මෙය දේශපාලන පක්ෂවලට පමණක් තනි තනිව කළ නොහැකි බවද, ප්‍රමාද වී හෝ දේශපාලන පක්ෂ නායකයන් විසින් අවබෝධ කරගත යුතුව තිබේ. තමන්ගේ පක්ෂයේ සාමාජිකයන් හෝ මූල්‍ය ආධාරකරුවන් නොවන පුරවැසියන්ගේ සහභාගිත්වයද දායකත්වයද දේශපාලන පක්ෂ සතු සිතීමේ ශක්තිය වර්ධනය කිරීමට තුඩු දෙනු ඇත.
දැනට උත්සන්න වී ඇති අප රටේ ආර්ථික අර්බුදය සහ එහි දේශපාලන ඵල විපාක පිළිබඳව ශ්‍රී ලංකා නීතිඥ සංගමය ගිය සතියේ නිකුත් කළ ප්‍රකාශය, රටේ පුරවැසියන්ගේ අවධානය යොමුවිය යුත්තකි. ආර්ථිකය කඩා වැටීමේ ඊළඟ ප්‍රතිඵලය වන්නේ රටේ නීතියේ ආධිපත්‍යය සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ද බිඳ වැටීම බව එම ප්‍රකාශයෙන් අනතුරු ඇඟවේ. නීතිය හා සාමය බිඳ වැටීම, පුරවැසියන්ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩවීම යන අයහපත් ප්‍රතිඵල ගැනද අනතුරු ඇඟවෙන එම ප්‍රකාශය ව්‍යංගයෙන් කියා සිටින්නේ මහජන විරෝධතා හා කෝපය ප්‍රකාශ කිරීම් හමුවේ ආණ්ඩුව මහත් මර්දනකාරී මාවතකට පිවිසීමේ හැකියාව තිබෙන බවයි.
නිහඬබවේ පණිවුඩය
මේ අතර, ආණ්ඩුවේ නායකයින්ගේ ප්‍රකාශද, ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනයට සම්බන්ධ ඉහළ නිලධරතන්ත්‍රයේ නිහඬ පිළිවෙතද වෙතින් පළවන්නේ, දැනටම අතිශයින් උග්‍රවී ඇති ආර්ථික අර්බුදය ගැන මනා වැටහීමක්, තක්සේරුවක් හෝ හැඟීමක් ආණ්ඩුවට නැති බවයි. මහ බැංකු අධිපතිගේ ක්‍රියා කලාපයෙන් පෙනෙන්නේ, ආර්ථික අර්බුදයට මුහුණදීම තවත් සූදු ක්‍රීඩාවක් ලෙසින් ඔහු සලකන බවයි. මේ අතර, ජනාධිපතිවරයාගේ රාජසන කතාවෙන් පළවන්නේද, ආර්ථික අර්බුදයේ බිහිසුණුකම පිළිබඳ අවබෝධයක් හෝ හැඟීමක් ඔහුටද නැති බවයි. ආණ්ඩුකරණය සහ රාජ්‍ය පාලනය පිළිබඳ අවම අවබෝධයක් ඇති එතුමාගෙන් වෙනත් ප්‍රතිචාරයක් බලාපොරොත්තු විය නොහැකිය. එහෙත් ඔහුගේ රාජාසන කතාවේ පිටපත ලියූ ඉහළ නිලධාරීන්ද පෙන්වා ඇත්තේ, ප්‍රශ්නයේ බැරෑරුම්කම අඩුවෙන් තක්සේරු කිරීමත්, ඒ තරම්ම බරපතළ, ප්‍රශ්නයක් නැති බව රටට කියා සිටීමත් ඔවුන්ගේ උපායික චින්තනයේ අංගයක් වී තිබෙන බවත්ය.
