සුරංගනා කතාවට අනුව කුඩා ළමයකු අධිරාජ්‍යයාගේ නිරුවත පෙන්වා දුන් පසු අධිරාජ්‍යයා එය පිළිගත්තේය. රාජපක්ෂවරු එසේ නොවෙති.
වසංගතය නිසා රටේ ප්‍රශ්න උග්‍රවූ බව සැබෑය. නමුත් අර්බුදයට මුල රාජපක්ෂවරුන්ගේ අමනෝඥ බදු පිළිවෙතයි. ඒ බදු සංහාරයට වගකිවයුත්තේ නිලධාරීන් නොව රාජපක්ෂ තුන්කට්ටුවයි. සැබෑ ආර්ථික ඝාතකයෝ ඔවුහුය.
ඊළාම් යුද්ධය ජයග්‍රහණය නිමාවීමෙන් පසු සාමයේ ආර්ථික වාසිය දකුණේ ජනතාවටවත් නොලැබුණේ යුද වියදම්වල අඩුවක් නොවූ නිසාය. යුද්ධයක් නොමැතිව වුවද වසරෙන් වසර ආරක්ෂක වියදම් ඉහළ ගිය නිසාය.
මහින්ද රාජපක්ෂ අගමැතිවරයා දිව්‍යමය රැකවරණ අපේක්ෂාවෙන් මේ සතියේ ඉන්දියාවේ තිරුපති දේවාලයට යාමට නියමිත බව අන්තර්ජාලයේ වාර්තා විය.
තිරුපති දේවාලය මෙරට පක්ෂ-විපක්ෂ දේශපාලනඥයන් අතර අතිශයින්ම ජනප්‍රිය ස්ථානයකි. විශේෂයෙන්ම තීරණාත්මක මැතිවරණයකට පෙර මෙරට දේශපාලකයින් වැල නොකැඩී තිරුපති වන්දනාවේ යාම සුලබ දසුනකි.
තිරුපති දේවාලය පිහිටි අනන්තාපූර් දිස්ත්‍රික්කය ඉන්දියාවේ ඉතාමත් වියළි කාලගුණයක් සහිත පෙදෙසකි. එහි මහා ගංවතුරක් යනු අසා-පුරුදු සිදුවීමක් නොවේ. නමුත් මේ වසරේ නොවැම්බර් මස අග මහා ගංවතුරකින් අනන්තාපූර් දිස්ත්‍රික්කය යටවිය. තිරුමාලා කඳු වැටියෙන් ඇද හැලුණු දැවැන්ත ජල ප්‍රහාරයක් තිරුපති නගරයත් දේවාලයත් වෙලා ගත්තේය. සෙන්ටිමීටර් 12-14ක් වූ ධාරානිපාත වර්ෂාවක් නිසා මෙම ජල ගැල්ම හටගත් අතර මේ ස්වාභාවික විපතට තිරුපති නගරය හා දේවාලය බිලිවීමට ගතවූයේ පැය කිහිපයක් පමණක් බව ඉන්දියාවේ NDTV රූපවාහිනිය වාර්තා කළේය. මෙම ජල ගැල්මෙන් ජීවිත 44ක් පමණ අහිමි වූ බවද හින්දුස්තාන් ටයිම්ස් පුවත්පත වාර්තා කළේය.
තිරුපති දේවාලයට අධිගෘහිත දෙවියන් කවුදැයි මම නොදනිමි. ඒ කවුරු වුවද දේවාලයටත් නගරයටත් මෙවැනි විපතක් එළඹෙන බවට අනතුරු හැඟවීමක් එම දෙවියන්ගෙන් නොවූ බවත්, තිරුපති දේවාලයටවත් දේව රැකවරණයක් නොලැබුණු බවත් පැහැදිලිය.
