ණය ශ්‍රේණිගත කරනවා කියන්නේ මොකක්ද?
ආචාර්ය
ඩබ්ලිව්. ඒ. විජේවර්ධන

ජcolombotelegraph.com වෙබ් අඩවියෙන්
උපුටාගන්නා ලද ලිපියකි.

පසුගිය සතියේදී ෆිච් රේටින්ග්ස් ආයතනය ශ්‍රී ලංකාවේ දිගු කාලීන ණය ලබා ගැනීම් සඳහා වන ශ්‍රේණිගත මට්ටම පහළ දැමීම මගින් අපගේ මූල්‍ය පද්ධතිය තිගැස්මකට ලක් කළා, මෙහි තේරුම කුමක්ද?

මෙය ඇත්තටම හදිසියේ ඇතිවූ තත්වයක් නොවෙයි. කාලාන්තරයක් තිස්සේ සිදු කරන ලද අනිටු ක්‍රියාවන්හි ප්‍රතිඵලයක් තමයි මෙලෙස විද්‍යමාන වී ඇත්තේ. ශ්‍රේණිගත මට්ටම පහළ දැමීමක් සිදු කරන බවට ෆිච් ආයතනය ශ්‍රී ලංකා මහා බැංකුවටත් මුදල් අමාත්‍යාංශයටත් සෑහෙන තරම් කල් තබා දැනුම්දීම් කර තිබුණා. ආර්ථිකයේ දරුණු කඩා වැටීම හමුවේ ආයෝජකයන්ට පිළිගත හැකි විසඳුම් ඉහත ආයතන ලබා නොදෙන වටපිටාවක විශේෂයෙන්ම ශ්‍රී ලංකාවෙන් පිටත වෙළඳපල බලවේග මෙම පහළ දැමීම අපේක්ෂා කරනු ලැබුවා.
දිගින් දිගටම අන්තර්ජාතික ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන ලබාදුන් අනතුරු ඇඟවීම් මුදල් අමාත්‍යාංශය හා මහා බැංකුව තැකීමක් කළේ නැහැ. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස රටේ ආර්ථිකය මාස් පතා කඩා වැටෙන්නට වුණා. මෙම ණය ශ්‍රේණිගත මට්ටම පහළ දැමීම තිගැස්මක් නොව දිගුකාලීනව වැරදි ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති අනුගමනය කිරීම එරෙහිව ලබා දුන් දඬුවමක් බඳුයි. ෆිච් ආයතනයට අමතරව ස්ටෑන්ඩර්ඩ් ඇන්ඩ් පුවර්ස් හා මූඩීස් යන ආයතනත් මෙලෙස ශ්‍රී ලංකාවට දඬුවම් කළා.

ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ක්‍රියාවලිය සිදුවන්නේ කෙසේද?

අන්තර්ජාතික මූල්‍ය වෙළඳපළෙන් ණය පහසුකම් ලබා ගැනීමට බලාපොරොත්තු වන ඕනෑම අයෙක් අඩුම තරමින් ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන 2කින් සිය ණය ලබාගැනීම් ශ්‍රේණිගත කර ගත යුතුයි. ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතනය ලබා දෙන මිනුම මගින් ණයගැතියා නියමිත කාල සිමාවේදී හෝ නියමිත දිනයේදී පොලිය හා මුල් මුදල ගෙවීම පැහැර හැරීමට ඇති හැකියාව පිළිබඳ ඔවුන්ගේ නිගමනය ලබා දෙනවා.

මෙලෙස ඔවුන්ගේ නිගමන ප්‍රකාශ කිරීමට පෙර ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන ණයගැතියාගේ ආර්ථික තත්වය පිළිබඳ ස්වාධීන විගණනයක් කරනවා. එහිදී, ණයගැතියාගේ දේශපාලන ස්ථාවරත්වය, සාර්ව ආර්ථික ස්ථාවරත්වය, රාජ්‍ය ආදායම් ප්‍රතිපත්තිය, රාජ්‍ය මූල්‍ය ප්‍රතිපත්තිය, රජයේ පසුගිය කාලයේ වැඩපිළිවෙළ යන ප්‍රධාන කරුණු අධ්‍යයනය කරනු ලබනවා.

