■ ලියනගේ අමරකීර්ති
ශ්‍රී ලාංකික ඇඟලුම් කම්හල් කළමනාකාරවරයෙකු වූ ප්‍රියන්ත දියවඩන පාකිස්ථානයේ සියල්කොට්හිදී මරා දැමිණි. ඒ මුස්ලිම් අන්තවාදී ප්‍රචණ්ඩකාරී රංචුවක් විසිනි. දියවඩන මහතාට පහර දී මරා දමා ගිනි තබන ඒ අන්තවාදී රංචුව හැසිරෙන්නේ තමන් අදහන දෙවියන් වෙත උපරිම උපහාරයක් පිදූ පිරිසක් ලෙසිනි. ඔවුන් ඒ සිද්ධිය ඡායාරූප තම දූරකථනවලින් වීඩියෝ කළේ එය ඝාතනය තමන් තම දෙවියන් වෙනුවෙන් විශාල වීරක්‍රියාවක් ලෙසින් සලකන්නාක් මෙනි. පශ්චාත් නූතන ස්මාට් දූරකථනය ආචීර්ණ කල්පික ආගමික මතවාදයක් සමග පෑහී සිටින සැටි අපේ යුගයේ ඇති බිහිසුණු උත්ප්‍රාසයකි.
සියල්කොට්හි ඒ මරා දැමුණ සිංහලයා ගැන උද්වේගකර ප්‍රකාශ ලංකාවේ කියවේ. “අපේ එකෙක් මරා දැමූ” මුස්ලිමුන් සම්බන්ධයෙන් විරෝධතාද කියවේ.
මනුෂ්‍ය ඝාතනයට තම ආගම අදහන කවර හෝ කණ්ඩායමක් යොමු වීම සම්බන්ධයෙන් ඉස්ලාම් ආගමික සංස්ථාවේ ඉහළ නායකයන් විරෝධය පළ කළ මනාය. ලෝකයේ විවිධ රටවලින් එවැනි විරෝධතා දැනටමත් පළ වී තිබේ.
මේ තරුණ ඉංජිනේරු උපාධිධරයාගේ මරණය ගැන අපටද ශෝකයක් ඇත. ඔහු පේරාදෙණියේ උපාධිධරයෙකු වීම නිසා අපට විශේෂ වූ ශෝකයක්ද තිබේ. ඒ මරණය සම්බන්ධයෙන් අප ශෝක විය යුත්තේ එය මනුෂ්‍ය ජීවිතයක් අකාලයේ විනාශ වීමක් නිසාය.
මේ සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් විශ්වවිද්‍යාලයක ආචාර්යවරයෙකු සමාජ මාධ්‍යයෙහි පළ කළ පොස්ටුවකද “අපේ එකෙකුගේ මරා දැමීම” ගැන සඳහන් විය.
ආගම්වාදී මෝඩයෝ
ආගමික අන්තවාදී මුග්ධයන් කරන මෙවැනි ඝාතන තේරුම් ගැනීම සඳහා “අපේ එකෙකු” මරා දැමීම ගැන කෝපය ප්‍රකාශ කිරීම එහිලා ගත හැකි හොඳම ප්‍රවේශයද? අප දන්නා හඳුනන කෙනෙකුගේ අකල් මරණය ගැන විශේෂ කම්පාවක් අපට තිබිය හැකිය.
එහෙත් ප්‍රියන්ත දියවඩන මහතා මරා දමන ලද්දේ ඔහු සිංහලයෙකු හෝ බෞද්ධයෙකු වූ නිසා නොවේ. සමහර විට ඒ වීදියේ සිටි නූගත් අන්තවාදීන් සිංහල හෝ බෞද්ධ යන අනන්‍යතා ගැන කිසිවක් නොදන්නා පිරිසක් වීමට ඉඩ තිබේ.
ඔවුන්ට දුටු හැටියට ප්‍රියන්ත දියවඩන හෙවත් ඒ මැනේජර්වරයා මුස්ලිම්වරුන්ගේ දෙවියන්ට අපහාස කළ කෙනෙකි. ඒ නිසා ඔහු මරණ දඬුවමට සුදුස්සෙකි. මේ දෘෂ්ටිවාදයට හුදෙක් ඒ නූගතුන්ට පමණක් fදාස් කිව නොහැකිය. ඉස්ලාම් රාජ්‍යයක් වන පාකිස්ථානයේ දේවාපාහාසයට එරෙහිව ඇත්තේ ඉතා දැඩි නීතිය. ඒ වරදට මරණ දඬුවම ලැබිය හැකිය. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන කොපමණ කතා කිව්වත් ඉම්රාන් ඛාන්ට එවැනි දැඩි ඉස්ලාම් නීති වෙනස් කළ නොහැකිය. සැබැවින්ම, බොහෝ දේශපාලන විචාරකයන් කියන හැටියට දැඩිතර ඉස්ලාම් ආගමික මතවාදීන් සමග සම්මුතිගත වීමට අගමැති ඛාන්ට සිදු වී තිබේ.