වැසි විරල ප්‍රදේශයන් මෙලෙස ක්ෂණික හා දැවැන්ත ජල ගැල්මකට ගොදුරු වීම ක්‍රම ක්‍රමයෙන් ඉහළ යන ගෝලීය සිදුවීමකි. මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙන් හටගත් කාලගුණ විපර්යාසය (climate change) මේ තත්ත්වයට හේතුවයි.
මිනිසුන්ගේ විනාශකාරී පිළිවෙත් ඉදිරියේ දෙවියනුත් අසරණ වන බවට තිරුපති ජලගැල්ම කදිම නිදසුනකි.
මහින්ද අගමැතිවරයාගේ තිරුපති-වන්දනා පුවත සත්‍යයක් නම් ඔහු තමන්ට පමණක් නොව රටටම දේව පිළිසරණ ඉල්ලීමට ඉඩ තිබේ. ලංකාව මුහුණදෙන මේ ආර්ථික-දේශපාලන-සමාජීය-පාරිසරික ජලගැල්ම සමනය නොවුණහොත් රට පමණක් නොව, තම පවුලේ දේශපාලන අනාගතයත් අනතුරේ බව අත්දැකීම් බහුල දේශපාලනඥයකු වූ මහින්ද අගමැතිවරයාට වැටහෙනු නිසැකය.
නමුත් රාජපක්ෂවරුන් විසින් නිර්මාණය කළ ඔවුන්ගේ ක්‍රියා නිසා දිනෙන් දින වර්ධනය වන ජාතික අර්බුදය සමනය කිරීමට සර්ව බලධාරි දේව මණ්ඩලයකට හෝ නොහැකි වනු ඇත.
Fitch Raitings ආයතනය ලංකාවේ ණය ශ්‍රේණිගත කිරීම CCC සිටCC දක්වා පහත හෙලුවේ ගතවූ සතියේය. බංකොලොත් තත්ත්වයට පත්වීමට ලංකාවට ඇත්තේ තව එක් පහත හෙළීමක් පමණි.
අජිත් නිවාඩ් කබ්රාල් මහ බැංකු අධිපතිවරයා මෙම පහත හෙළීමට ප්‍රතිචාර දැක්වූයේ සුපුරුදු ලෙස Fitch Ratingsආයතනය දෝෂ දර්ශනයට ලක්කිරීමෙනි. ලංකාවේ සිදුවන සාධනීය සංවර්ධනයන් නොදැකීම ගැන ඔහු Fitch Ratings ආයතනයට චෝදනා කළේය.
මහ බැංකු අධිපතිවරයා කියන සාධනීය සංවර්ධනයක් නොදකිනුයේ Fitch Ratings ආයතනය පමණක් නොවේ. පොහොර අහේනියෙන්, බඩු මිලෙන්, භාණ්ඩ හිඟකමින්, ගෑස් පිපිරීම්වලින් පෙළෙන ලාංකිකයන් අති බහුතරයකටද මෙම සාධනීය සංවර්ධනයන් නොපෙනේ.
රාජපක්ෂවරුන්ට හා ඔවුන්ගේ අන්තේවාසිකයන්ට පමණක් පෙනෙන රටේ ජනතාවට නොපෙනෙන මෙම සාධනීය සංවර්ධනයන් අයත් වනුයේ ජනප්‍රිය සුරංගනා කතාවේ එන අධිරාජයාගේ අලුත් කබාය (Emperor’s cloak) ගණයට විය හැක. අධිරාජ්‍යයාට අති සුවිශේෂ කබායක් අවශ්‍ය විය. කපටි සන්නාලියන් දෙදෙනෙක් ලොව කිසිවෙකුටත් නොමැති නව සුවිශේෂ කබායක් නිර්මාණය කිරීමට පොරොන්දු වූහ. කබාය පෙනෙනුයේ බුද්ධිමතුන්ට හා දක්ෂයන්ට පමණක් බව ඔවුහු කීවෝය. එබැවින් කබාය තමන්ට නොපෙනෙන බව කීමට අධිරාජ්‍යයාත් අන් සියල්ලෝත් මැලිවූහ. ඒ වෙනුවට ඔවුහු කබායේ සොබාව අතිශයෝක්තියෙන් වර්ණනා කළහ. අධිරාජ්‍යයා නිරුවතින් සහපිරිවරින් නගර සංචාරය කළේය.