මේ අතර, විරුද්ධ පක්ෂවලින්ද, ආර්ථික අර්බුදය සම්බන්ධව ප්‍රමාණවත් විග්‍රහයක් හෝ ප්‍රමාණවත් විසඳුම් යෝජනා හෝ ඉදිරිපත් වන්නේ නැත. විපක්ෂයේ තිබෙන ප්‍රබල දේශපාලන හඬක් වන ජවිපෙ, ජාතික ජන බලවේගය මාධ්‍යයෙන් ළඟදී ඉදිරිපත් කළ ‘අර්බුදය ජයගැනීමට කඩිනම් ප්‍රවේශයක්’ නම් ලේඛනයේ තිබෙන්නේද ආර්ථික අර්බුදය පිළිබඳව අසම්පූර්ණ විග්‍රහයක් සහ නොපැහැදිලි විසඳුම් යෝජනාය. මේ අතර වෙළෙඳපොළ ලිබරල්වාදය හා සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය’ යැයි වරදවා තේරුම් කරන රාජ්‍ය මැදිහත්වීම්වාදී අධිකාරිවාදී ධනවාදය අතර සිරවී සිටින සජබයෙන් පළවන්නේ ව්‍යාකූල අදහස්ය. එමෙන්ම, අප රටේ විශ්වවිද්‍යාලවලද, රජයේ සහ රාජ්‍ය නොවන ආයතනවලද, විශ්‍රාමිකවද සිටින ආර්ථික විද්‍යාඥයින්ද, ආර්ථික විශේෂඥයින්ද වැඩිදෙනා, තමන්ගේ විෂය විශේෂඥතාව ඇති මෙම කාරණයේදී දක්වා සිටින්නේ පුදුමාකාර සාමූහික නිහඬතාවකි. මේ ගැන ප්‍රසිද්ධියේ සාමූහික පුවත්පත් ප්‍රකාශයක් නිකුත් කිරීම, සම්මන්ත්‍රණ මාලාවක් පැවැත්වීම වැනි මාධ්‍යවලින්, සමාජය දැනුවත් කිරීම තම යුතුකම යැයි මෙම ආර්ථික විශේෂඥ ප්‍රජාව සිතන බවක් නොපෙනේ.
අර්බුදයේ පරිමාව
මේ නිහඬතාවෙන්ද, අර්බුදයේ බැරෑරුම්කම තේරුම් ගැනීමට දක්වන මන්දෝත්සාහය සහ මඳ උනන්දුවෙන් ද පෙනෙන්නේ, ඇත්තටම තිබෙන ආර්ථික අර්බුදයේ පරිමාණය බවද කිව්වාට වරදක් නැත. මෙම ලිපියේ අරමුණ, අපගේ ආර්ථික විශේෂඥ ප්‍රජාව සාපේක්ෂ වශයෙන් නිහඬ කිරීමට තරම් තුඩු දී ඇති, අප රටේ ආර්ථික අර්බුදයේ දැනට තිබෙන “පහසු විසඳුමක් පේන තෙක් මානයක නැතිවීමේ” තත්ත්වය ගැන විග්‍රහයක් ඉදිරිපත් කිරීමයි.
පහසු මගක් නැත
අපේ අවධානයට යොමුවිය යුතු පළමු කරුණ නම්, ආර්ථික අර්බුදය විසඳීමට පහසු මාර්ග හෝ විකල්ප නැත යන්නයි. එයට හේතුව, නම් ලංකාවේ ආර්ථිකය, එහි සෑම අංශයකින්ම පාහේ, බිඳ වැටීමේ අනතුරට පත්වී තිබෙන බවයි. ලංකාවේ ආර්ථිකය ගොඩනැගිල්ලක් නම් එහි වහලද, බිත්තිද, වහල සහ බිත්ති දරා සිටින කුලුනු ද දෙදරා තිබේ. පදනමේද ඉරිතලා, දෙදරී තිබේ. කාර්මික, කෘෂිකාර්මික, නිර්යාත, ආයාත, මූලය, විදේශ විනිමය, රාජ්‍ය ආදායම්, විදේශ ආදායම් යන සෑම අංශයක්ම පෙර නොවූ විරූ ලෙස දුර්වල වී ඇත. එය කාලයක් තිස්සේ ලංකාවේ සිදුවූ ආර්ථික දුෂ්කළමනාකරණය, ලෝක ආර්ථිකයේ පසුබෑම්වල බලපෑම් සහ කොවිඩ් අර්බුදය හේතු කොටගෙන උග්‍රවූවකි. වර්තමාන ආණ්ඩුවේ ආර්ථික දුෂ්කළමනාකරණය නිසා මෙම තත්ත්වය වඩ වඩාත් තියුණු විය.
