පසුගියදා ලංකාවට පැමිණි චීන විදේශ ඇමතිවරයා පිළිගැනීමට ගුවන් තොටුපොළට ගියේ ඇමති නාමල් රාජපක්ෂය. සාමාන්යයෙන් විදේශ රටක ඇමතිවරයකු පැමිණෙන විට ඔහු පිළි ගැනීමට යවන්නේත්, ඔහුගේ /ඇයගේ සන්ධාන ඇමති (ප්රොටෝකෝල් මිනිස්ටර්) ලෙස පත්කරන්නේත් අදාළ විෂය භාරව ලංකාවේ සිටින ඇමතිවරයාය. එහෙත් මොකක් හරි හේතුවක් නිසා විදේශ ඇමති ජීඑල් පීරිස් කටුනායකට නොගිය අතර චීන ඇමතිගේ සංචාරය පුරාම සන්ධාන ඇමතිවරයා ලෙස කටයුතු කළේ නාමල් රාජපක්ෂ ඇමතිවරයාය. ජීඑල් පීරිස් මහතා නොවේ. වයෝවෘද්ධභාවය නිසා පීරිස් මහතා සහභාගි නොවී නම්, ඊළඟට ඒ වගකීම පැවරිය යුතුව තිබුණේ වෙනත් ජ්යෙෂ්ඨ ඇමතිවරයකුටය. චීනය රාජ්යතාන්ත්රික වශයෙන් ඉතා වැදගත් විශාල බලවත් රටක්ද බැවිනි. ඒ අනුව දිනේෂ් ගුණවර්ධන, වාසුදේව නානායක්කාර වැනි අයකුට වගකීම පැවරිය යුතුව තිබුණි. විමල් වීරවංස වැනි ජ්යෙෂ්ඨයකුද ඊට නුසුදුසු නැත. එහෙත් එය සිදුනොවී නාමල් රාජපක්ෂටම එය පැවරුණේ ඇයි?
රාජපක්ෂ පවුලේ බලය ආණ්ඩුව තුළ ඒ තරම් බලවත් නිසාය.
ඉහළම මට්ටමේ රාජ්යතාන්ත්රිකයකු වෙනුවෙන් ඉතාම කනිෂ්ඨ මට්ටමේ ඇමතිවරයකු සන්ධාන ඇමති ලෙස පත්කිරීම සාමාන්ය තත්වයන් යටතේ නම් රාජ්යතාන්ත්රික නොහොඳකම් පවා ඇතිවන්නට නියමිත කාරණයකි. එහෙත්, මෙහිදී එවැන්නක් සිදුවුණේ නැත්තේ චීනය හා ලංකාවේ රාජපක්ෂ පෙළපත අතර ඇති විශේෂ අන්යොන්ය අවබෝධයක් නිසා නොවේද? ඇමති නාමල්ගේ කනිෂ්ඨකම, රාජපක්ෂ පවුලේ රැස්වළල්ලෙන් වැසී තිබුණු නිසාද?
මේ කාරණයට අමතරව, මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා හැටියට චීනයට ගිය හැම අවස්ථාවකදීම, තමන්ගේ නියෝජිත මණ්ඩලයට නාමල් රාජපක්ෂ ඇතුළත් කරගෙන තිබුණු බවත් අතීතය අවුස්සන්නකුට පෙනීයනු ඇත. නාමල්ට ලැබෙන ඇමතිකම්ද අනාගත දේශපාලන බලමුළු ගැන්වීම්වලදී අවශ්ය වන තරුණ තරුණියන් ඒකරාශි කරගත හැකි විෂයන්ට අයත් අමාත්යාංශය. ඒ මදිවාට, ගෝඨාභය බාප්පා නාමල් කොයිතරම් කාර්යසාධක මණ්ඩල ගණනක, කමිටු ගණනක සාමාජිකයකු හැටියට පත්කර තිබේද? ඒවා ඔහුට ලැබෙන්නත්, අනික් සාමාන්ය පොහොට්ටු දේශපාලකයන්ට නොලැබෙන්නත් හේතු පැහැදිලි කළ හැකිද?
