ඉතිහාසයේ සැඟවුණ ඉම්පෙදෙස්
ජීසස් සහ එසනිවරු

printgraphic2@gmail.com

මේ පොත ලියන්නේ (කතුවරියගේ භාෂාවෙන්) තෘප්තියට පත් කළ නොහැකි කූතුහලයකින් යුත් ලේඛිකාවකි. පුනර්භවය පිළිබඳ ගැඹුරු උනන්දුවක් තමා තුළ ජනිතවූයේ තමාගේ මෝහනවේදී සැමියා ප්‍රතිගමන පර්යේෂණවල යෙදෙන ආකාරය බලා සිටීමෙනියි ඇය කියයි. මෝහන ප්‍රතිගමනය යනු මිනිසුන්ගේ ස්මරණයන් තීව්‍ර කරන, එමෙන්ම ඔවුන්ගේ අතීත ජීවිතවල බරින් සැහැල්ලුවක් ලබා දෙන්නට සමත්වන තාක්ෂණයකියි පවසන ඇය, මේ අසාමාන්‍ය ලියවිල්ල සම්පාදනය කරන්නේ ද ගැඹුරු මෝහන ප්‍රතිගමනයකින් ඉනික්බිතිව ය.

ජීසස් ජීවමානව සිටි යුගයේ ජීවත් වෙමින් තමාගේ ආත්මය කරා ආපසු ගමනක යෙදුණු 22 හැවිරිදි තරුණිය, කතුවරියට හමුවන්නේ ප්‍රියසාදයකට සහභාගි වෙමින් සිටියදී ය. මේ ඇමෙරිකානු තරුණියගේ (ආරූඪ) නාමය කැතරින් හැරියට් ය. ඇයගේ ආත්මීය කතාව, අතීත කතාව එළිදකින්නේ සුද්දී හරහා ය.Jesus & The Essenes ලියන ඩලොරස් කැනොන් (Dalores Cannon) කියන්නේ ඊශ්‍රායලයේ අතීත ජීවිතයක් ගැන ඇය කරන විස්තරයේ කිසිදු අසාමාන්‍ය බවක් නොවූ බවයි. රෝමයට යටත්ව තිබූ අතීත ඊශ්‍රායලයේ ජීවත්ව සිටි තවත් කිහිපදෙනෙකු තමා මෝහන ප්‍රතිගමනයෙහි යොදවා ඇතත් ඒ කිසිවකු ජීසස් ගැන සඳහනක් නොකළ බව ද ඇය කියයි.

ජීසස්ගේ ඉගැන්වීම්වලට, විශ්වීය ප්‍රඥාවේ රසය සමඟ ගුණය මුසුවී තිබීම යන කාරණයේදී කාගේත් අවධානය නාභිගත වන්නේ කුම්රානයේ එසනිවරුන් වෙතට ය. එසනිවරුන් සහ ජීසස්ගේ සහසම්බන්ධය, ඔහුගේ මරණය සහ උත්ථානය දක්වාම කොතරම් වැදගත් වී ද යන්න මෙයින් අනාවරණය වෙයි. ජීසස්ගේ මවගේ වැඩිමහල් සොහොයුරා – අරමිතියාවේ ජොසප් විසින් The Path නමින් හැඳින්වූ මුල්කාලීන කිතුනු සසුන ගොඩනැගීමට කළ අමිල සේවය ගැන අප්‍රකට තොරතුරු රැසක් ද අප හමුවට එයි. (ජීසස් සහ එසනිවරු, පසුපිටුවෙනි)

