කෙරවලපිටිය යුගදනවි බලාගාරයේ කොටස්වලින් සියයට හතළිහක් ඇමෙරිකාවේ නිව් ෆෝටේරස් එනර්ජි සමාගමට පවරාදීමට එරෙහිව ශ්රේෂ්ඨාධිරණය ඉදිරියේ පවරා ඇති මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම්වලට පක්ෂව, විමල් වීරවංස, උදය ගම්මන්පිළ සහ වාසුදේව නානායක්කාර යන ඇමතිවරු සිය විරෝධතා දෙසැම්බර් 7 වැනිදා ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයට ඉදිරිපත් කළහ. මේ නඩුවල මුල් පෙත්සම්කරුවන් වූයේ අගරදගුරු මැල්කම් රංජිත්, ඇල්ලේ ගුණවංස හිමි, සමගි ජන බලවේගයේ මහලේකම් රංජිත් මද්දුම බණ්ඩාර, ජනතා විමුක්ති පෙරමුණේ වෘත්තීය සමිති නායක වසන්ත සමරසිංහ සහ තවත් පාර්ශ්ව කිහිපයකි. එම පෙත්සම්වලදී අගමැති ඇතුළු ඇමති මණ්ඩලයේ සාමාජිකයන් වශයෙන් මේ ඇමතිවරුන් තිදෙනාද, වගඋත්තරකරුවන් හැටියට නම් කරනු ලැබ තිබිණි. ඇමතිවරුන් වුවත්, තමන් තිදෙනා වෙනුවෙන් නීතිපතිවරයා වෙනුවට පෞද්ගලික නීතිඥවරයකු පෙනීසිටින බව ඔවුහු තිදෙනා මීට පෙර කියා තිබුණේය.
ඇමතිවරුන් තිදෙනාගේ මේ පියවර වනාහි ශ්රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණු ආණ්ඩුව තුළ බලවත් ව්යාකුලභාවයක් ඇතිකරන්නටත්, ඉන් එහා ගොස් එවැනි අවුල් රැල්ලක් ඇතිකර ආණ්ඩුව තීරණාත්මක අවුලකට හෙළන්නටත් හොඳටම ඉඩ තිබේ.
නොවැම්බර් මුල සතියේදී පිටකෝට්ටේ සෝලිස් ශාලාවේදී ‘මහජන මන්ත්රණ සභාව’ නමින් සම්මන්ත්රණයක් පවත්වමින් විමල් වීරවංස ප්රමුඛ පොදුජන පෙරමුණේ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරු පිරිසක් පළමුවරට යුගදනවි බලාගාර ගිවිසුමට එරෙහිව පොදු අවකාශයේ යුද්ධ ප්රකාශ කළහ. යුගදනවි ගිවිසුම කැබිනට් මණ්ඩලයට ඉදිරිපත් කර නිසි අනුමැතිය ලබා නොගත් බව එහිදී දීර්ඝ වශයෙන් පැහැදිලි කළ වීරවංස ඇමතිවරයා, අධිකරණය හමුවේ පවතින නඩුවලදී ඒ ඇත්ත ප්රකාශ කරන බවද අවධාරණය කළේය.
