ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ පදනම් කරගත් ජාතික ජන බලවේගයේ නියෝජිත සම්මේලනයක්, දෙසැම්බර් 20 වැනිදා පැවැත්විණ. ජන බලවේගයේ නියෝජිතයන් 1200කට ආසන්න පිරිසක් ඊට සහභාගි වූ බව කියැවෙයි.
පිටත සිට බැලූ විට පෙනෙන්නේ මේ නියෝජිත සම්මේලනය බැලූ බැල්මටම තවත් අවුරුදු තුනකට එහා පැවැත්වෙන ජනාධිපතිවරණය ඉලක්ක කරගෙන පැවැත්වූවක් බවයි. මේ දිනවල දේශපාලන වාද විවාදවලදී මෙන්ම පාර්ලිමේන්තුවේදීද අතිමහත් ජන ප්‍රසාදය ලත් චරිතයක් බවට පත්ව සිටින ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ නායක අනුර කුමාර දිසානායක, සිය ජනාධිපතිවරණ අපේක්‍ෂකයා හැටියට අනෙක් අපේක්‍ෂකයන් සියල්ලන්ටම කලින් ඉදිරියට ගෙනඒම සම්මේලනයේ අරමුණ බව තවදුරටත් පෙනේ.
දේශපාලන පක්‍ෂයකට හෝ බලවේගයකට, ජනාධිපතිවරණයකදී තිබෙන එකම තෝරාගැනීම නම් තම නායකයා අපේක්‍ෂකයකු වශයෙන් ඉදිරිපත් කිරීමයි. සමගි ජන බලවේගයේ විවිධ නායකයන්ද තමන්ගේ ජනාධිපතිවරණ අපේක්‍ෂකයා සජිත් ප්‍රේමදාස මිස අන් කිසිවකු නොවන බව පසුගිය කාලයේ නොයෙක් වර කියා ඇත. මේ විදියට බලන කල, ජවිපෙද තමන්ගේ අපේක්‍ෂකයා මෙලෙස ඉදිරියට ගෙනඒම පක්‍ෂයක් ලෙස තමන්ගේ ශක්තිය පෙන්වීමකි. ඊට හැම අතින්ම අයිතියක් පක්‍ෂයකට තිබේ. 2019 අගෝස්තුවේදී, විපක්‍ෂයේ අනෙක් සියලුම අපේක්‍ෂකයන්ට පෙර තම අපේක්‍ෂකයා ලෙස අනුර කුමාර දිසානායක ඉදිරියට ගෙනාවේ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ කේන්ද්‍ර කරගත් ජාතික ජන බලවේගයයි. ඒ ගෝල්ෆේස් පිටියේ ලක්‍ෂයක තරම් ජනතාවකගේ සහභාගිත්වයෙන් පැවැත්වූ දැවැන්ත රැලියකදීය. එතැනින් ඇරඹුණු අපේක්ෂකයන්ගේ ආගමනය නැවතුණේ නොවැම්බරයේ පැවැති ජනාධිපතිවරණයේදී අපේක්‍ෂකයන් 35 දෙනකු තරග බිමට කැඳවමිනි. ජනාධිපතිවරණයකදී ඉදිරිපත් වුණු වැඩිම අපේක්ෂකයන්ගේ සංඛ්‍යාව එයයි.