දේවාපහාසය මරණීය දණ්ඩනය ලැබිය යුතු වරදක් බව පාකිස්ථාන නීතියේ ලියවී තිබේ. දේවාපහාසය පිළිබඳ චෝදනා එල්ල වන්නේ විශාල උද්ඝෝෂණද, කෝප වූ ආගමික කල්ලිවල හා පූජකයන්ගේ කෑ කෝ ගැසීම් සමගය. ඒ නිසා එවන් නඩු විමසන විනිශ්චයකාරවරුන් පවා චුදිතයා වැරදිකරුවෙකු කරන්නට මිස අන් විනිශ්චයක් දෙන්නට බියක් දක්වන බව ගාඩියන් පුවත්පතට ලිපියක් ලියූ ලේඛකයෙක් කියයි.
දැනට ආරංචි වී ඇති සැටියට කුරානයෙහි එන වචන සහිත පෝස්ටරයක් දියවඩන කළමනාකාරවරයා විසින් ඉරා දමනු ලැබ තිබේ. අන්තවාදියාට ඒ ටික ඇතිය.
ඒ අන්තවාදීන් දියවඩන මහතා මරා මහමග පුළුස්සා දැම්මේ ඔහු සිංහල නිසා නොවේ. ඔහු ඔවුන් අදහන ඉස්ලාමයට විරුද්ධ යැයි ඔවුන්ට පෙනුණ නිසාය. ඒ නිසා අප මෙහිදී පෙනී සිටිය යුත්තේ ශිෂ්ට මනුෂ්‍යත්වය වෙනුවෙනි. අප සිංහලයන් හෝ බෞද්ධයන් පමණක් වෙනුවෙන් පෙනී සිටියහොත් අප තරමක් දුරට හෝ කිට්ටු වන්නේ අර වැනි අශිෂ්ටයන්ටමය.
අසීයා බිබීගේ මරණය
2010 වර්ෂයේදී අසීයා බිබී නම් ක්‍රිස්තියානි කාන්තාවට අත්වූ ඉරණම අපට මතකය. ඇයට මරණ දණ්ඩනය නියම වූයේ ඇයගේ සහායක සේවිකාවන් දෙදෙනෙකු ඇය දේවාපහාස කළා යැයි චෝදනා කළ බැවිනි. ඒ සිද්ධියෙන්ද පෙනුණේ නූගත් පාකිස්ථානුවන්ගේ මනස පිරී ඇත්තේ ආගමික දෘෂ්ටිවාදයෙන්ම පමණක් බවයි. දේවාපහාස යැයි අර්ථකථනය කළ හැකි ඕනෑම දෙයක් සම්බන්ධයෙන් පැමිණිලි කිරීම, චෝදනා කිරීම, ඒවා මත පදනම්ව වෛර බැඳීම නිතර දැකිය හැකි දෙයකි. අසීයා බිබී මරණ දණ්ඩනයෙන් ගලවා ගත හැකි වූයේ
නොනවතින ජාත්‍යන්තර පීඩනය නිසාය. එහෙත් ඇය නිදහස් වූයේ ඒ සිද්ධියෙන් අවුරුදු දහයකට පසුවය. පාකිස්ථානු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඒ අහිංසක ක්‍රිස්තියානි ගැහැනිය නිදහස් කළේ පිටු 56ක නඩු තීන්දුවක්ද නිකුත් කරමිනි. ඇය මරා නොදැමීම ගැන විරෝධය පෑමට ඉස්ලාම් අන්තවාදීන් මහ පාරට ආ හැටි අපි එකල ජනමාධ්‍යයෙන් දුටිමු. ඒ අන්තවාදීන් යනු අමුතු ලෝකයකින් ආ පිරිසක් නොවේ. ඉස්ලාම් දෘෂ්ටිවාදය යටතේ ජීවත් වන සාමාන්‍ය පාකිස්ථානු ජනතාවය. ප්‍රධාන ලක්ෂණය ඔවුන් බොහෝ දෙනෙකු දුප්පත්ද නූගත්ද වීමය. ඒ දෙක ඇති තැන ඕනෑම අන්තවාදයක් සරුවට වැඩේ. ඉස්ලාම් අන්තවාදය හොඳටම වැඩේ. ඒ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවෙන් පසුව අසීයා මරා දමනුයි කියන්නට පාරට ආ පිරිස අතර අතිබහුතරයක් සිටියේ තරුණ පිරිමිය. ඔවුන් අත මිලාධික ස්මාර්ට් දූරකථන පවා තිබිණි.