ආණ්ඩුව ඇතුළේ රාජපක්ෂවරු 7 දෙනෙක් සිටිති. ජනාධිපති හැරුණු විට එයින් සිව්දෙනෙක් බලවත් ඇමතිවරුය. එක්කෙනෙක් රාජ්ය ඇමතිවරයෙකි. තවත් කෙනෙක් මන්ත්රීවරයෙකි. රටේ වාර්ෂික අයවැයෙන් සියයට තිහක පමණ මුදල් වෙන්කෙරෙන්නේ මේ රාජපක්ෂවරුන්ට අයත් අමාත්යාංශවලටය. මේ තත්වය අලුතෙන් පැහැදිලි කළයුතු නොවේ.
රාජපක්ෂ පවුල, මේ රටේ වැඩවසම් පාලනයේ වර්තමාන සංකේතයයි. තවදුරටත් ඒ පවුල් දේශපාලනය පවත්වාගෙන යමින්, රටේ වැඩවසම් පාලනය දිගයටම පවත්වා ගත යුතුද? මේ ප්රශ්නය ඇසිය යුත්තේ මහජනතාවගෙන් පමණක් නොවේ. ශ්රී ලංකා පොදුජන පක්ෂය තුළ ගොනුවී සිටින රාජපක්ෂලා නොවන ඉහළ පහළ සෑම දේශපාලනඥයකුගෙන්මය.
මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැතිවරයා ශාරීරික වශයෙන් දැන් සිටින්නේ අබල දුබල තත්වයක බව ඔහු රුපවාහිනී ප්රවෘත්තිවලින් දකින ඕනෑම අයකුට වැටහේ. ඒ තත්වය මත ඇත්ත වශයෙන්ම නම් ඔහු මේ වන විට සිටිය යුත්තේ සියලු රාජ්යතාන්ත්රික වගකීම් අතහැර දමා නිවෙසට වී විවේකී සුවයෙනි. එහෙත් ඔහු අගමැති හැටියට තවත් පෙනීසිටියි. තමා විශ්රාම ගන්නට බලාපොරොත්තුවක් නැති බව ඔහු පසුගියදා විශේෂයෙන්ම කීවේය. ඒ තත්වය සමාන වන්නේ චන්ද්රිකා බණ්ඩාරනායක ජනාධිපතිනිය විසින් සිරිමා බණ්ඩාරනායක මහත්මිය අගමැති තනතුරේ තබාගනු ලැබ සිටි අවස්ථාවටය. ඉතාම දුර්වල සෞඛ්ය තත්වයකින් යුක්තව, රෝද පුටුවක ගමන් කරන තත්වයක සිටියදී පවා, ඇය අගමැති තනතුරෙහි තබාගැනීම ගැන ඒ කාලයේ විවිධ දෝෂාරෝපණ නැගිණ. මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා වුවද එසේ දොස් නැගීමේ හවුල්කරුවෙක් විය. එදා එලෙස ඒ දොස් නැගූ පාර්ශ්වයේ ප්රබලයකු වුණු මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාත් අද ඒ තත්වයටම පත්වී සිටියි.
සමහර විට ඔහුගේ විශ්රාම ගැනීම, නාමල් රාජපක්ෂ පුත්රයා රාජ්ය යාන්ත්රණයේ තහවුරු වන තරම අනුව තීරණය වනු ඇත.
පසුගිය අවුරුද්දේ අන්තිමට මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා අගමැති ධුරයෙන් ඉවත් වෙතැයි ප්රවෘත්ති පළවන්නට පටන් ගනිද්දී ඔහුගේ ඉවත්වීමෙන් පසු අගමැතිධුරය සඳහා පත්වෙතැයි ප්රවෘත්ති පළවුණේ කවුද? බැසිල් රාජපක්ෂය. ඇමෙරිකාවේ නිවාඩුවක් ගතකිරීමට ගොස් සිටි ඔහු ලංකාවට පැමිණ අගමැති පදවියේ වැඩ බාරගන්නා බව ඒ ප්රවෘත්තිවල කියැවිණ. ප්රශ්නය වන්නේ, මහින්ද රාජපක්ෂ ධුරයෙන් ඉවත් වන විට අගමැති පදවිය ලබන්නට සුදුසු වන්නේ බැසිල් නම් රාජපක්ෂ පවුල් සාමාජිකයා පමණක්ද යන්නයි. බැසිල් වෙනුවට දිනේෂ් ගුණවර්ධනගේ නම නොකියැවුණේ ඇයි? මොනවා වුණත් දිනේෂ් ගුණවර්ධන අතිශය දීර්ඝ කාලයක් ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කළ ජ්යෙෂ්ඨතම දේශපාලනඥයකු මෙන්ම පක්ෂ නායකයෙක්ද වෙයි. හෙතෙම රනිල් වික්රමසිංහගේ සමකාලිනයෙකි. එවැනිම ප්රභූ පවුලකින් පැවතඑන්නෙකි.