ඔවුන් මහා බැංකුවේ හා මුදල් අමාත්‍යංශයේ ඉහළ නිලධාරීන්, ඉහළ පෙළේ අමාත්‍යවරුන් සහ පෞද්ගලික අංශයේ පාර්ශ්වකරුවන් සමග දීර්ඝ සාකච්ජාවන්හි නිරතවනවා. ඔවුන්ගේ සොයාගැනීම් ඉන්පසු මුදල් අමාත්‍යාංශයේ හා මහා බැංකුවේ නිලධාරීන්ගේ ප්‍රතිචාර සඳහා ඉදිරිපත් කරන අතර අවසන් නිවේදනය සිදු කරන්නේ මෙම ප්‍රතිචාරයන්ට සවන්දීමෙන් පසුවයි.
වර්තමාන ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ මට්ටම පහළ දැමුවේ රජයට නොසලකා හැරිය නොහැකි කරුණු 3ක් මුල් කරගෙනයි. පළමුවැන්න, ශ්‍රී ලංකාවේ බාහිර ද්‍රවශීලතා මට්ටම මාසිකව නරක අතර හැරෙමින් පැවතීමයි. දෙවැන්න, කඩා වැටෙන විදේශ විනිමය සංචිත හා වඩාත්ම පීඩාකාරී හේතුව වන තෙවැන්න, විදේශ විනිමය බැඳීම් හෙවත් ණය හා අනෙකුත් ගෙවීම් සඳහා පිටස්තර මාධ්‍යයන් මගින් ප්‍රමාණවත් තරම් ණය පහසුකම් ලබා ගැනීමට නොහැකිවීමයි.

අප රට මුහුණ පා ඇති තත්වය සරල උදාහරණයකින් කියතොත්, ‘මිනිසෙකුට පිටස්තර පුද්ගලයන්ට මුදල් ගෙවීමට සිදුව ඇත, නමුත් ඒ සඳහා එම මිනිසාට මුදල් නැත, එමෙන්ම වෙනත් පුද්ගලයින්ගෙන් ණයට ගෙන ගෙවීමටද නොහැකි තත්වයක් උදාවී ඇත.’

ෆිච් ආයතනයට ප්‍රථම මූඩීස් ඉන්වෙස්ටර් සර්විසස් ආයතනයද ඔක්තෝබරයේදී ශ්‍රී ලංකාවේ දිගුකාලීන විදෙස් ණය ගැනීම් ශ්‍රේණි මට්ටම Caa2 සිට Caa1 දක්වා පහතට හෙළුවා. එයද අපගේ වැරදි ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති සඳහා දෙන ලද දඬුවමක් ලෙස දක්විය හැකියි.

ඉතිහාසයේ හෝ ශ්‍රී ලංකාව ඉහළ ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ මට්ටම් අත්පත් කරගෙන තිබුණාද?

නැහැ, ශ්‍රී ලංකාව ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ක්‍රියාවලිය ආරම්භ කළේ 2005 වසරේදී ෆිච් සහ ස්ටෑන්ඩර්ඩ් ඇන්ඩ් පුවර් (S&P ආයතන සමගයි. ඒ 2007 වසරේදී නිකුත් කළ ඇමරිකානු ඩොලර් (ඇ.ඩො.) මිලියන 500ක අන්තර්ජාතික ස්වෛරී බැඳුම්කර නිකුතුව සඳහායි.