ගිය වසරේ ජූලි මාසයේදී පාකිස්ථානු ජාතිකයෙකුටම දේවාපහාස චෝදනාව එල්ල විය. ඔහු නඩුවට මුහුණදීමට උසාවියට පැමිණ සිටිද්දී වෙඩි තබා මරා දමනු ලැබිණි.
දේවාපහාස නීති සහ දේවාපහාස දෘෂ්ටිවාදය
1980 ගණන්වල සියා උල් හක් විසින් හඳුන්වා දෙන ලද දේවාපහාස නීති පෞද්ගලික කෝන්තර පිරිමසා ගැනීමටද භාවිත කෙරේ. 2020 ජූනි මාසයේදී පාකිස්ථානයේ විශ්වවිද්‍යාලයක සින්ධි සාහිත්‍යය පිළිබඳ මහාචාර්යවරයෙකු වූ මුහම්මද්තුමාට අපහාස වන හා ඉස්ලාමය විචාරය කරන ලිපි ලිව්වේ යැයි අත්අඩංගුවට ගැනිණි. ඔහුගේ සජීද් සූම්රෝය. ඔහු අත්අඩංගුවට ගැනීමට විරුද්ධව පාකිස්ථානයේ සිවිල් සංවිධාන සහ මානව හිමිකම් සංවිධාන දැඩි විරෝධතා ව්‍යාපාරයක් දියත් කළේය.
2019 වසරේ දෙසැම්බර් මාසයේදී 33 හැවිරිදි විශ්වවිද්‍යාල කථිකාචාර්යවරයෙකු වූ ජුනයිඩ් හෆීස්ට මරණ දණ්ඩනය නියම වූයේ 2013 වසරේදී සමාජ මාධ්‍යයෙහි කළ සටහනකින් මුහම්මද්තුමාට අපහාස කළේ යැයි කියමිනි. හෆීස්ගේ නීතිඥවරයා ඒ මරණ දඬුවම අවුරුදු 6ක සිර දඬුවමක් බවට පත් කරගන්නට සමත් විය.
මේ සිද්ධිවලින් පෙනෙන්නේ පාකිස්ථානය නමැති රටේ පොදු නීතියත්, පොදු ආගමික දෘෂ්ටිවාදයත් දේවාපහාසය යැයි ඔවුන් හඳුනාගන්නා දේ සම්බන්ධයෙන් දක්වන ප්‍රතිචාරයෙහි තරමය.
පාකිස්ථානයේ ඉස්ලාම් අන්තවාදී සංවිධානයක් වන ටීඑල්පී සංවිධානය ඉම්රාන් ඛාන් ආණ්ඩුව විසින් තහනම් කරන ලද පසු ගත වූ මාස කීපයකදී ඒ සංවිධානය ගම් නගර ගිනි තියන විරෝධතා ව්‍යාපාරයක් ඇති කළේය. සාමාන්‍ය ජනතාවගේ පවා අන්තවාදී හැඟීම් වර්ධනය විය. ඔක්තෝබර් මාසයේ පමණක් ඒ සංවිධානය විසින් පොලිස් නිලධාරීහු 6 දෙනෙක් මරා දමන ලදහ. ප්‍රියන්ත දියවඩන මහතා මරා ගිනි තබන තැන සිටින පොලිස් නිලධාරියෙකු සේ පෙනෙන තැනැත්තා ඒ උමතු රංචුව ඉදිරියේ කිසිවක් නොකළේ මන්ද යන්න වටහා ගැනීමට ඒ පසුබිම පමණක් ප්‍රමාණවත්ය.