සුරංගනා කතාවට අනුව කුඩා ළමයකු අධිරාජ්‍යයාගේ නිරුවත පෙන්වා දුන් පසු අධිරාජ්‍යයා එය පිළිගත්තේය. රාජපක්ෂවරු එසේ නොවෙති. යමකු රටේ සැබෑ තත්ත්වය පෙන්වා දෙන විට රාජපක්ෂවරුන් එයට ප්‍රතිචාර දක්වනුයේ තර්ජන-ගර්ජන චෝදනා දෝෂාරෝපණවලිනි.
2021ට වඩා 2022 අසුබ වනු ඇතැයි පුරෝකථනය කිරීමට දේව වරමක් අවශ්‍ය නොවනුයේ එබැවිනි.
අර්බුදයට ප්‍රතිකාර කිරීමට නම්එ හි මූලයට යා යුතුය
බුදුන් වහන්සේගේ චතුරාර්ය සත්‍යයට අනුව දුක නැති කිරීමේ මාර්ගය අවබෝධ කරගැනීමට නම් දුකට හේතුව වටහා ගත යුතුය. විද්‍යාත්මක ක්‍රමයත් එයයි.
රාජපක්ෂවරුන්ගෙන් නම් මේ කාර්යය නොවනු ඇත. නමුත් විකල්පය තමන් යැයි කියා ගන්නා විපක්ෂයේ පක්ෂවලින්වත් මෙම කාර්යය සිදුවිය යුතුය. නැතහොත් රාජපක්ෂ පාලනයෙන් එපිටවත් ලංකාවට අනාගතයක් අහිමිවනු ඇත.
Fitch Ratings ආයතනය ණය ශ්‍රේණිගත කිරීම සම්බන්ධයෙන් ලංකාව ස්ථායි තත්වයේ සිට ඍණ තත්වයට පහත හෙළුවේ 2019 දෙසැම්බර් 18දාය. එනම් ගෝඨාභය-මහින්ද පාලනය ආරම්භ වී මසකට පසුවය. ඊට හේතුව රාජපක්ෂ පාලනයේ බදු ප්‍රතිපත්තියයි. ලංකාවේ තත්වය ස්ථායි සිට ඍණ දක්වා පහත හෙළීම පිළිබඳව Fitch Ratingsආයතනය නිකුත් කළ නිවේදනයේ මේ බව සඳහන් වේ. මෙම බදු කප්පාදුව නිසා රජයේ ආදායම පහළ වැටීමට ඇති හැකියාවත්, එහි අනෙකුත් ආර්ථික ප්‍රතිවිපාකත් තම තීරණයට හේතුව බව නිවේදනයේ විස්තර කරයි.
Fitch Ratings ආයතනයේ පුරෝකථනය නිවැරදි බවට දත්ත Public Finance.lk වෙබ් අඩවියේ මේ මස වාර්තා විය.
2019-2020 අතර ලියාපදිංචි බදු ගෙවන්නන්ගේ සංඛ්‍යාවේ 33.5% (එනම් 1/3කට අධික) පහත වැටීමක් සිදුව ඇත. 2019දී 1,705,233ක් වූ ලියාපදිංචි බදු ගෙවන්නන් 2020දී 1,133,445 දක්වා පහත වැටී තිබේ. මෙයට මූලික හේතුව රාජපක්ෂවරුන්ගේ නව බදු ප්‍රතිපත්තියේ අඩංගු වෙනස්කම් 4කි.