දිනේෂ් අගමැතිකමට සුදුසු නොවේ නම්, ජීඑල් පීරිස්ගේ නම, නිමල් සිරිපාල ද සිල්වා, ජනක බණ්ඩාර තෙන්නකෝන්, බන්දුල ගුණවර්ධන, වාසුදේව නානායක්කාර හෝ මහින්ද යාපා අබේවර්ධනගේ නම අගමැතිකම සඳහා ඉස්මතු නොවුණේ ඇයි? ඒ පරම්පරාවේ සුදුස්සෙක් නැති නම්, ඊළඟට විමල් වීරවංස, ජොන්ස්ටන් ප්රනාන්දු, ඩලස් අලහප්පෙරුම, පවිත්රා වන්නිආරච්චි, ප්රසන්න රණතුංග වැනි අයකුගේ නමක්වත් ඉදිරියට නොආවේ ඇයි?
හේතුව පැහැදිලිය. පොහොට්ටු ආණ්ඩුවේ කිසිම වැදගත් තනතුරක් රාජපක්ෂ පවුලෙන් පිටතට නොයන්නට සැලසුම් සකස්වී තිබීමය.
මේ තත්වය තහවුරු කරන ඉතාම විශේෂ අවස්ථාව මෙන්ම ලජ්ජා සහගත අවස්ථාවද වන්නේ, 2019 ජනාධිපතිවරණයට පෙර ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ලාංකික පුරවැසිභාවය සම්බන්ධ නඩුවේ තීන්දුව අභියාචනාධිකරණය දෙන්නට ඔන්න මෙන්න තිබුණු අවස්ථාවය. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ඇප මුදල් තැන්පත් කර තිබුණු නමුත් අභියාචනාධිකරණ තීන්දුවෙන් ඔහුගේ ලාංකික පුරවැසිභාවය ගැන ප්රශ්නයක් ඇතිවිය හැකි බවට සාධාරණ හැඟීමක් බොහෝ අය තුළ තිබිණ. ඒ අවස්ථාවේදී විකල්පය ලෙස ඇප මුදල් නැත්පත් කළේ කවුද? චමල් රාජපක්ෂය. චමල්ගේ නම එතැනට එන්නට ඇත්තේ බැසිල් රාජපක්ෂ ඒ වන විටත් ද්විත්ව පුරවැසියකු නිසා බව සහතිකය. රාජපක්ෂවරුන්ගෙන් කෙනකුගේ මිස, ඉහත ජෙදයක ලැයිස්තුවේ අප කී අනෙක් කිසිම ජ්යෙෂ්ඨ හෝ ඊළඟ පරම්පරාවේ දේශපාලකයකුගේ නම ඒ මොහොතේද ඉදිරියට නොආවේය. ඒ, රාජපක්ෂවරුන් නොවන අයට කරන ලද බරපතළ ලජ්ජාවක් හැටියට තේරුම් නොගත යුතුද?
මේ විදියට ඇමති තනතුරු ඇතුළු සියලුම ප්රධාන තනතුරු රාජපක්ෂවරුන් අතරම, නැවත-නැවත වරක් රාජපක්ෂවරුන් අතරම බෙදෙන අතර, ඔවුන්ට දරාගන්නට බැරි වන ඉතිරි ටික පමණක් අනෙකුන් අතර බෙදාහැරේ.
