■ නිශානි සවින්දිකා රාජපක්ෂ
රට පුරා ගොවීන් යල කන්නය සඳහා සූදනම් විය යුතු කාලය උදා වී තිබේ. නමුත් තවමත් ගොවිබිම්වලින් ඇසෙන්නේ ගිය කන්නයේ වී ගොවිතැනෙන් අසරණ වූ ගොවීන්ගේ අඳෝනාත්මක රාවය පමණි. පසු ගිය කන්නය ගොවීන්ට මහත් පීඩාවක් ගෙන දුන්නකි. හිටි හැටියේම කෘෂි රසායනික පොහොර ගෙන්වීම නවතා දැමීම රාජපක්ෂ පාලනය ගත් අදූරදර්ශී තීරණයකි. මෙනිසා ගොවීන් කබලෙන් ලිපට වැටී හමාරය. රටේ අස්වැන්න 50%කින් අඩුවීම නිසා සහල් මිල ද අදහාගත නොහැකි මට්ටමට ඉහළ ගොස් තිබේ. යල කන්නය සදහා ද රසායනික පොහොර ගොවීන්ට ලබා නොදුන්නොත් සිදුවන්නේ ද මහ විපතකි. මිලෙන් වැඩි පොහොර හෝ කෘමිනාශක ගොවීන්ට ලබා ගත නොහැකි වී ඇත්තේ ද ඒවායේ පවතින හිඟකම නිසායි. සමස්ත වගා භූමිවලට අවශ්‍ය රසායනික පොහොර හෝ කෘමිනාශක ගෙන්වීමට රජය අපොහොසත් බව නම් පැහැදිලි ය.
යල කන්නයේ වී වගාව සදහා මේ වන විට රටේ ගොවි ජනතාවගේ සූදානම පිළිබඳව අදහස් දැක්වූ සමස්ත ලංකා ගොවි ජන සම්මේලනයේ ජාතික සංවිධායක නාමල් කරුණාරත්න:
“මේ ආණ්ඩුව බලයට පත්වන විට කිලෝ 50ක යූරියා පොහොර මිටියක් රුපියල් 1,500 යි. මේ වෙන කොට රුපියල් 40,000කට වැඩි මුදලක් වැය කරලා පොහොර ලබා ගනිමින් යල කන්නය වගා කිරීමට ගොවීන්ට සිදුව තිබෙනවා. පොහොර වෙනුවෙන් පාලන මිලක් තවමත් ක්‍රියාත්මක නැහැ. අතරමැදියන්ට අවශ්‍ය විදියට පොහොර මිල නියම කරනවා- කෘමිනාශක, වල්නාශක යන දේවල් බොහොම හිඟයි. ඊටත් වඩා මිලෙන් වැඩියි. කලින් නම් වී ගොවියන්ට පොහොර ලබා දුන්නේ නොමිලේ. මේ වෙනකොට කිසිම සහනයක් වී ගොවීන්ට ලැබෙන්නේ නැහැ. රුපියල් 40,000ට පොහොර අරන් රටේම කුඹුරු කරන්න පොහොර ලංකාවේ නැහැ. එහෙම කුඹුරු කරන එක ගොවියන්ට පාඩුයි.”
“වගා භූමි සැකසීම භාවිත කරන මහ ට්‍රැක්ටර් සහ අත් ට්‍රැක්ටර් සඳහා භාවිත කරන ඉන්ධන මිල වැඩි වීම නිසා ගොවීන් දැඩි අපහසුතාවකට පත්ව තිබෙනවා.’ මේ වන විට කුඹුරු අක්කර දෙකහමාරක වගා බිම් සැකසීම සදහා රුපියල් 60,000ක පමණ මුදලක් වැය බවයි නාමල් කරුණාරත්න මහතා පවසන්නේ. එමෙන්ම වගාවේ අස්වනු නෙළනා කාලය වන විට අස්වනු නෙළීමේ යන්ත්‍ර සඳහා ඉහළ මිලක් නියමවනු ඇති බවයි ඔහු වැඩි දුරටත් පැවසුවේ.
ගොවි සංවිධාන සහ ගොවි ජනතාව පවසන්නේ රසායනික පොහොර නොදෙනවා නම් යල කන්නය වගා කිරීම අසීරු බවයි. මහ කන්නය වගා කිරීමේදී ගොවීන් රසායනික පොහොර නොමැතිව අසරණ වූ නිසා යල කන්නයට අත පෙවීමට ගොවීන් අකමැති ය. පවතින ආණ්ඩුව බලයට පත් වූයේම පොහොර සහනාධාර ලබා දෙන බවට සිය මැතිවරණ ප්‍රතිපත්ති මාලාවේ සඳහන් කරමින් ය. නමුත් මේ වන තුරුද පොහොර සහනාධාර ගොවි ජනතාවට නම් ලැබී නැත. යල කන්නය සදහා ජලය ලබා දිය හැකි වුවත් ගොවීන් යල කන්නය සඳහා තවමත් සූදානමක් නැති බව නම් පෙනී යයි. නමුත් යල කන්නයේ වගා භූමි සැකසීම මැයි මස මුල් සති කිහිපයේ සිදු කළ යුතුය. නැතහොත් ගොවීන් තව දුරටත් අපහසුවට පත් වන අතර වගා බිම්වලට සිදු වන කෘමි හානි සහ වසංගතවලට මුහුණදීමට පවා සිදු වනු නොවනුමානය.