එහෙත්, වීරවංස, ගම්මන්පිල, වාසුදේව, ගෙවිඳු කුමාරතුංග වැනි දේශපාලකයන් පසුගිය කාලයේ හැසිරුණු බයාදු ආකාරය නිසා, ඔය කියන විරෝධය නම් දිගුකල් පවතින්නේ නැති එකක් බව හැම දෙනෙකුම පාහේ කියන්නට වූහ. මේ විවේචන ගැන නොවැම්බර් 7වැනිදා මනුවර්ණ ලීවේ මෙවැන්නකි. ‘ පළමුවෙන්ම කිව යුත්තේ, මේ පිරිසට සමාජ මාධ්ය ඇතුළු විවිධ මාධ්යයන්වලදී එල්ල වන පොදු මිනිසාගේ විරෝධය සාධාරණ බවය. ඔවුන් කියන්නේ, ‘ඔය කිව්වාට අන්තිමට මැදමුලන වලව්වේම ලගීවි’ කියන කතාවයි. ‘කෝච්චිය ළඟ එනකොට අපි නැගිටිනවා.’ ඒ අදහස තහවුරු කිරීමට පාවිච්චි කෙරෙන ජනප්රිය සිංදුවයි. ඒ සියල්ලෙන් කියන්නේ මේ පිරිස ගැන මහජනතාවට නම් කිසිම විශ්වාසයක් නැති බවයි. තමන් කියන දේට මහජනතාව අතර, අඩුගණනේ අවධානයක් දිනාගන්නටවත් නම්, තමන්, කෝච්චිය එන විට නැගිටින හෝ කටු කමින් වලව්වේ ලගින හෝ පිරිසක් නොවන බව ක්රියාවෙන්ම ඔප්පු කිරීමට මේ පිරිසට සිදුවේ. එය අනාගතයට අයත් කාරණයකි. ඉතිහාසයෙන් නම් එවැන්නක් ඔවුන් වෙතින් සිදුවී නැත.’
එම ලිපියේදී මෙසේද සඳහන් කරන ලදි.
‘කැරලිකාර කණ්ඩායම කෝච්චිය එනතුරු හිත දැඩි කරගෙන හිටියොත්, දැනට තිබෙනවාටත් වඩා ආණ්ඩුවේ අර්බුදය අනාගතයේදී උඩු දුවන්නට අවස්ථා උද්ගත වන බව පැහැදිලිය. එය, කැරලිකාරයන්ට පස්සා පැත්තට ගසා එළවා දමනවාක් මෙන්, විනය පරීක්ෂණ පවත්වා පක්ෂයෙන් නෙරපා දමනවාක් මෙන් ලාබ තත්වයක් නම් නොවේ. ආණ්ඩුවේ අනාගත පැවැත්ම පිළිබඳව තීරණාත්මක කාරණයකි.’
දැන් මේ ‘අනාගතය’ සිදුවෙමින් පවතින බව පෙනේ. තමන් කියන දේ කරන පිරිසක් බවට පෙන්වන්නට අඩුගණනේ මේ ඇමති තුන්කට්ටුව මේ වන විට උත්සාහයක් ගෙන තිබේ. ඒ, ඉහත කී පරිදි, ඇමති මණ්ඩලයට එරෙහිව නැගුණු නඩුවේදී තමන් වෙනුවෙන් පෞද්ගලික නීතිඥවරයකුගේ පෙනීසිටීමක් ලකුණු කිරීමත්, නඩුවල පෙත්සම්කාර පාර්ශ්වයට වාසිසහගත වන ආකාරයෙන් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයට පිටු 58ක ලේඛනයක් ඉදිරිපත් කිරීමත්ය.
නඩුවක වගඋත්තරකාර පාර්ශ්වයක්, පෙත්සම්කරුවන්ට වාසි වන පරිදි කරුණු ඉදිරිපත් කිරීම පවා විරල සිදුවීමක් බව අලුතෙන් කිවයුතු නැත. ඊටත් වඩා විරල හා තීරණාත්මක කාරණය වන්නේ, ඇමති මණ්ඩලයේ ඇමතිවරුන් තිදෙනකු, ඇමති මණ්ඩලයට එරෙහිව ඉදිරිපත් කර ඇති නඩුවල පැමිණිල්ලට වාසි වන පරිදි කරුණු ඉදිරිපත් කිරීමය. සිය විරෝධතා ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියේ ගොනුකිරීමෙන් පසු මාධ්ය ඇමතූ ගම්මන්පිල ඇමතිවරයා කියා තිබුණේ, අමාත්ය මණ්ඩල තීරණයකට එරෙහිව ගොනුකළ පෙත්සම්වලට පක්ෂව අමාත්යවරුන්ම අධිකරණය ඉදිරියට ගිය ලෝක ඉතිහාසයේ පළමුවැනි අවස්ථාව මෙය බවයි. ඊටත් වඩා තීරණාත්මක කාරණය වන්නේ මේ හරහා මොවුන් තිදෙනා ආණ්ඩුවට එල්ල කරන බලවත් දේශපාලන ප්රහාරයයි. මේ කිසිදු කාරණයක්, වර්තමාන දේශපාලන තත්වයන් හමුවේ සුළු කොට තැකිය නොහැකිය. ඉන් ඇතිකරන ප්රතිඵල අතිශය තීරණාත්මක බැවිනි. ඒ නිසා, සිය මුල් ලිපියේ සිරස්තලය හැටියට මනුවර්ණ යොදාගත්තේ වීරවංසලාගේ ‘කැරැල්ලට කෙවිටෙන් පහරදිය යුතු නැත’ යන්නය.