පොහොට්ටුවේ සිටින රාජපක්ෂවරුන් නොවන අනෙක් ජ්යෙෂ්ඨ දේශපාලකයෝ කිසිම පළපුරුද්දක් නැති අයද? ඔවුන් ප්රධාන තනතුරුවලට නොගැළපෙන්නේ හුදෙක් ඔවුන් රාජපක්ෂවරුන් නොවන නිසාද?
මේ ප්රතිපත්තිය ගැටෙන්නේ ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ප්රතිපත්ති සමගය. ‘සිස්ටම් චේන්ජ් ’එකක් කිරීම සඳහා බලය පැතූ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මුලින් කීවේ ඤාති සංග්රහය තමා නොකරන බවත්, තමන්ගේ ආණ්ඩුවකදී අනුන්ට කරන්නට ඉඩ නොදෙන බවත්ය. රාජ්ය ආයතනවලට හා වෙනත් තනතුරුවලට, ඍජුවම ජනාධිපති යටතේ තිබෙන කමිටුවක් මගින් සුදුස්සන් තෝරා පත්කිරීම හඳුන්වා දෙන ලද්දේදද මේ ලජ්ජාසහගත ඥාති සංග්රහය නවත්වන්නටය. එහෙත් සිදුවී ඇත්තේ කුමක්ද? ගෝඨාභය රාජපක්ෂද සිස්ටම් එක නමැති මඩගොහොරුවේ වුවමනාවෙන්ම එරීමය. තම පවුල් බැඳියාව නිසාය.
දැනට පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින ජ්යෙෂ්ඨ රාජපක්ෂලාට පසු, ඒ පවුල් දේහපාලනය ඉදිරියට ගෙනයාම සඳහා වෙන පෙළද තහවුරු කර අවසානය. නාමල් රාජපක්ෂ හුරුනු විට ශෂීන්ද්ර රාජපක්ෂත් දැන් රාජ්ය ඇමතිවරයෙකි. රාජපක්ෂ පවුලේ අලුත්ම සාමාජිකයා නිපුන රණවක, පසුගිය මහමැතිවරණයේදී මාතර දිස්ත්රික්කය තුළ රාජපක්ෂ පවුල් බලය යොදා තහවුරු කෙරිණ. එහි ප්රතිඵලය වුණේ එතෙක් මාතර දිස්ත5ික්කයේ හැමදාම පළමුවැනියා වී සිටි ඩලස් අලහප්පෙරුමට හතරවැනි තැනට පසුබාන්නට සිදුවීමය. ඩලස්, කාංචන විජේසේකර වැනි දේශපාලකයන්ගේ ආධාරකරුවන්ගෙන් ඇසුවොත්, තමන්ගේ නායකයන් අබිබවා නිපුණ රණවක අංක එකට ගෙනෙන්නට රාජපක්ෂ පවුල දැරූ උත්සාහය ගැන දිග කතා කියනු ඇත. අදත් නිපුණ රණවක පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරයකු හැටියට පමණක් සිටින්නේ හුදෙක් ඔහුගේ කනිෂ්ඨභාවය නිසාම පමණකි. එහෙම වුණත්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා ඔහු මාතර දිස්ත්රික්කයේ සම්බන්ධීකාරක ලෙසත් පත්කළ බව අමතක කළ යුතු නැත.
පාර්ලිමේතුවේ නැති රාජපක්ෂ පවුල් සාමාජිකයෝද ‘පවර් බෙල්ට්’ එකේ හෙවත් ‘බල පෝලිමේ’ සිටිති. යෝෂිත රාජපක්ෂ, දැනටමත් අගමැතිගේ කාර්ය මණ්ඩල ප්රධානි ලෙස රාජ්ය යාන්ත්රණය තුළ සිටියි. කුරුණෑගල දිස්ත්රික්කය තුළ මහින්ද රාජපක්ෂ නියෝජනය කරමින් සියලු දේශපාලන වැඩ කරන්නේ බාල පුත්රයා රෝහිත රාජපක්ෂය. ඕනෑම මැතිවරණයකදී ඔහු සිය පියා නියෝජනය කරමින් කුරුණෑගලින් ඡන්දය ඉල්ලා පාර්ලමේන්තුවට එනු ඇත. ඒ නිසා ඉහළ සිට පහළටම රාජපක්ෂ පවර් බෙල්ට් එක සකස්කර හමාරය.
