සුදු වෑන් නැවතත්!
සමාජ ක්‍රියාකාරීන් දෙදෙනෙකු
සුදු වෑන්වලින් පැහැරගැනීමට තැත්කරයි

■ අමන්දිකා කුරේ

විවිධ සමාජ ක්‍රියාකාරී පුද්ගලයන් එක්වරම සුදු වෑන්වලින් පැමිණ පැහැරගෙන ගොස් අත්අඩංගුවට ගැනීම වැනි දේ මීට වසර කිහිපයකට පෙර ඉතාම සුලභ මාතෘකා බවට පත්ව තිබූ බව සිහිපත් කළ යුතු කරුණකි. ප්‍රජතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් තුළ යමෙකු වරදක් සිදු කර ඇති නම් ඒවා විනිශ්චය කර දඬුවම් ලබා දීම හෝ ඔහුව නිදොස් කොට නිදහස් කිරීමට අවස්ථාව ඇති ස්වාධීන නීති ක්‍රියාත්මක කරවන හා නීති විනිශ්චය කරන ක්‍රියා පටිපාටියක් තිබිය යුතු ය. එමෙන් ම අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට හා සිතීමේ අයිතිය තිබිය යුතුය. ඒවා මූලික මිනිස් අයිතිවාසිකම් ය. නමුත් පුද්ගලයෙකුට තමන්ගේ සිතීමේ නිදහස සහ භාෂණයේ නිදහස නිසා සිරගත වන්නට, අසාධාරණ ලෙස අත්අඩංගුවට පත් වන්නට, පැහැරගෙන යාමට හෝ ජීවිතයෙන් වන්දි ගෙවීමට සිදුවන්නේ නම් එම සමාජය තුළ කිසිදු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් නොමැත.
වර්තමාන අගමැතිවරයා ජනාධිපතිවරයා වශයෙන් කටයුතු කළ සමයේ මෙවනි සිදුවීම් ඉතා සුලභ විය. එය එම ආණ්ඩු බලය අහිමි වීමට ද හේතුවක් බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත. වර්තමාන අණ්ඩුවේ අගමැතිවරයා වශයෙන් කටයුතු කරන්නේ එම අඳුරු යුගයේ ජනාධිපතිවරයාව සිටි මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාය. ඒ අඳුරු යුගයේ ආරක්ෂක ලේකම් වර්තමාන ජනාධිපතිවරයා ය. එවැනි තත්වයක් තිබිය දී නැවත වතාවක් සුදු වෑන්වලින් පැමිණ විවිධ සමාජ කියාකාරී පුද්ගලයන් පැහැරගෙන යාමට උත්සාහ කිරීම් දෙකක් ගැන පසුගිය මසක පමණ කාලය තුළ අසන්නට ලැබුණි. එම අවස්ථා දෙකේදීම ඔවුන් පැහැරගෙන යාමට පෙර පැහැරගැනීමට තැත්කරන බවට හෙළි වූ නිසා එම පුද්ගලයන් දෙදෙනාටම කරදරයක් සිදුනොවුණේයැයි තමන් සිතන බවට ඔවුහු කීහ.

ආසන්න ම සිදුවීම වාර්තා වූයේ පෙබරවාරි මස 17 වන දිනයි.

ඒ අම්පාර පෙරියනීලවනෙයි ප්‍රදේශයේ දීය. එම පැහැරගැනීමට ලක්වන්නට ගිය තරුණයා ඉලංගෙයි තමිල් අරසු පක්ෂයේ තරුණ සංගමයේ සම ලේකම්වරයා වන අරුල්ඥානමූර්ති නිතන්ශන් නැමැති තරුණයෙකි. ඔහු එදින සවස 6.45ට පමණ මොටර් බයිසිකලයකින් පැමිණෙමින් සිටිය දී මෙම සිදුවීමට මුහුණ පා තිබුණි.

එම සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් ඔහිගේ අත්දැකීම මෙලෙස පැවසුවේ ය.