ඇමති තුන්කට්ටුව ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයට ඉදිරිපත් කළ විරෝධතාවල පහත මූලික කරුණු අඩංගු වන බව මාධ්ය වාර්තා කර තිබිණ.
‘යුදගනවි කොටස් පැවරීම ගැන මුදල් ඇමතිවරයා ඇමති මණ්ඩලයට කිසිම ආකාරයක අමාත්ය මණ්ඩල පත්රිකාවක් ඉදිරිපත් කර නැත. එනිසා එවැන්නක් අනුමත කිරීමක්ද නොවීය.
යුගදනවි එල්එන්ජී ව්යාපෘතිය ගැන ටෙන්ඩර් කැඳවීමක් මීට පෙර කර තිබුණද, ප්රශ්නගත නිව් ෆෝටේරස් එනර්ජි සමාගම ටෙන්ඩර් ඉදිරිපත් කර තිබුණේ නැත. එනිසා ටෙන්ඩරය ලබාදීමට අවසාන වශයෙන් සලකා බැලූ සමාගම් අතරද ප්රශ්නගත සමාගම නැත. එලෙස ටෙන්ඩර් ඉදිරිපත් නොකළ සමාගමකට ව්යාපෘතිය ලබාදීම නීතියට පටහැනිය.
ප්රශ්නගත සමාගම 2018දී ආරම්භ කළ සමාගමක් වන අතර, එයට එල්එන්ජී කළමනාකරණය පිළිබඳ ඉතිහාසයක්ද නැත. එවැනි සමාගමකට ලංකාවේ විදුලිබලයට අවශ්ය එල්එන්ජී කළමනාකරණය බාරදීම ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයකි.’
මනුවර්ණ පසුගිය ලිපියේද පෙන්වා දුන් පරිදි, පොදු ජන පෙරමුණු ආණ්ඩුවේ ඇමති මණ්ඩලය කටයුතු කරන කූට හා අත්තනෝමතික ආකාරය, වීරවංසලාගේ මේ කැරැල්ලෙන් එළිදරව් කර තිබේ. එය ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ දැනට පවතින අවම හොඳ නමක් වේ නම් එයද සෝදාපාළු කරනසුලු එළිදරව්වකි. එක පිට එක අබග්ගයන්ට මුහුණ දෙමින් අතිශය දුර්වල වෙමින් කඩාවැටෙන රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවට, මේවා තවදුරටත් දරාගත හැකිද යන ප්රශ්නයද ඒ එක්කම මතුවෙයි.
මෙතෙක් කාලයක්, මේ කැරලිකාර පිරිස ආණ්ඩුවට පහර දුන්නේ වාචිකවය.
සම්මන්ත්රණ, මාධ්ය සාකච්ඡාවලදීය. ඒවාට ප්රතිචාර වශයෙන්, පොහොට්ටු ආණ්ඩුවේ ආධුනික මන්ත්රීවරුන් යොදවා පෙරලා පහර දෙන්නට බැසිල් රාජපක්ෂ මුදල් ඇමතිවරයා ඇතුළු කණ්ඩායම සමත්විය. ඒ කුඩා අනුකුඩා දේශපාලකයන් ඉහළ උපදෙස් පරිදි කීවේ, කැබිනට් සාමූහිකත්වය නොකැඩිය යුතු බවත්, ආණ්ඩුවේ ප්රතිපත්ති පිළිගැනීමට නොහැකි නම් ආණ්ඩුවේ ඇමතිකම්වලින් ඉවත්වී යන ලෙසත්ය. වීරවංස පිළ පිළිතුරු දුන්නේ තමන් ආණ්ඩුවෙන් ඉවත් නොවන බවත්, ඇතුළත සිටිමින් තමන් පත්කරගත් ආණ්ඩුව නිවැරදි මාවතට ගන්නට වෙහෙස වන බවත්ය.