ෆිච් ආයතනය BB- ලෙසදS&P විසින් B- ස්ථාවර ආර්ථික දැක්මක් (stable economic outlook) සහිත ශ්‍රේණිගත කිරීම් මට්ටමක් ශ්‍රී ලංකාවට ලබා දුන්නා. සාපේක්ෂව බලන කල ෆිච් ආයතනය ලංකාවට එක කට්ටයක් වැඩි ශ්‍රේණිගත මට්ටමක් ලබාදී තිබුණා. නමුත් මෙම වර්ගීකරණ මට්ටම් ආයෝජනය සඳහා නිර්දේශිත මට්ටම වන BBB- මට්ටමට වඩා පහළ තලයක් වුණා. ශ්‍රී ලංකාවට ලබා දී තිබුණු ශ්‍රේණිගත මට්ටම සමපේක්ෂණ හෙවත් ආයෝජන සඳහා සුදුසු නොවන බැඳුම්කර ලෙස හඳුන්වනවා. මේවා වෙළඳපළේ හඳුන්වන්නේ සුන්වූ බැඳුම්කර ලෙසයි. ඒ කාලයේදී පවා ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන අපගේ අසමතුලිත අයවැය සහ දුර්වල බාහිර අංශය (විදේශ රටවල් සමග ගනුදෙනු කරන අංශ) ඉස්මතු කර තිබුණා. මෙලෙස දුර්වලතා පෙන්වා දීමේ අපේක්ෂාව වූයේ එමගින් ආර්ථිකයේ පැනනගින ඌනතා සමනය කිරීමත් ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ මට්ටම ඉහළ නංවා ගැනීමත් යන කරුණුයි. නමුත් රට ගමන් කළේ ප්‍රතිවිරුද්ධ දිශාවටයි. ස්ථාවර ආර්ථික දැක්ම ඉන්පසු ඍණාත්මක බවට පත්වුණා. ඉන්පසු B- ලෙස ෆිච් ආයතනයත් B ලෙස S&P ආයතනයත් වර්ගීකරණය කළා. ශ්‍රී ලංකාවේ බැඳුම්කර තවදුරටත් ආයෝජන සඳහා නුසුදුසු බවට පත්වුණා. මෙය සිදුවුණේ 2008දීයි.

එතැන් පටන් ශ්‍රී ලංකාව ගමන් කළේ එක් දිශාවකටයි, සමහර අවුරුදුවල ශ්‍රේණිගත කිරීමෙහි හා ආර්ථික දැක්මෙහි (economic outlook) යම් වර්ධනයක් වාර්තා කිරිමට අප සමත්වුණා.

තුන්වන ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතනය වන මූඩීස්, ශ්‍රී ලංකාව ඒ වන විටත් නිලනොවන මට්ටමින් අනෙක් ආයතන දෙක ශ්‍රේණිගත කරන ලද මට්ටමින්ම ශ්‍රේණිගත කර තිබුණා. 2018 නොවැම්බරයේදී එවකට රජය විසින් ශ්‍රේණිගත කිරීමේ කටයුතු සඳහා නිල වශයෙන් ඔවුන්ව සම්බන්ධ කර ගත්තා. වර්තමානයේදී මෙම ආයතන 3 විසින්ම ශ්‍රී ලංකාව CCC හෝ CC මට්ටම දක්වා පහළ දමා තිබෙනවා. මෙමගින් සිදුව තිබෙන්නේ අප බංකොලොත්භාවයට තවත් ළඟා වීමයි. මේ තත්වය ඉතාමත් අසතුටුදායකයි.

ශ්‍රේණිගත මට්ටම පහළට දැමීමෙන් ශ්‍රී ලංකාවට ඇතිවිය හැකි බලපෑම් මොනවාද?