ප්‍රධාන අපේක්‍ෂකයන් දෙදෙනා හැරුණු විට අනෙක් අපේක්‍ෂකයන් තිස්තුන් දෙනා ලබාගත් මුළු ඡන්ද සංඛ්‍යාව 7,64,005කි. ප්‍රතිශතයක් ලෙස එය 5.78කි. ප්‍රධාන අපේක්‍ෂකයන් දෙදෙනා අතර ඡන්ද පරතරය 13,60,016කි. ජනාධිපතිවරණය ජයගත් ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතාගේ ඡන්ද ප්‍රමාණය වැඩි කිරීමටත්, දෙවැනි ප්‍රධාන අපේක්‍ෂකයා හා ජයග්‍රාහකයා අතර පරතරය වැඩි කිරීමටත්, ඉහත කී 33 දෙනා ලබාගත් ඡන්ද ප්‍රමාණවලින් සෑහෙන බලපෑමක් ඇතිකෙරිණි. එහි තේරුම, ඡන්දයකදී අපේක්‍ෂකයන් දෙදෙනකු පමණක් තරග වදින පරමාදර්ශී තත්වයක් ලංකාවේ ඇතිකළ යුතුය යන්න නොවේ. එවැන්නක් කිසිදා ඇතිකරන්නටද නොහැකිය. කුඩා පක්‍ෂවලින් යාවජීව වශයෙන් ඡන්දය ඉල්ලීමට පේවී සිටින නියෝජිතයෝ හැමදාම සිටිති. ඔවුහු හැමදාමත් ඉල්ලති. තමන්ගේ ජාත්‍යන්තර මව් පක්‍ෂවලට තරග කරන බව පෙන්වීම සඳහාත්, තමන්ගේ දේශපාලන අදහස් ජනාධිපතිවරණයකදී ජනතාවට කියාපෑම සඳහාත් එවැනි අපේක්‍ක්‍ෂකයෝ පුරුද්දක් වශයෙන් ඉල්ලති. එහෙත්, අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම පරාජය කළ යුතු අපේක්‍ෂකයකු සිටින අවස්ථාවක, ඒ අරමුණ සඳහා අනෙක් පක්‍ෂවලින් එකඟතා ඇතිකරගත හැකි පක්‍ෂවල සන්ධාන ගොඩනැගෙතොත්, දේශපාලන සිතියම මීට වඩා වෙනස් විය හැකි බව සැකයක් නැත. 2019දී එක්තරා ප්‍රමාණයකට මඟහැරුණේ එවැනි අවස්ථාවකි.
ප්‍රංශය වැනි රටක ජනාධිපතිවරණයේදී හැසිරීම මෙයට වෙනස් වන්නේ, පළමුවැනි වටයෙන් ජයග්‍රහණය සඳහා නියමිත ඡන්ද ප්‍රමාණය කිසිම අපේක්‍ෂකයකුට ලබාගත නොහැකි වුවහොත්, පළමුවැනියා හා දෙවැනියා හැර අනෙක් අපේක්‍ෂකයන් ඉවත් කර මුල් දෙදෙනා අතර නැවත ඡන්දයක් පැවැත්වෙන හෙයිනි. මුල් අවස්ථාවේදී බෙදි විසිරී සිටි අපේක්‍ෂකයන්ට හා ඔවුන්ගේ දේශපාලන පක්‍ෂවලට දෙවැනි වටයේදී අර කී දෙදෙනාගෙන් එක් පැත්තක් ගන්නට බොහෝ විට සිදුවෙයි. ඒ සඳහා අලුත් එකඟතා, අලුත් සන්ධාන, අලුත් ප්‍රතිපත්ති හා අවබෝධතා ගොඩනගාගැනීමට සිදුවෙයි. එය යහපත් දේශපාලන තත්වයකි.
පසුගිය ජාතික සම්මේලනයේදී ජාතික ජන බලවේගයේ බලාපොරොත්තුව හැටියට ඉදිරියට ගෙනා ජවිපෙ නායක අනුර කුමාර දිසානායක, 2019 ජනාධිපතිවරණයේදී ලබාගත් ඡන්ද ප්‍රමාණය 418553ක් වන විට ඔහුගේ ඡන්ද ප්‍රතිශතය 3.16%කි. ජනාධිපතිවරණය වන විට ඔහු සිටියේ, නැගී එන නව බලාපොරොත්තුවක ප්‍රකාශකයා හැටියටය. ඒ වන විට ජාතික ජනබලවේගය ගොඩනගා තිබුණු අතර, දේශපාලන ක්‍ෂෙත්‍රයේ විශාල ප්‍රබෝධයක් හා ආකර්ෂණයක් ජාජබ වෙනුවෙන් පැනනැගී තිබුණි. ගෝල්ෆේස් පිටියට ලක්‍ෂයක ජනකායක් ගෙනඑන්නට හැකිවුණේ එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙසය.
