ලංකාව දැනට පත්ව ඇති තියුණු අර්බුදය වැනි තත්ත්වයකට මුහුණ දෙන ඕනෑම රටක, රාජ්‍යය, සමාජය, පාලක පන්තිය, ජනතාව යන විවිධ අංශවල තිබෙන සාමාන්‍යයෙන් දකින්නට නොලැබෙන අංග ලක්ෂණද අනාවරණය වෙයි. මෙම අර්බුදය අප රටේ රාජ්‍යය ගැන හෙළිකරන්නේ කුමක්ද යන්න විමසා බැලීමට තරම් වටිනා කරුණකි. පිළිතුර නම් මේ දිනවල අපගේ රාජ්‍යය පුරවැසියන් සම්බන්ධයෙන් දක්වන කුරිරු ආකල්පය නැවත නැවතත් අනාවරණය වන බවයි. රාජ්‍යයේත්, පාලකයන්ගේත්, නිලධරතන්ත්‍රයේත් කුරිරුකම් එළියට එන බවයි.
රාජ්‍යය යනු නිසර්ගයෙන්ම කුරිරුභාවයට හැකියාව දක්වන සහ කුරිරුභාවයේ ඒකාධිකාරය තමන්ට හිමි යැයි විශ්වාස කරන ආයතනයකි. රාජ්‍යයේ කුරිරුභාවයේ ශක්‍යතාව ජනතාවගෙන් වසන් කිරීමට පාලකයෝ සාමාන්‍යයෙන් ඉදිරිපත් වෙති. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යනු පාලක පන්තීන්ට ඒ සඳහා ඇති වැදගත් මාධ්‍යයකි. “ජනතාව රැක බලා ගැනීම” තම වගකීමක් ලෙස සැලකීම, නූතන රාජ්‍යයේ ගති ලක්ෂණයකි. එය සුභසාධනවාදය සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යන දෙක වෙතින්ම පෝෂණය කර ඇති රාජ්‍ය ගතිලක්ෂණයකි. කුරිරුකම වසා ගැනීමේද මාධ්‍යයකි.
එහෙත් ‘ජනතාව රැක බලා ගැනීමේ කාර්යය’ රාජ්‍යයට අමතක වන, රාජ්‍යය විසින් අමතක කරනු ලබන අවස්ථාද තිබේ. එම අමතක කිරීම වනාහී රාජ්‍යයත්, පාලක පන්තියත්, නිලධරතන්ත්‍රයත් එකට සිදු කරන දෙයකි. දැනට ලංකාවේ සිදුවෙමින් තිබෙන්නේ රාජ්‍යය, පාලක පන්තිය සහ නිලධාරි පන්තිය යන පාර්ශ්ව තුනම මහජනතාවට ක්‍රෑර ලෙස සැලකීමයි. රාජ්‍යයේ ප්‍රචණ්ඩත්වය තිබෙන්නේ අවි ආයුධවලින් සිදුකරන දේවල්වල පමණක්ම නොවේ. අවි රහිතව කරන දේවලද කුරිරුබවේ අඩුවක් නැත. මේ දිනවල විදුලිය කැපීම, රුපියලේ අගය අසීමිත ලෙස පහළට වැටෙන්නට දී බලා සිටීම, ගෑස්, ඩීසල් සහ පෙට්‍රල් හිඟය නැවැත්වීමට අසමත්වීම සහ නොනවතින බඩු මිල ඉහළයෑම යන මේවායින්, ප්‍රදර්ශනය වන්නේ රාජ්‍යයත් පාලක පන්තියත් සතු පරපීඩක තෘප්තියක් ලැබීමේ කුරිරු ගති ලක්ෂණයයි.