ජේසුස්ගේ පියා ජෝසප්, ජීසස් කුඩා කාලයේදී මිය ගිය අතර ළඟම ඥාතියා වශයෙන් පවුලේ භාරකරු බවට නීත්‍යනුකූලව පත්වූයේ අරමිතියාවේ ජෝසප් බව කතුවරිය පෙන්වා දෙයි. එංගලන්තයේ දිවයින්වලින් ටින්ලෝහ ගෙනයන්නට අරමිතියාවේ ජෝසප් ගිය ගමන්වලදී බෑණනුවන් වන ජීසස් ද ඔහු සමඟ ගිය බව පුරාවෘත්තවල සඳහන්ව ඇති බව ද ඇය සිහිකැඳවයි. ජීසස් කුරුසපත් කිරීමෙන් පසු තමන්ගේ ජීවිතාරක්ෂාව ගැන බියට පත්ව සිටි ජීසස්ගේ අනුගාමිකයන් අතළොස්සකගේ ආරක්ෂකයා බවට පත්වූයේත්, ජුදයාවේ ක්‍රිස්තුගේ රහසිගත සංචිතයේ නායකයා වූයේත්, ජීසස්ගේ මෑණියන් වූ මරියාගේ භාරකාරත්වය දරා ඇත්තේත් අරමිතියාවේ ජෝසප් ය.

කෙසේ වුව ද බයිබලයේ, අරමිතියාවේ ජෝසප් ගැන සඳහන් වන්නේ ජීසස් කුරුසපත් කිරීමෙන් පසු ඒ සිරුර ඉල්ලා සිටි පොහොසත් මනුෂ්‍යයා වශයෙන් හා ජීසස්ගේ සිරුර තැන්පත් කිරීමට තමාගේ අලුත් සොහොන්ගෙය දීම සඳහා ඉදිරිපත් වූ තැනැත්තා ද ලෙසිනි.

මේ හැරුණු විට මේ පොතේ ඉතා වැදගත් කොටසක් ලෙස පෙනීයන්ගේ කුම්රානය හා කුම්රානයේ ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳව කෙරෙන විස්තරයයි. එක් මෝහන සැසිවාරයකදී ඩලොරස් කැනොන්ට ‘සුද්දී’ නම් වූ පැවැත්ම සමීපස්ථ වෙයි. මේ අනාවරණයන් සිදුවන්නේ සුද්දී (හෝ කෙටී) හරහා ය. කුම්රානයේදී මොවුනගේ (ජීසස් සහ සුද්දී) සම්මුඛ වීම වැදගත් වන්නේ එයින් ජීසස්ගේ ජීවිතයේ නොදන්නා ප්‍රදේශයක් අනාවරණය වන බැවිනියි කතුවරිය කියයි. එය මිනිසකුගේ මානවීය ගුණය පැහැදිලිව දකින්නට ඉඩ සලසන අතර දේවත්වයට පත්කිරීම හේතුකොටගෙන එහි සැබෑ පරිමාණය ඉක්මවීමක්, පුපුරායාමක් සිදුව ඇති බව ය, කතුවරියගේ අදහස වන්නේ. තමාගේ අත්දැකීමෙන් පසුව ඔහු තවදුරටත් පින්තූරයක මුහුණක් හෝ කුරුසයක එල්ලී වැටෙන සිරුරක් හෝ නොවන බවත් ජීසස් ජීවමානව, දයාවන්තව ජීවමාන වන ලෙසක් මෙන් ම ඒ පැවැත්මේ ආනුභාව තමා ප්‍රබුද්ධත්වයට පත් කළ බවත් ඇය විශ්වාස කරයි.

ජීසස්ගේ ජීවිත කතාව ඒ තරමටම ලස්සන වන්නේ, ආදර්ශයක් ලෙස අප වෙත ඉතිරි කර ගිය පරිපූර්ණ ආදරය නිසා ය. එය මතට අධිස්වාභාවික වල්පල් ගොඩගසා තිබෙන්නේ කුමන වුවමනාවක් සඳහා ද යන්න මට තේරෙන්නේ නැත. ඔහු කන්‍යාවකගෙන් උපන් බවට කතාවක් ඇයි? ලාර්සන් ඔහුගේ එසනිවරුන්ගේ උරුමය The Essene Heritage යන කෘතියේ සඳහන් කරන්නේ මෙවන් අසාමාන්‍යතා එන්නේ, දෙවියන්ට හැමවිටම අසාමාන්‍ය ආරම්භයක් තිබිය යුතුයි යන පුරාතන ඊජිප්තියානු විශ්වාසවලින් බව ය. කන්‍යාවකගෙන් උපත ලැබීමේ කතාව පිළිනොගන්නා දේවධර්මාචාර්යවරු සිටිති. එවැන්නක අවශ්‍යතාව කුමක් සඳහා ද?

