වසංගතය මිනිසුන් වෙන්කොට සැලකුවේ නැත. එහි (වසංගතයේ) ඒකාධිපති පාලනය යටතේ බන්ධනාගර පාලකයාගේ සිට පහත්ම අපරාධකරු දක්වා සියලු දෙනා එකම දඬුවමකට යටත් වී සිටියහ. බාගවිට පළමු වතාවට, ඒ තුළ අපක්ෂපාතී සාධාරණත්වයක් රජකරන්නට විය. (මහාමාරිය, පරිවර්තනය: මහේෂි වීරකෝන්, 202 පිටුව)
එකඟවන්නට සිත අදිමදි කළ ද බිහිසුණු සත්‍යයක ඇඟවුම්කාරකයක් වන මේ අදහස ‘මහාමාරිය’ නවකතාව ඔස්සේ මතු කර දෙන්නේ ඇල්බෙයා කැමූ ( Albert Camus ) නම් වූ විශිෂ්ට ලේඛකයා ය. මිනිස් බලවන්තයකුගේ පරම වූ බලයකින්, ඒකාධිපති පාලනයකින් කිසිදා අපේක්ෂා කළ නොහැකි ඒ ‘අපක්ෂපාතී සාධාරණය’ වසංගතය විසින් බෙදාහදා දීම සම්බන්ධයෙන් සතුටුවිය යුතු ද? දුක්විය යුතු ද? හැම කාලයකටම, හැම දේශයකටම වැදගත් වන ‘මහාමාරිය’ මේ කාලයේ, මේ දේශයේ ජීවත් වෙමින් වසංගතයකින් පීඩා විඳින අපට, අප හඳුනාගැනීම සඳහා කොතරම් නම් අවකාශයක් සලසා දෙන්නේ ද? එය අපගේ සිත් අවකාශය කොතරම් දුරට ප්‍රසාරණය කරන්නේ ද? උඩුයටිකුරු කරන්නේ ද?
ඇල්ජීරියාවේ වෙරළ තීරයේ පිහිටි ‘ඔරානය’ ට වසංගතය පැමිණෙන්නේ වසන්තයත් සමඟ ය. නැතහොත් ඔරානයට වසන්තය උදාවන්නේ වසංගතයක් රැගෙන ය. (මේ අත්දැකීම අපට ද පොදු ය.) අප්‍රේල් දහවැනිදා උදෑසනක ඔරානයේ වෛද්‍යවරයකු වන බෙර්ගා රියූ සිය ශල්‍යාගාරයෙන් පිටවී එත්ම ඔහුගේ පයට පෑගෙන්නේ මෘදු වූ යම්කිසිවකි. වසංගතයේ අශුභ දූතයා ව පැමිණෙන එය, මැරුණු මී කුණකි. බුරුතු පිටින් මීයන් මිය යන්නේ, කසළ ශෝධකයන් පෙට්ටි පිටින් මී මළකුණු ඉවත්කරන්නේ ඉන්පසුව ය.
කොටස් 5කින් යුතු මේ නවකතාවේ පළමුවන කොටසින් බොහෝදුරට විස්තර වන්නේ ඔරානයේ අඳුරු පා`ඵ බව හා ඊටම සරිලන ලෙස හැඩගැසුණ නගරවාසීන්ගේ ඇවතුම් පැවතුම්වල ස්වභාවයයි. නගරයේ නිද්‍රාශීලි බව පෙන්වාදීම සඳහා කතුවරයා කියන්නේ ‘එහි ඍතු වෙන්වූයේ අහස මතුයේ පමණි’ කියා ය.
පරෙවියන්, ගස්කොළන් හෝ උද්‍යානවලින් තොර, කුරුලු පියසැරියක, කුරුලු ගීතයක හඬක් හෝ නෑසෙන ඔරාන් නගරයේ වැසියෝද ලෝකයේ පොදු මිනිසුන්ගෙන් එතරම් වෙනස් වූවෝ නොවෙති. පෝසත් වීමේ අරමුණ ඔවුනට ද සැමවිටම පාහේ බලපෑම් කරයි. ඔවුන් මහන්සි වී වැඩ කරන්නේත්, ඔවුන්ගේ ජීවිතයේ ඉලක්කයක් වී ඇත්තේත් ව්‍යාපාරිකයකු වීම ය. සතියේ දිනවල උදේ සිට රෑ වනතුරු (මුදල් ඉපැයීමට) වෙහෙසී සවස් වරුවේ කාර්යාලවලින් පිටවන ඔව්හු, කෝපිහල්වලදී ඒකරාශි වෙති. චිත්‍රපටයක් නැරඹීම, මුහුදේ නෑම මෙන් ම රමණය වැනි කායික මානසික අවශ්‍යතා සඳහා ද ඔවුන් කාලය වෙන් කරගන්නේ සෙනසුරාදා දිවාකාලයේදී හා ඉරිදා දවස්වලදී ය.