එකක් නම් උපයන විට ගෙවීමේ (PAYE) බදු ක්‍රමය අහෝසි කොට ඒ වෙනුවට ඉදිරි පුද්ගලික ආදායම් බද්දක් (APIT) 2020 අප්‍රේල් 1දා හඳුන්වාදීමයි. PAYE බද්ද අනිවාර්ය බද්දක් වුවද මෝඩයන්ගේ දිනයේදී හඳුන්වා දුන් නවAPITබද්ද අනිවාර්ය බද්දක් නොවේ. මෙම වෙනස නිසා ලියාපදිංචි බදු ගෙවන්නන්ගේ සංඛ්‍යාව 42.2%කින් පහත වැටී ඇත.
දෙවන හේතුව නම පුද්ගලික ආදායම් බදු ගෙවිය යුතුවූ සීමාව වසරකට රුපියල් 500,000 සිට මිලියන 3ක් දක්වා ඉහළ දැමීමයි. මේ වෙනස නිසාද විශාල පිරිසකට බදු නිදහසක් ලැබුණි.
තුන්වෙනි හේතුව නම් VAT බද්ද සඳහා ලියාපදිංචි විය යුතු සීමාව වාර්ෂික ආදායම මිලියන 12 සිට මිලියන 300 දක්වා ඉහළ දැමීමයි. මේ නිසා 2019 හා 2020 අතර ලියාපදිංචි බදු ගෙවන්නන්ගේ සංඛ්‍යාවේ අඩුවීම 71.8%කි. 2019 ව්‍යාපාරික ආයතන 28,914ක් VAT බද්ද ගෙවූ අතර, 2020දී VAT බද්ද ගෙව්වේ ව්‍යාපාරික ආයතන 8152ක් පමණි.
සිව්වන හේතුව නම් තොරතුරු තාක්ෂණ ක්ෂේත්‍රය හා ඊට සේවා සපයන ආයතනවලට බදු නිදහසක් ලබාදීමයි.
බදු ආදායම පහළ වැටීම නිසා රජයේ ආදායම අඩුවිය. ඊට සාපේක්ෂව වියදම් අඩුවීමක් නොවූ නිසා පරතරය පියවා ගැනීම සඳහා රාජපක්ෂ පාලනය මහා පරිමාණයෙන් මුදල් අච්චු ගැසුවේය. මුදල් අප්‍රමාණ ලෙස අච්චු ගැසීමෙන් රුපියලේ අගය පහළ වැටීම සඟවනු සඳහා විනිමය අනුපාතිකය කිසිසේත්ම යථාර්ථවාදී නොවන මට්ටමක (ඩොලර් 1ක් රුපියල් 200ට පමණ) තබා ගත්තේය. මෙයින් විදේශ විනිමය අර්බුදයක් නිර්මාණය විය.
මෙරටට විදේශ විනිමය ලැබෙන ප්‍රධානතම මාර්ගයක් වනුයේ විදෙස්ගත ශ්‍රමිකයන්ගේ ඉපැයීම්ය. ආණ්ඩුවේ අතාත්වික විනිමය අනුපාතයේ එක් ප්‍රතිඵලයක් නම් බැංකු ක්‍රමය අත්හැර නොනිල මාර්ගවලින් තම ඉපැයීම් ලංකාවට එවීමට බොහෝ විදෙස්ගත ශ්‍රමිකයන් ක්‍රියා කිරීමයි. නොවැම්බර් මස මෙරටට ලැබුණු විදෙස් මුදල් ප්‍රමාණය වසර 12ක කාලයක් තුළ වාර්තා වූ අඩුම අගය වීම මෙහි ප්‍රතිඵලයයි. ආණ්ඩුව නොනිල මාර්ගයන්ගෙන් ලංකාවට මුදල් එවීම තහනම් කළද එහි ඵල නොදරා ඇති බව මෙම විදෙස් ප්‍රේෂණ පහළ වැටීමෙන් පැහැදිලි වේ. මෙම අඩුවීම මෙතනින් නතර නොවන බවට අනුමාන කිරීම පහසුය.
