■ ප්‍රබුද්ධ නුවන්
අයවැයෙන් 30%ක් රාජපක්ෂලා වෙත බෙදීගිය හැටි මාධ්‍ය මගින් හෙළි වුණා. එක පැත්තකින් එහෙම වෙන්නේ සෞඛ්‍ය වගේ අත්‍යවශ්‍ය හා මේ වෙලාවේ අතිශ්‍ය අත්‍යවශ්‍ය අමාත්‍යාංශවලට පවා වෙන්වන මුදල් කප්පාදුවට ලක් කරලා. මේ ගැන ඔබ හිතන්නේ කොහොමද?
මේ වෙලාවේ අපි ජීවත් වෙන්නේ වසංගත කාල පරිච්ඡේදයක් තුළ. මේක තව කෙනෙක්ට අර්ථකථනය කරන්න පුළුවන් පශ්චාත් කොරෝනා කාල පරිච්ඡේදයක් කියලා. මේ වසංගතය පදනම්ව ආණ්ඩුකරණය පිළිබඳ අත්හදා බැලීම් හා ආණ්ඩු පරීක්ෂාවන්ට ලක්වීම් ලෝකය පුරාම වුණා. ආණ්ඩුවල තියෙන සුජාතභාවය, ආණ්ඩු කොයි තරම් මහජනතාවගේ අභිලාෂ හා ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාවට නංවනවාද වගේ කාරණා එහිදී විශේෂයෙන් සැලකිල්ලට ගැනුණා.
මේ පසුබිම තුළ තමයි අපිටත් ඉදිරි අයවැය විසර්ජන පනත පිළිබඳ කතා කරන්න වෙන්නේ. කොහොම වුණත් මේ ආණ්ඩුව පිළිබඳ රටේ ජනතාවට තියෙන අත්දැකීම් මෑතකාලීනව ලැබුණු දෙයක් නෙමෙයි. රාජපක්ෂ පවුල විසින් දශක කිහිපයක් තිස්සේ ඉඳන්ම කරනු ලැබූ පාලනය පිළිබඳ අත්දැකීම් රටේ ජනතාවට තියෙනවා. ඒ හැම කාලයකදීම අපිට දකින්නට ලැබුණු දෙයක් තමයි ඔවුන් ඇත්ත වශයෙන්ම රටේ සියලුම ආර්ථික මර්මස්ථාන හා අයවැයෙන් සැලකිය යුතු මුදලක් තම පවුලේ සාමාජිකයන් අතර බෙදා හැරීම. එහෙමත් නැත්තම් ඔවුන් බලයේ හිටි සෑම අවස්ථාවකව පැහැදිලිව දකින්නට ලැබුණා දේශපාලනය පරිභ්‍රමණය වෙන්නේ, දේශපාලනය කේන්ද්‍රගත වෙන්නේ රාජපක්ෂ පවුලේ සාමාජිකයන් මත කියන කාරණය. හරි නම් මේ වෙගේ අවස්ථාවක විශේෂයෙන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආණ්ඩුවක් කරන්න ඕනෑ රටේ ප්‍රමුඛතා නිවැරදිව හඳුනාගනිමින් ඒවා සඳහා අයවැයෙන් වැඩි අවස්ථාවක් ලබා දීම.
ඒකෙම දෙවැනි කරුණක් විදිහට පේන්න තියෙන එකක් නේද, විවිධ අමාත්‍යාංශවල ඇති බලතල හා විෂයන් ඒ අය අතට ගැනීම. උදාහරණයක් විදිහට පසුගියදා හෙළි වුණ කරුණක් තමයි අජිඩ් නිවාඩ් කබ්රාල් අමාත්‍යවරයා සතුව තිබූ බලතල රාශියක් බැසිල් රාජපක්ෂෙ යටතට ගැනීම. මේ බල සංකේන්ද්‍රණය ගැන ඔබේ අදහස මොකක්ද?
