ව්‍යාපෘති අනුමැතිය සංවර්ධන කමිටු මගින්
ප්‍රතිලාභීන් සම්බන්ධීකරණය සමෘද්ධි නිලධාරීන්ට
ප්‍රතිලාභීන්ගේ ආදායම් තත්වය නොසලකයි
මෙම වර්ෂයට අදාළ අයවැය යෝජනාවල නොතිබූ සහන පැකේජයක් ජනවාරි 03 වැනිදා පැවති කැබිනට් මණ්ඩල අනුමැතියක් ලෙස මුදල් අමාත්‍ය බැසිල් රාජපක්ෂ ප්‍රකාශයට පත්කර ඇත. ඊට අනුව ජනවාරි මාසයේ සිට ක්‍රිියාත්මක වන පරිදි රජයේ සේවකයන්ට මසකට රුපියල් 5000ක දීමනාවක්ද, රජයේ විශ්‍රාමිකයන්ට රුපියල් 5000ක දීමනාවක්ද, ආබාධිත හමුදා සාමාජිකයන්ට රුපියල් 5000ක දීමනාවක්ද, සමෘද්ධිලාභීන්ට රුපියල් 1000ක දීමනාවක්ද පුද්ගල කේන්ද්‍රීයව මූල්‍යමය වශයෙන් ප්‍රදානය කර ඇති අතර ඊට අමතරව වතුකරයේ පවුලකට රුපියල් 80 බැගින් පිටි කිලෝ 15ක්ද, ගොවීන්ගේ වී කිලෝවක් සඳහා මහ කන්නයේදී රුපියල් 75ක මුදලක් ගෙවන බවද ප්‍රකාශයට පත්කර ඇත.
මෙම හදිසි සහන මල්ල ඉදිරි ඡන්දයක් සඳහා සූදානම් වීමේ අල්ලස් වශයෙන් දැනටමත් විපක්ෂයෙන් චෝදනා නැඟී ඇත. ඉදිරි ඡන්දයක් ගැන කතා ඇත්තක් වුවත් නැතත් එසේ චෝදනා නැඟීම සාධාරණය. ඊට හේතුව මේ සහන කිසිවක් 2022 වර්ෂයට අදාළ අයවැය යෝජනාවල සඳහන්ව නොතිබීමය. අයවැය යෝජනාවල තිබූ සහන ඇතුළු අනෙකුත් වෙන් කිරීම්වලට අදාළ මුදල් වෙන්කීරීම් හා එම මුදල් උපයා ගන්නා ආකාරය සම්මත කර අවසන්ය.
මේ සහන සඳහා අලුතෙන් මුදල් අවශ්‍යය. අලුතෙන් මුදල් ලැබෙන මාර්ගයක් ආණ්ඩුව කියා නැත. රටේ ආදායම එන්න එන්න අඩුවී මිස වැඩිවීමක් නැත. අයවැය හිඟය පියවීම සඳහා ගන්නට බලාපොරොත්තු වූ ණයද බලාපොරොත්තු වූ ආකාරයටම ලැබී නැත. ලෝකය වටේ විවිධාකාර හිඟමනවලවල ආණ්ඩුව යන්නේ ඒ නිසාය. මේ ඉදිරිපත් කර ඇති සහන රුපියල්වලින් ගෙවිය යුතු නිසා සිදුවිය හැකි එකම දෙය වන්නේ මුදල් අච්චු ගැසීම පමණය. සරල ආර්ථික න්‍යාය අනුව ඒ මගින් සිදුවිය හැක්කේ දැනටත් අහස උසට නැග ඇති භාණ්ඩ හා සේවා මිල තව තවත් ඉහළ යෑමය. මන්ද මෙසේ රට තුළ මුදල් වැඩිවීම මත නිෂ්පාදන වැඩිවීමක් සිදුනොවන නිසාය.
අයවැයේදීවත් ප්‍රකාශයට පත්නොකළ සෘජු පුද්ගල කේන්ද්‍රීය මෙවැනි සහන ආණ්ඩුව නිකන් දෙනවා විය නොහැකිය. චෝදනා එල්ලවන ආකාරයටම එය ඉදිරි ඡන්දයක් සඳහා විය හැකිය. අනුමාන කළ හැක්කේ ඒ පළාත් සභා ඡන්දය යන්නය. දැනට වසර ගණනක් පසුපසට ගොස් ඇති පළාත් සභා ඡන්දය ඉක්මනින් පවත්වන ලෙස ඉන්දියාව අවස්ථා ගණනකදී දැනුම් දී තිබුණි. මේ ලකලෑස්තිය එයට විය යුතුය. ඉන්දියාවෙන් හුවමාරු ණය, ඩොලර් ණය, භාණ්ඩ ලබා ගැනීමේ ණය ආදිය ලැබෙන්නේ පළාත් සභා ඡන්දය ඉක්මණින් පැවැත්වීමේ කොන්දේසිය යටතේ විය යුතුය. ත්‍රිකුණාමල තෙල් ටැංකි ගිවිසුම් අතිරේක දේවල් විය හැකිය.
