අයුක්තිසහගත හා අසාධාරණ ලෙස මෙවැනි බරපතළ අපරාධවල විත්තිකරුවන් මුදාහැරීමට නීතිපති කටයුතු කරන්නේ කුමන බලවේගවලට යටත් වීමෙන්ද? එවැනි විත්තිකරුවන් මුදා හැරීමෙන් නඩුවේ වින්දිතයන්ට සිදුවන අප්‍රතිකාරි අගතිය සම්බන්ධයෙන් නීතිපති සන්ජේ රාජරත්නම් වගකියන්නේද?
කොළඹ හා තදාසන්න ප්‍රදේශවලදී තරුණ ශිෂ්‍යයන් පස්දෙනකු ඇතුළු එකොළොස් දෙනකු පැහැරගෙන ගොස්, ඔවුන්ගේ ඥාතීන්ගෙන් කප්පම් ඉල්ලා, පසුව අතුරුදහන් කළේ යැයි කියන අපරාධයට අදාළ චෝදනා යටතේ කොළඹ ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණයක් ඉදිරියේ විභාග වෙමින් පවතින නඩුවේ 14 වැනි විත්තිකරු වන, හිටපු නාවික හමුදාපති වසන්ත කරන්නාගොඩට එරෙහි නඩුව තවදුරටත් පවත්වාගෙන යන්නට නීතිපතිවරයා බලාපොරොත්තු නොවන බව, රජයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ අධිනීතිඥ ජනක බණ්ඩාර මහතා එම අධිකරණයට කළ දැනුම් දීම නීති හා මානව හිමිකම් ක්‍ෂෙත්‍රයේ බලවත් සංවාදයට බඳුන් වී තිබේ. නීතිපතිවරයා අධිකරණයට ඒ බව දැනුම් දුන්නේ 2021 අගෝස්තු 4 වැනිදාය.
කරන්නාගොඩ මහතාට එරෙහි චෝදනා නීතිපතිවරයා ඉවත්කර ගැනීම, පසුගිය දා ස්විට්සර්ලන්තයේ ජිනිවාහි පැවැති එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ සැසිවාරයේදී එහි මහ කොමසාරිස් මිෂෙල් බැෂලේගේ විවේචනයට ද ලක්විය.
චම්පා ජානකි රාජරත්න, අමල් රණරාජා සහ නවරත්න මාරසිංහ යන මහත්ම මහත්මීන්ගෙන් ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණ විනිශ්චයාසනය සමන්විත වේ.
2008 අගෝස්තු 8 වැනිදාත්, 2009 සැප්තැම්බර් 21 වැනිදාත් අතර කාලය තුළදී වැල්ලවත්ත, දෙහිවල, කොටහේන, ඇතුළු ප්‍රදේශවලදී මේ පැහැරගෙන යෑම් සිදුවී ඇති අතර, මහාධිකරණය ඉදිරියේ විත්තිකරුවන් 14 දෙනකුට එරෙහිව චෝදනා 667ක් යටතේ මේ නඩුව පවරා ඇත. චුදිතයන් වන්නේ, හිටපු නාවික හමුදා මාධ්‍ය ප්‍රකාශක කොමදෝරු ඩීකේපී දසනායක, බුද්ධි අංශයේ ලුතිනන් කොමදෝරු සම්පත් මුණසිංහ, සුමිත් රණසිංහ, ඇතුළු 14 දෙනෙකි. 14 වැනි විත්තිකරු හිටපු නාවික හමුදාපති වසන්ත කරන්නාගොඩය. ඔහුට එරෙහිව චෝදනා 36ක් තිබිණි. පුද්ගලවයන් රඳවා ගැනිම සහ මිනීිමැරුමට කුමන්්‍රණය කිරිම ගැන fාච්දාන දෙකක් ද ඒ අතර විය.
කරන්නාගොඩට එරෙහි චෝදනා අස්කර ගැනීම ගැන කතාකරන්නට පෙර තවත් කරුණු කිහිපයක් දැනසිටීම වැදගත් වෙයි.