පවුලක් දේශපාලනයට සම්බන්ධ වෙලා රටක් පාලනය කරනවා කියන, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට මුවාවෙලා ආණ්ඩුකරණය පිළිබඳ සිදු කරන මේ කාරණය ආසියාවේ විතරක් නෙමෙයි ලෝකය තුළම පවතින අලුත් තත්ත්වයක්. මේ රටේ දේශපාලන විද්‍යාඥයන්ට, දේශපාලනය පිළිබඳ උනන්දුවක් දක්වන්නන්ට හා පුරවැසියන්ට ඒ ගැන විශේෂයෙන් කල්පනා කරලා බලන්න කියලා මම ආරාධනා කරනවා.
විශේෂයෙන් ලංකාව වගේ රටක දේශපාලනය කියන්නේ ධනය හා බලයට සම්බන්ධ කාරණයක්. මේ පවතින ආණ්ඩුවේ දේශපාලනික ගමන්මග මෙන්ම ඔවුන්ගේ උපාය මාර්ග මොනවාද කියන කාරණය පිළිබඳ අපිට හොඳ අත්දැකීමක් තියෙනවා. ජාතික වශයෙන් සැලසුම් සහ ප්‍රතිපත්ති සකස්කරමින් මේ රට සැබෑ සංවර්ධනයක් සඳහා මෙහෙයවන්න ඔවුන්ට අවශ්‍ය නෑ. සියලුම මහජනතාවට ප්‍රතිලාභ ලබාදෙන විදිහේ සංවර්ධනයක් සිදුකිරීම ඔවුන්ට අවශ්‍ය නෑ. මොකද මේ රටේ මැතිවරණ පිළිබඳ ඒ අයට හොඳ අධ්‍යයනයක් තියෙනවා. මේ රටේ ඡන්ද දායකයාගේ හැසිරීම පිළිබඳ හොඳ අත්දැකීම් තියෙනවා. ලංකාව කොච්චර කඩා වැටුණත් ඉතාම කුඩා සිද්ධියකින් මහජන මතය වෙනස් කරන්න පුළුවන් කියලා මේ අය දන්නවා. වර්තමාන මුදල් ඇමති බැසිල් රාජපක්ෂ නැවත දේශපාලනයට සම්ප්‍රාප්ත කිරීම තුළින්ම ඒ කාරණේ පැහැදිලි ඔවුන් මේ සැරසෙන්නේ අනාගත මැතිවරණයක් සඳහා අවශ්‍ය සැලසුම් හා උපාය මාර්ග ක්‍රියාවට නැංවීමට කියලා.
ඔවුන් බලය අත්පත් කරගන්නේ, බලය ව්‍යාප්ත කරගන්නේ සහ බලය තහවුරු කරගන්නේ ආණ්ඩුවේ ඉන්න සියලුම සාමාජිකයන් යොදාගෙන නෙමෙයි. මිනිස්සුන්ට දැනෙන, පෙනෙන හැම තීරණයක්ම ගතයුත්තේ රාජපක්ෂ කේන්ද්‍රීයව, ඒ අයගේ බලය සමාජයට දැනෙන අයුරින් බවයි ඒ අයගේ සිතුවිල්ල. ඒ අනුව ඔබ ඇහුවා වගේ මේක සන්ධාන ආණ්ඩුවක් උවද සියලු තීන්දු තීරණ රාජපක්ෂ පවුලේ බලය මත ගැනෙන එකක් බව පෙනෙනවා. ඒ වගේම අද දින මේ අය කරන හැම ක්‍රියාවන් තුළින්ම පෙනෙන්නේ මේ අය නිරන්තර කටයුතු කරන්නේ ඉදිරි දශකයටත් රාජපක්ෂ පවුලේ පාලනය පවත්වාගැනීමේ අරමුණින් යුතුව කියලා පෙනෙනවා.
ලංකාව නියෝජනය කරමින් පහුගියදා මේ පවුලේ නමක් එළියට එනවා පැන්ඩෝරා සිදුවීම් හරහා. මේ කුප්‍රකට මුදල් හා සම්පත් ඒකරාශි කිරීම ගැන වෙනත් රටවල නායකයන් ගත්ත පිළියම් හා අපේ රටේ ගැනුණු පිළියම් ඔබ දකින්නේ කොහොමද?