2015දී රාජපක්ෂ ඥාති සංග්රහයට බැන බැන එයින් ඡන්ද ලබාගෙන ජනාධිපති වුණු මෛත්රීපාල සිරිසේන, ටෙලිකොම් සමාගමේ සභාපතිධුරයට පත්කළේ තමාගේ මල්ලි කෙනෙකි. සිරිසේනගේ දියණිය චතුරිකා, ආණ්ඩුවේ තනතුරකට පත්නොකෙරුණු නමුත්, ජනාධිපති සිරිසේන නියෝජනය කරමින් රාජ්ය උත්සවවලට පවා ප්රධාන අමුත්තිය හැටියට සහභාගි වූවාය. ඇයත් ඇගේ සැමියාත් අලුතෙන් පටන්ගත් ‘රෙඩ් චෙරි’ දැන්වීම් ප්රචාරණ ආයතනයට සියලුම රාජ්ය ආයතනවල දැන්වීම් පළකිරීම හරවන ලදි. ඒ වන තෙක් ක්ෂෙත්රයේ සිටි දැවැන්ත දැන්වීම් සමාගම්වලට යන එන මං නැතිවන පරිදි, රාජ්ය හා පෞද්ගලික අංශවලින් දැන්වීම් ලබාගන්නට රාජ උෂ්ණය නිසා චතුරිකා දියණියගේ සමාගමට හැකිවිය. ඒ අතර, පොළොන්නරුවේ ඇයට හිමි ‘තිදස් අරණ’ හෝටලයට ඇගේ නමින්ම මත්පැන් බලපත්රයක්ද ලබාගෙන තිබුණි. ඒ ඇගේ පියා, සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා, කාන්තාවන්ට මත්පැන් අලෙවිය, මත්පැන් අලෙවිහල්වල වැඩකිරීම, බීර මිල අඩුකිරීම යනාදියට පවා දැඩි ලෙස විරුද්ධත්වය පළකරමින් සිටි අවස්ථාවකදීය.
එහෙත්, රාජපක්ෂ ඥාති සංග්රහය අනුව සලකන කල සිරිසේනගේ සංග්රහය, අංශු මාත්රයක් හැටියට නොසලකා හළ හැකිය.
රාජපක්ෂ වැඩවසම් පාලනය ඇරඹෙන්නේ 2005 ජනාධිපතිවරණයෙන් පසුවය. එයින් ජයගෙන දින දෙකතුනක් ඇතුළත ඇමෙරිකාවේ සිට ලංකාවට ගෙන්වාගෙන ද්විත්ව පුරවැසිභාවය ලබාදී, ආරක්ෂක අමාත්යාංශයේ ලේකම් බවට ‘එව මහණ’ ස්වභාවයෙන් පත්කරන ලද ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ පසුපසින් මහා රාජපක්ෂ ඤාති සංග්රහය ඇරඹිණ.
මේ නිසා අද ලංකාව පත්වී තිබෙන්නේ ප්රජාතන්ත්රවාදී රටකට කිසිසේත් ගැළපෙන්නේ නැති තත්වයකටය. කරුණු කිහිපයක් නිසාය.
එකක් නම්, රාජ්යයක අත්යවශ්යයෙන්ම තිබිය යුතු සංවරණ හා තුලනයන්ගෙන් තොර පවුල් පාලනයක් බිහිවීමය. ප්රංශ ජාතික මොන්ටෙස්කියු කියු කතාවක් මෙහිදී වැදගත් වෙයි. ‘රටේ ව්යවස්ථාදායක, විධායක හා අධිකරණ බලතල එක් පුද්ගලයකු හෝ (පවුලක් වැනි) පුද්ගල මණ්ඩලයක් අත කේන්ද්රගත වුවහොත් සෑම දෙයකම විනාශය ඇතිවේ.’ ඔහුගේ කතාවය. අද ඒ කාරණය ලංකාව සම්බන්ධයෙන් ඇත්ත වී තිබේ.