කෙසේ වෙතත්, මේ පසමිතුරුතා මෙතෙක් කල් පැවතියේ වචනවලිනි.
එහෙත්, දැන් එය භයානක ලෙස ක්රියාවට පරිවර්තනය වී තිබේ. දැන් මේ පිරිස, ලිඛිතවම, ‘කැබිනට් සාමූහිකත්වය’ යන්නට එදිරිව ගොස් තිබේ. කැබිනට් සාමූහිකත්වය යන්න වුවද මේ සිද්ධියට අදාළව විවාදාපන්න එකකි. වීරවංස කණ්ඩායම කියන්නේ, යුගදනවි කොටස් පැවරීමේ ගිවිසුමක් කැබිනට් මණ්ඩලයට ඉදිරිපත් කර අනුමතිය ලබා නොගත් බවයි. එනයින් සලකන කල, සාමූහිකව රැකගත යුතු කැබිනට් තීරණයක්, ප්රතිපත්තියක් ඔවුන්ට අනුව නැත. ඇත්ත වශයෙන්ම කැබිනට් මණ්ඩලයට එවැනි ගිවිසුමක් ඉදිරිපත් කර නැතිනම්, ආණ්ඩුවේ අනෙක් පාර්ශ්වයට සාමූහික වගකීම ගැන තර්කයක් ගෙනඒමට කිසිම හැකියාවක්ද නැත.
යම් හෙයකින් මේ පෙත්සම්කරුවන් ජයග්රහණය කොට, යුගදනවි ගිවිසුම නිසි බලය නොමැතිව ආණ්ඩුව අත්සන් කළ එකක් හැටියට ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය තීරණය කළහොත්, එම තීරණය ප්රහාරාත්මක වනු ඇත්තේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ආණ්ඩුවේ හදවතටමය. දේශපාලන, වෘත්තීය සමිති ආදි පෙරමුණු ගණනාවක සටන් කරමින් රැකගන්නට හදන අමෙරිකානු ගිවිසුම, අධිකරණ නියෝගයකින් අත්හරින්නට ආණ්ඩුවට සිදු වෙයි නම්, ඒ අධිකරණ නියෝගය, වීරවංසලාගේ ‘ඇමති මණ්ඩල අභ්යන්තර කාරණා හෙළිදරව් කිරීම’ නිසා ලැබෙන නියෝගයක්ද වෙයි නම්, ඇතිවිය හැකි දේශපාලන කුණාටුව ගණන් හදා තීව්රතාව තේරුම් ගත හැකි ආකාරයේ එකක් නම් නොවේ. ඒ තරම් විසාල එකකි.
එහෙත් හැන්ද තිබෙන්නේ, බැසිල් රාජපක්ෂ ඇතුළු පොහොට්ටු බලවතුන්ගේ අතේය. මෙය තමන්ගේ දේශපාලන වලංගුභාවයේ මූලයටම එල්ල කරන ප්රහාරයක් නිසා, බැසිල් රාජපක්ෂ කණ්ඩායම තමන්ට ඇති බලවත්ම බර අවිවලින් පහර දෙන්නට සූදානම් විය හැකිය. එහි උච්චතම අවස්ථාව ඔවුන් කැබිනට් මණ්ඩලයෙන් එලවා දැමීමයි. කුමන මොහොතක හෝ තමන්ට ඇමති පදවි අහිමි වෙතැයි මේ තිදෙනා ගණන් බලා ඇති බවද ඔවුන් කියන කරන දේවලින් පෙනේ.