දිනෙන් දින උග්‍රවන විදුලිය කැපීම යන කරුණ, අප රටේ අතිබහුතරය අත්විඳින රාජ්‍ය ක්‍රෑරත්වයේ අලුත්ම නිදසුනයි. කොළඹ නගරය, කොළඹ නගරයෙන් පිටත ජනාධිපතිවරයාගේ පුද්ගලික නිවස තිබෙන මිරිහාන, ඇමතිවරුන්ගේ හා හමුදා ප්‍රධානීන්ගේ පුද්ගලික නිවාස පිහිටා තිබෙන පාරවල් යන ස්ථාන කිහිපයක් හැර රටේ සෑම තැනකම වසන පුරවැසියන් මේ දිනවල විඳින දුක ගැන ඇත්තටම කාට කියන්නද? ජනාධිපතිට, අගමැතිට, මුදල් ඇමතිට, විදුලිය භාර ඇමතිට ඒ ගැන පැමිණිලි කර වැඩක් නැතිවා පමණක් නොව, පුරවැසියන්ගේ දුක ගැන කිසිදු සංවේදීතාවක් ද ඒ කාටවත් නැත. අන් පුරවැසියන් මෙන් දවසකට පැය අටක් දහයක් පමණ විදුලිය කැපීමට ලක් නොවන ඔවුන්ට, මේ දිනවල දවල්ටත් රෑටත් ඇති ගිනි රස්නයෙන් පීඩා විඳින කුඩා දරුවන්, මහලු සහ වැඩිහිටි ජනයා, රෝගී ජනයා මෙන්ම නිරෝගී අය පවා දිනපතා, දවල් සහ රෑ විඳින හිරිහැරය සහ දුක ගැන කනගාටුවක් නොදැනෙන පාලකයන් සහිත රාජ්‍යයක් කුරිරු රාජ්‍යයක් නොවන්නේ නම් කුමක්ද?
අවසානයක් පෙනෙන්නට නැති විදුලිය කැපීම නිසා පුරවැසියන් පත්වන්නේ ශාරීරික පීඩනයට පමණක් නොවේ. මානසික පීඩනයකටද, මහත් ආතතියකටද ඔවුහු පත්වෙති. මේ දිනවල ලංකාවේ, කොළඹ නගර සීමාව හා මිරිහාන ආදි ප්‍රදේශ කිහිපයක හැර මුළු රටේ ජනතාවගෙන් බහුතරය උදේට නැඟිටින්නේ ‘තවත් සුබ දවසක් උදාවී ඇත’ යන හැඟීමෙන් නොවේ. තමන්ට තවත් කාලකණ්ණි දවසක් ලබාදී ඇති පාලකයන් ගැන කෝපයෙනි. පැය කීයක් අදත් විදුලිය කපාවිද? විදුලිය කැපීම කීයට පටන් ගෙන කීයට අවසන් වේවිද? යනාදි අවිනිශ්චිත හැඟීම් සහිත ආතතියකින් ආරම්භ කරන දවස කිසිසේත් ඵලදායී එකක්ද නොවේ. එදිනෙදා ජීවිතයේ කාර්යයන් බොහොමයකට විදුලිය මත යැපීම ග්‍රාමීය සමාජය තුළද පැතිරී ඇති කාලයක, ලංකාවේ පුරවැසියන්ගෙන් අතිබහුතරයට මෙම කාලකණ්ණි ඉරණම ලබා දුන් පාලකයන් කරන්නේ තම දුෂ්ට පාලනය පිළිබඳව මහජනතාවගෙන් සමාව අයදිනවා වෙනුවට මහජනතාව මායා කතා මගින් රැවටීමයි.
කෑම පිසීමට අවශ්‍ය ගෑස්ද, ඊට අමතරව භූමිතෙල්, ඩීසල්, පෙට්‍රල් සොයමින් අසාර්ථක ප්‍රයත්න දරමින් වෙහෙසුණු තවත් පුරවැසි කොටස් පත්වූ ඉරණමද රාජ්‍යයේද එහි පාලක පන්තියේද කුරිරු ක්‍රියාවල අවසානයක් නොදකින වින්දිතයෝ වෙති. මෙම වින්දිත ජනයා දැන් මුහුණ දෙන්නේ දිනපතා ඉහළ යන ජීවන වියදමේ අභියෝගයටයි. ආහාර සහ අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩවල මිල ඉහළ යද්දී, පාලක පන්තියේ ඉහළ කොටස් හැසිරෙන්නේ ඒ පිළිබඳව කිසිදු වගකීමක් තමන්ට නැත යන හැඟීමද ප්‍රදර්ශනය කරමිනි.
මේ සියල්ලේ ප්‍රතිඵලය වී තිබෙන්නේ, ලංකාවේ පුරවැසියන්ගෙන් අති බහුතරය, හෙට දවස ගැන පවා බලාපොරොත්තුවක් නැති, අපේක්ෂාභංගත්වයටත්, කෝපයටත්, කලකිරීමටත්, දෛනික ආතතියටත් භාජනය වන මනුෂ්‍ය පිරිසක් බවට ඇද වැටීමයි. එම තත්ත්වයෙන් ගොඩ ඒමට මහජනතාවට ඇති එකම මග තමන්ගේ පුරවැසිභාවයේ ගරුත්වය ආරක්ෂා කර ගැනීමට ඇති එකම මග වන විරෝධතා දේශපාලන ක්‍රියාවල යෙදීමයි. බොහෝ පුරවැසියෝ පසුගිය කාලයේ විරෝධතා ක්‍රියාවල යෙදුණහ. එම ක්‍රියා ඉදිරියට ගෙනයෑම සහ සාමූහික පුරවැසි ක්‍රියාකාරීත්වය සඳහා පිවිසීම, තමන්ගේ ආත්ම ගරුත්වය රැක ගැනීමට, අප රටේ පුරවැසියන්ට ඉතිරි වී තිබෙන විකල්පයයි.