අපනයනකරුවන් පවා තම අපනයන ඉපැයීම් ලංකාවට නොඑවා සිටීමට විවිධ උපක්‍රම භාවිත කරන තත්ත්වයක් නිර්මාණය වෙමින් පවතින බව මෙරට මුල්පෙළේ ව්‍යාපාරිකයෝ පිරිසක් දෙසැම්බර් මුල අනතුරු හැඟවූහ.
අද රටට වසංගතයක්ව ඇති පොහොර අර්බුදයත් දේශීය ආදායම් හා විදෙස් විනිමය අර්බුදයන්ගේ එක් ප්‍රතිඵලයක් විය හැක. කාබනික කෘෂිකර්මයකට මාරුවීම ක්‍රම ක්‍රමයෙන් කරනවා වෙනුවට කිසිදු සැලැස්මකින් හෝ සූදානමකින් තොරව රසායනික පොහොර ගෙන්වීම තහනම් කළේ ඉන් දෙස් විදෙස් මුදල් ඉතිරි කර ගත හැකි නිසාද? තහනම නිසා පොහොර ගෙන්වීමට වැයවෙන ඩොලර්ද, පොහොර සහනාධාරය සඳහා වැයවෙන රුපියල්ද ඉතිරි කරගත හැකියැයි කවර හෝ කේවට්ටයකු ජනපතිවරයාට උපදෙස් දුන්නේද?
ඉමහත් ආන්දෝලනයකට පත්ව ඇති චීන පොහොර නැවේ ව්‍යසනයටද පාර කැපුණේ රාජපක්ෂවරුන්ගේ අමනෝඥ බදු පිළිවෙතිනි. අත්‍යවශ්‍ය ඉන්ධන හා බෙහෙත් ගෙන ඒම සඳහා හෝ ඩොලර් අතමාරුවක් කර ගැනීමට ආණ්ඩුව මේ දිනවල ලොව පුරා හිඟමනේ යමින් සිටී. චීනයෙන්ද ඩොලර් බිලියන 1.5ක් ඉල්ලා ඇති අතර මෙම ඉල්ලීමට සාධනීය ලෙස ප්‍රතිචාර දැක්වීමට නම් පොහොර නැවේ ප්‍රශ්නය තමන්ගේ අභිමතය පරිදි සමථයකට පත් කළ යුතු යැයි කොන්දේසියක් චීනය පැනෙව්වාද? හානිකර බැක්ටීරියා අඩංගු නිසා අපට භාවිත කළ නොහැකි පොහොර නැවක් වෙනුවෙන් ඩොලර් මිලියන් 6.7ක් ගෙවන්නට අප පොරොන්දු වූයේ හදිසි අතමාරුවට චීනයෙන් ඩොලර් බිලියන 1.5ක් ලැබීමේ අපේක්ෂාවෙන්ද?
වසංගතය නිසා රටේ ප්‍රශ්න උග්‍රවූ බව සැබෑය. නමුත් අර්බුදයට මුල රාජපක්ෂවරුන්ගේ අමනෝඥ බදු පිළිවෙතයි. ඒ බදු සංහාරයට වගකිවයුත්තේ නිලධාරීන් නොව රාජපක්ෂ තුන්කට්ටුවයි. සැබෑ ආර්ථික ඝාතකයෝ ඔවුහුය.
රජයේ ආදායම අඩුවීම මූල්‍ය අර්බුදයක් වීම වළක්වා ගැනීමට නම් වියදම්ද අඩු කළ යුතුය. නමුත් එයද සිදු නොවුණි. ඊට හේතුවද වසංගතය නොවේ. වසංගතය මැදද සෞඛ්‍යයට වෙන් කළ මුදල කප්පාදු කිරීමට තරම් රාජපක්ෂවරු සාහසික වූහ. වියදම් අඩු කළ නොහැකි වූයේ පාලකයන්ගේ නම යන ප්‍රදර්ශනකාරී ඉදිකිරීම් ව්‍යාපෘති නිසාත් ආරක්ෂක පිරිවැය ඉහළ යාම නිසාත්ය.