ඔහුගේ පැමිණීමට හේතුව අවබෝධ කරගත නොහැකි මිනිස්සු ඔහු දෙවිකෙනෙකු බවට පරිවර්තනය කර ගත්හ. ඔහුට දෙවිකෙනකු වීමේ කිසිදු අවශ්‍යතාවක් නොතිබුණි. ඔහු කිසිදාක වැඳුම්පිදුම් ලබන්නට අදහස් කළේ නැත. එය මිනිස් ක්‍රියාවක්ම විය. ඔහු වගේ ජීවත් වීමට උත්සාහ කරනවාට වඩා ඔහු සිහිපත් කිරීමට, ගෞරව කිරීමට වඩා හොඳ වෙනත් ක්‍රමයක් තිබිය හැකි ද?

ඇත්ත වශයෙන්ම, මෙය මගේ අර්ථකථනය සහ අදහස් ය. එහෙත් ඔහු ජීවත්වී, මරණයට පත්වී එහි සැබෑ අරුත් සියල්ල අවිනිශ්චිතය තුළ ගිළිහී ගියේ නම් එය කොතරම් බිහිසුණු දෙයක් වන්නට තිබුණේ ද? (422-423 පිටු)

බිළිඳු ජේසු ආරක්ෂා කොට, හදා වඩා ගත්තේ යැයි මෙහිදී කියවෙන කුම්රානයේ අබිරහස් මිනිසුන් සැලකිලිමත් වී ඇත්තේ විශේෂිත කිසියම් එක් අරමුණක් සාක්ෂාත් කරගැනීම සඳහා ය. ඒ දැනුම ඒකරාශි කරගැනීම, දැනුම සංරක්ෂණය කිරීම හා සුදුසුකම් ඇති පුද්ගලයන්ට (ජන කොටස්වලට) දැනුම බෙදාහදා දීම ය. එසනිවරුන් ජීවත් වූයේ හුදෙකලාව ය. ඔවුන් ඔවුන්ගේම ලෝකයක කොටුවී සිටියේ සංසුන්ව ය; සාමකාමීව ය. ස්වයං පැවැත්මක් සඳහා පරිපූර්ණ වාතාවරණයක් එහි නිර්මාණය වී තිබිණ. එකල්හි ඊශ්‍රායලයේ පැවති වටාපිටාවට, භෞතික පරිසරයට අනුව සලකා බලන විට කුම්රානය විමතිය දනවන තරම් නූතනත්වයකින් ද යුතු වූවේ ය. කුම්රාන පූජා පරිශ්‍රයේ පවුරුවලින් පිටත ලෝකයේ සිට එහි පැමිණියකුට ලෝක දෙකක (රඵ සහ මුදු) වෙනස මනාව පෙනී ගියේ ය. පර්යේෂණය ආරම්භයේදීම තමා මහත් පුදුමයකට පත්වූයේ කෙටීගේ නිරවද්‍යතාව පිළිබඳව යැයි ඩලොරස් කැනොන් අවධාරණයෙන්ම කියයි. කුම්රානය සහ කුම්රාන ප්‍රජාව පිළිබඳව සුද්දි විසින් අනාවරණය කරන ලද කරුණු පුරා විද්‍යාඥයන් කැණීම් මගින් තහවුරු කරගත් ඒවාම වූ අතර ඉඳහිට පර්යේෂණ වාර්තා ඛණ්ඩනය වී තිබුණේ නම් ඒ සුද්දීගේ පැහැදිලි කිරීම්වල වූ තීව්‍ර සවිස්තරාත්මක භාවය නිසා ම යැයි ද පවසයි.