සාමාන්‍යයෙන් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාද සමාජයක් කරන්නා වගේම පැන්ඩෝරා පත්‍රිකාවලට ලෝකයේ වෙනත් රජ්‍යවල කඩිනමින් පරීක්ෂණ හා ක්‍රියාමාර්ග ගැනුණා. පැන්ඩෝරා සිද්ධීන් වගේ ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී දේවල් රටක වෙනවා නම් ඒවාට විරුද්ධව ඒ ආණ්ඩු ක්‍රමය විසින්ම ස්වයංක්‍රීයව ප්‍රතිචාර දැක්විය හැකි ක්‍රමයන් ඒ බොහෝ රටවල තියෙනවා. නමුත් අපිට එහෙම තත්ත්වයක් නෑ එක අතකින්.
විශේෂයෙන් අපි දැක්කා පාකිස්ථානයේ අගමැතිවරයා පැන්ඩෝරා පත්‍රිකාවලට විතරක් නෙමෙයි ඊට කලින් හෙළිවූ පැනමා ලියවිලිවලට පවා ක්ෂණිකව ප්‍රතිචාර දක්වලා හිටපු අගමැතිවරයා එංගලන්තයේ තට්ටු නිවාස පිළිබඳ සිදු කරාය කියා හෙළිවූ කුප්‍රකට ආයෝජනය ගැන වහාම පරීක්ෂණ කළා. ඒ මගින් ඔහු නීතිය ඉදිරියට ඉක්මනින්ම ගෙනාවා. ඒ විතරක් නෙමෙයි අපි දැක්කා අයිස්ලන්ත අගමැතිවරයා පවා ඉල්ලා අස් වුණා පැනමා පේපර්ස් පදනම් කරගෙන.
වර්තමාන ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ජනාධිපතිවරණ මැතිවරණයේදී විශේෂයෙන් මේ රටේ තරුණ ප්‍රජාව සමාජ මාධ්‍ය මගින් හෙළි කරමින් බලා පොරොත්තු වුණේ ඔහුද පාකිස්ථානයේ ඉම්රාන් ඛාන් වගේ නායකයෙක් වෙයි කියලා. නමුත් මේ වෙලාවේ හැමෝටම පැහැදිලි වුණා ඉම්රාන් ඛාන් දැක්වූ ප්‍රතිචාරය හා අපේ ජනාධිපතිවරයා මෙන්ම රාජපක්ෂ පවුලේ සෙසු සාමාජිකයන් පැන්ඩෝරා පත්‍රිකාවලට දැක්වූ ප්‍රතිචාර පිළිබඳව ඇති වෙනස.
සාමාන්‍යයෙන් මිනිස්සු දූෂිතයි. ඒ අය කැමතියි නීත්‍යනුකූලව හෝ නැතිව හෝ තමන්ගේ සුඛ විහරණය වෙනුවෙන් දේවල් ලබාගැනීමට. ඒ නිසා තමයි රාජ්‍යය කියන ආයතනය එන්නේ. පැන්ඩෝරා පත්‍රිකා වගේ හෙළිදරව්වලට, ප්‍රතිචාර දැක්විය යුත්තේ මෙරට නීති සම්පාදනය කරන හා ක්‍රියාත්මක කරන පාර්ලිමේන්තුව හා අධිකරණය වගේ ආයතන. නමුත් ප්‍රශ්නය තියෙන්නේ ලංකාවේ තියෙන නීති සම්පාදනය කරන මෙන්ම ක්‍රියාත්මක කරන ආයතනවලට හොරුන් හා දූෂිතයන් පත් කරගෙන තිබීම. ඒ ආයතනවලට ඒ අය රිංගලා නැත්තම් ඒ වගේ දූෂිතයන් මේ වගේ ආයතන එක්ක ඍජු සම්බන්ධතා පවත්වන තත්ත්වයක් තියෙනවා ලංකාව තුළ.
