මේ තරම් විශාල අවුල් තොගයකට, පැයකින් පැයකට අලුත් වන අවුල් තොගයකට, යටත් වන්නට, ශ්‍රී ලංකාවේ ජනතාව කර තිබුණු මහා පාපය නම් කුමක් ද? ඒ ජනතාව ගලවා ගන්නෙමැ’යි කියමින් ආ නායකයකු සහ ඔහුගේ පිරිවර විසින් ඒ අවුල් වියවුල් ඇති කරනු ලබමින් සිටීම තේරුම් ගත යුත්තේ කුමන ආකාරයෙන් ද?
පසුගිය සතියේ මුල පාන්පිටිවලින් නිපදවන ආහාරවල මිල පාලනයෙන් ඉවත් වන්නට බේකරි හිමියන් තීරණය කළ බව නිවේදනය කෙරිණ. ඒ නිසා පාන් ගෙඩියක මිල රුපියල් සියය දක්වා ඉහළ යන්නට නියමිතව තිබිණ. ඊට සමගාමී ව පාන්පිටි ආශ්‍රිත අනෙක් සෑම ආහාර නිෂ්පාදනයක ම මිල ද කිසිම පාලනයකින් තොරව ඉහළ යන්නට නියමිතව තිබිණ.
පසුගිය සඳුදා මධ්‍යම රාත්‍රියේ සිට ඉන්ධන මිල ඉහළ නංවන ලදි. ඊට සමගාමී ව ත්‍රීවීල් ගාස්තු, බස් ගාස්තු, දුම්රිය ගාස්තු, පාසල් දරුවන්ගේ වෑන් ගාස්තු, ආහාර ද්‍රව්‍යවල ප්‍රවාහන ගාස්තු, පුවත්පත් ආදි සියලු ම අත්‍යවශ්‍ය හා නොවන බඩුභාණ්ඩවල මිල හා ප්‍රවාහන ගාස්තු හෙටානිද්දා ඉහළ යාමට නියමිත ය.
ඒ, අහස උසට නැගුණු එළවළු මිල පැත්තක තිබිය දී ය. දැන් කිසිවෙක් තමන්ගේ ආහාර වේලට එළවළු එකතු කර නොගනිති. අඩු ගණනේ කාර්යාලයට ගෙන ගොස්, අනෙක් හිතමිතුරන් සමග හවුලේ බෙදාගෙන කන බත් මුලට පවා එළවළුවක් එකතු කරන්නට ඔවුන්ට පුළුවන්කමක් නැත. තරු පන්තියේ හොටල්වල පවා, අමුත්තන්ට පිළිගන්වන උදේ-දවල්-රාත්‍රි කෑමවේලවලට එළවළු එකතු කෙරෙන්නේ නැත. කෑමවේලකට නියම කර ඇති මිලට, මිලෙන් වැඩි එළවළු එකතු කළ නොහැකි ය. එළවළු එකතු කළහොත් කෑමවේලේ මිල වැඩි කරන්නට සිදු වෙයි. එසේ කළහොත්, මේ එන තරම් වත් අමුත්තන් පිරිසක් හොටල්වලට නොඑනු ඇත.
ගෑස් අර්බුදයටත් වඩා ඉවසාගත නොහැක්කේ, රටේ මහා කලබැගෑනියක් ඇතිවී, මධ්‍යම පන්තික කාන්තාවන්ට කුස්සියට යන්නට නොහැකි තරමින් මරණ බයක් ජනිත කරන්නට හේතු වුණු ගෑස් පිපිරීම් ගැන ඇත්ත කියන්නට වත්, වරද පිළිගන්නට වත්, සිදුවූ අලාභහානිවලට වන්දි ගෙවන්නට වත්, කිසිම වගකිවයුත්තකු රටේ නොවීමයි. ඒ මදිවාට, ඒ ඒ ඇමතිවරු, සමාගම් සභාපතිවරු මහජනතාවට රිසි සේ බොරු කියමින් සිටිති. කිසි ම කෙනෙකු වගකීම භාර ගන්නේ නැත.
මතභේදයට තුඩු දී ඇති, මේ වන විට පාරිභෝගිකයන් අත ඇති ගෑස් සිලින්ඩර නැවත ලබා ගෙන ඒවාට අලුත් ගෑස් සිලින්ඩර නිකුත් කරන්නට, අභියාචනාධිකරණය කළ නියමයට අනුව ලිට්‍රෝ ගෑස් සමාගම පියවර ගත්තේ ය. ඒ ගැන පුවත්පත්වල හා වෙනත් මාධ්‍යවල ලක්‍ෂ ගණනින් වියදම් කොට දැන්වීම් ද පළ කරන ලදි. එහෙත්, පාරිභෝගිකයා පාවිච්චි කළ හෝ නොකළ ගෑස් සිලින්ඩරය මාරු කර ගැනීම සඳහා අලෙවි නියෝජිතයා වෙත ගිය විට ලැබෙන ප්‍රතිචාරය නම් දුක්ඛිත (නොව, ලේ කෝප කරවනසුලු) එකකි.