එකක් නම්, මේ නඩුවට නිමිත්ත වන මුල්ම පොලිස් පැමිණිල්ල කරනු ලබන්නේ වසන්ත කරන්නාගොඩ විසින් බවය. 2009 මැයි 28 වැනිදින ඔහු පොලිස්පතිට ඒ පැමිණිල්ල කළේ, කොළඹ නාවික හමුදා මූලස්ථානයේ නේවාසිකාගාරයෙහි කාමරයක සිටි සම්පත් මුණසිංහ ගැනය. ඒ පැමිණිල්ල කරන විටත්, සම්පත් මුණසිංහගේ කාමරය, නාවික හමුදාවේ විනයාරක්‍ෂක නිලධාරීන් විසින් පරීක්‍ෂා කරනු ලැබ තිබිණ. එම පරීක්‍ෂාවේදී ඔවුන්ට කාමරය තුළ තිබී විවිධ පුද්ගලයන්ගේ ගුවන් ගමන් බලපත්‍ර, ජාතික හැඳුනුම්පත්, ක්‍රෙඩිට් කාඩ් හා මුදල් දැකගන්නට ලැබිණ. කරන්නාගොඩ මහතාගේ පැමිණිල්ලට මුල් වන්නේ එයයි. කරන්නාගොඩ මහතාගේ මුල් පැමිණිල්ලේ සාරාංශය වන්නේ, සම්පත් මුණසිංහ තමාගේ ඉපැයීමට සමානුපාතික නොවන ඉහළ ජීවන විලාසයක් පළ කරන බවත් ඔහු එල්ටීටීඊය සමග සම්බන්ධදැයි සැකයක් පවතින බවත්ය.
පොලිස් අපරාධ විමර්ශනය ඇරඹෙන්නේ එතැනිනි.
එහෙත්, අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව (සීඅයිඩී) විසින් විමර්ශන කරගෙන යද්දී පැහැදිලි වන්නේ, මේ කාමර සෝදිසිය සිදුවන විටත්, 11 දෙනකු නාවික හමුදා නිලධාරීන්ගේ අත්අඩංගුවේ ත්‍රිකුණාමල නාවික හමුදා කඳවුරේ ගන්සයිට්හි පසුවන බව කරන්නාගොඩ මහතා දැනසිටි බවයි.
විමර්ශනයේදී හෙළිවුණේ, අවස්ථා තුනකදී කරන්නාගොඩ මහතාට ඒ ගැන දැනගන්නට ලැබී තිබෙන බවයි. එක, බණ්ඩාර නමැති කොමදෝරුගෙනි. දෙක, කොමදෝරු ශමල් ප්‍රනාන්දුගෙනි. තුන, හිටපු ඇමතිවරයකු වූ ෆීලික්ස් පෙරේරාගේ දැනුම්දීමකිනි. මේ නිසා, අවශ්‍ය නම් සියලු මැදිහත්වීම් කර, සිය බලතල පාවිච්චි කර, මේ පුද්ගලයන් 11 දෙනා මරාදැමීමේ ඉරණමෙන් ගලවාගන්නට කරන්නාගොඩ මහතාට අවකාශ තිබුණු නමුත් එය කෙරුණේ නැති බවත් පදනම් කරගෙන කරන්නාගොඩ මහතාට අධිචෝදනා 36ක් නගා තිබුණි.
පුදුමයකට මෙන්, මේ පැහැරගෙනයෑම් ගැන දැන තිබියදීත්, පැහැරගැනීමට ලක්වූ අයගේ හැඳුනුම්පත් හා ගමන් බලපත්‍ර ආදිය සම්පත් මුණසිංහගේ කාමරයෙන් ලැබී තිබියදීත්, කරන්නාගොඩ මහතාගේ මුල් පැමිණිල්ලේ මේ පිරිස ගැන කිසිම සඳහනක් නැත. පැමිණිල්ලේ ඇත්තේ, මුණසිංහ, ඉපැයීමට වැඩි හොඳ ජීවිතයක් ගතකරන බවයි.
තමා ඒ වන විටත් දැනසිටි පැහැරගැනීම් හා රඳවාතැබීම් ගැන සිය මුල්ම පැමිණිල්ලේ ඔහු සඳහන් නොකළේ ඇයි? එය ඉතාමත් වැදගත් ප්‍රශ්නයකි.
කරන්නාගොඩ මහතා ඇතුළු 14කට එරෙහිව නඩු පැවරෙන්නේ, සීඅයිඩීය කළ ඉතාමත් දුෂ්කර විමර්ශනයක ප්‍රතිඵල හැටියටය. එම විමර්ශන අඩපණ කරන්නට හිටපු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතාගේ සිට පහළට විවිධ ස්තරවලින් එල්ලවුණු බාධා එකක් දෙකක් නොවේ.
නීතිපතිවරයා නඩුවක් පවරන්නේ, විත්තිකරුට/විත්තිකරුවන්ට එරෙහිව බැලූබැල්මට සාක්‍ෂි ඉදිරිපත් කළ හැකි නඩුවක් පවතින බව පෙනෙන්නේ නම් පමණකි.