පසුගිය කාලයේ අනුර කුමාර දිසානායක මහතා සතු ඒ ජනප්‍රියත්වය කිහිප ගුණයකින් වැඩිවී ඇති බව පැහැදිලිය. ෆේස්බුක් ඇතුළු සමාජ මාධ්‍ය ජාලාවල, රටේ ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා අනුර කුමාර යැයි සහතික කෙරෙද්දී, තවත් පිරිස් කියන්නේ එය කළ යුතුම දෙයක් බවයි. 20 වැනිදා ජාජබ නියෝජිත සම්මේලනය පැවැත්වෙන්නේ එක අතකින් මේ සමාජ අනුමතියේ උද්දාමය ප්‍රකාශමාන කරනු හා සමරනු පිණිසය. පක්‍ෂයක් හැටියට එය කළ යුතුම දෙයකි.
පාසල්වල බාහිර ක්‍රියාකාරකම්වල යෙදෙන සිසුන්ට, තම පාසලේ කලා උළෙලක්, වාණිජ දිනයක් හෝ විද්‍යා දිනයක් ඉතාම වැදගත්ය. ආස්වාදනීයය. උද්දාමයට හේතු සපයන්නේය. එහෙත් එක් පාසලක කලා උළෙලක් ඊට යාබද වෙනත් පාසලකටවත් වැදගත් නැත. හේතුව ඒ පාසලේත් එවැනි උළෙල පැවැත්වෙන නිසාය. පක්‍ෂවල සම්මේලන, සම්මන්ත්‍රණද එවැනිය. ඒවායින් දැවැන්ත දේශපාලන ලකුණක් සටහන් නොකෙරේ. පිටත සිට බලන විට, එවැනි සම්මේලන හැම පක්‍ෂයකම තිබෙන නිසා අහවල් පක්‍ෂයක සම්මේලනයේ වැදගත්කමක් පමණක් කාටවත් විශේෂයෙන් පෙනෙන්නේ නැත.
ජාජබ නියෝජිත සම්මේලනයක් කියා හැඳින්වූවාට, ඊට සහභාගි වී සිටියේ නියෝජිතයන් පමණක් නොවන බව පැහැදිලිව පෙනිණි. ආරාධනා පත්‍ර දසත විසුරුවා තිබුණු අතර, කවදාවත් ජාජබ සමග එකට සිටිනු නැතැ’යි සැලකිය හැකි අයද එහි වූහ. එය කියන්නේ දුර්වලකමක් හැටියට නොව, ශක්තියක් හැටියටය. එයින් පෙනෙන්නේ තමන්ගේ මතය සමග එක එල්ලේ එකඟ නොවන පිරිස් පවා, තමන්ගේ සම්මේලනයකට කැඳවීමට ජවිපෙ දක්වන විවෘතභාවයයි. එය රැකගත යුතු ගුණයකි.
එම ගුණය තමන් තුළ පවතින බව තහවුරු කරමින් ජවිපෙ නායකයා තම කතාවේදී අවධාරණය කළේ, සාමූහිකව වැඩ කිරීමේ අවශ්‍යතාවයි. තනි තනිව පොරබැදීමෙන් රට වැටී සිටින තත්වයෙන් ගොඩ එන්නට හැකියාවක් නැති බව ඔහු කිව්වේය. ඒ සාමූහික පොරබැදීමට ශක්තිය දිය හැකි මානුෂිකවාදයක්, කැපකිරීමක්, පරිත්‍යාගයක් හා දැක්මක් තිබෙන මිනිසුන් පිරිසක් තමන් සමග වේදිකාවේ සිටින බවද අනුර කුමාර මහතා කීවේය.