පෙර සඳහන් කළ ආකාරයටම ශ්‍රේණිගත කිරීමෙන් සිදුකරන්නේ ණයගැතියෙකුහට කලට වේලාවට ණය මුදල හා පොලිය ගෙවීමට ඇති හැකියාව පිළිබඳ නිගමනය ඉදිරිපත් කිරීමයි. රටක ශ්‍රේණිගත මට්ටම පහළට ගමන් කිරීම මගින් දැනට සිටින ආයෝජකයන් හා ඉදිරියේදී එම රටේ ආයෝජනයට මුදල් ලබා දීමට අපේක්ෂා කරන ආයෝජකයන් වෙත අනතුරු ඇඟවීමක් නිකුත් කරනවා. මෙමගින් අදහස් කරන්නේ ආයෝජකයන් එම රටේ ආයෝජනය සිදු නොකළ යුතුයි යන්න නොවේ. මේ අවදානම් තත්වය ගණනය කර මුදල් දීමට ඔවුන්ට හැකියි. අවදානම් තත්වයට ගැළපෙන පොලී අනුපාතයක් ණයගැතියා කෙරෙන් ඔවුන් බලාපොරොත්තු වෙනවා.

එය හඳුන්වන්නේ අවදානම් වාරිකය කියායි (Risk Premium). ණය ශ්‍රේණිගත මට්ටම පහළ යෑමේදී ආයෝජකයා ගනු ලබන අවදානම වැඩි බැවින් ණයගැතියා කෙරෙන් වැඩි ප්‍රතිලාභයන් බලාපොරොත්තු වෙනවා. එමෙන්ම ශ්‍රේණිගත මට්ටම පහළ යාම නිසා ණයගැතියාගෙන් වන අවදානම වැඩිවෙනවා. එවිට අන්තර්ජාතික මූල්‍ය වෙළඳපළෙන් ණය ගැනීමේදී වැඩි පොලියක් ගෙවීමට සිදුවෙනවා. ණය ගැනීමේදී එම වියදම දැරීමට රටකට සිදුවෙනවා.

වඩාත්ම අවධාරණය කළ යුතු කරුණ නම් ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන පෙන්වා දෙන අඩුපාඩු හඳුනාගෙන ඒවාට පිළියම් ලබාදීම ණය ලබා ගන්නා රටවල වගකීම බවයි. එවිට නැවත ශ්‍රේණිගත කිරීම්වල ඉහළට යාමට එම රටවලට හැකිවෙනවා. ණය ගැනීමේදී වන වියදම අවම කරගැනීමටද එමගින් හැකිවෙනවා.

ස්වාධීන රාජ්‍යයක් ශ්‍රේණිගත කිරීම්වල පහළට යෑම නිසා ඇතිවන අනෙක් බලපෑම නම් එහි සියලුම රාජ්‍ය ආයතන එකී පහළ දැමීම සමග ඊට අනුරූපීව ශ්‍රේණිගත මට්ටම්වල පහත යාමයි. ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය බැංකුවල බාහිර ණය සඳහා වන ශ්‍රේණිගත මට්ටමට මෙය බලපෑමක් එල්ල කරනවා. උදාහරණයක් ලෙස ලංකා බැංකුව සැලකුවහොත් ශ්‍රී ලංකාවට ලැබී ඇති ශ්‍රේණිගත මට්ටම CC නිසා ඊට වඩා ඉහළ ශ්‍රේණිගත මට්ටමක් ඔවුන්ට හිමි වන්නේ නැහැ. එය ඔවුන්ගේ ප්‍රාග්ධන පිරිවැය ඉහළ යෑමට හේතුවනවා. ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ක්‍රියාවලියේදී රටක රාජ්‍ය ආයතන එම රාජ්‍යය සමග නැගී සිටිනවා මෙන්ම රාජ්‍යයේ ශ්‍රේණිගත මට්ටම පහත යෑම සමග පහත වැටෙනවා.