අයවැයේ නොතිබූ මෙම සහන පැකේජය වාගේම අයවැය තුළ ඡන්දයක් බලාපොරොත්තුවෙන් ලබාදුන් සහන පැකේජ තිබූ බවද අපි මීට පෙර වාර්තා කළෙමු. එම සහනද ජනාධිපතිවරයාගේ ‘ගම සමඟ පිළිසඳර’ වැඩසටහන ලෙස 2022 ප්‍රමුඛතම ග්‍රාමීය සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය ලෙස ක්‍රියාත්මක කිරීමට සූදානම්ය.
‘ගම සමඟ පිළිසඳර 2022’ යන උද්ධෘතය යටතේ මුදල් අමාත්‍යාංශ ලේකම් එස් ආර් ආටිගල 2021.12.15 දින සහිතව සියලුම දිස්ත්‍රික් ලේකම්වරුන් වෙත යවන ලද චක්‍රලේඛයේ ඒ බව සඳහන්ය. එහි පිටපත් දිස්ත්‍රික් සම්බන්ධීකරණ කමිටු සභාපතිවරුන්, ප්‍රාදේශීය සම්බන්ධීකරණ කමිටු සභාපතිවරුන්, ජනාධිපති ලේකම්, අග්‍රාමාත්‍ය ලේකම්, අමාත්‍ය මණ්ඩල ලේකම්, සියලුම අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන්, සියලුම රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශවල ලේකම්වරුන්, සියලුම පළාත් ප්‍රධාන ලේකම්වරුන්, විගණකාධිපති, ජාතික ක්‍රම සම්පාදන දෙපාර්තමේන්තු අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්, ජාතික අයවැය දෙපාර්තමේන්තු අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්, සංවර්ධන මූල්‍ය දෙපාර්තමේන්තු අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්, භාණ්ඩාගාර මෙහෙයුම් දෙපාර්තමේන්තු අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් හා ව්‍යාපෘති කළමනාකරණ හා අධීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තු අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයාට යොමුකර ඇත.
රටේ ජනතාව අටෝරාසියක් ව්‍යාධිවලින් පෙළමින් එදාවේල සපයා ගැනීමේ දැඩි අර්බුදයක ගිලී සිටිද්දී ජනාධිපතිවරයාගේ පසෙකට දමා තිබූ සිහිනයක් යළි ක්‍රියාත්මක කිරීමට සූදානම් වීම කුමක් සඳහාද? එසේ අප ප්‍රශ්න කරන්නේ ජනාධිපතිවරයාගේ ගම සමඟ පිළිසඳරක් වැඩසටහන තෝරාගත් පිරිස් යොදවා සැහැල්ලු ප්‍රශ්න යොමු කරමින් ජනාධිපති ප්‍රතිරූපය ඉහළ නැංවීමට රාජ්‍ය මුදල් වැය කරමින් සිදුකළ අති විශාල සංදර්ශනයක් පමණක් වූ නිසාය. එම වැඩසටහන් මගින් හඳුනාගත් ගමේ සැබෑ ප්‍රශ්න නොවූ අතර විසඳුම් දුන් ප්‍රශ්නද පසුගිය කාලයේ දක්නට ලැබුණේ නැත.
ගම සමඟ පිළිසඳර ආරම්භ කිරීමට පෙර ජනාධිපතිවරයා සිය මැතිවරණ ප්‍රකාශනය වූ ‘සෞභාග්‍යයේ දැක්ම’ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනයේ සඳහන් කළේ ඔහුගේ වියත් මඟ වියත්තු රට පුරා ඇති ගම්මාන 25000ක සංචාරය කර ගමේ ප්‍රශ්න හඳුනාගෙන ඇති බව හා ඒ සඳහා විසඳුම් සකස් කර ඇති බවය. ගම සමඟ පිළිසඳරකට ජනාධිපතිවරයා රාජ්‍ය මුදල් නාස්ති කරමින් එසේ ගියේ, එසේ ගමේ ප්‍රශ්න එකතු කර තිබෙන බවට ඔහුම සඳහන් කර තිබියදීය. ඒ මගින් අපට එළැඹිය හැකි නිගමනය වූයේ ඔහු ඔහුගේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශයේ බොරු සඳහන් කර ඇති බවය.
