■ අමන්දිකා කුරේ
පාදුක්ක බන්ධනාගාරයේ රඳවා සිටි සිරකරුවෙකු කොල්ලුපිටියේ වැඩබිමක සේවය කරමින් සිටියදී පැනගිය පුවතක් අප පසුගිය සතියේ වාර්තා කළෙමු. නොවැම්බර් 18 වන දින නිකුත් කරන ලද පොලිස් මාධ්ය නිවේදනයේ දැක්වුණේ මෙම පුද්ගලයා කොල්ලුපිටියේ ගාලු පාර අසල ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම් ආයතනයක සේවයේ යොදවා සිටි අවස්ථාවේ පැන ගිය බවයි.
මේ සම්බන්ධයෙන් කරුණු විමසීමට අප නොවැම්බර් 18 වන දින බන්ධනාගාර මාධ්ය ප්රකාශක චන්දන ඒකනායක ඇමතුවද ඔහු එදින සඳහිරු සෑයේ විවෘත කිරීමේ උත්සවයට සහභාගි වී සිටි නිසා පසුව අමතන්නයැයි පවසමින් දුරකථනය විසන්ධි කළේ ය.
අප සිරකරු අයිතිවාසිකම් සුරැකීමේ කමිටුවේ සභාපති නීතිඥ සේනකගෙන් කළ විමසීමේදී එලෙස සිරකරුවන් බන්ධනාගාරයෙන් පිටතට ගෙන යා හැක්කේ ආගමික කටයුත්තක් වැනි අත්යවශ්ය කරුණකට මිස පෞද්ගලික ආයතනවල සේවයේ යෙදවීමට සිරකරුවන් ලබා දීම බන්ධනාගාර ආඥාපනතට පටහැණි බව ඔහු පෙන්වා දුන්නේ ය.
ඒ නිසාම අප ඒ සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර කරුණු විමසීම සඳහා නොවැම්බර් 23 වන දින පොලිස් මාධ්ය ප්රකාශක නිහාල් තල්දූව ඇමතුවෙමු. අප එහිදී එම සිරකරුවා සේවයේ යොදවා සිටි ආයතනය කුමක්ද යන්න විමසූ අතර එහිදී ඔහු කියා සිටියේ එම ආයතනයේ නම හෙළි කිරීමට තමාට අවසර නොමැති බවයි.
පසුව අප නොවැම්බර් 24 වන දින බන්ධනාගාර මාධ්ය ප්රකාශක චන්දන ඒකනායකගෙන් නැවත මෙම සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් විමසීමක් කළෙමු.
පසුගිය සතියේ පොලිස් මාධ්ය නිවේදනයේ සඳහන් පැනගිය සිරකරු පෞද්ගලික ආයතනයක සේවයේ යෙදවූයේ කුමන නීතිමය ප්රතිපාදනයක් යටතේද යන්න අප එහිදී ඔහුගෙන් විමසා සිටියෙමු. එහිදී ඔහු ලබා දුන්නේ මෙවන් පිළිතුරකි. ”ප්රතිපාදන තියෙන හින්දනෙ අරන් ගියේ. ඔයා දැන් සුමාන දෙකකට කලින් එකක් ගැනනෙ ඔය අහන්නේ. සුමාන තුනක් විතර පරණ එකක්. එකට නීතිමය ප්රතිපාදන තියෙන නිසා තමයි අරන් යන්නේ. මිනිස්සුන්ව එළියෙ වැඩට අපි යවනවා. අපි බන්ධනාගාරයේ වැඩ සහන ක්රමය යටතේ වැලිකඩ බන්ධනාගාරයෙනුත් අනිත් බන්ධනාගාරවලිනුත් මිනිස්සු යවනවා එළියේ වැඩට. හැමදාම යවනවා ඒ විදිහට”
අප එලෙස ගෙන යන්නේ රජයේ ආයතනවලටද රජයේ නොවන ආයතනවලටද යන විමසීම කළෙමු. එහිදී ඔහු කියා සිටියේ රජයේ හා පුද්ගලික අංශයේ වැඩ සඳහා එලෙස සිරකරුවන් යොමු කරන බවයි.
ඉන්පසුව එම පැනගිය සිරකරුවා සේවයේ යොදවා සිටි ආයතනය කුමක් ද යන්න සහ මෙතෙක් සිරකරුවන් සේවයේ යෙදවූ පෞද්ගලික ආයතන මොනවාද යන්න පිළිබඳව විමසුවෙමු. එහිදී ඔහුගේ ප්රතිචාරය පහත පරිදිය.
”ඒකට කැබිනට් අනුමැතිය හා අධිකරණ අනුමැතිය තියෙනවා. ඕක ලියන්න වැඩ සහන ක්රමය යටතේ සිරකරුවන් ගිහින් තියෙන්නේ කියලා. ඒක තමයි හේතුව.”
ඉන්පසුව නැවතත් ඔහු වෙත ඉහත ප්රශ්නයම යොමු කළෙමු.
”ඔය පළවෙනි මනුස්සයා නෙවෙයි එහෙම පැනලා ගියපු. ඕන තරම් පැනලා ගිහින් තියෙනවා එහෙම. මට නම් මතක නෑ දැන් නම් ආයතනයේ නම. මොකක්ද දැන් ඔයාට මේ ලොකුවට තියෙන ප්රශ්නය?”