“සර්ව පාක්ෂික” සමුළුව
ගිය සතියේ ජනාධිපතිවරයාගේ සහභාගිත්වයෙන් පැවැත්වුණ ‘සර්ව පාක්ෂික’- එය ඇත්තටම ‘අසර්ව පාක්ෂික’ සාකච්ඡාවකි- සමුළුව ගැන රටේ ජනයා තුළ ඇතිවී තිබෙන්නේ උපහාසාත්මක ප්‍රතිචාරයකි. රටේ දැනට තිබෙන උග්‍ර අර්බුදයට ඍජුවම වගකිවයුතු සහ වගඋත්තරකාර පිරිස එකතු වී පැවැත්වූ එම රැස්වීමේ ව්‍යාජත්වය ගැන මහජනතාවට අමුතුවෙන් පැහැදිලි කළ යුතු නැත. එය හරියට මංකොල්ලකාර කණ්ඩායම් එකිනෙකාට ස්තුති කර ගැනීමට පවත්වන දිවා භෝජන සංග්‍රහයක් වැන්න.
මේ අතර, එම සමුළුවේ අතුරු කතාවක් ගැන තරමක් ජනමාධ්‍ය අවධානය යොමුවී තිබේ. එනම් උතුරු-නැගෙනහිර ප්‍රශ්න විසඳීමේ ‘නව ආරම්භයක්’ ගැනීමට ජනාධිපතිවරයා සහ ද්‍රවිඩ ජාතික සන්ධානය සාකච්ඡා ආරම්භ කිරීමයි. ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ අත්අඩංගුවට ගෙන ඇති ද්‍රවිඩ සිරකරුවන් නිදහස් කිරීමට පියවර ගැනීම, උතුරු-නැගෙනහිර ඉඩම් ප්‍රශ්නය විසඳීමට පියවර ගැනීම, උතුරු-නැගෙනහිරට බලය විමධ්‍යගත කිරීම ගැන සාකච්ඡා කිරීම සහ දෙමළ ඩයස්පෝරාවගේ අයෝජන පදනම් කරගෙන උතුරු-නැගෙනහිර සංවර්ධන අරමුදලක් යන කරුණු හතර ඉදිරි සාකච්ඡාවල තේමාවනු ඇත.
ජනාධිපතිවරයාගේ පැත්තෙන් බලන විට දෙමළ ජාතික සන්ධානය සමග ඉහත කරුණු මත සාකච්ඡා මාලාවකට එළඹීම සාමාන්‍ය සිදුවීමක් නොවේ. දෙමළ ප්‍රශ්නයට දේශපාලන විසඳුමක් පිළිබඳ අදහසට ඉතා මෑතක් වනතුරු තදින් විරුද්ධව සිටි ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ දැන් පෙන්වන නම්‍යශීලීභාවයේ අර්ථය කුමක්ද? එය දියේ ගිලෙන මිනිසා ලී කොටයක හෝ එල්ලී ගොඩට පිහිනීමට තැත් කිරීම වැනි ක්‍රියාවකි යන්න ඒ ගැන එල්ල විය හැකි පළමු ප්‍රතිචාරයයි. හැම පැත්තෙන්ම අසාර්ථකවීම්ද, පසුබෑම්ද මැද්දේ සිටින ජනාධිපතිවරයා තමන්ටද දේශපාලන ජයග්‍රහණයක් සොයමින් සිටින දෙමළ ජාතික සන්ධානයේ පිහිට පැතීම සිදුවන දෙයෙහි දෙවැනි අර්ථය යැයිද කෙනෙකුට කිව හැකිය. ඇත්ත වශයෙන්ම, ද්‍රවිඩ ජාතික සන්ධානයට සහ රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවට බැරෑරුම් දේශපාලන පියවරක් හවුලේ ඉදිරියේ තබන්නට හැකියාව තිබේද?