කෙසේ වෙතත් මුදල් අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයාගේ ඉහත සඳහන් කළ චක්‍රලේඛය මගින් ගම සමඟ පිළිසඳර ලෙස හඳුන්වා දී ඇත්තේ පසුගිය අයවැය යෝජනා මගින් ඉදිරිපත් කරන ලද යෝජනා කිහිපයක්ය. ඒවා වන්නේ ග්‍රාමීය සංවර්ධන ව්‍යාපෘති සඳහා ග්‍රාම නිලධාරී කොට්ඨාසයකට රුපියල් මිලියන 3ක් ලබාදීම යටතේ රුපියල් මිලියන 42,063ක් වෙන් කිරීමේ ව්‍යපෘතිය, සංවර්ධන ව්‍යාපෘති සඳහා පළාත් පාලන මැතිවරණ කොට්ඨාසයකට රුපියල් මිලියන 4ක් වෙන් කිරීම යටතේ රුපියල් මිලියන 19,668ක් වෙන් කිරීමේ ව්‍යාපෘතිය යන ඒවාය. එම චක්‍රලේඛයේ ඊට අමතරව දැක්වෙන්නේ ග්‍රාමීය ජීවනෝපාය සංවර්ධනය සඳහා දිස්ත්‍රික් මට්ටමින් ලබාදෙන රුපියල් මිලියන 19,894ක මුදලක් හා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයකු සඳහා විමධ්‍යගත අරමුදල් වශයෙන් ලබාදෙන රුපියල් මිලියන 15 බැගින් වූ රුපියල් මිලියන 3375ක් මෙම ව්‍යාපෘතියට අයත් බවය.
ග්‍රාම නිලධාරි කොට්ඨාස මට්ටමින් හා ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාස මට්ටමින් ව්‍යාපෘති තෝරා ගැනීමේදී ජීවනෝපාය සංවර්ධනය සඳහා සියයට 40ක්ද, පොදු යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය සඳහා සියයට 40ක්ද, පරිසර හා තිරසර සංවර්ධනය සඳහා සියයට 10ක්ද, සමාජ සුභසාධනය හා සමාජ සංවර්ධනය සඳහා සියයට 10ක්ද වශයෙන් එම අරමුදල් වෙන්කළ යුතු බව එහි සඳහන්වේ. මේ වෙන් කිරීම් මගින් පෙනෙන්නේද පුද්ගලයන්ට සෘජු ප්‍රතිලාභ ලබාදීමට මෙම ව්‍යාපෘති බර තබන බවය.
ජීවනෝපාය සංවර්ධනය සඳහා වෙන් කරන ව්‍යාපෘති වැඩි පවුල් ප්‍රමාණයකට ප්‍රතිලාභ යෑම තහවුරු කිරීම සඳහා එක් පවුල් ඒකකයකට ප්‍රතිලාභ කිහිපයක් නොලැබෙන පරිදි වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කළ යුතු බව එහි තවදුරටත් සඳහන් කර තිබේ. එහි තේරුම වන්නේද වැඩි පුද්ගලයන් සංඛ්‍යාවක් මේ මගින් අරමුණු කරන බවය.
එසේම ග්‍රාම නිලධාරි කොට්ඨාසයට වෙන්කර ඇති ප්‍රතිපාදන ව්‍යාපෘති සඳහා ප්‍රමාණවත් නොවේ නම් අනිකුත් අංශ සඳහා වෙන්කර ඇති ප්‍රතිපාදනවලින් ලබා ගැනීමට හැකි බවද දක්වා ඇත. එයින්ද තවදුරටත් පෙන්නුම් කරන්නේ පුද්ගල කේන්ද්‍රීය ප්‍රතිලාභ සඳහා ප්‍රතිපාදන සීමාවන් ඉක්මවා යා හැකි බවය.
දිනෙන් දින බිඳවැටෙමින් යන ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිරූපය යළි ගොඩනගා ගැනීම කෙසේ වෙතත් එම බිඳවැටීම යම් තරමකින් හෝ අඩාල කර ගැනීම මෙම ව්‍යාපෘතිවල අරමුණ බව පැහැදිලිය. එමෙන්ම ඒවා රජයේ ව්‍යාපෘතිවලට වඩා දේශපාලන ව්‍යාපෘති බවද පැහැදිලිය.
මන්ද මුදල් අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයාගේ මෙම චක්‍රලේඛයෙන් ග්‍රාම නිලධාරි වසම්වල සංවර්ධන වැඩසටහන් සඳහා ප්‍රතිලාභීන් සම්බන්ධීකරණය සහ තොරතුරු පද්ධතිය පවත්වාගෙන යෑමේ වගකීම සමෘද්ධි නිලධාරීන්ට පවරා ඇති හෙයින්ය. සමෘද්ධි නිලධාරීන් යනු පැවති පොදුජන එක්සත් පෙරමුණු ආණ්ඩු සමයේදී ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය හා එහි අනෙකුත් පක්ෂවල ලැයිස්තු මගින් පත්වීම් ලබාදුන් පිරිස්ය. ඔවුන්ගෙන් බහුතරය අදටත් වත්මන් ආණ්ඩුවේ දේශපාලනය අනුමත කරන්නන්ය.
