මහපාරේ අරගලකාරයන්ගේ, ගෙදර අරගලය කෙසේද?

■ ප්‍රියාශා හෙට්ටිහේවා

ලංකා ගුරු සංගමයේ සභාපති

ප්‍රියන්ත ප්‍රනාන්දු
මට දරුවෝ තුන් දෙනෙක් ඉන්නවා. බිරිඳ නියෝජ්‍ය විදුහල්පතිවරියක්. මේ වගේ වැඩ කරනවා කියන්නේ වෙලාවක්, කාලයක් ගැන නොහිතා වැඩ කරන්න වෙනවා. පවුලේ දේවල් අතහරින්න බෑ කොහොමත්. එයාලගේ සුබසාධනය ඒ වගේ ම පවුලක් විදියට ජීවත් වෙනකොට කරන්න ඕනෑ දේවල් අඩුවක් නැතුව කරන්න වෙනවා.
බිරිඳගේ පැත්තෙන් විශාල සහයෝගයක් ලැබෙනවා මට නම්. අපි අරගල මාවතේදීම හමු වුණ අය නිසා බිරිඳට මා ගැන අවබෝධයක් තියෙනවා. ගෙදර පරිසරයත් පොදු සමාජ අරගල සම්බන්ධව නිර්මාණය වෙච්ච පරිසරයක්. ඒ නිසා දරුවන්ටත් මගේ වැඩ කටයුතු ගැන අවබෝධයක් තියෙනවා. ඔවුනුත් අපේ අදහස්වල ඉන්නවා. යහපත් සමාජයක් නිර්මාණය කිරීමට තාත්තා විදියට මම කරන දේවල් වෙනුවෙන් ගෞරවයක් තියනවා දරුවන්ගේ හිත්වල. ඒ නිසා මට පහසුයි මගේ වැඩකටයුතු කරගෙන යන්න.

බොහෝ විට තියෙන පීඩාවන් එක්ක අපේ මානසිකත්වය ටිකක් ආවේගකාරී වෙනවා. මුල් කාලේදී නම් මට ඒක ගොඩක් බලපෑවා. දැන් අවුරුදු 24ක් වෘත්තීය සමිති ක්‍රියාකාරිකයෙක් විදියට ඉහළ නායකත්වයට එනකම් වැඩ කරලා තියනවා. ඒ තියෙන අත්දැකීම් එක්ක ගොඩාක් දේවල් සම්බන්ධව බොහොම ඉවසීමෙන් කටයුතු කරන්න පුරුදුවෙලා තියනවා. මානසික ආතතිය කළමනාකරණය කරගෙන කටයුතු කරන්න අවස්ථාව ලැබිලා තියෙන්නෙත් මගේ බිරිඳ දරුවෝ ගොඩක් ම මගේ වැඩ තේරුම් අරන් අවබෝධයෙන් කටයුතු කරන නිසා.
හැමෝට ම මේ දේවල් සමබර කරගන්න බැරි වෙන්න පුළුවන්. සමිතිවලට නායකත්වය දෙනකොට සමහරු පවුලෙන් වෙන්වෙලා ඒ දේවල් කරන්නේ. ඒ වගේ තත්ත්වයනුත් තියෙනවා.

මට මුල් කාලේ ගොඩක් බාහිර ප්‍රශ්න ආවා. මට පහර දීපු අවස්ථා තිබුණා. ඒ වගේ ම ගෙදරට පහර දුන්න අවස්ථා තිබුණා. හතර වතාවක් වැඩ තහනමට ලක්වෙලා තියෙනවා. සේවයෙන් පහකරලා තියෙනවා එක් වතාවක්. මේ සියල්ල ගෙදර අයට පුරුදු දේවල්. මගේ පැත්තෙන් උපරිම මට්ටමෙන් පුළුවන්කම තියෙනවා ඒ දේවල් සමග අවබෝධයෙන් කටයුතු කරන්න.

එහෙම පහරදීම් කළත් මේ ක්‍රමයට අභියෝග කරන්න ඕනෑ කියන එක, මේ දේවල්වලට උත්තර හොයන්න ඕනෑ කියන එක තමයි මම හිතුවේ. මගේ ඉල්ලක්ක සහ අරගල මාවතේ පරාජයක් භාරගත්තා වෙනවා මම ඒ පීඩන ගැන කලකිරුණා නම්. රැකියාවත් අහිමිවෙලා වැටුප් නැතුව අවුරුදු එකහමාරක් වගේ හිටියා. ඒ වෙලාවල මට ශක්තියක් වෙච්ච මිනිස්සු හිටියා. ඒකත් එක්ක මට තිබුණ පරාජිත හැඟීම් නැති කරලා මාව ශක්තිමත්ව ඉදිරියට ගෙනියන්න ඔවුන් හේතු වුණා.