‘එදා මම පාරට එන විට සුදු පැහැති වෑන් එකක් නවත්වලා තිබුණා. ඒ වෑන් එක මගේ ළඟට ඇවිත් කිව්වා අපි ඔයාව අරගන්න ආවේ කියලා. ඉන්පසුව වෑන් එකේ ඉඳපු අය බහින්න කලින් මම ඒ රථයේ ඡායාරූප කිහිපයක් ගත්තා. ඉන්පසුව වෑන් එකේ පැමිණි පුද්ගලයෙක් දුවගෙන ඇවිත් මගේ කොලර් එකෙන් ඇදලා ෆෝන් එක උදුරන්න උත්සාහ කළා. ඊට පස්සේ ඒ පුද්ගලයා වෑන් එකේ වෙනත් කෙනෙක්ට කිව්වා මට ගහන්න කියලා. එවිට ඔහු ෆෝන් එක උදුරාගන්නම් කිව්වා. නමුත් අවට සිටි පිරිස එතනට රැස් වුණු නිසා ඔවුන් එතැනින් වහාම යන්න ගියා. පැනලා ගියා වගේ.

පසුව අපි ඒ වෑන් රථය ලුහුබැන්දා. පෙරියනීලවනෙයි මුරපොළ ආසන්නයේ ඒ වෑන් රථය ආයේ දැකපු නිසා එම මුරපොළේ ඉන්න හමුදා නිලධාරියාට මම ඒ බව දැනුම් දුන්නා. ඒ අවස්ථාවේ එතැන තව පොලිස් නිලධාරියෙක් සිටියා. ඔහු මගේ දකුණු පසින් සහ හමුදා නිලධාරියා මගේ වම් පසින් ඉන්නා විට මගේ ෆෝන් එක උදුරාගන්න උත්සාහ කළ පුද්ගලයා වෑන් රථයෙන් බැහැලා ඇවිත් හමුදා නිලධාරියාට උපදෙස් දුන්නා මගේ හැඳුනුම්පත් පරීක්ෂා කරන්න කියලා. ඒ අනුව ඔහු මගේ ජාතික හැඳුනුම්පත ඇතුළු මා සතුව තිබුණු සියලු හැඳුනුම්පත් පරීක්ෂා කළා. ෆෝන් එක උදුරා ගන්න උත්සාහ කළ පුද්ගලයා මගේ ෆෝන් එක ගත්තා ඒ වෙලාවේ. ඊට පස්සේ ඒ පුද්ගලයා මට කිව්වා මේක රජයේ වාහනයක්. ඔබට මොනවාද කරන්න පුළුවන්. පුළුවන් දෙයක් කරන්න කියලා. පසුව මම හමුදා නිලධාරියාගෙන් ඉල්ලීමක් කළා ඔවුන් පැමිණි රථය පරීක්ෂා කරන්න කියලා. නමුත් ඔහු මට කිව්වා ඒ සඳහා ඔහුට බලයක් නෑ කියලා. පොලිස් නිලධාරියාගෙනුත් මම ඒ ඉල්ලීම කළා. ඔහුත් එය නොතකා සිටියා.’

පසුව මෙම සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් මෙම තරුණයා සමාජ මාධ්‍යවල තොරතුරු හුවමාරු කරගෙන තිබූ අතර ඔහු පසුදිනම මේ සම්බන්ධයෙන් කල්මුණේ පොලිස් ස්ථානයට පැමිණිල්ලක් සිදු කර තිබේ.

ඒ අනුව පොලිසිය තරුණයාගෙන් සහ ඔහු පැහැරගෙන යාමට පැමිණි වාහනයේ සිටි පුද්ගලයාගෙන් ප්‍රකාශ සටහන් කරගෙන තිබේ. එම ප්‍රකාශය ලබා දීමේ දී තමා විසින් පැහැරගැනීමට පැමිණි රථය පරීක්ෂා කරන ලෙස පොලිස් නිලධාරියාගෙන් ඉල්ලා සිටිය දී ඔහු එය නොසලකා සිටීම ගැන පැවසූ විට ප්‍රකාශය සටහන් කරගත් නිලධාරියා, ‘එම පොලිස් නිලධාරියා බිහිරි අයෙකු නිසා එසේ වන්නට ඇති බව’ ප්‍රකාශ කර තිබේ.

ප්‍රකාශ සටහන් කරගෙන ඔහුව ආපසු එවූවද තවමත් කිසිදු නීතිමය ක්‍රියාමාර්ගයක් සිදුව නොමැති බවට නිතන්ශන් කියයි.