ලංකාවේ වේගයෙන් තියුණු වන මහා අර්බුදය පිළිබඳ පසුබිම තුළ රාජපක්ෂ-සම්බන්දන් ගිවිසුමක් දක්වා දිවෙන සාකච්ඡා ක්‍රියාවලියක් ආණ්ඩුව සහ දෙමළ ජාතික සන්ධානය අතර සිදුවේ යැයි අනුමාන කිරීම තරමක් දුෂ්කරය. තම අලුත් න්‍යාය පත්‍රයට රාජපක්ෂ පවුලේ අනෙක් සාමාජිකයන්ද, හමුදා නායකත්වයද සිංහල-බෞද්ධ ජාතිවාදී බලවේගද එකතු කරගැනීමට ජනාධිපතිවරයාට හැකිවනු ඇත්ද, නැද්ද යන්න මෙහිදී වැදගත් වන කරුණකි. රාජපක්ෂ පවුලේ සහෝදරයන් අතර ඇති බල දේශපාලනයේ නව ගතිකත්වයන්ද මෙහිදී වැදගත් සාධකයක් වනු ඇත. පසුගිය කාලයේ රටේ පැතිරුණු අදහසක් නම්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපති ධුරයෙන් ඉවත් කොට, ජනාධිපතිවීමේ යටි අරමුණක් මුදල් ඇමති බැසිල් රාජපක්ෂ සතුව ඇත යන්නයි. ‘රජ වාසල’ තොරතුරු නොලැබෙන පුරවැසියන්ට මේ පිළිබඳව පැහැදිලි අදහසක් සකසා ගැනීම දුෂ්කරය. දෙමළ ජාතික සන්ධානය සමග සාකච්ඡා ඇරඹීමෙන් තමන්ගේ දේශපාලන තත්ත්වය ශක්තිමත් කර ගැනීමට ජනාධිපතිවරයා අනපේක්ෂිතව තීරණය කළේ මේ හේතුව නිසා යැයිද කෙනෙකුට අනුමාන කළ හැකිය.
කෙසේ වුවත්, රාජපක්ෂ-සම්බන්දන් ගිවිසුමක් සඳහා රාජපක්ෂ-සුමන්දිරන් සාකච්ඡා මාලාවක් ඇරඹීමට හොඳටම ඉඩ තිබේ. ඒ සඳහා ඇමෙරිකානු ආණ්ඩුවේ සහායත්, තල්ලුවත් ලැබෙනු ඇත. එහෙත් දෙමළ ජාතික සන්ධානය කළ යුතු එක් දෙයක් තිබේ. එනම් ඉතිහාසය අමතක නොකිරීමයි. දෙමළ ජනයාට අමතක නැති පාඩමක් වන්නේ, සිංහල දේශපාලන නායකයන්, තමන්ට සාකච්ඡාවලින් දේශපාලන අවාසියක් ලැබෙන බව දුටු වහාම, සාකච්ඡා ක්‍රියාවලියෙන් ඉවත්වීමයි. නැතහොත් සාකච්ඡා බිඳ වැටීමට ඉඩ සැලසීමයි. මෙම කලාව පසුව එල්ටීටීඊ නායකයෝද මැනවින් ප්‍රගුණ කළහ. දෙමළ ජාතික සන්ධානයේ නායකත්වය පරෙස්සම් විය යුතු කරුණක් මෙතැන තිබේ. එය නම් සාකච්ඡා අසාර්ථක වුවහොත් තමන් මත වරද පටවනු ලැබීමට ඉඩ නොතැබීමයි.
අවුලෙන් අවුලට යෑම
ඊයේ විදුලිය කැපීම පැය අටක්ම සිදුවිය. අද එය පැය දහය දක්වා දික්විය. ආරංචි හැටියට හෙට පැය 13ක්ම විදුලිය කැපෙනු ඇත. මෙම ප්‍රවණතාව නවතින්නේ නැත්නම් දවසකට පැය 24ක්ම විදුලිය කැපීමේ යථාර්ථයට මුහුණදීමටද අප රටේ ජනතාවගේ අති බහුතරයට සිදුවනු ඇත.
විදුලි අර්බුදය, අප රටේ ආර්ථික, මූල්‍ය සහ ආණ්ඩුකරණ අර්බුදයේ නිර්මාණයක් විය. දැන් සිදුවන්නේ නිර්මාණය නිර්මාපකයකු වීමයි. එනම් විදුලිය අර්බුදය විසින් ආර්ථික, සමාජ සහ දේශපාලන අර්බුදය තමන්ට තියුණු කරනු ලැබීමයි.