ඔවුන් ඇමති පදවිවලින් ඉවත්කිරීම හුදෙක් එක පෑන් පහරින් කළ හැකි දෙයක් බව සැබෑය. එහෙත්, ඉන් ඇතිකරනු ලබන දේශපාලන කුණාටුව නම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයාගේ ආණ්ඩුව බිමටම ඇදදමන්නට තරම් බලවත් විය හැකි බවට දේශපාලන අනාවැකි පළකළ හැකිය.
යුගදනවි කොටස් පැවරීමට විරුද්ධ මේ ඇමතිවරුන් තිදෙනා පමණක් නොවේ. ඔවුන් සමග එදා මහජන මන්ත්රණ සභාවේ තවත් පොහොට්ටු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරුන් අඩු ගණනේ හත්දෙනෙක් වාඩිවී සිටියෝය. ඒ අතරේ ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ දයාසිරි ජයසේකර රාජ්ය ඇමතිවරයාද විය. මේ සියලු දෙනා අතරද, යුගදනවි ගිවිසුම අරබයා ඇත්තේ ‘විරෝධාත්මක සාමූහිකත්වයකි’. ඒ කියන්නේ, වීරවංස, ගම්මන්පිළ, වාසුදේව තිදෙනා නඩුවලදී මෙසේ හැසිරෙන්නේ, ඒ සාමූහිකත්වයේ ප්රතිඵලයක් හැටියටය. යම් හෙයකින් එහි විපාක හැටියට, පොහොට්ටු පක්ෂයෙන් මේ තිදෙනාට දඬුවමක් ලැබුණොත්, එය අනෙක් මන්ත්රීවරුන් පිරිසද සලකනු ඇත්තේ තමන්ටත් කළ ප්රහාරයක් හැටියටය. ඒ අනුව ඔවුන් දේශපාලනිකව ක්රියාකත්මක වනු ඇත්තේ කොහොමදැයි දැකගත හැකි වනු ඇත.
යුගදනවි විරෝධයේ තවත් වැදගත් පාර්ශ්වයක් වන ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය, වෙනත් කාරණා නිසාද මේ වන විට ආණ්ඩුව සමග බලවත් දේශපාලන ආරෝවක පැටලී සිටියි. පොහොට්ටු මන්ත්රීවරුන්, ඇමතිවරුන් ශ්රීලනිපයට කියන්නේද, වීරවංසලාට මෙන්, ‘ඇයි ඉන්නේ? ඇයි නොයන්නේ’ කියන අවමානාත්මක කතාවමය. ප්රසන්න රණතුංග වැනි දේශපාලකයකු ඒ විරෝධයේ පෙරමුණ ගනිමින්, ශ්රීලනිපය සමගත් මෛත්රීපාල සිරිසේන හා ඔහුට ගෑවුණු කිසිවකු සමගත් එකතුවන්නට එපායැයි පොදුජන පෙරමුණ ආරම්භයේ සිටම තමා කී බව පුන පුනා කියන්නේය.
මේ දිනවල ශ්රීලනිපය ඉන්නේ, මහමුදලි පැමිණ ගෙදරින් යන්නට යැයි කියන තෙක්, වලව්වේ අනෙක් හැමෝගෙන්ම පරිභව, අපහාස ලබමින් පිළිකන්නේ වාඩිවී සිටින අන්තේවාසිකයකුගේ තත්වයෙනි. ඒ තත්වය ඉවසනු නොහී ශ්රීලනිප මධ්යම කාරක සභාව පසුගිය සතියේ තීරණය කර ඇත්තේ ආණ්ඩුවේ වගකිවයුත්තන්ගෙන් පළමු සංඥාව ලැබෙන විටම ආණ්ඩුවෙන් ඉවත්ව යා යුතු බවයි. ශ්රීලනිපයේ බිම් මට්ටමේ විශාල බලපෑමක් ආණ්ඩුවෙන් ඉවත් විය යුතුය යන අදහසට තිබෙන බවත්, මධ්යම කාරක සභාවේ මෙන්ම ඇමති-රාජ්ය ඇමති තනතුරු දරන ශ්රීලනිප ඇමතිවරුන් ඇතුළු මුල් පෙළේ දේශපාලකයන් ඉන්නේ ආණ්ඩුව කෙරෙහි බලවත් කෝපයෙන් බවත් අලුත් දේවල් නොවේ.