ගොවීන්ට අවශ්‍ය පොහොර සහ කෘෂි රසායන ද්‍රව්‍ය කලට වේලාවට නොලැබීම නිසා ගොවීන් මේ වන විට පත්ව ඇති අර්බුදය පිළිබඳව අදහස් දැක්වූ ජාතික ගොවි හඬ ව්‍යාපාරයේ ජාතික මණ්ඩල සභික ටෙරන්ස් ගාමිණී:
“රටේ ගොවිතැන් කිරීම නියමිත කාලයට සිදු කළ යුතු යි. රසායනික පොහොර සහ කෘෂි රසායනික ද්‍රව්‍ය ලැබෙනකල් බලාන හිටියොත් රටේ කාටත් කන්න නැතිවෙනවා. මහ කන්නයේ වගාකිරීම ආරම්භ කරද්දි හාල් කිලෝවක් තිබ්බෙ රුපියල් 100ට. අස්වැන්න නෙළන කාලය වන විට රුපියල් 200ක් වෙලා. තවම යල කන්නය පටන්ගත්තේ නැහැ. දැන් හාල් කිලෝවක් රුපියල් 240ක්. මේ කන්නයේ අස්වැන්න නෙළන්නෙ අගෝස්තු මාසයේ දී- ඒ වෙනකොට හාල් කිලෝ එක රුපියල් 500කටවත් ගන්න වෙයි. ඒ නිසා පොහොර නෑ කියල වගා නොකර ඉඳලා බෑ. අඩුම තරමෙ සුළු ගොවියන් වත් වගා කිරීම ආරම්භ කළ යුතුයි.”
රටේ කෘෂිකර්මාන්තය බිඳවැටීම තුළින් දරුණු ආර්ථික ආහාර හිඟයක් නිර්මාණය වනු ඇත. රසායනික පොහොර නොමැතිව ගිය කන්නයේ ලබාගත්තේ මුළු අස්වැන්නෙන් අඩකටත් අඩු ප්‍රමාණයකි. ඒවායේ ප්‍රතිඵල අපි වර්තමානයේ භුක්ති විඳිමින් සිටිමු. පොහොර නැත්නම් වතුරත් එපා කියූ ගොවීන් මහ කන්නය වගා කිරීමට කුඹුරට බැස්සේ පොහොර දෙන බවට ආණ්ඩුව පොරොන්දු වූ නිසාය. නමුත් මහ කන්නය ඉබාගාතයේ යන්නට හරිමින් පාලකයන් උඩ බලාගෙන සිටියේ බත් නොකන්නන් ලෙසිනි. යල කන්නය වගා කිරීම ගොවීන් අතහැර තිබෙන්නේ ඔවුන් පසුගිය කන්නයේදී පොහොර නැතිව දැඩි අපහසුතාවට පත් වූ නිසාය-
ටෙරන්ස් ගාමිණී මහතා වැඩි දුරටත් අදහස් දැක්වූයේ මෙලෙසිනි.
“මැයි පළවෙනිදාට යෙදුණු කම්කරු දිනයේ දී ගොවීන් සංවිධානය කළ පෙළපාළියේ ප්‍රධාන සටන් පාඨය වූයේ “පොහොර දියව්, පොහොර දියව්, වල් නාශක අපටදියව්” යන්නයි. රටට අවශ්‍ය රසායනික පොහොර හදිසියේ ගෙන්වීමට හෝ කෘමිනාශක ගෙන්වීමට තරම් ඩොලර් වත්කමක් ලංකාවට දැන් නැහැ. රසායනික පොහොර නොමැතිව හෝ ගොවියන් වගා කිරීම ආරම්භ කළ යුතුයි. නැතහොත් කබලෙන් ළිපට වැටෙන්නේද කුඩා පරිමාණයේ ගොවීන්මයි. එනිසා ගොවිතැන නතර කිරීම, පවතින අර්බුදයට විසඳුම නොවෙයි. කාබනික පොහොර භාවිතයෙන් කරන වගාවන් රසායනික පොහොර යොදා කරන වගාවට වඩා අස්වැන්න අඩුවිය හැකියි. නමුත් වගා නොකර අතහැර දමනවාට වඩා අඩු අස්වැන්නක් ලබාගැනීමට හෝ වගා කළ යුතුයි. නැතහොත් මේ කන්නය අවසානය වන විට ආහාර හිඟයක් ඇතිවනු නිසැකයි. මෙම මොහොතේ ආණ්ඩුවට පළිහක් සේ සිටීමෙන් ගොවීන්ට සිදුවන්නේ මහත් පාඩුවක්-”
ආණ්ඩුවේ අලුත්ම රැවටිල්ල වන්නේ ගොවීන්ට අවශ්‍ය පොහොර කලවමේ ලබා දෙන බව පැවසීමයි. ඒ 50%ක් රසායනික පොහොරත් ඉතිරි 50% කාබනික පොහොරත් ලෙසින් ය. යල කන්නයට අවශ්‍ය පොහොර හිඟකම සහ කලවම් පොහොර ගොවියාට ලබාදීමෙන් කෘෂිකර්මාන්තයට බලපාන ආකරය පිළිබඳව මහාචාර්ය බුද්ධි මාරඹේ දැක්වූ අදහස මෙසේ ය.