ඊළාම් යුද්ධය ජයග්‍රහණය නිමාවීමෙන් පසු සාමයේ ආර්ථික වාසිය දකුණේ ජනතාවටවත් නොලැබුණේ යුද වියදම්වල අඩුවක් නොවූ නිසාය. යුද්ධයක් නොමැතිව වුවද වසරෙන් වසර ආරක්ෂක වියදම් ඉහළ ගිය නිසාය.
අද සිදුවන්නේද එයයි. වසංගතය හා මූල්‍ය අර්බුදය මැද වුවද 2021 හා 2022 අයවැයෙන් ආරක්ෂක වියදම් ඉහළ නැංවිණි. 2021ට සාපේක්ෂව 2022 අයවැයෙන් ආරක්ෂක වියදම් 14%කින් ඉහළ දමා තිබේ. මෙය රජයේ මුළු වියදමින් 15%කි.
Jane’s සඟරාව විස්තර කරන පරිදි 2021ට සාපේක්ෂව ආරක්ෂක පුනරාවර්තන වියදම් 20.5%කින්ද, ප්‍රාග්ධන වියදම් 25%කින්ද ඉහළ දමා ඇත. සාමකාමී තත්ත්වයක් තුළ රට බංකොලොත්භාවයේ කඩඉමේ සිටියදී ආරක්ෂක ප්‍රාග්ධන වියදම් මෙතරම් විශාල ලෙස ඉහළ දමන්නේ මන්ද?
ආදායම් මාර්ග කප්පාදු කොට වියදම් ඉහළ දැමීමේ රාජපක්ෂ පිළිවෙත් නිසා මේ වනවිට ලංකාව ගිරයට හසුවූ පුවක් ගෙඩියක් බවට පත්ව තිබේ. මේ තත්වයෙන් ලංකාව මුදා ගැනීමට නම් එක් අතකින් රාජපක්ෂ බදු පිළිවෙත් මුළුමනින්ම අහෝසි කළ යුතුය. අනෙක් අතින් වත්මන් යුද්ධ-විරහිත තත්වයට සරිලන ලෙස ආරක්ෂක වියදම් අඩු කළ යුතුය.
රාජපක්ෂ බදු පිළිවෙත ආපසු හැරවීමට ඇති-හැකි සමාජ කොටස්වලින් (විශේෂයෙන්ම දේශපාලකයන්ට බරපැන සපයන ව්‍යාපාරිකයන්ගෙන්) විරෝධය පළවනු ඇත. ආරක්ෂක වියදම් කපා හැරීම දේශප්‍රේමය ජීවිකාව කරගත් ගිහි පැවිදි පිරිස්වල විවේචනයට ලක්වනු ඇත. ආරක්ෂක වියදම්වලින් ලාභ ලබන ව්‍යාපාරික පිරිස්වලින්ද එවැනිම විරෝධයක් මතුවනු නොඅනුමානය.
රාජපක්ෂ බදු ප්‍රතිපත්තිය වෙනස් කිරීම සංවර්ධන විරෝධී යයිද ආරක්ෂක වියදම් අඩු කිරීම දේශද්‍රෝහී යයිද තර්ක මතුවනු ඇත.
මේ බලපෑම්වලට නතු නොවී සිටීමට විපක්ෂයේ පක්ෂවලට හැකිද?
