■ ඉඳුවර බණ්ඩාර
මහාමාර්ග අමාත්‍යාංශයේ 2020 දෙසැම්බර් 31න් අවසන් වර්ෂය සඳහා වූ විගණකාධිපතිවරයාගේ මූල්‍ය ප්‍රකාශනය පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර ඇති එම අමාත්‍යාංශයේ 2020 වර්ෂයට අදාල කාර්ය සාධක වාර්තාවේ ඇතුළත් කර ඇත. ඒ අනුව විගණකාධිපතිවරයා එම අමාත්‍යාංශයේ මූල්‍ය කටයුතු සම්බන්ධයෙන් නිරීක්ෂණ ගණනාවක් කරන අතර ඉන් කිහිපයක් මෙසේය.
ආදායම් නොවන ලැබීම් හා භාණ්ඩාගාර අග්‍රිම ලැබීම් සම්බන්ධයෙන් අදහස් දක්වමින් විගණකාධිපතිවරයා සඳහන් කරන්නේ අමාත්‍යාංශයේ විස්තරාත්මක ඒකාබද්ධ ශේෂ පිරික්සුම අනුව, භාණ්ඩාගාර අග්‍රිම ලැබීම් රුපියල් 53,516,251,279ක් සහ භාණ්ඩාගාරයට පියවන ලද අග්‍රිමය රුපියල් 2,137,785,708ක් බවත් ඒ අනුව මූල්‍ය කාර්යසාධක ප්‍රකාශයෙහි අග්‍රිම ලැබීම රුපියල් 51,378,465,571ක් විය යුතු වුවද එය රුපියල් 53,516,251,279ක් ලෙස දක්වා තිබුණ බවයි.
එමෙන්ම 2020 දෙසැම්බර් 31 දිනට අග්‍රිම ශේෂය අවාසි රුපියල් 174,921,023,403ක් විය යුතු වූවත් එය රුපියල් 2,141,059,758ක් අඩුවෙන් රුපියල් 172,779,963,645ක අවාසි ශේෂයක් ලෙස දක්වා තිබුණ බවයි.
වියදම් කළමනාකරණය සම්බන්ධයෙන් සිය නිරීක්ෂණ ඉදිරිපත් කරමින් විගණකාධිපතිවරයා සඳහන් කරන්නේ අමාත්‍යාංශයේ ඇස්තමේන්තු සකස් කිරීමේ දුර්වලතා හේතුවෙන් මූලික වියදම් ඇස්තමේන්තු හා සංශෝධන වියදම් ඇස්තමේන්තු අතර වෙනස්වීම සියයට 25 සිට සියයට 1750 දක්වා වූ පරාසයක පැවති බවයි.
එකතු වටිනාකම රුපියල් මිලියන 29.63ක ශුද්ධ ප්‍රතිපාදන සලසාගෙන තිබූ වැය විෂයන් 17කට අදාළව නිසි පුරෝකථනයකින් තොරව ඇස්තමේන්තු සැකසීම හේතුවෙන් රුපියල් මිලියන 14.43ක ශුද්ධ ප්‍රතිපාදනය ඉතුරු වී තිබේ.
අමාත්‍යාංශය විසින් අයවැය ප්‍රතිපාදන සලසාගෙන තිබූ වැය විෂයන් 20ක් වෙනුවෙන් වෙන්කර තිබූ රුපියල් මිලියන 51,575.99ක ප්‍රතිපාදන එකී වැය විෂය තුළ වියදම් නොදරා රුපියල් මිලියන 45,388.06ක ප්‍රතිපාදන මුදල් රෙගුලාසි 66/69 මගින් වෙනත් වැය විෂයන්ට මාරුකර තිබේ.
වැය විෂයන් 17කට අදාළව මුදල් රෙගුලාසි 66/69 මාරු කිරීම යටතේ සලසාගෙන තිබූ රුපියල් මිලියන 22,838.64ක වටිනාකමකින් යුත් අතිරේක සිය නිරීක්ෂණ ඉදිරිපත් කරමින් විගණකාධිපතිවරයා සඳහන් කරන්නේ 2020 සංශෝධිත ක්‍රියාකාරි සැලැස්ම අනුව මාර්ග නඩත්තු භාරකාර අරමුදල මගින් ජාතික මහාමාර්ග කිලෝමීටර් 12,225ක්, පාලම් 4254කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් සහ ගුවන් පාලම් 12ක නඩත්තු කටයුතුවලට අදාලව සියයට 100ක භෞතික ඉලක්කයක් ලඟාකර ගැනීමට සැලසුම් කර තිබු නමුත් වර්ෂය තුළ සිදුකර තිබුණේ පළාත් 7ක් ආවරණය කරමින් කිලෝමීටර් 307ක වැලි මුද්‍රිත තාර ආලේප කිරීම පමණක් බවය.
