිඥවරුන්ගේ අඩුවක් නැත. ශ්‍රී ලංකා නීතිඥ සංගමයද ලක්‍ෂාන් සහ තුවාල ලත් අනෙක් අය වෙනුවෙන් උපරිම නීති සහාය දෙනු ඇත. මූලික අයිතිවාසිකම් නඩුවලදී වගඋත්තරකරුවන් වෙන්නේ කීර්තිරත්න සහ මේ පොලිස් නිලධාරීන්ය. ඔවුන් වෙනුවෙන් නීතිපතිවරඑයා නිශ්චිතවම පෙනීසිටින්නේ නැත. ඒ සඳහාද නීතිඥවරුන් සොයාගැනීමට සිදුවන්නේ පෞද්ගලිකවය. මූලික අයිතිවාසිකම් කඩකර ඇතැයි ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීරණය කළහොත්, වන්දි ගෙවන්නට සිදුවන්නේද මේ අයට පෞද්ගලිකවය.

මේ විදියට බලන කල, දේශපාලන වුවමනාවකින් මෙහෙයැවුණු උසස් නිලධාරියකුගේ අමනොඥ අණදීමක් මත අහිංසක මිනිසුන්ට වෙඩි තැබූ පොලිස් නිලධාරීන්ගේ අනාගතය අතිශය අඳුරුය. එයම ඔවුන් කළ අපරාධයකට විපාක දීමකි.

මේ සිදුවීමෙන් සමස්ත පොලිස් නිලධාරීන් ඇතුළු රාජ්‍ය නිලධාරීන් තේරුම් ගත යුත්තේ නීතිය නිසි ලෙස ක්‍රියාත්මක වන විටෙක, දේශපාලන වුවමනාවෙන් හෝ වෙනත් හේතු මත තමන් කරන වැරදිවලට විපාක නිසැකවම ලැබෙන බවය. ඒවා විඳින්නට සිදුවන්නේ පොෟද්ගලිකව තමන්ටම බවය. ඒ මොහොතට තමන් එතෙක් සේවය කළ රාජ්‍යය, තමන්ටම එරෙහි ව සිටින බවය.

ඉහළ නිලධාරියකු අණක් දුන් විට, එය අනීතික සහ තමන්ගේ හෘදය සාක්‍ෂියට එරෙහි යැයි පෙනීයන්නේ නම්, එය පිළිනොපැද සිටීමට අයිතියක් නිලධාරීන්ට තිබේ. එය ලෝකය පිළිගත් මූලධර්මයක් බවටය පත්වුණේ දෙවැනි ලෝක යුද්ධයෙන් පසු, හිට්ලර්ගේ හමුදා ප්‍රධානීන්ට එරෙහිව ජර්මනියේ නියුරම්බර්ග් නුවර පැවැත්වුණු සුප්‍රකට යුද අපරාධ නඩු විභාගයේදීය. හිට්ලරගේ ලොකු පොඩි හමුදා නිලධාරීන් එහිදී තමන්ගේ නිදහසට කීවේ, තමන්ට ඉහළින් අණ ලැබුණු බවත්, එය ක්‍රියාත්මක කිරීමට නීතියෙන් තමන් බැඳී සිටින බවත්ය. එහෙත් ජාත්‍යන්තර යුද අපරාධ අධිකරණය ඒ විත්තිවාචකය පිළිනොගෙන, ඉහළින් අණක් ලැබුණත් එය අසාධාරණ නම් පිළිනොපැද ප්‍රතික්‍ෂෙප කළ යුතුව තිබුණු බව තීරණය කළේය. ලංකාවේදී ප්‍රේමවතී මනම්පේරි ඝගාතනය පිළිබඳ නඩු විභාගයේදීද අපේ අභියාචනාධිකරණය එම මූලධර්මය පිළිගෙන තිබේ.

නීතියෙන් නියම වී තිබිණි යැයි පෙන්වා අනීතික ලෙස මිනීමැරීමට සහ මිනිස් අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කිරීමට කිසිම රාජ්‍ය නිලධාරියකුට බලයක් නැත. ■