වඳුරන්ට න්‍යෂ්ටික අවි දෙන අපේ ජනපති ක්‍රමය
2019 හා 2020දී රාජපක්ෂවරුන් ලැබූ දැවැන්ත මැතිවරණ ජයග්‍රහණයට එක් හේතුවක් වූයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය අකාර්යක්ෂමය, රට ගොඩ නගන්නට නම් ඒකාධිපතිත්වයක් අවශ්‍යය යන මිථ්‍යාව සමාජගත වීමයි. ‘හිට්ලර් කෙනකු වෙලා හරි’ රට ගොඩගන්නැයි වෙඬරුවේ උපාලි අනුනාහිමියන් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගෙන් කළ ඉල්ලීම මෙම පෘථුල මිථ්‍යාවේ සංකේතයකි.
අද සකල බලය රාජපක්ෂ පවුල සතුය. ආණ්ඩුව තුළ පවා රාජපක්ෂ නොවන්නෝ බල-විරහිතය. නමුත් රාජ්‍ය පාලනය මෙතරම් කඩා වැටුණු, අරාජික තත්වයට පත්වුණු අන් කලක් මෙරට නූතන ඉතිහාසයේ නොමැත.
මීට හොඳම නිදසුන ගෑස් පිපිරීමේ අර්බුදයයි. මේ සඳුදා ජනාධිපති මාධ්‍ය කේන්ද්‍රය සංවිධානය කර තිබූ මාධ්‍ය හමුවේදී ලිට්‍රෝ සභාපතිවරයා ප්‍රකාශ කළේ ලිට්‍රෝ ගෑස්වල සංයුතියේ කිසිදු වෙනසක් නැති බවත් පිපිරීම් සිදුවූයේ ගෑස් සංයුතියේ වෙනසක් නිසා නොවන බවත් ජනතාව අනිසි ලෙස බිය නොවිය යුතු බවත්ය.
ඊට පසුවදා (අඟහරුවාදා) ගෑස් පිපිරීම් අධ්‍යයනය කිරීමට ජනපතිවරයා පත් කළ කමිටුව තම වාර්තාවෙන් කියා සිටියේ පිපිරීම්වලට ප්‍රධාන හේතුව ගෑස් සංයුතියේ වෙනස බවය.
ජනතාව විශ්වාස කළ යුත්තේ ජනපති පත් කළ ලිට්‍රෝ සභාපතිවරයා ජනාධිපති මාධ්‍ය කේන්ද්‍රය සංවිධානය කළ මාධ්‍ය හමුවේදී කළ ප්‍රකාශයද? ජනාධිපතිවරයා පත් කළ කමිටුවේ වාර්තාවද?
මේ දෙකම සත්‍යය විය නොහැක. එකක් බොරුය. බොරුව කියන්නේ කවුද?
ලිට්‍රෝ සභාපතිවරයා මෙයට පෙර ජාතික තරුණ සේවා සභාවේ සභාපති හා අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල් ලෙස සේවය කළේය. ඒ අවධියේ ඔහු ලියූ ට්විටර් පණිවුඩයකින් කියවුණේ ඔහු හිට්ලර්ගේ අතිශය වර්ගවාදී Mein Kampf (මගේ අරගලය) නම් කෘතිය ප්‍රිය කරන බවය. මෙම ප්‍රකාශයට සමාජ මාධ්‍යයෙන් විරෝධය පළවූ විට ඔහු හිට්ලර්ගේ දේශප්‍රේමය ප්‍රශංසා කළේය.
හිට්ලර්ගේ 12 වසක පාලනය නිමාවූයේ ජ’මනිය විනාශයේ අගාධයට තල්ලු කරමිනි. හිට්ලර්, බලයට එනවිට එක් රටක්ව පැවති ජ’මනිය දෙකඩ වූයේත් හිට්ලර්ගේ ප්‍රතිපත්ති හා ක්‍රියාකාරීත්වය නිසාය. හිට්ලර් බලයට එනවිට ස්වාධීන රටක් වූ ජ’මනිය විදෙස් හමුදාවල පාලනයට යටවූයේ හිට්ලර්ගේ පිළිවෙත් සහ ක්‍රියාකාරකම් නිසාය.