“ලංකාව දැන් පත්වී තිබෙන්නේ අරාජික තත්ත්වයකටය”යි සමහර දෙනා කියූ දේ බැරෑරුම් ලෙස මෙතෙක් ගණන් නොගත් අයටද, එම විග්‍රහය ගැන ගැඹුරින් සිතා බැලීමට දැන් සිදුවෙමින් පවතී. විදුලිය අර්බුදය සම්පූර්ණයෙන්ම ආණ්ඩුවේ පාලනයෙන් ගිලිහී ගොස් ඇත යන කරුණ දැන් පැහැදිලිය. දැන් පැන නැඟී තිබෙන්නේ විදුලිය අර්බුදය විසින් ආණ්ඩුවද පාලනය කරනු ලැබීමයි. “ලංකාව අරාජක වෙලා” යන අදහසෙහි සැබෑ අර්ථය වී තිබෙන්නේ එයයි.
මෙහි අවසාන දේශපාලන ප්‍රතිඵලය කුමක් වනු ඇත්ද? එය පිළිතුරක් සිතීමට නොහැකි තරම් සංකීර්ණ ප්‍රශ්නයකි. එයට හේතුව ලංකාවේ රාජ්‍යය පෙර නොවූ විරූ, කල් පවත්නා සහ දිග්ගැස්සුණු, එමෙන්ම පහසු විසඳුමක් නැති අර්බුද ගණනාවකට හිරවී සිටීමයි. ඊනියා සර්ව පාක්ෂික සමුළුව එයට කිසිසේත්ම විසඳුමක් නොවේ. එය හරියටම මේ අර්බුද සියල්ලෙහිම වගඋත්තරකරුවන්ගේ දිවා භෝජන සංග්‍රහයකට වැඩි යමක් නොවීමයි.
මේ පසුබිම තුළ ලංකාව ‘අසමත් රාජ්‍යයක්’ යන කීර්තිනාමයද විවාද රහිතවම හිමි කර ගනු ඇත. ලංකාව යනු ලෝකයේ අන් කිසිදු රටක් විසින් අනුගමනය නොකළ යුතු වන මොඩලයක් බවටද වේගයෙන් පත්වෙමින් තිබේ. මෙවැනි තත්ත්වයක් තුළ දිගටම ආණ්ඩු බලයේ සිටීමට රාජපක්ෂ පවුලේ සාමාජිකයන්ට ඇති දිරිගැන්වීම් කුමන ඒවා විය හැකිද? මෙය රාජපක්ෂ පවුලේ සාමාජිකයන් ළඟින් ඇසුරු කරන අයගෙන් ඇසිය යුතු ප්‍රශ්නයකි. රාජපක්ෂලාට බලයේ සිටීමට නොහැකි නම්, ආණ්ඩු බලය ලබාගැනීමට ඇත්තටම අවශ්‍ය වනු ඇත්තේ කාටද? සජබෙට? ජවිපෙට? ශ්‍රීලනිපයට? එජාපයට? ඒ සියලුදෙනාම පිළිතුරු අපේක්ෂා කරන ප්‍රශ්නය වනු ඇත්තේ, “ආණ්ඩු බලය අරගෙන මොනවා කරන්නද?” යන්නයි. ඇත්තටම කළ හැකි දේවල් නම් ඒ තරම්ම නැත. විරුද්ධ පක්ෂ ඉදිරියේ තිබෙන ප්‍රහේලිකාත්මක ප්‍රශ්නය නම් ආණ්ඩු බලය ලබා නොගෙන ඉඳීම යහපත් වන තරමට රටේ අර්බුදවලට විසඳුම් සෙවීම පහසු නැත යන්නයි.
පුරවැසියන්ට කරන්නට තිබෙන්නේ දැනට මුළු රටම විනාශයට ඇද දැමීමට වගකිවයුතු දේශපාලන පන්තියට සහ නිලධාරී පන්තියට දඬුවම් කිරීමයි. රාජ්‍යයේ කුරිරුකම් සහ හදවතක් නැති ආණ්ඩුකරණ ක්‍රියාවලිය නැවැත්විය හැකි නව පාලක පිරිසක් නිර්මාණය කරගැනීමයි. ලංකාවේ තවමත් ඉතිරි වී තිබෙන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය තුළ ඒ සඳහා ඇති ඉඩ තුළින් ක්‍රියාත්මකවීමයි. ■