දෙවැන්න, සාපේක්ෂ වශයෙන් විශාල හා විස්තෘත රාජපක්ෂ පවුලේ ග්රහණය මත, ලංකාව කිසිදාක පත් නොවුණු ආකාරයේ දූෂිත, වංචනික, හැම තැනකම හොරකම නීතිගත වුණු, අපරාධකරුවන් ආරක්ෂා කරන, අපරාධකාරී රාජ්යයක් බවට පත්වීමය. මේ බලපෑම උච්ච වී තිබෙන්නේ රාජපක්ෂ පවුලේ වැඩි සාමාජික සංඛ්යාවත්, ඔවුන්ගේ දෙවැනි පරම්පරාවෙහි ඇති විස්තෘතභාවයත් නිසාය. මේ නිසා රාජපක්ෂ අඬුපඬු රාජ්ය යන්ත්රණය තුළ විහිදුවාලීම පහසු වී තිබේ.
තුන්වැන්න, රාජපක්ෂවරුන් සිය අසීමිත විජිගීෂාව නිසා ඉස්මත්තට ගන්නා ලද හා අවුළුවාලන ලද සිංහල-බෞද්ධ ජාතිකවාදී මතවාදය රට පුරාම නිෂේධනීය, ප්රතිගාමී සාධකයක් ලෙස පැතිරීමය. මේ නිසා, අද සිංහල-බෞද්ධ බහුතර බලය පිළිගන්නා සහ එය ආරක්ෂා කරන මතවාදයක පොහොට්ටුව නොවන සියලු වාමාංශික-දක්ෂිණාංශික පක්ෂ පවා ගලවාගත නොහැකි වන ලෙස ඇමිණී තිබෙන බව පෙනේ. රාජපක්ෂවරුන්ගේ දේශපාලනය අවසන් කළද, ඔවුන් විසින් ලංකාවේ මුල් බස්සවන ලද එකී ස්වෝත්තමවාදී මතවාදය පරාජය කිරීම පහසු දෙයක් නොවේ. අඩු ගණනේ තවත් දශකයකට දෙකකට පහසු දෙයක් නොවේ.
මහින්ද රාජපක්ෂ, රාජපක්ෂවරුන් අතර දිදුළන චරිතය මෙන්ම, රාජපක්ෂවරුන් එකිනෙකා හා රාජපක්ෂවරුන් හා පිටත අය බැඳ තබන හුයද වෙයි. දැන් ඔහුගේ දේශපාලන ගමන තීරණාත්මක අවසානයකට එමින් පවතින්නේය. තිස් වසරක යුද්ධය අවසන් කොට, ත්රස්තවාදීන්ගෙන් රට බේරාගත් නායකයා හැටියට ඔහුට කිසිවකු කොන්දේසි විරහිතව බුහුමන් කළේ නම්, ඒ බුහුමන සඳහා රටක් හැටියට ගෙවිය යුතු බර පැන නැතහොත් වන්දිය පමණටත් වැඩියෙන් මේ වනවිට ගෙවා තිබේ. ඔහුට කළගුණ සැලකීමක් හැටියට අතිවිශාල දූෂිත රාජපක්ෂ පවුල් කාටලයක් අසාධාරණ කොන්දේසි යටතේ දරාගෙන සිටින්නට, ඔවුන් නඩත්තු කරන්නට මෙතෙක් මේ රටට සිදුවිය.
ඒ පවුල් කාටලයෙන්, රටට සේවයක් කළායැයි කිව හැකි රාජපක්ෂවරයකු හැටියට ඊළඟට ඉන්නේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ පමණකි. එහෙත් ඔහුද දැන් අසමත්කම ඔප්පු කළ පුද්ගලයෙකි. 2024න් පසු ඔහුගේ පාලනයද, දේශපාලනයද අවසන් වනු ඇත. ජීවිතයේ සැඳෑසමය ගෙවීම සඳහා ඔහුගේ නවාතැන අමෙරිකාව වනු ඇත. ඒ නිසා එතැනින් එහාට කොන්දේසි විරහිතව ඔසොවාගෙන යායුතු රාජපක්ෂ කෙනෙක් නැත.