රැකියා විරහිත උපාධිධාරීන්ගෙන් බඳවාගත් ආර්ථික සංවර්ධන නිලධාරීන්ට පවරා ඇත්තේ ග්‍රාම නිලධාරි වසමේ පොදු යටිතල පහසුකම් වැඩසටහන් අධීක්ෂණය කිරීම පමණය. සෘජු ප්‍රතිලාභීන් සමඟ කටයුතු කිරීම ඔවුන්ට පවරා නැත්තේ ඔවුන් බහුතරයක් තම දේශපාලන මතයේද යන්න ආණ්ඩුවට සහතිකයක් නැති නිසාය.
එමෙන්ම ව්‍යාපෘති අනුමත කිරීම ප්‍රාදේශීය ලේකම්වරුන් විසින් සිදුකර ගත යුත්තේ ප්‍රාදේශීය සංවර්ධන කමිටුවල නිර්දේශය ලබා ගනිමින් බව සඳහන් කර ඇති අතර ප්‍රාදේශීය සංවර්ධන කමිටුවල ප්‍රධානියා වන්නේ ආණ්ඩු පක්ෂයේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙකි. පාර්ලිමේන්තුවේ ආණ්ඩුවට තුනෙන් දෙකක බහුතරයක් තිබෙන නිසා එම කමිටුවල බහුතර නියෝජනය ඇත්තේද ආණ්ඩුවටය.
සුදුසු ව්‍යාපෘති ප්‍රමුඛතා ගතකිරීම සිදුකරනු ලබන්නේ ග්‍රාමීය කමිටු බව දක්වා ඇතත් එම ග්‍රාමීය කමිටු සමන්විත වන්නේ කාගෙන්ද යන්න ප්‍රශ්නාර්ථයකි. බොහෝ විට පළාත් පාලන ආයතනවල නියෝජිතයන් හෝ ආණ්ඩු පක්ෂයේ ප්‍රාදේශීය සංවිධායකයන් මේවාහි ප්‍රධානීන් විය හැකිය. කොවිඩ් වසංගතයේ මුල් අවස්ථාවේ මුදල් බෙදීමේදීද ගම් මට්ටමේ ආණ්ඩු පක්ෂයේ සාමාජිකයින්ව නිල වශයෙන්ම එම කටයුතුවලට අනුයුක්ත කර තිබුණු අතර කොවිඩ් මුදල ගෙවීමේ ලැයිස්තු සෑදීම ඔවුන් අතින් සිදුවිය. මෙහිදීත් සිදුවිය හැක්කේ එයමය.
මෙම ප්‍රතිලාභ ලබාදීමේදී තරුණයන්, කාන්තාවන් හා විශේෂ හැකියාවන් ඇති අයට විශේෂ අවධානය යොමු කළ යුතු බව සඳහන් කර ඇති අතර ඒ යටතේ ග්‍රාමීය නිවාස සෑදීම, අඩක් නිමකළ නිවාස සම්පූර්ණ කිරීම හා වැසිකිළි උපාංග සැපයීම ආදිය කළ හැකි බව සඳහන්ය.
ධීවර, කෘෂි, පශු සම්පත්, වැවිලි, ව්‍යවසාය සංවර්ධන, සංචාරක, අලෙවි සංවර්ධන, නිෂ්පාදන කර්මාන්ත හා සේවා, ගෘහ කර්මාන්ත ක්ෂේත්‍රවලට අදාල මූල්‍යමය හා උපකරණ ලබාදීම් මේ යටතේ සිදුකළ හැකිය.
ගමේ බෝක්කුවක්, කානුවක් සෑදීම වැනි පොදු ව්‍යාපෘතිවලට අමතරව මෙම ව්‍යාපෘතිවලදී සිදුවිය හැක්කේ සෘජු ප්‍රතිලාභ ලබාදීමය. ඒ ඊලඟ ඡන්දයට තමන් අරමුණු කරන පිරිස් වලට ප්‍රතිලාභ බෙදා දීම සඳහාය.
එය සාධාරණීය කරමින් ප්‍රතිලාභීන් තෝරා ගැනීම යටතේ සඳහන් කර ඇත්තේ ‘එසේ හඳුනාගත් ව්‍යාපෘතිකරුවකුට ප්‍රතිලාභ ලබාදීම සඳහා පවුලේ ආදායම හෝ වෙනත් හේතූන් කිසිසේත්ම බාධාවක් නොවිය යුතුය’ යන්නය. ඉතිං මේ ප්‍රතිලාභ සියල්ල ළඟ එන ඡන්දයකට බව පැහැදිලිය.■