‘මට මේ සිදුවීමේදී දැනගන්න අවශ්‍ය කරුණු තියෙනවා. ඒ ආව අයව මම දන්නේ නෑ. ඒ අය කවුද? ඒ වගේ ම වාහනයේ අංකය බස්නාහිර පළාත තුළ ලියාපදිංචි වූවක්. ඔවුන් රජයට අදාළ දේවල් කතා කළා. එය රජයේ වාහනයක් බව පැවසුවා. ඒ වගේම මුරපොළේ සිටි හමුදා නිලධාරියා සහ පොලිස් නිලධාරියා මාව පරීක්ෂා කළත් එම වාහනය පරීක්ෂා කරන්න බලයක් නැතැයි කීවා. එම නිලධාරීන් මගේ ඉල්ලීමට බාධා කළා සහ එම නිලධාරීන්ට මාව පරීක්ෂා කරන ලෙස අණ කළේ වෑන් රථයේ පැමිණි නොදන්නා පුද්ගලයෙකු විසිනුයි. මේ නිසා මට ජීවිත තර්ජනයක් ඇති බවට බියක් පවතිනවා.’

මේ සම්බන්ධයෙන් දමිළ ජතික සංධානයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ශානකියන් රාසමාණික්කම් ද අදහස් දැක්වූවේ ය. ‘අපේ තරුණ සංගමයේ ක්‍රියාකාරිකයෙකුව තමයි මේ විදිහට පැහැරගන්න උත්සාහ කරලා තියෙන්නේ. ඔවුන් ඒ දිනවල ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත අහෝසි කරන ලෙස ඉල්ලා අප අත්සන් කරන පෙත්සම අත්සන් කරමින් සිටියේ. ඒ නිසා ඔවුන්ව එයින් ඉවත් කරන්න මේ සිදුවීම කළාදැයි සැකයක් පවතිනවා. ඒ වගේම මෙම වෑන් රථයේ අංකය ගැන අපි පරීක්ෂා කරලා බැලුවා. එය බස්නාහිර පළාත තුළ ලියාපදිංචි වූවක්. නමුත් එහි හිමිකරු කවුද කියා සෙවූ විට එවැන්නක් ලියාපදිංචි වී නොමැති බවක් පද්ධතිවල පෙන්වනවා.

මෙවැනි සිදුවීම් හැමදාම උතුරු නැගෙනහිර පැතිවල වෙනවා. එක පාරටම ගෙවල්වලට එනවා බුද්ධි අංශෙන් කියාගෙන. හැඳුම්පතක්වත් පෙන්වන්නේ නෑ. එවැනි අවස්ථාවක කුමක් කළ යුතු ද කියලා මම පොලිසියෙන් විමසුවාම පොලිසියෙන් කියනවා 119 හදිසි ඇමතුම් අංකයට අමතන්න කියලා. ඒක ප්‍රායෝගික දෙයක් නෙවෙයි කියලා පැහැදිලියිනේ. වෙන්න ඕනෑ මේ විදිහට ජනතාවට බලපෑම් කරන එක නවත්වන එකයි. මේ තරුණයාව පැහරගෙන යාමට තැත් කිරීම ගැන අපි ඉදිරියේදී නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග ගන්න බලාපොරොත්තු වෙනවා. ඒ වගේම මේ ගැන පාර්ලිමේන්තුවේ අවධානය යොමු කරන්නත් බලාපොරොත්තු වෙනවා.”

නැගෙනහිර පළාතේ මෙම සිදුවීම සිදුවද්දී බස්නාහිර පළාත තුළ ද එවැනිම සිදුවීමක් වාර්තා වූයේ කතෝලික ගිහි සංවිධාන එකතුවේ සාමාජිකයෙකු වන ශෙහාන් මාලක ගමගේ ද පැහැරගෙන යාමට උත්සාහ කිරීමත් සමගය. ඒ අත්දැකීම ගැන ඔහු අපට මෙලෙස අදහස් පළකළේ ය.

‘මම පෙබරවාරි 14 වන දින පානදුර පිහිටි මගේ පෙම්වතියගේ නිවසට ගිහින් ඇයත් ඇයගේ පියාත් සමග පැමිණෙමින් සිටියේ. ප්‍රධාන මාර්ගයට පැමිණීමට අතුරු මාර්ගයක් තිබෙනවා. ඒ හරහා මෙම සුදුපැහැති වෑන් රථය පැමිණෙමින් තිබුණේ. නමුත් ලොරියක් පැමිණි නිසා එම වෑන් රථයට ප්‍රධාන පාර දක්වා ආපස්සට ගන්නට සිදු වුණා. ඔවුන් සැලසුම් කරලා තිබුණේ එම අතුරු මාර්ගයේ පාළු ප්‍රදේශයේ දී මාව අත්අඩංගුවට ගැනීමට. නමුත් ලොරි රථය පැමිණි නිසා ඔවුන්ට ප්‍රධාන මාර්ගයට ගන්න සිදුවුණා. එයින් කිහිපදෙනෙක් බැහැලා මගේ පැත්තට දුවගෙන එනවා දැකපු නිසා මම දිව්වා. පසුව ඔවුන් මාව අල්ලාගෙන වෑන් රථයට නංවාගන්න හැදුවා. ඒ අවස්ථාවේ දී මගේ කෑගැසීම ඇහිලා මිනිස්සු එකතු වුණා. මම මිනිස්සුන්ව ගෙනවා ගන්න උත්සහ කළා කෑ ගහලා. මගේ පෙම්වතියට මම කිව්වා වෑන් එකේ ඡායාරූප සහ එම සිදුවීමේ ඡායාරූපත් වීඩියෝත් ලබා ගන්න කියලා.