මෙහිදී තවත් විශේෂයක් සිදුවිය. මේ නඩුවට අදාළ අපරාධයේ සුවිශේෂ බවත්, ඉන් මහජන කැළඹිල්ලක් ඇතිවන්නට ඇති ඉඩකඩත්, ඒ කෙරෙහි යොමුවී ඇති සමාජ අවධානයත්, යුක්තිය ඉක්මනින් ඉටුකරගැනීමේ වුවමනාවත් සලකා බැලූ එවකට නීතිපති දප්පුල ද ලිවේරා, නඩුව විභාග කරන්නට ත්‍රිපුද්ගල විනිසුරු මහාධිකරණයක් ඉල්ලා සිටියේය. ඒ අගවිනිසුරුගෙනි.
අගවිනිසුරුගෙන් එම ඉල්ලීම කරන විට, ත්‍රිපුද්ගල විනිසුරු මඬුල්ලක් පත්කිරීමට අවශ්‍ය ඇයි යන්නට පිළිතුරු ලෙස විත්තිකරු/කරුවන්ට විරුද්ධව තිබෙන චෝදනා හා සාක්‍ෂි ගැන අධිචෝදනාද සමගින් ආවරණ ලිපියකින් පැහැදිලි කිරීමක් නීතිපති කළ යුතුය. ඒ අනුව, කරන්නාගොඩ මහතාට එරෙහිවද බලවත් සාක්‍ෂි තිබෙන බව නීතිපති ලිවේරා පැහැදිලි කළේය. අගවිනිසුරුවරයා, ත්‍රිපුද්ගල විනිසුරු මඬුල්ල පත්කරන්නේ එම කරුණු මැනවින් සලකා බැලීමෙන් පසුවය.
විනිසුරු මඬුල්ල ඉදිරියේ නඩුව පවරා, අධිචෝදනා පත්‍ර ලබාදීම සඳහා අධිකරණයට පැමිණෙන ලෙස සිතාසි නිකුත්කර තිබියදී කරන්නාගොඩ මහතා දිගින් දිගටම අධිකරණය ඉදිරියට ආවේ නැත. ඒ නිසා අධිචෝදනා පත්‍රය ලබාදෙන්නට ඉඩ ලැබුණේද නැත. ඒ නිසා පොලිස්පති, නාවික හමුදාපති වැනි අයගේ මාර්ගයෙන් අධිකරණය මගහැර සිටින කරන්නාගොඩට සිතාසි නිකුත් කරන්නට අධිකරණයට සිදුවිය. එහෙත් පොලිසිය උසාවියට වාර්තා කළේ ඔහු ලිපිනයෙහි නැති බවය.
එහෙත්, එලෙස මහාධිකරණය මගහරිමින් සිටි කරන්නාගොඩ මහතා, ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ පත්කළ ‘පළිගැනීමේ කොමිසම’ ඉදිරියට ගියේ එහි පළමුවැනි පැමිණිලිකරු හැටියටය. ඔහුගේ ඒ පැමිණිල්ල අනුව, මහාධිකරණ නඩුව පවරා ඇත්තේ ‘රණවිරුවකු වන තමාගෙන් දේශපාලන වශයෙන් පළිගන්නට’ය. උපාලි අබේරත්නගේ විකාරසහගත පළිගැනීමේ කොමිසම සිය අවසන් වාර්තාවෙන් කරන්නාගොඩ නඩුවෙන් නිදොස්කර නිදහස් කරන ලෙස නිර්දේශයක් කළේය. ඒ අනෙක් විත්තිකරුවන්ද සමගය.
මහාධිකරණය මගහරිමින් සිටි කරන්නාගොඩ මහතා අභියාචනාධිකරණය ඉදිරියේ සීඒ රිට් 77/2020 නඩුව පවරමින් ඉල්ලා සිටියේ, මහාධිකරණය ඉදිරියේ තමන්ට එරෙහිව විභාග වන නඩුව අත්හිටුවන්නට අතුරු තහනම් නියෝගයක් නිකුත්කරන ලෙසය. අභියාචනාධිකරණය එවැනි අතුරු තහනමක් පැනවිය. එනම්, කරන්නාගොඩට එරෙහිව මහාධිකරණය ඉදිරියේ ඇති නඩුව, අත්හිටුවන ලෙසය.