වසන්තය ළඟ ළඟම එමින් ඇති ඒ දිනවල වෛද්‍ය රියූ සිටින්නේ තරමක් හෝන්දුමාන්දු ගතියකිනි. ඔහුගේ තරුණ බිරිඳ වසරක් පුරා පෙ`ඵණ කිසියම් රෝගයකින් ආසාදිතව කඳුකරයේ සුවහලක් වෙත යාමට සූදානම්ව සිටියි. ඇය ගැන මෙන් ම කල්පනා කළ යුතු තවත් රෝගීහු ද ඔහු වටා සිටිති.
නගරයේ තැන් කිහිපයකම මිනිසුන් කිහිපදෙනෙකු හිටිහැටියේම මිය යන්නට පටන්ගන්නේ මේ අතරවාරයේ ය. කවු`ඵවෙන් මාවත දෙස බලා සිටිද්දී වෛද්‍ය රියුගේ හදවත ආතුර කරන්නේ නොපැහැදිලි තැවුලකි. රෝගය ගැන තමා කියවා ඇති දේ සිහිකැඳවාගන්නට ඔහු උත්සාහ කරයි. ඔහුගේ ස්මරණයෙහි විවිධ දත්ත පාවී යන්නට වෙයි. ඉතිහාසය… වසංගත … මරණ…
වෛද්‍ය රියූ සමඟ ඇසුරු කරන අතළොස්ස අතරින් බොහෝවිට දෙවියන් ගැන දේව විශ්වාසය ඇතු`ඵ සාම්ප්‍රදායික චින්තන ධාරා ගැන විවාදාත්මක සංවාදයන්හි යෙදෙන්නේ යාබද නිවෙසක පදිංචි වී සිටින ටරූ නම් වූ තරුණයා ය. ටරූ ඔරානයට පැමිණ සිටින්නේ කොහි සිටදැයි කිසිවකු නොදනී. දින පොතක් ලෙස මෙන් ම ඉතිහාස වාර්තාවක් වශයෙන් ද වැදගත් විය හැකි සිද්ධීන් ඔහු දිගින් දිගටම ලේඛනගත කරයි. ටරූගේ වැඩි අවධානයක් යොමුවන්නේ සාමාන්‍ය ඉතිහාසඥයකුගේ වැඩි අවධානයක් යොමුනොවන ඉසව් කෙරෙහි ය. විශේෂයෙන් ම වසංගත කාලයේ ලියැවෙන ඔහුගේ සටහන්වල පවතින්නේ විශේෂත්වයකි. ටරූ හැරුණු විට ග්‍රන් නම් වූ නගරසභා ලිපිකරුවා ද, කොතා නමැති මිනිසා ද රොම්බේ නම් වූ වාර්තාකරුවා ද වෛද්‍ය රියූගේ හිතවත්තු වෙති.
ඔරාන වැසියන් වසංගත ගැන හෙළන්නේ උදාසීන දෘෂ්ටියකි. ඔවුන්ට ඒ ගැන එතරම් විශ්වාසයක් නැත. වසංගතය යනු සිතින් මවාගත් බිල්ලෙකියි ඔව්හු මුලින්ම සිතති. එය ඉක්මනින් මැකීයන සිහිනයකියි ද විශ්වාස කරති.