ඊශ්‍රායලයේ අතීත ජීවිතයක් ගැන විමසන (මෝහන නිද්‍රාවට පත් තැනැත්තා) පුරුෂ හඬකින් කරන විස්තරයේදී ඩලොරස් කැනොන් ඔහුගේ නම විමසා සිටි විට පිළිතුරු ලැබෙන්නේ බෙන්ස්හමරේ කියා ය. එය බෙන්ජමින්ට සමාන වූ හෙයින් ‘ඔබේ නම බෙන්ජමින් ද?’ කියා ඩලොරස් විමසා සිටී. ඔහු යළි කියන්නේ බෙන්ස්හමරේ කියා ය. ‘ඔබ කුමන නමකින් ද මා ඇමතිය යුතු වන්නේ?’ යි යළි ප්‍රශ්න කළ අවස්ථාවේ ඔහුගෙන් අවසර ලැබෙන්නේ ‘සුද්දී’ ලෙස අමතන්නට ය. එහි උච්ඡාරණය ‘සෞදි’ හෝ ‘සද්දි’ වැන්නකි. පොත පුරාම ‘සුද්දී’ යන්න යෙදෙන්නේ බෙන්ස්හමරේ යන්නට වඩා එය පහසු යෙදුමක් වන නිසා යැයි ඩලොරස් කැනොන් කියයි.

සුද්දී කියන්නේ තමා කඳුකරයේ ජීවත් වූ බව ය. එහි ප්‍රජාවක් ජීවත් වන බව පැවසූ මොහොතේ ඩලොරස් විමසා සිටින්නේ ඒ ප්‍රජාවගේ නම ය. මේ සාමාන්‍ය ප්‍රශ්නය හමුවේ සුද්දී මඳක් පැකිළී යන බවක් පෙනෙයි.

‘ඇයි ඔබට එය දැනගන්න ඇති ඕනෑකම?’

‘කූතුහලය නිසා’

‘Qumran’

ඔහු කියයි. එය උච්චාරණය වන්නේ කුම්-ආ-රන් වශයෙනි. එසනිවරුන් ජීවත්වූයේ රහස් ගුප්ත ජනකණ්ඩායමක් වශයෙනියි ද කුම්රානය රහසිගත එසනිවරුන්ගේ (කොමියුනිස්ට් එසනිවරුන්ගේ) නිවහන බවට පත්ව තිබුණකැයි ද කතුවරිය පවසයි. එසනිවරු කොමියුනිස්ට් යන වදනේ සුපිරිසිදු අර්ථයට අනුව ජීවත්වූ පිරිසක් වන අතර එය අද භාවිත වන කොමියුනිස්ට් යන්න හා බද්ධ වූවක් නොවේ.

‘මම ටෝරා පොත් අධ්‍යයනය කරනවා සහ නීතිය ඉගෙන ගන්නවා’ යි සුද්දී කියන්නේ කතුවරිය ඔහුගේ කාර්යභාරය (රැකියාව) විමසූ විට ය. ප්‍රොතෙස්තන්ත දහම අනුදත් ඩලොරස් කැනොන් ඒ වන විට ‘ටෝරා’ යනු කුමක් දැයි දැන සිටින්නේ නැත. ඔහු අධිකරණමය නීති හදාරමින් සිටින්නෙකියි ඇය සිතන්නේ ඒ නිසා ය. ‘ටෝරා’ යනු යුදෙව් ආගමික පොත් බව ඇය දැනගන්නේ පසුව ය. ‘සුද්දී’ යනු ක්‍රිස්තු උත්පත්තියට පසුව ජීවත්වූ යුදෙව් පිරිමියකු බව වටහා ගැනීමට ඇයට හැකිවන්නේ ද ඒ ඔස්සේ ය. ඇය ඔහුගෙන් බොහෝ දේ විමසයි. වරක් නිවාස අලංකරණය සඳහා යොදාගන්නා සැරසිලි ගැන විමසූ විට ඔහු උරහිස හකුඵවන්නේ ව්‍යාකූලත්වයට පත්වූ ලෙසිනි. ‘පිළිම’ යන වචනය පවා ඔහු කැළඹීමකට පත්කරයි. ‘අපට පිළිම ඇත්තේ නෑ’ යි ඔහු කියයි. චිත්‍ර සහ පිළිම නිවෙස් තුළ තබාගන්නේ ඒවායේ සුන්දරත්වය දැකීමට නොවේ දැයි ඇය විමසූ විට ඔහු දෙන පිළිතුර මෙවැනි ය.