මෑතකදී ආණ්ඩුව ටීඑල්පී සංවිධානය සම්බන්ධයෙන් තම ප්‍රතිපත්තිය වෙනස් කළේය. තහනම ඉවත් කරන්නට එකඟ විය. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් දේවාපාහාස චෝදනා කරමින් අහිංසක මනුෂ්‍යයන්ට හිංසා කිරීමේ සිද්ධි නිතර වාර්තා විය. ප්‍රියන්ත දියවඩන මහතා මේ පසුබිම ගැන දැන සිටින්නටද ඇත. ඔහු සේවය කළ සියල්කොට් ඇඟලුම් කම්හලේ සේවකයන් වැඩවර්ජනයකද යෙදී සිටින විට ඔහුට සපයා ඇති ආරක්ෂාව ප්‍රමාණවත් වීද යන්න තවත් ප්‍රශ්නයකි.
කලින් ඇමරිකාවේ පාකිස්ථාන් තානාපතිවරයාද ලෙස කටයුතු කළ ප්‍රකට විද්වතෙකු වන හුසේන් හකානි කීවේ පාකිස්ථානු ආණ්ඩුව අන්තවාදී ඉස්ලාම් සංවිධාන ශක්තිමත් කිරීම සාමාන්‍ය සිද්ධියක් බවයි. ටීඑල්පියේ නැවත මතුවීම නිසා දේවාපාහාස චෝදනා එල්ල කොට මිනීමැරීම සාමාන්‍ය තත්ත්වයක් වී ඇතැයිද ඔහු කීය.
ප්‍රියන්ත දියවඩන ඝාතනය සම්බන්ධයෙන් දැනට සිය ගණනක් දෙනා අත්අඩංගුවට ගනු ලැබ සිටිති. යුක්තිය ඉටු කරන බවට ඉම්රාන් ඛාන් පොරොන්දු වී තිබේ. එහෙත් ඔහුගේ ආණ්ඩුව සහ අන්තවාදීන් අතර දේශපාලන ගනුදෙනුව අනුව සියල්ල තීරණය වෙනු ඇත. තව නොබෝ දිනකින් අන්තවාදී රංචු පාරට බැස දෙවියන් වෙනුවෙන් බිලිපූජාව දුන් දේව සේවකයන් නිදහස් කරන්නැයි උද්ඝෝෂණය කරනු ඇත.
ප්‍රියන්ත එහි ගෙන ගිය ප්‍රාග්ධනය
පාකිස්ථානය වැනි අනාරක්ෂිත රටවල සරුවට වැඩෙන ඇඟලුම් කර්මාන්ත ආදිය තිබේ. ඒවා ඒ තැන්වල පිහිටුවා ඇත්තේ නූතන් ශ්‍රමිකයන්ගේ ශ්‍රමය ලාබෙට ගන්නටය. ඒ කර්මාන්ත ශාලාවල ඉහළ පරිපාලන තනතුරු දරන ශ්‍රී ලාංකිකයෝ සිටිති. ඔවුන්ට අතිවිශාල වැටුප්ද ලැබේ. ලාභ ශ්‍රමය සොයා එවන් තැන්වල කර්මාන්ත දමා, ඒ ලාභ ශ්‍රමයෙන් උපරිම ඵල ලබාගත හැකි දක්ෂකම ඇති දියවඩන වැනි තරුණ අය ඒ තනතුරුවලට පත් කරන ආයෝජකයන්ද මෙවන් මරණවලට වගකිව යුතුය. එවන් විශාල ආයෝජකයන්ටද ආණ්ඩු සමගත්, අන්තවාදී සංවිධාන සමගත් සංකීර්ණ ගනුදෙනු තිබේ.
ප්‍රියන්ත මරාදැමීම සම්බන්ධයෙන් අපගේ ශෝකය පළ කළ යුතුය. සියලු ආකාරයේ අන්තවාදයන්ට පොදුවේ, ඉස්ලාම් අන්තවාදයට විශේෂයෙනුත් විරුද්ධ විය යුතුය. එහෙත් ඒ නූගත් ආගමික භක්තිකයන් දියවඩන මහතා මරාදැමුවේ ඔහු සිංහලයෙකු හෝ බෞද්ධයෙකු හෝ අපේ එකෙකු හෝ නිසාය යන අර්ථකථනය සරලමතික වැඩිය. අප අශිෂ්ටත්වයට මුහුණදීමේදී කරුණුකාරණා විවේක බුද්ධියෙන් විනිශ්චය කරගත යුතුය.
මනුෂ්‍ය චින්තන නිදහස මරා දමන, දෙවියන් නමින් ඝාතක යන්ත්‍ර වැනි මිනිසුන් බිහි කරන සියලු දෘෂ්ටිවාද පරාජය කරන බුද්ධිමය අරගලය නොකඩවා කරමු.■