ඒ රිට් ආඥා නඩුව තවමත් විමසමින් තිබේ. ඒ විමසීම අවසන් කොට තීරණයක් දෙන තුරු කරන්නාගොඩට එරෙහි මහාධිකරණ නඩුව අත්හිටුවීමට අභියාචනාධිකරණය නියෝග කළේය. මෙම අභියාචනාධිකරණ නඩුවේදී නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුව නියෝජනය කළේ, නියෝජ්‍ය සොලිසිටර් ජෙනරාල් සරත් ජයමාන්නය. ඔහු ඉතාමත් දැඩිව අභියාචනා අධිකරණයට කිව්වේ, කරන්නාගොඩ මහතාට විරුද්ධව බැලූබැල්මට පෙනෙන සාක්‍ෂි තිබෙන බැවින් මහාධිකරණ නඩුව අත්හිටුවීම නොකළ යුතු බවය.
කෙසේ වෙතත් නඩුව අත්හිටුවූ අභියාචනාධිකරණය, එම තීරණයට විරුද්ධව විරෝධතා ගොනුකරන ලෙස නීතිපතිට දැන්වීය. එම විරෝධතාවලින්ද නීතිපතිවරයා නැවතත් අවධාරණය කළේ, පෙර ස්ථාවරයමය. එනම් කරන්නාගොඩ මහතාට එරෙහිව බැලූබැල්මට නඩුවක් තිබෙන බවය. තමා නිදොස් නම් මහාධිකරණ නඩුවේදී විත්තිවාචකය හැටියට එය පැහැදිලි කරන ලෙසය.
කොවිඩ් වසංගතය නිසා මේ නඩුව මේ දිනවල අසන්නේ නැත. දැන් නීතිපතිවරයා වෙනුවෙන් එහි පෙනීසිටින්නේ නියෝජ්‍ය සොලිසිටර් ජෙනරාල් අයේෂා ජිනසේනයි.
කරන්නාගොඩට එරෙහි මහාධිකරණයේ නඩුව ඉල්ලා අස්කරගත්තත්,
අභියාචනාධිකරණයේදී නීතිපතිවරයා වෙනුවෙන් තර්ක කරන්නේ, කරන්නාගොඩට එරෙහි බැලූබැල්මට චෝදනා තිබෙන බැවින්, මහාධිකරණ නඩුව අත්හිටුවීමට දුන් අතුරු නියෝගය ආපසු කැඳවිය යුතු බවය. මහාධිකරණ නඩුවේදී, තමන් චෝදනා ඉල්ලා අස්කර ගත් බවක් නීතිපතිවරයා අභියාචනාධිකරණයට දැනුම් දී නැත.
එහෙම තිබියදී, පුදුමයකට මෙන්, අගෝස්තු 4 වැනිදා නීතිපතිවරයා වෙනුවෙන් රජයේ අධිනීතිඥ ජනක බණ්ඩාර කීවේ කරන්නාගොඩට එරෙහි නඩුව ඉල්ලා අස්කරගන්නට නීතිපති සන්ජේ රාජරත්නම් බලාපොරොත්තු වන බවයි.
අපරාධ නඩු විධාන සංග්‍රහයේ 194 (1) වගන්තිය යටතේ, තම අභිමතය අනුව නඩුවක් ඉල්ලා අස්කර ගන්නට නීතිපතිට හැකිය. අතීතයේ චන්දන කත්‍රිආරච්චි මහතා සම්බන්ධයෙන් අනුගමනය කළේ ඒ වගන්තියයි. එහිදී නීතිපතිවරයාගේ අත්අකුරු හෝ අත්සන සහිත ඉල්ලීමක් අධිකරණයට කළ යුතුය. නැතිනම් නීතිපති පෞද්ගලිකව අධිකරණයේ පෙනීසිට ඉල්ලීම කළ යුතුය. අ.න. විධාන සංග්‍රහයේ 400 වගන්තියට අනුව එය නීතිපතිගෙන් වෙනත් කෙනකුට පැවරිය හැකි බලයක් නොවේ.
194(3) යටතේද නීතිපතිට නඩු ඉල්ලා අස්කර ගන්නට ඉල්ලිය හැකිය. එහෙත් එයට අධිකරණයේ අනුමැතිය අවශ්‍ය වේ. අනුමැතිය දුන්නොත්, එහි වගකීම උසාවියට පැවරෙයි. අධිචෝදනා පත්‍රයක් ගොනු කළ විට එය උසාවියේ දේපළක් බවට පත්වන අතර ඒ ගැන තීරණ ගත හැක්කේ උසාවියට පමණකි. 194(3) යටතේ නීතිපති කරන ඉල්ලීම ප්‍රතික්‍ෂෙප කර දිගටම නඩුව පවත්වාගෙන යන්නට නියම කිරීමටද මහාධිකරණයට හැකිය.