වෙළඳපළ ආරංචි මාර්ගයන්ට අනුව ශ්‍රී ලංකාවේ ගෙවීමේ කාලය සම්පූර්ණ වීමට නියමිත ස්වෛරී බැඳුම්කර ද්වීතියක වෙළඳපළේ ගනුදෙනු වන්නේ ඉතා ඉහළ වට්ටමකටයි. එම තත්වයට හේතුව ශ්‍රේණිගත මට්ටම පහළ යෑමද?

තාක්ෂණික කරුණු අධ්‍යයනයට අනුව නම්, ඔව්. ශ්‍රේණිගත මට්ටම පහළ යෑම නිසා අවදානම් වාරිකයන් සහ ප්‍රතිලාභ අනුපාතිකයන් ඉහළ යනවා. එවිට මිල පහළ වැටෙනවා. මෙම වෙළඳපළ ක්‍රියාත්මක වන්නේ මෙලෙසයි.

නමුත් වර්තමානයේ ජාත්‍යන්තර ස්වෛරී බැඳුම්කර වෙළඳාම් වන්නේ වට්ටමකටයි. මෙම තත්වය ශ්‍රේණිගත කිරීම් පහළ දැමීම නිසා ඇති වූවක් නොවෙයි. මෙම බැඳුම්කරවල මිල පහත වැටීම පටන් ගත්තේ 2020 පෙබරවාරි පමණ සිටයි. එම කාලයේදී ශ්‍රේණිගත කිරීම්හි කිසිදු වෙනසක්ව තිබුණේද නැහැ. ඊට පෙර මෙම බැඳුම්කර ගනුදෙනු වූයේ අධි මිලකටයි. එනම් මේවායේ වෙළඳපළ මිල, ඒවායේ මුහුණත වටිනාකමට වඩා වැඩිව පැවතුණා. නමුත් නව රජය බලයට පත්වීමත් සමග ඔවුන් අගය මත බදු (VAT) ගෙවන්නන්ට හා අදායම් බදු ගෙවන්නන්ට ආකර්ෂණීය බදු ප්‍රතිසංස්කරණ වැඩසටහනක් හඳුන්වා දුන්නා. මෙමගින් කෙටි හා මාධ්‍ය කාලීනව රජයේ බදු ආදායම අඩුවන බව බොහෝ දෙනා පෙන්වා දුන්නා. මෙනිසා රජයේ අදායම 3%කින් පහත වැටුණා. දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය සමග සන්සන්දනය කළහොත් 12% සිට 9% දක්වා අඩුවීමක්.

ස්වාධීන ආර්ථික විශ්ලේෂකයන් 2019 දෙසැම්බර් මාසයේදී රජයට අනතුරු අඟවමින් පවසා සිටියේ බදු සහනය නිසා රජයට රුපියල් බිලියන 500ක් පමණ මුදලක් අහිමි වනු ඇති බවයි. මෙම දූරදර්ශී අවවාදයන් රජය ගණනකට ගත්තේ නැහැ. තත්වය දරුණුවන බව තේරුම් ගත් ශ්‍රී ලංකා රජයේ ස්වෛරී බැඳුම්කරවල ආයෝජනය කර සිටි ආයෝජකයන් සිය බැඳුම්කර වෙළඳපළේ විකුණා දැමීමට පටන් ගත්තා. එහි ප්‍රතිඵලය වශයෙන් මෙම අන්තර්ජාතික ස්වෛරී බැඳුම්කරවල මිල ද්වීතියක වෙළඳපළේ පහත වැටීමට පටන් ගත්තා, මුලදී පැවති අධිමිල තත්වය වට්ටම් සහිත තත්වයක් බවට පත්වුණා.