දැනට ලංකාව ඉදිරියේ තිබෙන අභියෝගය මෙවැන්නකි. ධනවාදී ලෝක ආර්ථිකයෙන්ද, ලෝක වෙළෙඳපොළෙන්ද, නව ලිබරල්වාදී ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණවලින්ද කැඩී වෙන්වීමට තරම් හැකියාවක් අප රටේ මේ තරම් දුර්වල වී ඇති ආර්ථිකයට නැත. එමෙන්ම ධනවාදී ලෝක ආර්ථිකයෙන් හෝ ලෝක වෙළෙඳපොළෙන් කැඩී තෝරාගත හැකි විකල්පයක්ද ලංකාවට නැත. විකල්ප ලෝක ආර්ථික කඳවුරක්ද නැත. චීනය එවැන්නකට නායකත්වය සපයන්නේද නැත. නොබැඳි ආර්ථික කඳවුරක්ද ලෝකයේ නැත. හුදෙකලා වූ විකල්ප ගැන සිතන්නට හෝ හැකිවනු ඇත්තේ සමාජවාදී විප්ලවයක් හෝ උතුරු කොරියානු ආර්ථික මාදිලිය හෝ ගැන උනන්දුව දක්වන පිරිස්වලට පමණි. එවැනි අය කිහිප දෙනෙකු අප රටේ සිටිය හැකි නමුදු, එය වනාහී සිදුවිය හැකි විකල්පයක් නම් නොවේ. ලංකාව දැනට මුහුණ දෙන ආර්ථික අර්බුදය, කම්කරු පන්ති සමාජවාදී විප්ලවයකට හෝ සමාජවාදී ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණවලට හෝ දොර විවෘත කිරීමක් වන්නේ ද නැත. චීනයේ ඇති ‘රාජ්‍ය ධනවාදී’ මාදිලියද, ලංකාවේ දැනට තිබෙන අර්බුදයෙන් ගොඩ ඒමේ විකල්පයක් නොවේ. චීන මාදිලියට යන්නට නම් ලංකාවට සිදුවනු ඇත්තේ, පරිපූර්ණ ලෙස පශ්චාත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී, එනම් තනි පක්ෂ හා තනි නායක රාජ්‍ය මාදිලියක් කරා පරිවර්තනය වීමයි. එය මහත් විනාශකාරී මාවතේ මිස ලංකාවේ ප්‍රශ්නවලට විසඳුම් සපයන මාවතේ විය නොහැකිය.
සුබ සාධනවාදී විකල්පය?
පසුගිය අවුරුදු දෙක තුන තුළදී කොවිඩ් අර්බුදය විසින් උත්සන්න කරන ලද්දේ ආර්ථික අර්බුදය පමණක් නොවේ. ඒ දෙකම විසින් ලංකාවේ නව සමාජ අර්බුදයක්ද නිර්මාණය කර, දැඩි ලෙස උත්සන්න කරනු ලැබ ඇත. ආණ්ඩුවේ අත්තනෝමතික කෘෂිකාර්මික ප්‍රතිසංස්කරණ ක්‍රියාමාර්ගද මෙම සමාජ අර්බුදය උත්සන්න වීමට තුඩු දී ඇත. දුගීබවේ ව්‍යාප්තිය, රැකියා අහිමි වීම, නව රැකියා උත්පාදනය කිරීමට ආර්ථිකයට නොහැකි වීම, ආර්ථික කඩා වැටීම නිසා ජනතාවගේ ජීවන මට්ටම සහ ජීවන තත්ත්වය පෙර නොවූ විරූ ලෙස කඩා වැටීම, ආදායම් සහ සමාජ ඇති-නැති පරතරය තියුණු වීම, ග්‍රාමීය කෘෂිකර්මය බිඳ වැටීම නිසා ග්‍රාමීය සමාජයේ මධ්‍යම පන්තිය සහ දුගී ජනතාව අතර දරිද්‍රතාකරණයේ නව ප්‍රවණතා මතුවීම සහ මේ සියල්ල පදනම් කොටගෙන පැතිරෙන සමාජ අසන්තුෂ්ටිය හා සමාජ අසහනය, මෙම සමාජ අර්බුදයේ ලක්ෂණ මෙන්ම ප්‍රකාශවීම්ද වෙයි.