සමිතිවල වැඩ කරනකොට එන ආතතියෙන් මිදෙන්න කියල විශේෂ දෙයක් කරන්නේ නැහැ. ඒත් කලාවට සම්බන්ධ නැඹුරුවක් තියෙනවා. ගීත අහනවා. සිනමාපට බලනවා. ඉස්සර ඉඳන් ම වෙලාව ලැබෙන හැටියට වේදිකා නාට්‍ය බලනවා. පුළුවන් හැම අවස්ථාවේදී ම සාහිත්‍ය සම්බන්ධ දේවල් කියවන, කරන එක තමයි කරන්නේ.

සමාජ පරිබාහිර සම්බන්ධතා ගත්තොත් ඥාතීන් සමග තිබෙන සම්බන්ධතා නම් ගොඩක් අඩුවෙලා තියෙන්නේ. ඔවුන්ව අතහැරලා නෑ. මගේ නම් බිරිඳ ඒ සම්බන්ධතා රැකගන්න උනන්දුවෙලා වැඩ කරනවා. මගේ පැත්තේ ඥාතීනුත්, බිරිඳගේ පැත්තේ ඥාතීනුත් බිරිඳ සමග ඒ ඥාති සම්බන්ධකම් පවත්වාගෙන යනවා. විවේක ලැබෙන කාල විශේෂයෙන් අවුරුදු කාල වකවානුවල, පෝය වගේ දවස්වලට බිරිඳ සංවිධානය කරන දේවල් හරහා ඥාතීන් සමග සම්බන්ධතා පවත්වනවා. ගමේ සමිති සමාගම්වලට සම්බන්ධවෙලාත් කටයුතු කරන වෙලාවල් තියෙනවා. ගමේ අය, අසල්වැසියෝ එක්ක ඒ විදියට තමයි වැඩ කෙරෙන්නේ.

වෘත්තීය සමිති නායකයෙක් විදියට මගේ කාර්යය සම්බන්ධව මම තෘප්තිමත්. බලාපොරොත්තු එක්ක තමයි අපේ වැඩ ඉදිරියට යන්නේ. යහපත් සමාජයක් නිර්මාණය කිරීම කියන අපේක්ෂාව ඉටුවෙනකම් ඒ දක්වා යන්න තෘප්තිමත්ව වැඩ කරනවා. කලකිරුණු අවස්ථා නැතුව නෙමෙයි. අපි මෙච්චර දේවල් කරද්දීත් සමාජය යන පැත්ත දිහා බැලුවාම බරපතළ කලකිරීමක් තියනවා. ඒත් අපේ අරමුණ සඳහා යන්න තියෙන කැමැත්ත ඉහළ මට්ටමකින් තියෙන නිසා තෘප්තිමත්ව මේ ගමන යනවා.

නිදහස් වෙළෙඳ කලාප සහ පොදු සේවා සේවක සංගමයේ සම ලේකම්
ඇන්ටන් මාකස්
සංගමයේ වැඩ එක්ක ගෙවල්වල වැඩ වෙනුවෙන් වැය කරන්න වෙන කාලය සීමාවෙනවා. අපිට ඉරිදා වගේ දිනවල වැඩ වැඩියි. සංගමේ සාමාජිකයන් සමග රැස්වීම් තියන්න වෙන්නේ ගොඩක් වෙලාවට ඉරිදා වගේ දවස්වල. ඒ නිසා සති අන්තය ගෙදර වෙනුවෙන් වැය කරන්න වෙලාව අඩු වෙනවා වගේ ම සතියේ දවස්වල වුණත් සාමාජිකයන්ගේ ප්‍රශ්නයක් කිව්වොත් ඒ වෙනුවෙන් යන්න වෙනවා. ඒ දේවල් එක්ක පවුලේ දේවල් අතපසු වෙනවා.