ජවිපෙ නායකයාගේ අවධාරණය කියවන කෙනකුට වැටහෙනු ඇත්තේ, ජවිපෙ තමන් ගැන පමණක්, ජාතික ජන බලවේගය ගැන පමණක් විශ්වාසය නොතබා සාමූහික ක්‍රියාකාරිත්වයක් කෙරෙහි පමණක් විශ්වාසය තබන බවයි. සාමූහික වන තරමට පොර බැදීමේ ශක්තිය වැඩිවෙයි. එය ඇත්තක් නම්, ඒ සාමූහිකත්වය තබාගත යුතු එක මූලික අරමුණක් අප හැමදෙනාටම තිබේ. එනම්, එළැඹෙන පළමුවැනි අවස්ථාවේදීම රාජපක්‍ෂ දේශපාලනය පරාජය කිරීමයි. සාමූහිකව කටයුතු කිරීමේ අවශ්‍යතාව ජවිපෙ නායකයා අවධාරණය කරන විට, එය රාජපක්‍ෂ පවුල් පාලනය අවසන් කිරීමට ඇතිකරගත යුතු සාමූහිකත්වයක් හැටියටද අපට කල්පනා කරන්නට පුළුවන.
එහෙත්, අවාසනාව නම්, නායකයා එසේ කියද්දී, ජවිපෙට, ජාජබට පමණක් තනියෙන් මේ කාර්යය කළ හැකියැයි සිතන, කියන පිරිසක් ජවිපෙ හා ජාජබ තුළ එකතුවී සිටීමයි. විශේෂයෙන් ජාජබ තුළ එකතු වී සිටින සමාජයේ බුද්ධිමය තීරු, වෘත්තික තීරු හා මතවාදී නායකයන් සැලකිය යුතු පිරිසක් ඒ ස්ථාවරයේ සිටින බව අපේ අත්දැකීමයි. මේ පිරිස කෙතරම් ඒ අදහසට ආසක්ත වී සිටිනවාද කියනවා නම්, එවැන්නක් මහපොළවේ යථාවත් වීමට ඉඩක් නැතැයි කියන විට තදින් කිපීමත්, එලෙස කියනවුන්ට අවමන් කර පිටමං කිරීමත්, ඔවුන් දෙස සැකයෙන් හා විරෝධයෙන් යුතුව බැලීමත් ඔවුන්ගෙන් නිතර දකින්නට ලැබේ.
දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ ජවිපෙ වැනි ඉතාම සංවිධානාත්මක පක්‍ෂයක කාඩර්වරුන් හා දැඩි අනුගාමිකයන් හැටියට සිටින පිරිස් එවැනි අන්තරාවර්තී මතයක සිටීම සාධාරණය කළ හැකි වුණත්, ජවිපෙට පිටින්, ජාජබ හරහා එකතුවුණු ඉහත කී ආකාරයේ මතවාදී නායකයන්ද ඒ තත්වයටම වැටීම කනගාටුවට කරුණකි. එවැනි නාමධාරී පුද්ගලයන් එකතු කරගැනීමෙන් ජවිපෙ ලබාගන්නට බලාපොරොත්තුව සිටි විවෘතභාවය, නිදහස්බව, එකිනෙකට විවිධ අදහස්වල දායකත්වය පවා මේ තත්වය මත ගිලිහී ගොස් ඇතැයි මනුවර්ණ කල්පනා කරයි. ජාජබට එකතු වීමට පෙර, දේශපාලනය, අධ්‍යාපනය, කලාව, සාහිත්‍යය, සංස්කෘතිය වැනි මානව ප්‍රමිතීන් ගැන ඉතා විවෘතව සහ නිදහසේ විශ්වීය අදහස් පළකළ, මතවාද හා පුද්ගලයන් බැහැර කිරීම වෙනුවට ඇතුළු කරගැනීම සිය චර්යාව හැටියට ප්‍රකට කළ, විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන්ගේ සිට සාමාන්‍ය පුද්ගලයන් දක්වා පිරිස් ජාජබ තුළදී ජවිපෙ කවචයේ සිරවී, ජාජබ නොවන අනෙකා දෙස පඨිඝයෙන් හා සංශයෙන් පසුගිය කාලය තුළ බලන්නට පුරුදුවී සිටීම ඉතාම කනගාටුදායකය.