ඒකාධිපතිත්වයේ සැබෑව එයයි. එක පුද්ගලයකුට, පක්ෂයකට හෝ පවුලකට සකල බලය ලබාදීමේ ප්‍රතිඵලය එයයි.
ඒකාධිපතිත්වයෙන් ප්‍රශ්න විසඳෙන්නේ නැත. වනුයේ ප්‍රශ්න සියල්ල විසඳී ඇතැයි යන බොරුව සමාජගත වීමය.
රාජපක්ෂවරුන් හා ඔවුන්ගේ අන්තේවාසිකයන් කියන්නේද රටේ ප්‍රශ්න නැති බවය. ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා නම් එය වසංගතයේ, විපක්ෂයේ හෝ සිරිසේන-වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩුවේ නිර්මාණයක් බවය.
බලය සංකේන්ද්‍රණය වීමෙන් මෝඩයාගේ මෝඩ බවත්, අදක්ෂයාගේ නොහැකියාවත්, දූෂිතයාගේ චෞරත්වයත්, ප්‍රචණ්ඩයාගේ ක්‍රෑරත්වයත් ඉහළ යයි. වත්මන් ජනපති ක්‍රමය මෙරටට ව්‍යසනයක් වූයේත්, ඉදිරියටද ව්‍යසනයක් වන්නේත් එබැවිනි.
පාර්ලිමේන්තුවේ 225ම දැඩි ලෙස විවේචනය කිරීම පක්ෂ-විපක්ෂ කාගේත් පුරුද්දකි. 20 වන සංශෝධනයෙන් අසීමිත බලයක් ලබා දුන් ජනපති ධුරයට අනාගතයේදී පත්වනු ඇත්තේ මේ 225න් කවුරුන් හෝය.
දේශපාලන බලය යනු ජන ජීවිතයේ වර්තමානය හා අනාගතය තීරණය කිරීමේ බලයයි. ජනතාවගේ ජීවන තත්වය, සෞඛ්‍ය තත්වය, අනාගත පරපුරේ අධ්‍යාපන තත්වය, රටේ පරිසරයේ තත්වය තීරණය කිරීමේ බලයයි.
වත්මන් ජනාධිපති ක්‍රමය තුළින් මේ බලයෙන් විශාලතම කුට්ටිය එක පුද්ගලයකුට ලැබේ. එය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට වඩා ආසන්න රාජාණ්ඩුවටය.
මේ රටේ ජනපති ධුරය දැරුවෝ තමන් රජුන් රැජිනියන් ලෙස දුටහ. ඔවුන්ගේ අනුගාමිකයෝද ඔවුන්ට රාජ වේශයෙන් සැලකූහ. රාජපක්ෂවරු මෙම රාජකීය වෙස්ගැන්වීම අතිශයින්ම අන්තයකට ගෙන ගියහ. නමුත් ‘රජ පිස්සුව’ ඔවුන්ට පමණක් සුවිශේෂිත වූවක් නොවේ. මෙරට ජනපති පුටුවේ වාඩිවූ හා වාඩිවීමට සිහින දකින කාටත් අඩු-වැඩි වශයෙන් පොදු වූවකි.
වත්මන් අර්බුදයට එකම විසඳුම තමන් ජනපති කිරීම යැයි කියන්නවුන්ගෙන් ප්‍රකාශ වනුයේ මෙම උන්මාදයයි.
දියසෙන් කුමරුන් (කුමරියන්) සිටිනුයේ මිථ්‍යා ලෝකවලයි. රාජපක්ෂවරුන්ට බලය අහිමි කොට ඒ බලය වෙනත් පුද්ගලයකුට පවරා ඔහුගෙන්/ඇයගෙන් ගැලවීමක් අපේක්ෂා කිරීම මෝඩකමකි. ජනපති ක්‍රමය ගැන යළිත් වරක් සිතිය යුත්තේ එබැවිනි. ■