මේ නිසා දැනට සිටින ආණ්ඩුව වේවා, ඊළඟට බලයට එන්නට ලැහැස්තිවෙමින් සිටින සජබ හෝ ජවිපෙ ආණ්ඩුවක් හෝ වේවා, මුහුණ දෙන මගහැරිය නොහැකි වගකීමක් වන්නේ, ආර්ථික අර්බුදයට සහ සමාජ අර්බුදයට යන දෙකටම සමගාමී විසඳුම් සෙවීමයි. එම ප්‍රශ්න මෙන්ම ඒවාට විසඳුම්ද ආර්ථික හා සමාජ ක්ෂේත්‍රවල එකට බැඳී, පැටලී තිබෙන ඒවාය. එකක් අනෙකින් වෙන් කළ නොහැකිය. එබැවින් තියුණු වී ඇති සමාජ අර්බුදය අඩු තරමින් කළමනාකරණය කිරීමට නම් දුගීභාවයට සහ අසරණභාවයටත් හාමත් වීමේ අනතුරටත් පත්වී සිටින විශාල ජන කොටසකට, රටේ ජනගහනයෙන් සියයට හැත්තෑ පහකටවත්, රාජ්‍ය සුබ සාධන සමාජ වැඩපිළිවෙළක්, අවුරුදු කිහිපයක්වත් පවත්වාගෙන යා යුතු වේ. මෙම ආණ්ඩුවේ ඉදිරි අවුරුදු තුනත්, ඊළඟ ආණ්ඩුවේ මුළු අවුරුදු පහත් ඒ සඳහා පරිශ්‍රම දැරිය යුතු වේ. මන්දයත්, යළි ගොඩ නැගිය යුතුවන්නේ, ආර්ථික සහ සමාජ යන ක්ෂේත්‍ර දෙකම වීමයි. එම ගොඩනැගීම් දෙකම සමගාමීව යායුතු වීමයි. ඒ සඳහා පැලැස්තර දැමීමේ ප්‍රවේශවලට සාර්ථකවීමට ඇති අවකාශය බෙහෙවින් සීමා වීමයි. පැලැස්තර දැමීමේ ප්‍රවේශයකට අඩු තරමින් පැවතීමට නම්, ඒ සෑම දේශපාලන ක්‍රමයද ඒකාධිපති ක්‍රමයකට පරිවර්තනය වීම අවශ්‍ය වනු ඇත. එවැනි ඒකාධිපති දේශපාලන පරිවර්තනයක් අතිශයින් ප්‍රචණ්ඩ එකක් වනවාද ඇත. මෙය වනාහී ඇති දැවැන්ත දේශපාලන සහ ප්‍රතිපත්තිමය ප්‍රහේළිකා මතු කරන අභියෝග මාලාවක එකතුවකි. ආර්ථිකය යළි ගොඩ නැගීමට දැනට තිබෙන වෙළෙඳපොළ කේන්ද්‍රීය අති-ලිබරල්වාදී ආර්ථික මූලෝපායේ, අවුරුදු කිහිපයක්වත් දිගටම රැඳී සිටීමට, ආණ්ඩුව පොහොට්ටුව, සජබ හෝ ජවිපෙ වුවත්, එයට බල කෙරෙනු ඇත. එහෙත් වෙළෙඳපොළ කේන්ද්‍රීය ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති රාමුවක් තුළ, සමාජ අර්බුදය කළමනාකරණය කිරීමට අත්‍යවශ්‍ය රාජ්‍ය සුභ සාධනවාදී විකල්ප සොයා යාමට අවකාශ නොලැබෙනු ඇත. ඒ අතර, ආණ්ඩුව දැනට සිදු කරන ආකාරයට, මහ බැංකුව ලවා මුදල් නෝට්ටු මුද්‍රණය කරවමින්, ආර්ථිකය යළි ගොඩ නැගීමක්, සමාජ සුබ සාධන ප්‍රතිපත්තිය ඉදිරියට දැමීමක් හෝ කළ නොහැකිය. සමාජ අර්බුදය කළමනාකරණය කිරීම අරමුණු කරගත් සුබ සාධනවාදී ඉලක්ක සඳහා මුදල් සැපයීමට නොහැකි දුර්වල ආර්ථිකයක් සහිතව, සමාජ අර්බුදයෙන් ගොඩ ඒමට නොහැකිය. මෙය සුළුපටු අභියෝගයක් නොවේ. මහා ප්‍රතිපත්තිමය ප්‍රහේළිකාවකි.