ඉන්පසුව අප ඔහුට මාධ්ය සඳහා තොරතුරු ලබා ගැනීමට මාධ්ය ප්රකාශකවරයාගෙන් තොරතුරු ලබා ගත යුතු බැවින් අපට අවශ්ය තොරතුරු පිළිබඳව මෙලෙස ඔහුගෙන් විමසීමක් කරන බව පැහැදිලි කළෙමු. එහිදී ඔහු ලබා දුන් ප්රතිචාරය පහත පරිදිය.
”දැං මේ පත්තරවල වැටිලා මෙහෙම ගියා කියන එකත් තිබ්බා. හැමතැනම තිබ්බා. හරිද, දැන් ආපහු මේ සුමාන දෙකකින් සුමාන තුනකින් විතර ආපහු මේ අහන්නේ මොකද කියලා බැලුවේ. මට මතක නෑ මොකක්ද ආයතනය කියලා. ඉදිකිරීමේ ආයතනයක් කිව්වා නම් හරි. නම දන්නේ නෑ මට මතක නෑ. අපට මේ සීයක් දේවල් තියෙනවානේ. ඔයා මට පස්සෙ කතා කරන්න” යනුවෙන් පවසා ඔහු දුරකථනය විසන්ධි කළේ ය.
මෙම කරුණු පිළිබඳව සලකා බැලීමේදි පොලිස් මාධ්ය ප්රකාශකවරයාගේ හා බන්ධනාගාර මාධ්ය ප්රකාශකවරයාගේ ප්රකාශ අතර යම් පරස්පරතාවක්ද දැකිය හැකිය. සිරකරුවා සේවයේ යොදවා සිටි ආයතනය පිළිබඳව විමසීමේදී පොලිස් මාධ්ය ප්රකාශකවරයා කියා සිටියේ එහි නම හෙළි කිරීමට අවසර නොමැති බවකි. බන්ධනාගාර මාධ්ය ප්රකාශකවරයා කියා සිටියේ එය තමාට අමතක බවකි. ඔහු ආයතනයේ නම ප්රකාශ කිරීම දිගින් දිගටම මග හැරි බව බන්ධනාගාර මාධ්ය ප්රකාශකවරයාගේ ඉහත ප්රකාශයෙන් පැහැදිලි වේ.
මෙම සිදුවීම සම්බන්ධයෙන් සිරකරු අයිතිවාසිකම් සුරැකීමේ කමිටුවේ සභාපති නීතිඥ සේනක පෙරේරා දැක්වූයේ මෙවන් අදහසකි.
”බන්ධනාගාර ආඥාපනතේ කිසිම ප්රතිපාදනයක් නෑ විශේෂයෙන් ම එහෙම පෞද්ගලික තැන්වලට යොදවන්න පුළුවන් කියලා. මේ සැකකරු පැනලා ගිහින් තියෙන්නේ පුද්ගලික වැඩ බිමක ඉඳලානෙ. ඒ සම්බන්ධයෙන් බන්ධනාගාර ප්රධානීන් පැහැදිලි කරන්න ඕනෑ. අපි දන්න නීතියට අනුව මේ කරලා තියෙන්නේ නීති විරෝධී වැඩක්. ආගමික හා රජයේ පොදු වැඩකට යම් විදිහකට සිරකරුවන්ව අරන් යන්න පුළුවන්. නමුත් මේ එහෙම පොදු වැඩක් නෙවෙයිනේ. මෙහෙම එළියට අරන් යන එකෙන් ඒ සිරකරුවන්ගේ ආරක්ෂාව සම්බන්ධයෙනුත් ප්රශ්නයක් ඇති වෙනවා. ඒ වගේම සමාජයේ අනිත් අයගේ ආරක්ෂාව සම්බන්ධයෙනුත් ප්රශ්නයක් ඇති වෙනවා. බන්ධනාගගත කරලා ඉන්න රැඳවියෙක්ව පෞද්ගලික ආයතනයක සේවයට දැම්මේ මොන නීතියක් යටතේද කියලා පැහැදිලි කරන්න කියලා අපි අභියෝග කරනවා. බන්ධානාගාර ඇතුළෙ රැඳවියන්ට සලකන විදිහ වැරදියි. බන්ධනාගාරයේ පුනරුත්ථාපනය කියන්නේ තැනක රස්සාවක් දෙනවා කියන එක නෙවෙයි. මනුස්සයෙකුට මේසන් වැඩ උගන්වලා එයා මේසන් වැඩ කරන ගමන් හොරකමක් කළොත් වැඩක් නෑනෙ.
දියුණු රටවල පුනරුත්ථාපනය කියන්නේ මනෝවිද්යාත්මකව කරන දෙයක්. අපරාධ මානසිකත්වය නැතිකරන එක කරන්නේ. මීට සෑහෙන කාලයකට කලින් බන්ධනාගාර තුළ හොඳ පුනරුත්ථාපනයක් තිබුණා. මතුගම රන් භාණ්ඩ අලෙවිසැලක් කරන පුද්ගලයෙක් ඉන්නවා, ඔහු රන් භාණ්ඩ හදන්න ඉගෙන ගෙන තියෙන්නේ බන්ධනාගාරගත වුණු අවස්ථාවක. දැන් ඒ කිසි දෙයක් හරියට නෑ. පුනරුත්ථාපනය කියලාත් මේ වගේ පෞද්ගලික ආයතනවලට සේවයේ යොදවන එක නීති විරෝධී ක්රියාවක්.”■