මම නම් ස්වභාවය දිහා බලා එහි ලස්සන විඳ ගන්නවා. හැබෑම දේ ඔබ ඉදිරියේ තිබියදී මොකට ද කෘත්‍රිම දේ දිහා බලන්නේ? මට ලස්සන අවබෝධ වෙනවා. ඒවා නිර්මාණය කිරීමේ උවමනාවත් වැටහෙනවා. නමුත් ඔබට ඊට වඩා විශිෂ්ට දේ නිර්මාණය කළ නොහැකි ද? (64 පිටුව)

කුම්රානයේ පුස්තකාලය බොහෝ අමුතු, අබිරහස් දේ දරා සිටි බව තමාට දැනගත හැකිවී යැයි ඩොලරස් කැනොන් කියයි. එහි එක් මහලක් පුරවා ඇත්තේ ස්ක්‍රෝල් හෙවත් පැරණි ලියවිලිවලිනි. සුද්දී කියා ඇත්තේ ස්ක්‍රෝල් ලියැවී ඇත්තේ සියලුම භාෂාවලිනියි කියා ය. ග්‍රීක්, වල්ගේට්, ඇරමික්, ඇරබික්, බැබිලෝනියානු, සිරියානු, ඊජිප්තු භාෂාවලින් ඒවා ලියැවී තිබේ.

ඔබ කවදා හෝ රෝම දේවස්ථානයකට ගොඩවැදී ඇද්දැයි ප්‍රශ්න කළ මොහොතේ සුද්දී තැති ගනියි. ‘ඔවුන්ගේ දේවස්ථානවල සතුන් මරනවා දෙවියන්ගේ නාමයෙන්’ ඔහු කියයි.

‘ඒක භීෂණයේ සහ අශුද්ධභාවයේ යමක් බවට පත්වෙලා’

ඇය නාසරෙත් ගැන විමසූ විට ඔහු කියන්නේ ‘එය ප්‍රමාණයටත් වඩා කුඩා ගමක් නිසා එතැන එවැන්නක් තනන්න ඔවුන් කරදර වෙන එකක් නෑ’ කියා ය. අනතුරුව ඔහු එසනිවරුන්ගේ මූලික අභිප්‍රාය ගැන ඉඟි කරන්නේ මෙසේ ය.

‘අපේ සිද්ධස්ථානය ආරම්භ වන්නේ ඇතුළාන්තයේ සිටයි. ඇතුළාන්තයෙන්ම සර්ව සම්පූර්ණත්වය තිබෙනවා නම්, එය පිටතට ව්‍යාප්ත වෙනවා. එය තබන්නට ලෙනක් හෝ නිවසක් අවශ්‍ය කරන්නේ නැහැ’ (65 පිටුව)

ජීසස් සිය ජීවිතයේ වඩාත් අවදානම් සහිත කාල පරිච්ඡේදයක් ගත කළ කුම්රානයේ ජනසමූහයා පිළිබඳ තොරතුරු අනාවරණය කරගැනීමේ දැඩි වුවමනාවක් තමා තුළ හටගැනුණේ යැයි කතුවරිය කියයි. තමා විශ්වාස කරන අන්දමට පුරාවිද්‍යාඥයන්ගේ, විද්වතුන්ගේ ගල් කටු, සවල මගින් මෙතෙක් අනාවරණය කළ තොරතුරු සියල්ලට වැඩියෙන් නිරවද්‍ය වන්නේත්, මානුෂීය වන්නේත් සුද්දීගේ අත්වලින් මතුවූ චිත්‍රය යැයි ද ඇය විශ්වාස කරයි.