මීට පෙර ද යම් අවුල් සහිත, උදාහරණයකින් කියනවා නම්, ගෑස් කාන්දුවක් සහිත ගෑස් සිලින්ඩරයක් සතුව ඇති පාරිභෝගිකයන්ට, ළඟම අලෙවි නියෝජිතයා වෙත ගොස් මාරු කර ගන්නට හැකි විය. සිලින්ඩරයේ බර කිරා, පාවිච්චි කර ඇති ගෑස් ප්‍රමාණය ලකුණු කර ගෙන, සිලින්ඩරය බාර ගැනීමත්, ඊට රිසිට් පතක් නිකුත් කිරීමත් කළ යුතු අතර, ගෑස් සිලින්ඩරය ‘කොම්පැනියට’ යවා ඒ වෙනුවට කොම්පැනියෙන් අලෙවි නියෝජිතයාට වෙනත් සිලින්ඩරයක් ලැබුණු විට පමණක් පාරිභෝගිකයාට එය ලැබේ.
එහෙත්, ගතවූයේ සිය ගණනින් ගෑස් ළිප් පුපුරන තත්වයක් ඇති කාලයකි. ලජ්ජාවට කාරණය නම්, මේ කාලය තුළත් ලිට්‍රෝ සමාගම පරණ පුරුදු ලාලිත්‍යයෙන් ම කටයුතු කිරීමයි. පාරිභෝගික අයිතීන්වලට ගරු කරන ලෙස ඉල්ලා ඉදිරිපත් කළ නාගානන්ද කොඩිතුවක්කු මහතාගේ පෙත්සමේ නියෝගයක් දෙන්නට පෙර කටයුතු කළ ආකාරයෙන් ම ඉන් පසුව ද කටයුතු කිරීමයි. ලිට්‍රෝ සමාගමේ පුවත්පත් දැන්වීමේ පවා තිබුණේ, පාරිභෝගිකයා ගෑස් සිලින්ඩරය භාර දුන් විට, තොග තිබේ නම් මාරු කර දෙන ලෙසත්, තොග නැති නම් කොම්පැනියට යවා තොග නැවත ලැබෙන දවසක පාරිභෝගිකයාට අලුත් සිලින්ඩරයක් භාර දෙන ලෙසත් ය.
මෙහි ප්‍රතිඵලය කුමක් ද? ලිට්‍රෝ ගෑස් සිලින්ඩරයක් මුදල් දී ගෙදරට ගත් ‘වරදට’ නැවත ගමන් වියදම් අතින් ගෙවාගෙන ගොස් එය අලෙවි නියෝජිතයාට බාර දී කවදා හරි දවසක අලුත් සිලින්ඩරයක් තමාට කොම්පැනියෙන් එවන තුරු නොඋයා- නොකා-නොබී බලා සිටීමට පාරිභෝගිකයාට සිදු වීමයි. එක ගෙදරක එක ගෑස් සිලින්ඩරයක් තිබෙන විට, ඊට මෙහා කුමක් කරන්න ද?
විහිළුව නම්, කාලයකට පෙර වෙළෙන්දන්ගේ කන පලන්නට පාරට බැස්ස පාරිභෝගික අධිකාරියේ ලොක්කන්ට හා සොක්කන්ට ද, මේ තත්වය උපේක්‍ෂාවෙන් ඉවසා ගෙන සිටීමට සිදුවීමයි. ඔවුන්ට කරන්නට දෙයකුත් නැත. කළ හැකි දෙයකුත් නැත. එහෙත් සභාපතිකමේ ඉන්නේ රට ගලවාගත් රණවිරුවෙකි.
ඒ අතර ගොවියාට මහ කන්නය සඳහා පොහොර බිඳක් වත් නැත. අවදානම අරගෙන වගා කළ ගොවියාට සිදුවන්නේ කහ ගැහී පරඬැල් වන ගොයම, බෝග දිහා බලා හූල්ලන්නට ය. ඒ හීල්ලීම පසුපස එන සාගතය ඉදිරියට ය. සියල්ලට ම වඩා වැදගත් දේ, මේ කිසිවක් ගැන කිසිවෙකු වගකීමක් නොගැනීම ය. ■