යම් හෙයකින් මේ කැරැල්ලේ ප්රතිඵලයක් හැටියට, වීරවංසලාට ඇමති මණ්ඩලයෙන් ඉවත් වන්නට සිදුවුණොත්, ඒ සමූහයේ සාමාජිකයකු වන ශ්රීලනිපයටද ඇමති මණ්ඩලයේ සිටිය නොහැකිය. ඒ වාගේම කැරැල්ලේ ප්රතිඵලයක් හැටියට ආණ්ඩුවට සහාය දීමෙන් ඉවත් වන්නට වීරවංස-ගම්මන්පිල-වාසුදේවත්, ඉතිරි කුඩා පක්ෂවල නායකයනුත් තීන්දු කළහොත්, ශ්රීලනිපයටද එයට අනුගත වනවා හැර කළ හැකි දෙයක් නැත. මේ සියල්ලන්ම ගෙඩි පිටින් ආණ්ඩුවෙන් ඉවත් වන්නට කල්පනා කළහොත්, තුනෙන් දෙක පමණක් නොව, පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය ආණ්ඩුවට රැකගත හැකි වනු ඇත්තේද අසීරුවෙන් වන අඩියකට ආණ්ඩුව වැටෙනු ඇත්තේය.
එවැනි තත්වයක මත, ඊළඟට අර්බුදයට යනු ඇත්තේ, ආණ්ඩුවේ අලුත් ව්යවස්ථා සම්පාදන ව්යාපෘතියයි. පවතින තත්වය යටතේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාට සිතෙන අන්දමේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවක් අත උස්සා සම්මත කිරීමට, පොදු ජන පෙරමුණ තුළින්ම ඉඩක් ලැබෙන්නට අවකාශ නැත. එක්කෝ මේ කැරලිකාරයන් මෙන්ම සුසිල් ප්රේම්ජයන්ත වැනි අය කියන විදියේ බරපතළ සංශෝධන ව්යවස්ථා කෙටුම්පතට ඇතුළත් කිරීමට සිදුවනු ඇත. එයින් එකක් හැටියට මනුවර්ණ මීට පෙරද පෙන්වා දී ඇත්තේ ද්විත්ව පුරවැසියකුට ජනාධිපති හා පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීධුරවලට පත්වීමට හැකි බවට අද පවතින ප්රතිපාදනයයි. වීරවංස ඇතුළු කැරලිකාරීන්ගේ ප්රධාන සතුරා බැසිල් රාජපක්ෂ වන විට, මේ විධිවිධානය ඔවුන්ගේ ගල උඩ සටනේ ප්රධාන ආයුධය බවට පත්වීමට තිබෙන ඉඩ අඩු නැත. තම බාල සහෝදරයාට පාර්ලිමේන්තුවට ඇතුළුවීමට ඉඩ අහුරන ප්රතිපාදන අලුත් ව්යවස්ථා කෙටුම්පතට ඇතුළු කිරීමට ගෝඨාභය රාජපක්ෂ පෙළඹෙනු ඇද්ද? එය තවත් බරපතළ දේශපාලන අවුලක මුලකි.
ආණ්ඩුවේ නිල කාලය 2025 අගෝස්තුව දක්වා දිවෙන්නේය. කුමන දුර්වලතා තිබුණද ඒ තාක් කාලයක් ආණ්ඩුවකට අල්ලාගෙන සිටිය හැකි වන්නේ, ඉන් පෙර මැතිවරණයක් පැවැත්වෙන්නේ නැති නිසාය. එහෙත්, මේ විදියට එක පිට එක එන දේශපාලන කුණාටුවලට මැදිවන ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ ඉරණම, ඒ තාක් කාලයක් වත් අල්ලාගෙන සිටින්නට නොහැකි වීමද?■