ක්‍රිස්තියානි යුගය ආරම්භයේ සිටි ඉතිහාසඥයන්, ලේඛකයන් නොවන්නට එසනිවරුන් පිළිබඳ කිසිදු තොරතුරක් ශේෂ නොවන බව ය, කතුවරියගේ අදහස වන්නේ. රෝම ලේඛක ප්ලීනි Pliny ජීවත්වූයේ ක්‍රි.ව. 23- ක්‍රි.ව. 79 අතර කාලයේ ය. ඔහු එසනිවරුන් ගැන ලියා ඇත්තේ ස්වල්ප වශයෙන් වුව ද ඉතිහාසඥයකු වූ ජොසප්ස් (Joesphas) වඩාත් විශ්වාසදායක මූලාශ්‍රයන් සොයා සපයා දුන්නකු ලෙස සැලකෙයි. ක්‍රි.ව. 68 දී ආක්‍රමණික යුද මෙහෙයුමක් දියත් කළ රෝමසේනා කුම්රානය විනාශ කිරීමෙන් පසුව මළමුහුද අසල ලුනුගිරි මත එම නෂ්ටාවශේෂ වසර දෙදහසක් තරම් පැවතුණේ නිරුපද්‍රැතව ය. කලක් එහි විසූ විශිෂ්ට මිනිසුන්ගේ ප්‍රඥාසම්පන්න මනස් ගැන ඒ නිහඬ නටබුන්වලට කිසිවක් ප්‍රකාශ කළ හැකි වූයේ නැත. 1947 වසරේ මළ මුහුදේ ක්‍රෝල් – ලියවිලි හමුවන තුරුම ඒවා පැවතුණේ නිකම්ම නිකම් නෂ්ටාවශේෂ වශයෙනි. තමාගේ නැතිවූ එඵවා සොයමින් සිටි එfඩ්ර කොලුවකුට මැටි බඳුනක බහා තිබූ ස්ක්‍රෝල් (පැපිරස් කඩදාසියේ සහ සත්ත්ව සම්මත ලියූ පරණි ලියවිලි) හමු වූයේ ගුහාවක් තුළිනි.
විද්‍යාඥයන්, පර්යේෂකයන් එසනිවරුන්ට ලබාදී තිබුණේ ‘ගිවිසුමේ ජනතාව’ යන නාමය ය. ‘ගිවිසුම’ යන පදයට ඔවුනගේ සම්බන්ධයක් තිබුණේ දැයි ඇසූ මොහොතේ සුද්දී තමා දෙස රවා බැලුවේ යැයි ඩලොරස් කියයි. (ගිවිසුම යැයි කියන්නේ කේවල් කරන දෙයක් ලබාගන්නට දෙපිරිසක් අතර ඇතිකරගන්නා එකඟතාවකට ය. එසනිවරු එවැන්නෝ නොවෙති.)

‘බයිබලයේ අහිමි පොත්’ ගොන්නේ තිබී පසුව සොයාගත් Book of Enoch (ඊනොච් පොතේ) රහස් කියවූ කතුවරිය ගැඹුරු නිද්‍රාවක පසුවන සුද්දීගෙන් යළි විමසා සිටින්නේ කවදා හෝ උත්පත්ති කතා – Genesis නම් එක කොටසක් ගැන අසා ඇද්දැයි කියා ය. සුද්දීට ඒ නම හෝ හුරුපුරුදු බවක් පෙනී යන්නේ නැත. ලෝකය කොයි ආකාරයෙන් සකස් කරනු ලැබුවේ ද යන්න ඉන් අදහස් වන්නේ යැයි කතුවරිය පහදා දුන් අවස්ථාවේ පිළිතුරු ලැබෙන්නේ ද ‘ඔයා කියන්නේ පදනම ද? ඒක ඉතිං ආරම්භය නේ’ කියා ය.