එනිසා රාජපක්ෂ පවුලෙන් තොර ලංකාවේ දේශපාලනයක් දක්වා තත්වය වෙනස් විය යුතුය.
ඒ වෙනසට මුල් වීමේ වගකීම ඇත්තේ පොදු මහජනතාවටත් මෙන්ම පොදු ජන පෙරමුණේත්, ඊට අනුබද්ධ පක්ෂවලත් දේශපාලන නායකයන්ටය. මහින්ද රාජපක්ෂ දේශපාලනයෙන් සමුගතහොත්, ඉන් පසුවවත් දිනේෂ් ගුණවර්ධන වැනි අගමැතිවරයකු, වාසුදේව වැනි අගමැතිවරයකු ඉදිරියට ගැනීමට පොහොට්ටුව වෑයම් කළ යුතු නොවේද? ඒ පරම්පරාවේ ජීඑල් පීරිස්, නිමල් සිරිපාල ද සිල්වා, ජනක බණ්ඩාර තෙන්නකෝන්, බන්දුල ගුණවර්ධන, මහින්ද යාපා අබේවර්ධන වැනි අය පොහොට්ටු දේශපාලනයේ නායක පුටුවලට නොපැමිණිය යුතුද? ඊළඟට විමල් වීරවංස, ජොන්ස්ටන් ප්රනාන්දු, ඩලස් අලහප්පෙරුම, පවිත්රා වන්නිආරච්චි, ප්රසන්න රණතුංග වැනි අය පොහොට්ටු දේශපාලනයේ ඉදිරියට නොආ යුත්තේ ඇයි? නාමල් රාජපක්ෂ, ශෂීන්ද්ර රාජපක්ෂ, නිපුණ රණවක වැනි අයට, තමන්ගේ දේශපාලන කැපවීම නිසා මිසක, හුදෙක් රාජපක්ෂවරුන් වන නිසා පක්ෂයේ ප්රමුඛත්වය නොලැබෙන බව පෙන්වා දෙන්නට පොහොට්ටුවේ අනෙක් දේශපාලකයන්ට තවමත් බැරිද?
කවර විවේචන තිබුණත්, විමල් වීරවංස, ඩලස් අලහප්පෙරුම, උදය ගම්මන්පිල වැනි අය, තමන්ගේ දිවිහිම් කොට දේශපාලනයේ යෙදුණෝ වෙති. බැසිල් රාජපක්ෂ, චමල්, නාමල්, ශෂීන්ද්ර වැනි අය සමග සසඳන විට ඔවුන් සිටින්නේ දේශපාලනය අතින් ගව් ගණන් ඉදිරියෙනි. එහෙත් රාජපක්ෂ පරවේණිය නිසා, වීරවංසලාගේ කුලකයට පොහොට්ටු දේශපාලනය තුළ ඉදිරියක් නැත. මේ තත්වය තවදුරටත් ඉවසාගෙන සිටිනවාද? නැතිනම් රාජපක්ෂ ආධිපත්යය කඩා දමා, පොහොට්ටුවේ ඉදිරි දේශපාලනය, තමන් වෙත පවරාගන්නවාද යන ප්රශ්නය වීරවංස, ඩලස් වැනි අයගෙන් ඇසිය යුතු මොහොත උදාවී තිබේ.
අද ලංකාවේ දේශපාලනයේ පොදු ගුණාකාර දෙකක් තිබේ. එකක්, වයස හැත්තෑවට වැඩි පිරිසගෙන් ලංකාවේ දේශපාලනය ගලවා ගැනීමය. දෙක, නිදහස් අධ්යාපනයෙන් ඵල ලබාගත්, පවුල් නාමයෙන් නොව, තමන්ගේ හයියෙන් බිම් මට්ටමේ දේශපාලනය කර ඉදිරියට ඇවිත් සිටින තරුණ හා අලුත් නායකයන්ට දේශපාලන වගකීම් පවරා ගැනීමය. මේ අභියෝග දෙක ගැනම, මේ විශේෂ අවස්ථාවේදී පොහොට්ටු දේශපාලකයන් සලකා බැලීම වටියි.■