මැතිවරණ ප්‍රතිපත්තිවල ගැටලුව
මේ අතර ආණ්ඩු පක්ෂයද, විරුද්ධ පක්ෂද ඉදිරි කාලය තුළ අනාගත මැතිවරණ සඳහා ද සූදානම් වනු ඇත. ඒ සඳහා ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශන සකස් කරනු ඇත. දැනට තිබෙන ප්‍රවණතාව අනුව, හැම පක්ෂයක්ම ජනතාවට ප්‍රකාශ කරනු ඇත්තේ, ඉහත කී මහා අර්බුද විසඳීමට හැකිකම තිබෙන්නේ තම පක්ෂයට, තම පක්ෂ නායකත්වයට සහ තම පක්ෂ ප්‍රතිපත්තිවලට පමණක් බවයි. මෙම පක්ෂ ප්‍රතිපත්ති තරගය තුළින්ද ප්‍රකාශ වනු ඇත්තේ දැනට රටේ තිබෙන අර්බුදයේ ගැඹුර සහ යථාර්ථය වසන් කර යෝජනා වන සරල විසඳුම්ය. ඉදිරි කාලයේ අප රටේ දේශපාලන සාකච්ඡා කේන්ද්‍රයට පැමිණෙනු ඇත්තේ, අර්බුදය ගැන ගැඹුරු විග්‍රහ හෝ ගැඹුරු විකල්ප නොවේ. ඡන්ද දිනීමට පමණක් සේවය කරන සරල විග්‍රහ සහ සරල විසඳුම්ය.
ආණ්ඩුව කෙසේ වෙතත් විපක්ෂයේ සිටින පක්ෂවල වගකීම වනු ඇත්තේ, රටේ දැවැන්ත අර්බුදය පිළිබඳ ඡන්දය දිනීම හෝ ආසන ප්‍රමාණය වැඩිකර ගැනීම ඉලක්ක කර ගත් සරල පොරොන්දු සහිත ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශ ජනතාව ඉදිරියේ තැබීම නොවේ. අර්බුදයේ බැරෑරුම්කමත්, එයට පහසු හෝ කෙටිකාලීන විසඳුම් නැති බවත්, එක් තනි මතවාදී හෝ ප්‍රතිපත්ති රාමුවකින් පමණක් සෙවිය හැකි කල් පවත්නා විසඳුම් නැති බවත්, අර්බුදය කළමනාකරණය කිරීමට වඩා සුදුසු හා ස්ථාවර විකල්ප සෙවිය යුතු වන්නේ දේශපාලන වශයෙන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී වූද, ආර්ථික වශයෙන් මතවාදී කඳවුරකට නොබෙදුණ මිශ්‍ර ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති රාමුවක් තුළ බවත්, තනි පක්ෂයකට පමණක් තනිව සහ හුදෙකලාව මෙම අර්බුදයට විසඳුම් සෙවිය නොහැකි වන බවත් යන උපකල්පනවලින් සමන්විත ප්‍රවේශයකින් අලුතෙන් සිතන්නට පටන් ගැනීම සියලු විරුද්ධ පක්ෂ විසින් කළ යුතුව තිබේ.
මෙය දේශපාලන පක්ෂවලට පමණක් තනි තනිව කළ නොහැකි බවද, ප්‍රමාද වී හෝ දේශපාලන පක්ෂ නායකයන් විසින් අවබෝධ කරගත යුතුව තිබේ. තමන්ගේ පක්ෂයේ සාමාජිකයන් හෝ මූල්‍ය ආධාරකරුවන් නොවන පුරවැසියන්ගේ සහභාගිත්වයද දායකත්වයද දේශපාලන පක්ෂ සතු සිතීමේ ශක්තිය වර්ධනය කිරීමට තුඩු දෙනු ඇත. දැනට ලංකාවේ සෑම දේශපාලන පක්ෂයකම නායකයන්ගේ අදහස් සහ චර්යාවන් දෙස බලන විට පෙනෙන්නේ, අපගේ සියලු දේශපාලන පක්ෂ තනි තනිව ගත් විට ඒවා සතු සිතීමේ ශක්තියේ සීමා අතික්‍රමණය කරන, එම සීමා ඉක්මවා යායුතු බවට අවධාරණය කරන විසඳුම් ලැබිය යුතු මහා අර්බුදයක් තුළ අප රට තිබෙන බවයි.
ලංකාවේ මහා අර්බුදය සාධනීය ලෙස කෙටිකාලීනව කළමනාකරණය කරමින්, මධ්‍යකාලීනව විසඳීමේ පියවර ගැනීමට අවශ්‍ය ශක්තිය හා දැක්ම තිබෙනු ඇත්තේ, ඉහත කී ආකාරයට නිරාඩම්බරයෙන් සිතන දේශපාලන පක්ෂ නායකත්වයන්ටය යන්න අප රටේ සාමාන්‍ය පුරවැසියන්, ඔවුන්ගේම සරල භාෂාවෙන් මේ දිනවල අප සමාජයට දෙන වැදගත් පණිවුඩවලින් එකකි. ■