ජීසස්ගේ කායික හැඩතල විස්තරය ගතහොත්, ඔහු අඵ පැහැති ඇස් ඇති සහ ලා රතු – කහ කෙස් කළඹක් සහිත කෙටි යටි රැවුලක් ඇති මිනිසෙකි. ඔහු ඒ සමයේ සිටි මිනිසුන්ට වඩා යාන්තමින් මඳක් උසැති, ඉතාමත් හීන්දෑරියෙකි. ඔහු ලා නිල් පැහැති ලෝගුවක් සහ යාඥා ලෝගුවකින් සැරසී සිටියේ ය. යාඥා ලෝගුව අදත් යුදෙව් පිරිමි සිනේගොගයේදී පැළඳ සිටින දිගු රෙද්දකි. එය ඔවුන්ගේ හිස වසා උරහිස් වැසෙන පරිදි දමන සඵවකි.

‘ඔහුගේ ඇස ඉතාම විනිවිදිනසුලුයි. ඒවා ඔහුගේ මුහුණෙන් බැල්ම හෙළන්නේ සජීවි දෙයක් ලෙසයි.’

ඔබ ඔහු ගැන හිතන්නේ මොනව ද?

(ඔහුගේ කටහfඩ් අභිමානයක් සහ ආදරයක් ගැබ්ව තිබුණි) මම ඉන්නේ ඉතාමත් ප්‍රසන්න සිතින්. මම හිතන්නේ ඔහු හොඳ මනුස්සයෙක්. මම හිතන්නේ ඔහු හොඳින් කටයුතු කරාවි. ඔබ හිතනව ද ඔබ ඉගැන්වූ පාඩම් ඔහු හොඳින් ඉගෙන ගත් බව? මම ඔහුට ඉගැන්නුවේ නැහැ. එහි තිබෙන දෙයට ඔහුගේ ඇස් විවර කිරීමයි මා කළේ. ඔබ ඔහු අන්තිමට දුටුවාට වඩා ඔහු වෙනස් වී සිටිනවා යයි ඔබ හිතනව ද? ඔහු වඩාත් සාමය වෙතට වැඩිලා. ඔහු හරියට සෙමින් ගලා බසින ඉතා ගැඹුරු ගංගාවක් වගෙයි. මතුපිටට යටින් කුමක් ගලනවා දැයි ඔබ දන්නේ නැහැ. (352 පිටුව)

The Archke Volum නම් වූ කෘතිය තමාට කියවන්නට ලැබුණේ මේ පොත ලියා අවසන් කළ පසුව යැයි කියන කතුවරිය, මේවායින් එකක සඳහන් ව තිබූ ජීසස්ගේ පෙනුම පුදුමාකාර ලෙස සුද්දීගේ අවධාරණයට සමාන වන්නේ යැයි ද කියා සිටී.Dr McIntoch and Twyman (මැකින්ටොෂ් හා ට්වයිමන්) ඒ පොත ලියා ඇත්තේ වතිකානු පුස්තකාලයේ තිබූ ක්‍රිස්තු සමයට අයත් (රෝමයට යවා ඇති) ලිඛිත වාර්තා මුල් භාෂාවෙන්ම පරිවර්තනය කොට ය.

ජීසස් නම් වූ උත්තම පුරුෂයකු ගැන සුද්දී වැඩිදුරටත් කරන අවධාරණය ජීසස්ගේ ස්වරූපය දෑසින් දැකගැනීමටත් හදවතින් හඳුනාගැනීමටත් ප්‍රමාණවත් ය.