ශ්‍රේණිගත කරනා ආයතනවලට වඩා ආයෝජකයින් ඉක්මන්වුණා. 2020 මුල් කාලයේදී පමණ අයවැය සහ ආර්ථිකයේ බාහිර අංශය ව්‍යසනකාරී ලක්ෂණ පෙන්නුම් කළත් ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන ශ්‍රී ලංකාව ශ්‍රේණිගත ඇති මට්ටම පහළ දැමීම අත්‍යවශ්‍ය නොවන බව ඔවුන් නිගමනය කළා. බැඳුම්කරයන්හි ද්වීතියක වෙළඳපළේ මිල සැප්තැම්බරයේදී පහළ වැටීමෙන් පසුවත් ඔවුන් එම නිගමනයේ සිටියා. වර්තමානයේ එම බැඳුම්කර ඉතා ඉහළ වට්ටමකට මෙන්ම අධික ප්‍රතිලාභ ප්‍රතිශතයකට ගනුදෙනු වෙනවා. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 2030දී කාලය සම්පූර්ණ වීමට නියමිත බැඳුම්කර වෙළඳාම් වන්නේ ඇ.ඩො. 55 සිට 60 දක්වා සහ ප්‍රතිලාභ අනුපාතිකය 20%ක් වන අවස්ථාවකයි. 2022 ජනවාරි මාසයේ කල් පිරෙන බැඳුම්කරය සැලකුවහොත් එහි මිල ඇ.ඩො. 88ක් දක්වා තරම් පහළ වැටී ඇත්තේ 300%කට අධික ප්‍රතිලාභ අනුපාතිකයක් දක්වමින්.

මේ මහා විපතට හේතුව ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන නොවෙයි. වෙළඳපළ, මෙම ආයතනවලට වඩා ඉදිරියෙන් හිටියා. ඔවුන් කළේ වෙළඳපළ අනුගමනය කිරීමයි. ඇතිව තිබෙන අවාසි සහගත තත්වය ගැන රජය ඔවුන් වෙතම දෝෂාරෝපණය කර ගත යුතුයි. ප්‍රතිලාභ අනුපාතිකයන් 300% සිට 20% දක්වා වන අධික පරාසයක පැවතීම නිසා අන්තර්ජාතික ස්වෛරී බැඳුම්කර වෙළඳපළ සම්පූර්ණයෙන්ම රජයට වැසී තිබෙනවා. එනිසා වෙළඳ ශේෂය පියවා ගැනීමට අන්තර්ජාතික ස්වෛරී බැඳුම්කර වෙළඳපළේ සේවාව ලබා ගැනීමට රජයට නොහැකියි. මිත්‍ර රටවලින් කෙටි කාලීන මූල්‍ය පහසුකම් ලබා ගැනීමට ශ්‍රී ලංකාව උත්සාහ කරන්නේ මෙනිසායි. මෙම උත්සාහයන් තාවකාලික පැලැස්තර පමණයි. උද්ගතව ඇති ආර්ථික ව්‍යසනයෙන් අප රට මුදවා ගැනීමට අවශ්‍ය වන්නේ ස්ථිරසාර දුරදර්ශී ප්‍රතිසංස්කරණයි.

ණය ශ්‍රේණිගත කිරීම්වලින් ඉහළට යාමට ශ්‍රී ලංකාවට හැකිද?

ඔව්, ශ්‍රේණිගත කිරීම්වල ඉහළට යාමට නම් ශ්‍රී ලංකාව අනුගමනය කළ යුතු ක්‍රියාමාර්ග 3ක් පිළිබඳ ෆිච් ආයතනය සඳහන් කරනවා.