තනිවම ජවිපෙට හෝ ජාජබයට ඊළඟ අවුරුදු තුනක් ඇතුළත එළැඹෙන ජනාධිපතිවරණයක් ජයගත නොහැකි බව අමුතුවෙන් කිවයුතු නැත. සජිත් ප්‍රේමදාස මහතා විෂයෙහි වුවද ඒ කාරණය ඇත්තකි. ඔහු 2019දී එකතු කරගත් ලක්‍ෂ 55,64,239ට ඊළඟ ජනාධිපතිවරණයේදී ජයග්‍රහණයක් වාර්තා කළ නොහැකිය. ඔහුටත් තනියෙන් බැරි නම්, ඡන්ද ලක්‍ෂ හතරක් එකතු කරගත් ජාජබ අපේක්‍ෂක අනුර කුමාර මහතාට එය තනියෙන් බැරි බව කියන්නට අමුතු ගණන් මිමි හදන්නට වුවමනා නැත.
ජවිපෙ මේ අවස්ථාවේ තිබෙන අදූෂිත දේශපාලන බලවේගයයි. එහෙත්, මීට පෙර කිසිම අවස්ථාවක රට පාලනය නොකළ නිසාම ජවිපෙ සියලු වරදවලින් වියුක්ත පිරිසිදු දේශපාලන බලවේගයක් නොවේ. පසුගිය අවුරුදු 73ක කාලයක් තුළ ලංකාවේ ඇතිවූ ඛේදවාචක සියල්ලටම, පාලනය කළ ප්‍රධාන පක්‍ෂ දෙක මෙන්ම තනිව රාජ්‍ය පාලනයක් නොකළ ජවිපෙද වගකිව යුතුය. ලංකාවේ අතීත දේශපාලන සිතුවම සැදී තිබෙන්නේ ඒ සියල්ලන්ගේ එකතුවෙනි. උදාහරණයක් කිවහොත්, අද විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය අහෝසි කිරීම වෙනුවෙන් අන් සියල්ලන්ටම වඩා ඉදිරියෙන් පෙනීසිටින ජවිපෙ, 2003දී, රනිල් වික්‍රමසිංහගේ ආණ්ඩුව පලවා හැර තමන් පරිවාස ආණ්ඩුවකට එකතු කරගත් චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායකගේ විධායක ජනාධිපති ධුරය හා එහි අත්තනෝමතික බලතල වෙනුවෙන් පෙනීසිටි ආකාරය දැක්විය හැකිය. අදද මුල් පෙළේ සිටින ජවිපෙ නායකයන්, ඒ කාලයේ කළ හැම කතාවකදීම වර්ණනා කළේ විධායක ජනාධිපති ක්‍රමයේ යහපත් ලක්‍ෂණ ගැනය. එහි බලතල පාවිච්චි කර රට ද්‍රෝහීන්ගෙන් ගලවාගත් ආකාරය ගැනය. එවැනි ස්ථාවරයක සිටි ජවිපෙ අද විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය මුළුමනින්ම ඉවත් කිරීමට පෙරට පැමිණ සිටීම ආස්වාදජනක ආස්ථානයකි. ඒ ආස්ථානය සාදරයෙන් පිළිගන්නවා විනා, ඉහත කී පරිදි ඔවුන් 2003 සිටි ස්ථාවරය, 2005දී දෙමළ ජනතාවගේ අයිතිවාසිකම් අරගලය සම්බන්ධයෙන් මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයා සමග එකතුව දැරූ ස්ථාවරය යනාදි පරණ කතා ඉදිරියට ගෙන එම ස්ථාවරය දුඹුල් කිරීම කළ යුතු නැත.