සංශෝධිත ක්‍රියාකාරි සැලැස්ම අනුව රථවාහන ගමනාගමන කළමනාකරණ ව්‍යාපෘතියේ ක්‍රියාකාරකම් 8ක් පාසල්, රෝහල් හා පොදු ස්ථාන අසල පදිකයන්ගේ ආරක්ෂාව සඳහා සහ ජාතික මහාමාර්ග ජාලයෙහි මංසන්ධින්හි රථවාහන තදබදය අවම කිරීම සඳහා මාර්ග සංවර්ධන අධිකාරියේ මාර්ග නිර්මාණ ඒකකය යටතේ ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන බවත් එම ක්‍රියාකාරකම් 8න් පන්නිපිටිය ගුවන් පාලම් මංසන්ධියේ මාර්ග සංඥා පද්ධතිය වැඩිදියුණු කිරීම, පන්නිපිටිය පදික මාරුව සකස් කිරීම හා කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලය අසල පදික මාරුව සකස් කිරීම පමණක් ක්‍රිියාත්මක කර තිබෙන බවයි.
නව කැලණි පාලමේ සිට රාජගිරිය හරහා අතුරුගිරිය දක්වා කුලුනු මත ඉදිවන මාර්ග ව්‍යාපෘතිය යටතේ 2020 වර්ෂය තුළදී ඉඩම් කැබලි 347ක් අත්පත් කර ගැනීමටත්, පවුල් 330ක් නැවත පදිංචි කිරීමටත් සැලසුම් කර තිබුණත් ඉඩම් කැබලි 97ක් පමණක් පවරාගෙන තිබූ බවත් කිසිදු පුද්ගලයකු නැවත පදිංචි කිරීමක් කර නොතිබුණ බවත් සඳහන් කරයි. තවද එම වර්ෂය තුළදී එම ව්‍යාපෘතියට වැයකර තිබූ රුපියල් මිලියන 75.95න් රුපියල් මිලියන 69.84ක් වැයකර තිබුණේ ව්‍යාපෘති කළමනාකරණ ඒකකයේ වියදම් වෙනුවෙන් බවද සඳහන් කරයි.
ජාතික මාර්ගයන්හි පිහිටි හානියට පත්/අබලන් පාලම් නැවත ඉදිකිරීම/ ප්‍රතිනිර්මාණය වැඩසටහන යටතේ එම වර්ෂය තුළදී සවිබල ගැන්වීම් කටයුතු සිදුකරනු ලැබිය යුතු පාලම් 50න් 19ක පමණක් ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු අවසන් කර තිබේ.
2014 අංක 33 දරන ඉදිකිරීම් සංවර්ධන පනතට අනුව, සෑම විදේශීය කොන්ත්‍රාත්කරුවකුම ශ්‍රී ලංකාවේ හඳුනාගත් ඉදිකිරීම් කටයුතුවල නිරත වීමට පෙර කොන්ත්‍රාත්කරුවකු ලෙස ඉදිකිරීම් කර්මාන්ත සංවර්ධන අධිකාරියේ තාවකාලික ලියාපදිංචියක් ලබාගත යුතු වුවද එය නොසලකා කොන්ත්‍රාත්කරුවන් 9 දෙනෙකුට කොන්ත්‍රාත් පිරිනමා ඇති බව එහි සඳහන්වේ.
දක්ෂිණ අධිවේග මාර්ග ව්‍යාපෘතිය 1 යටතේ ඇමරිකානු ඩොලර් 35,868,363ක තීරුබදු නිදහස යටතේ ආනයනය කළ උපකරණ, යන්ත්‍රෝපකරණ, වාහන, ද්‍රව්‍ය, උපාංග හා භාවිතයට නොගත් සියලු පරිභෝජන ද්‍රව්‍ය නැවත අපනයනය කිරීමේ කටයුතු සිදුකර නැති බවත් එම අධිවේග මාර්ග ව්‍යාපෘතිය 2 යටතේද ඇමරිකානු ඩොලර් 10,363,385ක වටිනාකමකින් යුත් තීරුබදු නිදහස යටතේ ආනයනය කරන ලද භාණ්ඩ කොන්ත්‍රාත්කරු අපනයනය කර නැති බවත් විගණකාධිපතිවරයා සඳහන් කරයි.■