මෙතනදී චූදිතයින්ම ජනාධිපතිවරයාගෙන් ඉල්ලනවා පරීක්ෂණ කරන්න කියලා. එතකොට ජනාධිපතිවරයා අල්ලස් හෝ දූෂණ කොමිසමට පරීක්ෂණය බාර දීලා වාර්තාව මාසෙකින් දෙන්න කියනවා. නමුත් පැන්ඩෝරා හෙළිදරව්වීම් වගේ දේවල් ගැන ජාත්‍යන්තර වශයෙන් කතාකරන්නේ ඒවා අල්ලස් සිද්ධිවලට වඩා විශාල බදු වංචාවන් විදිහට. ඒ නිසා මේවා අල්ලස් කොමිසමට බාර දීම කොච්චර ගැළපෙනවාද කියන එකත් ප්‍රශ්නයක්. අපි දැක්කා මෑතක අල්ලස් හෝ දූෂණ විමර්ශන කොමිසම මෑතක ඉදිරිපත් කළ සමහර දේවල්. සමහර පැමිණිලි සම්බන්ධයෙන් ඔවුන්ම ඉදිරිපත් කළ ඇතැම් ස්ථාවර පස්සේ ඉල්ලා අස්කරගන්නවා අපි දැක්කා.
අපි නිකමට උපකල්පනය කළත් මේ කරුණ සම්බන්ධව විමර්ශනය කිරීමට සුදුසුම තැන අල්ලස් හෝ දූෂණ විමර්ශන කොමිසමම කියලා. නමුත් අපි දැක්කේ නෑ ජනාධිපතිවරයා ඇමරිකා එක්සත් ජනපද සංචාරය අවසන් කරමින් ලංකාවට එනතුරුවත්, අල්ලස් කොමිසම කිසිම ප්‍රකාශයක් කරනවා අපි මේ ගැන විධිමත් පරීක්ෂණයක් කරනවා කියලා. ඒ අනුව පැහැදිලියි අපේ රටේ මේ වගේ ආයතන සියල්ල අකර්මණ්‍ය වෙලා තියෙන බව. ඒකට විධායකය ඇතුළු පුද්ගලයින් කීප දෙනෙක්ගේ බලය කේන්ද්‍රගතවීම දැඩිව බලපාලා තියෙනවා.
නමුත් එහෙම තියෙද්දී යම් ආත්ම විශ්වාසයක් සහ හෘදය සාක්ෂියක් ඇති ඇතැම් රාජ්‍ය සේවකයෝ ආණ්ඩුව එක්ක වැඩ කරන්න බෑ කියලා තනතුරුවලින් ඉවත්වෙනවා පෙනෙනවා?
ඇත්තටම අපිට ඍජුව කියන්න බෑ තමයි මේ ආණ්ඩුවට සම්බන්ධ, මේ ආණ්ඩුව ගොඩනගන්න උර දුන්න සියලු දෙනාම එක හා සමාන දූෂිතයන් කියලා. සැබෑ දේශප්‍රේමීන් සංඛ්‍යාවකුත් ඒ අතර ඉන්නවා. පැන්ඩෝරා පේපර්ස් විතරක් නෙමෙයි, සුදුළුෑණු මගඩිය වෙන්න පුළුවන්, සීනි බදු වංචාව වෙන්න පුළුවන්, ඖෂධ නියාමන අධිකාරියේ දත්ත මැකීම වගේ දේවල් වෙන්න පුළුවන් මේ රටේ විශාල වශයෙන් වංචා වෙලා තියෙනවා. ඒ වගේම ඒ වංචාවන් ස්ථර කීපයක් අපිට අඳුනගන්නත් පුළුවන්.
බල කේන්ද්‍රයට සමීප අය තමයි මුලින්ම තමන්ගේ කොටස වෙන් කර ගන්නේ. හැන්දේ දිගින් ඉන්න අයට ඉස්සෙල්ලාම බෙදීම හැමතැනම වගේ වෙන එකක්. සීනි බදු වංචාව වගේ හැම තනකදීම හෙළි වුණේ විශේෂයෙන්ම මේ ආණ්ඩුවට බලයට පත්වීම සඳහා උදව් කළ පිරිස්වලට ප්‍රතිඋපකාර කිරීමේ දේශපාලනය. හාල් මාෆියාව වගේ එකක් ගැන උනත් හොයද්දී මේක බලාගන්න පුළුවන්.
ඊට පස්සේ ඉන්න අයට කොහොමද සලකන්නේ කියන එක සියුම්ව බලද්දී පෙනෙනවා. ඒ වගේ නෙමෙයි දැන් වන විට දිස්ත්‍රික් සම්බන්ධීකරණ කමිටු සභාපතිවරයාට උප සභාපතිවරයාට හා ප්‍රාදේශීය සභා මන්ත්‍රීවරයාට පවා මුදල් ගලා යෑමේ නවතම පැකේජයක් මුදල් ඇමතිවරයා විසින් හඳුන්වා දීලා තියෙනවා.