ගෙවල්වල අයත් දන්නවා මම ජීවිතේ වෘත්තීය අරගල වෙනුවන් කැප කරලා තියෙන්නේ කියලා. විවාහ වුණෙත් අපි ඒක දැනගෙන. දරුවොත් දන්නවා තත්ත්වෙ. ඒ නිසා අවබෝධයෙන් ඉන්නවා අපි. ගෙදර දෙයක් වෙනුවෙන් කාලය වැය කරන්න අමාරු වුණ වෙලාවල ගැටුමක් ඇති වුණොත් සාකච්ඡා කරලා විසඳාගන්නවා. සමහර වෙලාවට ගෙදර අය කැමැත්තෙන් නෙමෙයි එකඟ වෙන්නේ ඒ දේවලට. අපි කොච්චර අනිත් අයගේ සාධාරණත්වය ගැන කතා කළත් වැඩක් නෑ ගෙදර අයගේ සාධාරණත්වය බලන්නේ නැත්නම්. හදිසි අවස්ථා එනවා ජීවිතේ වැඩ කටයුතු නිසා එහෙම ප්‍රශ්නවලට මුහුණ දෙන්න වෙන.

අපි ඉන්නේ විශාල මානසික ආතතියක. ගෙදර ගියා ම ඒ ආතතිය එක්කම ගෙදර දේවලටත් ප්‍රතිචාර දක්වන අවස්ථා තියෙනවා. සේවකයන් 2000ක් ඉන්න ඇඟලුම් කර්මාන්ත ශාලාවක් වහන්න යන ප්‍රශ්නයක් ආවා. එතකොට මම ඉන්නේ ඒක ඔළුවේ තියාගෙන. ඒ වෙලාවට ගෙදර ප්‍රශ්නෙකට විසඳුම් දෙන්න වුණොත් ගෙදර අයට දරාගන්න අමාරු විදියේ ප්‍රතිචාර මගෙන් එන්න පුළුවන්. ඒත් අපි අවබෝධයෙන් ඉන්න නිසා ඒක ලොකු ප්‍රශ්නයක් වෙන්නේ නෑ.

තියෙන ආතතියෙන් මිදෙන්න මනස රිලැක්ස් කරගෙන තමයි වැඩ කරන්නේ. හැමදාම දවසේ වැඩ ප්ලෑන් කරනවා. ව්‍යායාම එහෙමත් කරනවා. නැත්නම් අපිට හරි අමාරුයි මේක සමතුලිත කරගන්න.

ඥාතීන් හම්බවෙලා නෑ ගොඩක් කාලෙකින්. වෙඩින් එකකදි වගේ තමයි එයාලව හම්බවෙන්නේ. මිතුරන් ආශ්‍රය කරන්න වෙලාවක් නෑ. බාහිර සම්බන්ධතා බොහෝදුරට අඩුවෙලා තියෙන්නේ. ඥාතීන් ඒක දන්නවා. ඒ නිසා ඔවුන් ඒක ලොකු ප්‍රශ්නයක් කරගන්නේ නෑ.

විශාල පිරිසකගේ අනාගතය වෙනුවෙන් කටයුතු කරන නිසා ඒ වෙනුවෙන් සමහර දේවල් කැප කරන්න වෙලා තියනවා. සමාජයට මගෙන් ඉටු වෙන්න ඕනෑ වගකීම් මම ඉටු කරලා තියෙනවා වගේ ම ඉටු කරමින් ඉන්නවා. ඒ නිසා මට තියෙන්නේ තෘප්තියක් ජීවිතේ ගැන.

ලංකා බැංකු සේවක සංගමයේ සභාපති
චන්න දිසානායක

පවුලේ අය වෙනුවෙන් වෙන් කරන්න තියන කාලේ අඩුයි. නිවාඩු දවස්වලටත් ගෙදර නෑ. සතියේ දවස්වලත් ගෙදර යන්න රෑ වෙනවා. වයිෆ්ගෙන් තමයි මගෙන් වෙන්න ඕනෑ යුතුකම් ඉටු වෙන්නේ. දරුවන්ටත් අවබෝධයක් තියෙන නිසා අම්මා එක්ක එකතුවෙලා ඔවුන් වැඩ කරගෙන යනවා. ඒ නිසා සමබරව ජීවිතේ ගෙනියනවා. මගේ වෘත්තීය සමිති ජීවිතේ අවුරුදු 25කට වැඩියි. සංගමයේ සහ ගෙදර කටයුතු පටලවාගන්නේ නැහැ.

මම ගොඩක් ම ආගමික පැත්තට බරව කටයුතු කරනවා. පෞද්ගලිකව මම දකින දෙයක් තමයි ආගම තුළ අපට සහනයක් දෙන්න පුළුවන්කම තියනවා. ඒ වගේ ම මම කියවනවා. ප්‍රැක්ටිස් එකෙන් දන්නවා පීඩනය අවම කරගෙන ආතතිය දරාගෙන වැඩ කරන්න.