“සෑම ජීවියෙකුටම හොඳ පෝෂණයක් අවශ්‍යයි. ගසක් කියන්නෙත් ජීවියෙක්. සිංහරාජ වනාන්තරයේ ශාකවලට අවශ්‍ය පෝෂක කොටස් ඒ තුළම නිෂ්පාදනය කරගන්නවා. ඒක චක්‍රීය ක්‍රියාවලියක්. නමුත් වී ගොවිතැනේදී අස්වැන්න නෙළාගත් පසුව පසට දිරා යාමට අවශ්‍ය කොටස් වගා භූමිවලින් ඉවත් කරනවා. ඒ නිසා ගොවි බිම්වල පස නිසරු වෙලා තියෙන්නේ. යල සහ මහ කන්නයේදී හෙක්ටයාරයකින් නයිට්‍රජන් 100%-105% ත් අතර ප්‍රමාණයක් වගා භූමියෙන් ඉවත් වෙනවා. ඒ ඉවත්වන පොහොර නැවත වගා කිරීමේදී ගොවි බිම්වලට ලබා දිය යුතුයි. ඒ නිසා කෘෂිකර්ම පර්යේෂණ ආයතනය හෙක්ටයාරයකට යූරියා කිලෝ 225ක් අවස්ථා කිහිපයකදී ලබා දිය යුතු බව නිර්දේශ කරලා තියෙනවා.
යල කන්නයට 35%ක් සහ මහ කන්නයට 65%ක් ලෙසින් වී ගොවිතැන රටේ සිදු කරනවා. පසුගිය යල කන්නය අතර මැද දී රසායනික පොහොර ගෙන්වන එක නතර කළා. කලින් ගෙනාව පොහොර තිබුණ නිසා යල කන්නය යාන්තමට ගොවීන් ගැටගහගත්තා. නමුත් මහ කන්නයට අවශ්‍ය පොහොර ගොවීන්ට තිබුණේ නැහැ. යල කන්නයේදී ඇතැම් පිරිසක් පොහොර යම් ප්‍රමාණයක් අරන් තියාගත්තා. කෙසේ නමුත් මහ කන්නය අසාර්ථක වුණා. පසු ගිය කාලයේ දියර පොහොර ගැන නිතරම කතා කළා. නමුත් වී ගොවිතැනේදී දියර පොහොර වඩාත් සාර්ථක ක්‍රමයක් ලෙස දකින්න බැහැ. මොකද වී ශාකය කියන්නෙ මූල පද්ධතිය හරහා ගසට පෝෂණය ලබාගන්නා ශාකයක්. පත්‍රවලින් ගසට පොහොර ලබාගන්නේ ඉතාම සීමිත ප්‍රමාණයක්. පසු ගිය කාලයේ දියර පොහොර ගැන නිතරම කතා කළා. නමුත් වී ගොවිතැනේදී දියර පොහොර වඩාත් සාර්ථක ක්‍රමයක් ලෙස දකින්න බැහැ. මොකද වී ශාකය කියන්නෙ මූල පද්ධතිය හරහා ගසට පෝෂණය ලබාගන්නා ශාකයක්. ගොයම් ගසේ පත්‍රවලින් ගසට පොහොර ලබාගන්නේ ඉතාම සීමිත ප්‍රමාණයක්.
ලෝකයේ යූරියා පොහොර නිෂ්පාදනය කරන දෙවැනි රට ඉන්දියාව. පසුගිය දිනවල ඉන්දියාවෙන් ලැබෙන ණය ආධාර ගැන කතා කළත් එහි කෘෂිකාර්මික යෙදවුම්වලට ණය දීලා නැහැ. නමුත් ඉන්දියාවෙන් 50%ක් වත් පොහොර ගෙන්වීම සිදු කළ යුතුයි. නැතිනම් මේ කන්නය වගා කිරීම සඳහා පොහොර සහ වතුර යන දෙකම වී ගොවීන්ට අහිමි වනවා.
දැන් ආණ්ඩුව තීරණය කරලා තියෙනවා රසායනික පොහොර සහ කාබනික පොහොර 50%ක් ලෙස ගොවීන්ට ලබාදෙන්න. මුකුත්ම නැතුව වගා කරනවාට වඩා 50ට 50 කියන්නෙ හොඳ සංකල්පයක්.”■