පළමුවැන්න නම් ශ්‍රී ලංකාව රටේ බාහිර ආර්ථිකය යළි ගොඩනගා ගත යුතුයි. ෆිච් ආයතනය පවසන පරිදි ශ්‍රී ලංකාව සිය බාහිර ආර්ථිකයේ ද්‍රවශීලතාව නංවා ගත යුත්තේ මුදල් ණයට ගැනීමෙන් නොව ණයට ගැනීමෙන් තොරවයි. මෙමගින් අදහස් කරන්නේ දැන් මහා බැංකුව කරන පරිදි මුදල් ඒකක හුවමාරු පහසුකම් හෝ මිත්‍ර රටවලින් මුදල් ණයට ගැනීමෙන් විදේශ සංචිත වර්ධනය කර ගැනීම තුළින් ෆිච් ආයතනය අපගේ ශ්‍රේණිගත මට්ටම ඉහළ නොදමන බවයි. උදාහරණයක් ලෙස විදේශ ශ්‍රමික ප්‍රජාව වෙතින් ලැබෙන ප්‍රේෂණ, ඍජු විදේශ ආයෝජන හෝ වත්කම් විදේශිකයන්ට විකිණීම මගින් ලැබෙන විදේශ මුදල් භාවිත කර අපගේ විදේශ සංචිත ගොඩනගා ගත යුතු බව ඔවුන් පෙන්වා දෙනවා.

දෙවැන්න නම්, රජයේ අයවැය වැඩිදියුණු කර ගැනීමයි. එනම් අයවැය තුළින් රාජ්‍ය අදායම වැඩි කර ගැනීම, නාස්තිකාර වියදම් කපා හැරීම, අයවැය පරතරය පිළිගත හැකි අවම මට්ටමකට ගෙන ඒම සහ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට සාපේක්ෂව ණය අනුපාතය පහළ ගෙන ඒමට තිරසර වැඩසටහනක් ඉදිරිපත් කිරීම යන ක්‍රියාවන් මගින් අයවැය ශක්තිමක් කළ යුතුයි. ඔවුන් බලාපොරොත්තු වන්නේ රජය වඩා තිරසර මූල්‍ය පහසුකම්හි සේවාව ලබා ගැනීම මගින් ණය ගෙවීම පැහැර හැරීමේ මට්ටමට ළඟා නොවනු ඇති බවයි.

තෙවනුව ෆිච් ආයතනය සඳහන් කරන්නේ, රජය සිය ප්‍රතිපත්තිවල විශ්වසනීයත්වය හා තාර්කිකභාවය තහවුරු කිරීම පිණිස ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ හඳුන්වා දිය යුතු බව.
මෙවැනි ප්‍රතිසංස්කරණ පැකේජයක් මගින් ගුණාත්මයෙන් ඉහළ රාජ්‍ය හා බාහිර මූල්‍ය පද්ධතියක් බිහි කර ගත හැකියි. එමගින් ආයෝජකයන් වඩාත් සැලකිල්ලට ලක් කරන ණය ගෙවීම පැහැර හැරීම’ යන අවදානම අවම කර ගැනීමට හැකි වනු ඇති.

ණය ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතන සමග වාද විවාද කිරීම තුළින් විසඳුමකට ළඟා විය හැකිද?

නැහැ, මෙම ශ්‍රේණිගත කිරීමේ ආයතනවල සහ එම ක්‍රමවේදයන්ගේ වැරදි සෙවීම නොව ඔවුන් පෙන්වා දී ඇති වැරදි අඩුපාඩු මගහරවා ගෙන ඉදිරියට යෑම සඳහා ශ්‍රී ලංකා මහා බැංකුව රජයට උපදෙස් ලබා දිය යුතුයි. මහා බැංකුව මෙම ශ්‍රේණිගත ආයතන වැරදි බවට ගොඩ නගන තර්ක පිටස්තරව විමර්ශනය කරන්නෙකුට පෙනෙන්නේ ඉතාමත් නිෂ්ඵල ක්‍රියාවක් ලෙසයි.■

(ශ්‍රී ලංකා මහා බැංකුවේ හිටපු නියෝජ්‍ය අධිපති ආචාර්ය ඩබ්ලිව්.ඒ. විජේවර්ධන විසින් රචිත A Child’s Guide To Fitch Shock: Rationale, Impact, Challenges ලිපියෙහි සිංහල අනුවාදයයි. සැකසුම මිලින්ද පීරිස් සහ සුනිල් චන්ද්‍රසිරි.)