ඒ නමුත් එය හැමවිටම පහව යන්නේ නැත. නරක හීනයක් හීනයක් ගානේ පහව යන්නේ මිනිසුන් පමණි. එයිනුත් පළමුවැනියටම මානවවාදීන් ය. මන්ද ඔවුන් පරෙස්සම් නොවූ නිසා ය. අනෙකුන් තරමටම අපේ නගරවාසීන්ට ද දොස් තබා පලක් නොවෙයි. ඔවුන්ට නිහතමානී විය නොහැකි වූ බව ඇත්තයි. ඔවුන් සිතුවේ ඔවුන්ට තවමත් හැමදේම කළ හැකි නිසාම වසංගතයක් යනු විය නොහැකි දෙයක් බවයි. ඔවුහු සුපුරුදු ලෙස ව්‍යාපාරික කටයුතු කරගෙන ගියහ. ගමන් සැලසුම් කළහ. මතිමතාන්තර ගොඩ නැගූහ. අනාගතය එහෙම පිටින්ම අතුගා දමන, ගමන් බිමන් අවලංගු කරන, තම තමන්ගේ මතිමතාන්තර නිහඬ කරවන වසංගතයක් වැනි දේ ගැන ඔවුන් සු`ඵවෙන්වත් සිතන්නේ කෙසේ ද? ඔවුන් සිතුවේ ඔවුන් නිදහස් බවයි. (46 පිටුව)
වසංගතය නිසා, සංචාරක තහංචි නිසා තමාට හමුවන්නට බැරි වූ තමාගේ බිරිඳ ගැන වරක් පත්තර වාර්තාකාර රොම්බෙ දොස්තර රියුට පවසන්නේ කෝපයෙනි.
‘ඒ උනාට, මුන්ට හෙණ ගහන්න ඩොක්ටර්, ඔයාට තේරෙන්නෙ නැද්ද මේක සාමාන්‍ය මිනිස් හැගීමක ප්‍රශ්නයක් කියන එක? ඔයාට තේරුම් ගන්න බැරි ද එකිනෙකාට ආදරේ කරන දෙන්නෙක්ට මේ වගේ වෙන්වීමක් කොහොම දැනෙනවා ඇති ද කියන එක?’
රියු මොහොතකට නිහඬ විය. ඔහුට එය ඉඳුරා වැටහෙයි. ඔහු කීවේ ය. රොම්බෙට ඔහුගේ බිරිය වෙත යාමට ඉඩ ලැබෙනවා නම්, ආදරණීයන්ගෙන් වෙන් වූ අයට නැවතත් ඔවුන් හා එකතු වෙන්නට ලැබෙනවා නම්… එය කොයිතරම් දෙයක් ද? (104 පිටුව)
එහෙත් ආදරය හෝ වියෝග වේදනා හෝ මිනිසුන් තුළ සෑමකල්හිම එකම මට්ටමකින් නොවෙනස්ව, අචලව පවතින්නේ ද? කැමූ මෙහිදී යථාර්ථවාදීව පෙන්වා දෙන්නේ මිනිස් ජීවිත මෙන් ම මිනිස් හැඟීම් ද අස්ථාවර වන ආකාරයයි. වසංගතය මුලින්ම නගරයට කැන්දාගෙන එන්නේ පිටුවහල් භාවයකි. එය ඔරාන වාසීන්ට බලකර කියන්නේ නිෂ්ක්‍රීය වන්නැයි කියා ය. ඔරානයේ නගර ද්වාර වැසීයයි. මවුපියෝ දූදරුවෝ අඹුසැමියෝ ක්ෂණික වියෝගයකට මුහුණ පාති. අන්‍යොන්‍ය සබඳතා පවත්වාගැනීමට ශේෂව පැවති එකම මාර්ගය වන ලිපි හුවමාරුව පවා තහනම් වන්නේ නගරයෙන් පිටතට (ලියුමකින්) රෝගය ආසාදනය වීම වැළැක්වීමට ය.
වසංගතය ද සමඟින් පැනවෙන සංචාරක සීමා මිනිසුන්ගේ උණුසුම් හැඟීම්, වියෝවේදනා කොතරම් ප්‍රබල ලෙස ඉස්මතු කරවන්නේ දැයි කැමූ අපූර්වාකාරයෙන් චිත්‍රණය කරන්නේ ඒ ආරම්භක වකවානුවේදී ය. ඒ වෙනස්කම් මොනවට පෙන්වා දෙන එක් උදාහරණයක් වන්නේ මහල්ලෙකැයි කිව හැකි දොස්තර කැස්තෙල් තුළ සිදුවන මනෝමය වෙනසයි. දොස්තර කැස්තෙල් හෝ බිරිඳ හෝ කිරිපැණිවලට හෝ රන්රසවලට උපමා කළ හැකි ආදර්ශමත් විවාහ ජීවිතයක් ගත කරන ප්‍රේමාතුරයෝ නොවෙති. දොස්තර කැස්තෙල්ගේ බිරිඳ වෙනත් නගරයකට පිටව යන්නේ වසංගතයේ ආරම්භයට ටික දිනකට පෙර ය. ඒ පිළිබඳ එතරම් හැඟීමක්, වියෝවේදනාවක් දොස්තර කැස්තෙල්ට නොතිබුණ ද වසංගතය උදාවන්නේ ඒ තත්ත්වය කණපිට පෙරළමිනි.