කරන්නාගොඩගේ නඩුව ඉල්ලා අස්කර ගැනීම සම්බන්ධයෙන් වගකීම ඇත්තේ නීතිපතිටය. රජයේ අධිනීතිඥ ජනක බණ්ඩාර උසාවියට කීවේ, නඩුව ඉදිරියට ගෙනනොයන බවට නීතිපතිවරයා දන්වා සිටින බවය. එහිදී රජයේ අධිනීතිඥවරයා කරන්නේ නීතිපතිගේ නියමය අධිකරණයට ප්‍රකාශ කිරීම පමණකි.
දැන් පැනනගින ප්‍රශ්න ගණනාවකි.
- මුලින්ම බැලූබැල්මට සාක්‍ෂි තිබේය යන පදනමෙන්, මහාධිකරණය ඉදිරියේ නඩු පවරන්නට තීරණය කළ නීතිපති පසුව චෝදනා ඉල්ලා අස්කරගත්තේ ඇයි?
- විත්තිකරුවන් සියලු දෙනාටම එරෙහිව ඇති සාක්‍ෂි මත ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණයක් ලබාගැනීමට අගවිනිසුරුවරයා සෑහීමට පත්වන පරිදි ඉල්ලීමක් කළ නීතිපතිවරයාම, පසුව චෝදනා ඉවත්කරගන්නේ කෙසේද?
- කරන්නාගොඩගේ අභියාචනාධිකරණ රිට් පෙත්සමේදී, බැලූබැල්මට කරන්නාගොඩට එරෙහි නඩුවක් තිබෙන බවට ස්ථාවරයක් ගත් නීතිපති, තවමත් ඒ ස්ථාවරයේ සිටියදීම, මහාධිකරණය ඉදිරියේදී චෝදනා ඉල්ලා අස්කර ගන්නේ කෙසේද?
- එක නීතිපතිවරයකු ගන්නා තීරණයක් අනෙක් නීතිපති ඉල්ල අස්කරගන්නේ කෙසේද? එවිට නිවැරදි තීන්දුව කොයි නීතිපතිගේද? තමන්ගේ තීරණය ගැන නීතිපතිට තිබෙන වගකීම කුමක්ද?
- නීතිපතිගෙන් නීතිපතිට දෙපාර්තමේන්තුව ගන්නා තීන්දු තීරණ වෙනස් වන්නේ කෙසේද?
මේ අවස්ථාවේදී ත්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණය නීතිපතිට කියා ඇත්තේ, අභියාචනාධිකරණ අතුරු තහනම් නියෝගය මගින්, මහාධිකරණ නඩුවේ කිසිදු පියවරක් ගැනීම වාරණය කර ඇති බැවින්, කරන්නාගොඩට එරෙහි නඩු විභාගය ඉදිරියට ගෙනයාම මෙන්ම, චෝදනා ඉල්ලා අස්කර ගැනීමද වාරණය කර ඇති බවයි. එනම්, අභියාචනාධිකරණ විමසීම අවසන්වී තීරණය ලැබෙන තෙක්, මහාධිකරණ නඩුවේ කිසිම වෙනසක් සිදුකළ නොහැකි බවයි.
කෙසේ වෙතත්, ආණ්ඩු මාරු වන විට, නීතිපතිවරුන් මාරු වන විට, විත්තිකරුවන්ට එරෙහි නඩු මේ ලෙස ඉල්ලා අස්කර ගන්නේ නම්, නීතිපතිගේ භූමිකාව දෙබිඩ්ඩකුගේ තත්වයට පත්වන බව පැහැදිලි වෙයි. අයුක්තිසහගත හා අසාධාරණ ලෙස මෙවැනි බරපතළ අපරාධවල විත්තිකරුවන් මුදාහැරීමට නීතිපති කටයුතු කරන්නේ කුමන බලවේගවලට යටත් වීමෙන්ද? එවැනි විත්තිකරුවන් මුදා හැරීමෙන් නඩුවේ වින්දිතයන්ට සිදුවන අප්‍රතිකාරි අගතිය සම්බන්ධයෙන් නීතිපති සන්ජේ රාජරත්නම් වගකියන්නේද? යුක්තිය ඉල්ලා සිටින තමන්ගේ දරුවන්, සැමියන්, සහෝදරයන් අහිමිවූ අහිංසක මිනිසුන්ට යුක්තිය කවදාවත් ඉටු නොවීම ගැන නීතිපති සන්ජේ රාජරත්නම් වගකියන්නේද? නඩු පැවරීමේදී නීතිපතිගේ ස්වාධීනත්වය ගැන සන්ජේ රාජරත්නම් දෙන ආදර්ශය මේ දෙබිඩිකමද?■