මම මගේ නීතිඥයාට කතා කරන්න අවශ්‍යයි කියලා නීතිඥවරයාට කතා කරලා එතන සිටි අයෙකුට දුරකථනය ලබා දීලා නීතිඥවරයාට කතා කරන්න සැලැස්වූවා. ඒ අතර තමයි මම ෆේස්බුක් එකේ සජීව විකාශයක් කරන්න පටන් ගත්තේ. ඒකත් වැඩිවෙලාවක් කරන්න හම්බවුණේ නෑ, මගේ අතින් දුරකථනය උදුරා ගත්තා. මට කිසිම දැනුම්දීමක් කළේ නෑ මාව අත් අඩංගුවට ගන්න හෝ ප්‍රකාශයක් ගන්න අවශ්‍යයි කියලා. එහෙම දනුම් දුන්නා නම් මට පොලිසියට යන්න තිබුණා.

ඒ වගේම මම රැඳී සිටියේ පල්ලිවල. අත් අඩංගුවට ගන්න අවශ්‍ය නම් ඒ තැනකට ඇවිත් ගන්න තිබුණා. නමුත් එහෙම නොකර මම එළියට බහිනකම් ඉඳලා පාළු තැනක දී මාව කොටු කරගන්න උත්සාහ කළේ ඇයි කියන කාරණය ගැන මට ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා. නමුත් ඔවුන්ගේ උත්සාහය ව්‍යර්ථ වුණු නිසා මම අද හොඳින් ඉන්නවා. යම් විදිහකට මාව අරන් යනවා කවුරුත් දැක්කේ නැති නම් මොකක්ද වෙන්නේ කියන එක ගැන අදටත් මට ප්‍රශ්නාර්ථයක් තියෙන්නේ.’
මෙම සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් තමා ඉදිරියේ දී මානව හිමිකම් පෙත්සමක් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ගොනු කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බව ද ශෙහාන් මාලක මහතා වැඩිදුරටත් පැවසුවේ ය.
මොවුන් දෙදෙනාවම පැහැරගැනීමට පැමිණ ඇත්තේ එක සමාන වෑන් රථ දෙකකි. නිතන්ශන් පැහැරගැනීමට පැමිණියේ ජීඑච්-9431 යන අංක සඳහන් වෑන් රථයකි. ශේහාන් මාලකව පැහැරගෙන යාමට පැමිණි වෑන් රථය ද එම වර්ගයේ ම බස්නාහිර පළාත තුළ ලියාපදිංචි වූ ජීඩබ්ලිව්-5849 දරන වෑන් රථයකි.

නීත්‍යනුකූලව අත්අඩංගුවට ගැනීමේ හැකියාව පවතින අයවලුන් මෙලෙස පැහැරගෙන යාමට තැත් කරන්නේ මන්දැයි යන්න ප්‍රශ්නාර්ථයකි. මෙම පුද්ගලයන් දෙදෙනාම යම් අපරාධයක් සිදු කර සැඟවී සිටි අය ද නොවේ. ඔවුන් දෙදෙනාම සමාජ ක්‍රියාකාරීන් ය. ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් ප්‍රකාශයක් සටහන් කරගැනීම්ට හෝ අත් අඩංගුවට ගැනීමට අවශ්‍ය නම් නීත්‍යනුකූලව ඉතා පහසුවෙන් ඒවා කිරීමට ද අවස්ථාව තිබුණි.

ඉදිරියේදීත් මෙවැනි සිදුවීම් සිදුවන්නේ නම් අපට සිතන්නට වන්නේ මීට පෙර තිබූ මර්දනකාරී සුදුවෑන් සංස්කෘතිය නැවත පැමිණී තිබේ යන්නයි.■