ඥාතීන්, යාළුවන් වගේ අනිත් සම්බන්ධතා වෙනුවෙන් කාලය යොදවන්න අපහසුයි. එයාලත් දන්නවා මගේ කාර්යබහුල රටාව ගැන. වට්සැප්, වයිබර් වගේ දේවල් හරහා සම්බන්ධ වෙනවා කට්ටිය. සුහද හමු තිබුණත් සහභාගි වෙන්න අමාරුයි. ඒත් ඒ වෙනුවෙන් සහයෝගය දෙනවා. ඒ වගේ සමාජ සම්බන්ධතා තියෙන එක සමාජ අවශ්‍යතාවක් වගේ ම මානසික අවශ්‍යතාවක්. නමුත් අපට ඒකට කාලය අහිමිවෙලා තියෙනවා.

බැංකුවක කළමනාකරුවෙක් වගේ වුණා නම් ඒකෙන් දෙයක් වෙන්නේ පවුලට වගේ ම සේවාදායකයන්ට විතරයි. නමුත් මේ අරගල හරහා ලොකු පිරිසකට සේවයක් වෙනවා. ඒ නිසා වෘත්තීය සමිති නායකයෙක් විදියට ගෙවන මේ ජීවිතේ ගැන කිසි ම කලකිරීමක් නැහැ.

සමස්ත ලංකා කළමනාකරණ සේවා නිලධාරී සංගමයේ සභාපති
උදේනි දිසානායක
වෘත්තීය සමිති නායකයෙක් විදියට කාලාන්තරයක් තිස්සේ මේ වැඩවලට අවතීර්ණවෙලා ඒවා ඇඟට කාවැදිලා තියෙන්නේ. මොන මර්දනයක් තිබුණත් බිරිඳ, දරුවෝ වුණත් කියන්නේ පරිස්සමෙන් යන්න කියන එක. වෘත්තීය සමිති නායකයන්ගේ බිරින්දෑවරු ඒ ගමන නවත්තන්න යන්නේ නැහැ. මගේ දරුවන්ගේ බොහෝ කටයුතු සිද්ධ වෙන්නේ නෝනා අතින්. බැනුම් අහන වාර අනන්තයි. ඒ වගේ අවස්ථාවලට මුහුණ දෙන්න වෙනවා.

අපි උදේ ඉඳලා ඉන්නේ ප්‍රශ්න වැලක. ෆෝන් කෝල්ස් සෑහෙන ප්‍රමාණයක් එනවා. ඒවාට උත්තර දෙන්න ඕනෑ. මිනිස්සු එක්ක හැප්පෙන්න වෙනවා. ඒත් ඒවා ගෙදරට අරගෙන යන්නේ නෑ. ගෙදර ගිහින් සමහර දවසට කල්පනා කර කර හිටියාම නෝනා අහනවා මොකද කියලා. සිද්ධිය කිව්වාම ගණන් ගන්න එපා කියනවා. බිරිඳ මාව ඒ වගේ තේරුම් අරගෙන ඉන්න නිසා පහසුයි.

ඇත්තට ම සමහර දවසට අපට කන්න වෙලාවක් නෑ. ඒ විදියට තමයි ජීවිතේ ගෙවෙන්නේ වැඩ එක්ක.
වෘත්තීය සමිති වැඩ එක්ක එන ආතතියෙන් මිදෙන්න විශේෂ දෙයක් කරන්නේ නෑ. ක්ෂේත්‍රයේ ම වෘත්තීය සමිති නායකයන් එක්ක කතාබහ කරලා ප්‍රශ්නවලට විසඳුම් හොයාගන්නවා. අපි ම කතා කරගෙන ඒ දේවල් සමනය කරගන්න එකෙන් තමයි ආතතිය නැති වෙන්නේ.

අම්මා, තාත්තා බලන්න යන්න වුණා ම වුණත් කලින් සැලසුම් කරලා යන්න බෑ. සැලසුම් කරලා කරන වැඩ කෙරෙන්නේ නැහැ. දොස් අහන්න වෙන වාර අනන්තයි ඒ නිසා. එහෙම වුණාට කිසි කෙනෙක් ඒ ගැන ඕනෑවට වඩා හිතන්නේ නෑ.

2016 තමයි සංගමේ සභාපති තනතුරට පත් වුණේ. සංගමයක් විදියට ඉල්ලීම් කිහිපයක් ම දිනා ගන්න හැකි වුණා. ඒ වැඩපිළිවෙළ තුළ මම තෘප්තිමත්ව ජීවිතේ ගෙවනවා.■