අනෙක් හැම කෙනෙකුගෙන්ම වෙන්ව පෙනෙන යම් දෙයක් ඔහු තුළ තිබේ. ඔහු සිය මෑණියන්ගේම ඡායාරූපයකි. ඔහුට ඇත්තේ ඇගේ සුමුදු, වටකුරු මුහුණ පමණකි. ඔහුගේ හිසකෙස් ඇයට වඩා මඳක් රත් පැහැති ය. එහෙත් බොහෝ සෙයින් හිරු එළියට පිළිස්සුණු බවක් දක්වයි. ඔහු උස ය. ඔහුගේ උරහිස් මඳක් පහත වැටී ඇත. ඔහුගේ මුහුණුවර සිහින් ය. අඳුරු පැහැයෙන් යුත් සමකි. මෙය සිදුව තිබෙන්නේ විශාල ලෙස හිරුට නිරාවරණය වීමෙන් ය. ඔහුගේ ලොකු ඇස් මෘදු නිල් පැහැති ය. ඒවා උදාසීන සහ දැඩි ය. ඇස් පිහාටු දිගු ය. ඔහුගේ ඇහි බැමි ලොකු ය. ඔහුට යුදෙව් නාසයක් තිබුණි. ඇත්ත වශයෙන්ම ඔහු මගේ සිහියට නඟන්නේ වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම පරණ පන්නයේ යුදෙව්වෙකි. ඔහු මහා කථිකයෙක් නොවේ. ස්වර්ගය ගැන ගෙන එන දිව්‍යමය දෙයකින් ඔහුගේ දිව මුකරි බවට පත්ව ඔහුගේ ඇස් සුවිශේෂව දිදුළයි. කිසිවිට වාද නොකිරීම ජීසස් තුළ දක්නට ඇති සුවිශේෂිතාවකි. ඔහු කිසිවිට විරුද්ධ නොවෙයි. ඔහු සංවාද අරඹන්නේ කරුණු ඉදිරිපත් කිරීමෙන්, ඒවා කොතරම් ශක්තිමත් පදනම් මත පිහිටුවා ද යත් ඒවාට විරුද්ධ වෙන්නට තරම් කිසිම කෙනෙක් දිරිමත් නොවෙයි. ඔහුට නිගමනයක් ප්‍රකාශයට පත් කිරීමේදී ප්‍රවීණත්වයක් තිබුණ ද ඔහු සිය විරුද්ධවාදියා මර්දනය කිරීමෙන් කිසිදු උද්දාමයක් නොලබයි. නමුත් හැම විටම ඔවුන් ගැන කණගාටු වීමක් ඔහු තුළ දක්නට ලැබේ. (353-354 පිටු)

‘ජීසස් හා එසනිවරු’ විවෘත වන්නේ විවෘත මනස් ඇති පාඨකයාට ය. මධ්‍යස්ථ සිත්වලට ය. පොතේ කතුවරිය ද සැමවිටම තෝරාගැනීමට උත්සාහ කරන්නේ මැද මාවතක්ම බව පෙනී යයි.

කුරුසපත්වීම හා උත්ථානයේ මෙහෙවර

මේ විෂයයන් පිළිබඳව ලියැවුණු බොහෝ වෙඵම් ප්‍රකාශයට පත්වී තිබේ. මතුමතුත් එය එසේම වනු ඇත. මේ පිළිබඳව ද විමසීමක යෙදෙන කතුවරිය, සුද්දී හරහා ජීසස් ගැන අනාවරණය වූ තොරතුර අතරින් තමාට අත්පත් කරගත හැකිවන්නේ මොනවා දැයි සොයා බලයි. මේ අත්පත් කරගැනීම සඳහා ළමා කාලයේ පටන් තමා නිරාවරණයව සිටි පොතේගුරුවාදවලින් මෙන්ම පල්ලියේ උගැන්වීම්වලින් ද සම්පූර්ණයෙන් ම බැහැර විය යුතු වූ බව ද පවසයි. ජීසස් කුරුසපත් කිරීමේ අරමුණ, ඇයට අනුව මෙවැනි ය.

සෑම පුද්ගලයෙක්ගේම ඇතුළාන්තයේ සිටිය යුත්තේ සහ ඔහු අත්කර ගන්නට සමත් වන්නේ කුමක් ද යන්නට ජීසස් අංග සම්පූර්ණ නිදසුනයි. නමුත් තවමත් ඔවුන් එය අවබෝධ කර ගත්තේ නැත. ඔහුගේ පරිපූර්ණත්වය ඔවුන් ව්‍යාකුලකොට බිය වද්දා තිබිණ. ඔවුන් ඔහුට බිය වුයේ ඔහු වෙනස් බැවිනි. ඔහුන්ගේ එකම විසඳුම වූයේ ඔහු ඝාතනය කිරීමයි. (420 පිටුව)■