හැබැයි, මේ ටික පෙන්වා දුන්නේ උනුත් එකයි මුනුත් එකයි පමණක් නොව කවුරුත් එකයි කියන්නටද හැකි බව මතක් කරන්නටය. ඒ අනුව නෙළුම් මලෙන් උපන් සුපිරිසිදු දේශපාලන බලවේග ලංකාවේ නැත. ඒ ඒ දේශපාලන බලවේගවලට රැකගත යුතු දේශපාලන කන්‍යාභාවයක්ද නැත. එහි තේරුම, පොදු එකඟතා ඇතුළේ කටයුතු කරන්නට මේ සියලු කණ්ඩායම්වලට බැරිකමක්, අනෙකුන් හා එකතු විය නොහැකි පාරිශුද්ධභාවයක්, විශේෂයෙන් නැති බවයි. 2024දී එළැඹෙන්නේ එවැනි එකතු විය යුතු අවස්ථාවකි. නැතිව, තමන්ගේ ගෝත්‍රය තුළට එන්නා බදා වැළඳගැනීමටත් අනෙක් සියලුම දෙනා ගෝත්‍ර-ද්‍රෝහීන් ලෙස හංවඩු ගසා පිටමං කිරීමටත් අවස්ථාවක් නොවේ.
එවැනි තත්වයකදී නියෝජිත සම්මේලන හා ඊටත් වැඩිය ලොකු උත්සවාකාර ක්‍රියාකාරකම් හරහා තමන්ගේ අනුගාමිකයන් හා හිතවතුන් අතර ඒකමිතියක්,
සාමූහිකත්වයක් හා සටන්කාමී හැඟීමක් නොනිවා පවත්වාගෙන යාම ජවිපෙට හා ජාජබට අත්‍යවශ්‍යය. හැම පක්‍ෂයකටමත් එවැනි දේ අවශ්‍යය. එහෙත් රටේ දේශපාලන ඉදිරි ගමන තීන්දු වන්නේ ඒවායේ දිදුළන ස්වභාවය මත පමණක් නොවන බව සිහි තබා ගැනීම වැදගත්ය. ජවිපෙ හා ජාජබ ආලෝකය නිසා ඒ දෙස ඇදී එන අයගේ අභිලාෂයන් එළැඹ සිටි සිහියෙන් යුතුව තේරුම් ගැනීම එම බලවේගවල නායකයන්ගේ වගකීමයි.
මනුවර්ණ නැවතත් අවධාරණය කරන්න කැමතිවන්නේ, රට මේ තත්වයට පත්කළ රාජපක්‍ෂ පාලනය අවසන්කිරීමේ වගකීම 2024දී අප සියලුම දෙනා වෙත පැවරෙන බවත්, එය ඉටුකිරීමට වෙන් වෙන්ව කොටුකරගත් ප්‍රයත්නයන්ට නොහැකි බවත්ය. ‘සාමූහිකව පොරබැදීමෙන්’ පමණක් එය කළ හැකි බවට අනුර කුමාර දිසානායක මහතා අවධාරණය කළ අදහස වැදගත් වන්නේ එහිදීය. ඒ සාමූහික පොරබැදීම සඳහා මුල පිරීමද ජවිපෙටත්, ජාජබටත් කළ හැකිය. ඒ සඳහා ‘අප වෙත වරෙල්ලා’ යයි කීම පමණක් නම් ප්‍රඥාගෝචර නොවේ.■