ඇත්තටම මේක නෙමෙයි දේශපාලනය කියන්නේ. ලංකාව රාජ්‍යයක් විදිහට ඉතාම අවාසනාවන්ත තත්ත්වයකට පත්වෙලා තියෙනවා. රාජ්‍ය මූල්‍ය හා මහජනතාවගේ සම්පත් කොහොමද එක්තරා දේශපාලන පක්ෂයක හා එක්තරා පිරිසකගේ සුඛ විහරණය සඳහා මෙන්ම අනාගත බලය සඳහා ඇති කැමැත්ත වෙනුවෙන් භාවිත කරන්නේ කියන තත්ත්වයට අද අපි පත්වෙලා. මේක ඇත්තටම අප්‍රිකානු කලාපයේ පැවති අසමත් රාජ්‍ය තුළ තිබුණ මූලික ලක්ෂණයන්ට සමානයි.
මේ පවතින පාලන තන්ත්‍රය ආණ්ඩුවක් කියලා කියන්න පුළුවන් සංකල්පමය වශයෙන් සහ න්‍යායාත්මක වශයෙන් ගැළපෙන එකක් නෙමෙයි. මේක තන්ත්‍රයක්. මේකට ජුන්ටාව, එහෙමත් නැත්නම් රෙජීමය කියන්නත් පුළුවන්.
එක පැත්තකින් ගුරුවරු පාරට බැහැලා, ගොවියෝ පාරට වැටිලා, දරුවන්ට කිරිපිටි නෑ, ගෙදර පාවිච්චියට ගෑස් නෑ. මිනිස්සුන්ගේ එදිනෙදා ආදායම් බිඳවැටිලා. මේ වගේ තත්ත්වයක් තුළ පහුගියදා අපි දැක්කා ටියුනීසියාව වගේ රටවල මිනිස්සු පාරට බැහැලා ආණ්ඩුව පන්නාදමනවා. මේ ගැන ඔබ දකින්නේ කොහොමද?
අපේ රටේ තියෙන ප්‍රශ්නයක් තමයි සාක්ෂරතාව දියුණු වුණාට දේශපාලන සාක්ෂරතාව අවම මට්ටමක පවතින එක. දේශපාලන සාක්ෂරතාව කියන්නේ රටකට තියෙන ප්‍රාග්ධනයක්. ඒ නිසා ඒ වාසිය අපිට නෑ.
කොරෝනා වසංගතය එක්ක මහජනතාව පොරබදද්දි, ආණ්ඩුව හා ඊට සම්බන්ධ නිලධාරීන් කළේ මොකද්ද? ඒ අය කළේ තමන්ගේ වැටුප් වැඩි කරගැනීම. මෙතෙක් නොතිබූ අලුත් වැටුප් නිර්මාණය කර ගැනීම. මන්ත්‍රීවරුන් සඳහා මිල අධික වාහන ගෙන්වාගැනීම. තම නෑ හිතමිතුරන් පෝෂණය කිරීම. ඒ වගේම ඖෂධ ගෙන්වීම ආදි තැන්වලදී විවිධ දූෂණ ක්‍රියා සිදුකිරීම.
නමුත් මිනිස්සු මේ දේවල් තාර්කිකව තේරුම්ගෙන, ඒවාට අවශ්‍ය විරෝධතා මතු කිරීමට තරම් දේශපාලනිකව මුහුකුරලා නැතිනම් මිනිස්සු ඒ සඳහා යොමු කිරීම විපක්ෂය මගින් කරන්න ඕනෑ. අපි දන්නවා මෑත කාලීනව මිනිස්සුන්ගේ පරිභෝජන භාණ්ඩ කොච්චර වැඩි වුණාද? ගොවීන් කොච්චර අපහසුවට ලක්වුණාද? ගුරුවරුන්ගේ බහුතරය පවා මේ ආණ්ඩුව බලයට ගේන්න කැපවුණ අය. මේ සම්බන්ධයෙන් විරුද්ධ පක්ෂය විවිධ මැදිහත්වීම් කරනවා අපි දැක්කා.■