ඒ වුණත් තමන්ට එකිනෙකාගෙන් වෙන්වී සිටිය නොහැකි බව මේ සාහසික, දිගුකාලීන වියෝව විසින් ඔවුන්ට වටහාදුනි.
වසංගතය මැඩලීමට පියවර ගන්නා නගරයේ ආගමික අධිකාරිය ‘යාඥාවේ සතිය’ සංවිධානය කරයි. ඔරාන වැසියන් සාමාන්‍යයෙන් පල්ලි යාමට වඩා මුහුදේ නෑමට මුල්තැන ලබා දී තිබුණ ද යාඥාවේ සතියට බැතිමත්තු වැල නොකැඩී ගලා එති. දේශනා කූඩුවේ ගැට්ටට හේත්තු වී, විශාල දෑතින් ලී වැට ඩැහැගෙන සිටින පනලු පියනම දේශනය අරඹන්නේ මෙසේ ය.
‘ව්‍යසනය ඔබ වෙතට පැමිණ තිබෙනවා. මගේ සොයුරනි, මගේ සොයුරනි, ඔබට එසේ සිදුවිය යුතුයි.’
තිරිගු ඇටවලට වඩා බොල්පොතු වැඩියි යන උපමාව කරළියට නගමින් කෙරෙන පනදු පියනමගේ දේශනයට අනුව වසංගතය යනු මිනිසාගේ දුෂ්ටත්වයට දෙවියන් දුන් දඬුවමකි.
‘වසංගතය’ ප්‍රස්තුතව මනුෂ්‍යත්වය විවර කරන කැමූ මාරාන්තික වෛරසයක් විසින් අස්ථාවර කරනු ලැබූ සමාජයක මිනිසුන්ගේ සාධු සම්මත විශ්වාස, ඇදහිලි කැබලි වී යන ආකාරය, උණුසුම් හැඟීම් පාෂාණිභූත වන ආකාරය එළිදක්වන්නේ පොතේ සිවුවන කොටසේදී ය. මේ කාලය වන විට මිනිසුන්ගේ සිතුවිලි විතැන්ව යන්නේ පෙර නොවූ විරූ පුදුම සහගත ඉසව්වකට ය. බරපතළ කුසීතකමකින් ආතුරව සිටින ඔවුහු සනීපාරක්ෂක නීති ද කඩකරන්නට යොමු වෙති. නියුමෝනියාවෙන් පෙළෙන රෝගියෙකුගේ නිවෙසට ඇතු`ඵවීමේදී මුව ආවරණයක් නොපැළඳ සිටින්නට, විෂබීජහරණයට අදාළ ක්‍රියාමාර්ග ඉවතලන්නට ඔවුන්ගේ උදාසීන සිත්සතන් බලපෑම් කරමින් තිබේ. ඒ අවුරුද්දේ ‘සියලු ආත්මයන්ගේ දිනය’ උදා නොවූ ගාණ ය. මෝසම් කාලගුණය ද වෙනස්වී පරිසරය හරහා යමායන්නේ මුදු සරදම් සහගත සුළඟකි. කලින් වසරවල මළවුන්ගේ දිනයේදී ක්‍රිසැන්තිමම් මල්වල සුවඳ විහිදුවමින් මංමාවත් හරහා ඇදීගිය රථවාහන හෝ පවුලේ සාමාජිකයන්ගේ සොහොන් මත මල් තබන්නට පෝළිම් සෑදුණ ගැහැනුන් හෝ මෙවර දකින්නට නැත. ඒ වසංගත භීෂණය මැද මිනිසුන්ට තවදුරටත් මියගියවුන් ලුහුබැඳ ගිය හැකි ද?
අගෝස්තු මාසයේ සිට වසංගතයෙන් මිය යන්නන්ගේ සංඛ්‍යාව නගරයේ කුඩා සුසාන භූමියට දරාගත නොහැකි තරම් වැඩි වෙමින් පැවතිණි. බිත්ති සහ ගොඩනැගිලි බිඳ දමා අසල ඇති ඉඩම්වල මිනී වළලෑම වැනි උපාය මාර්ග ප්‍රමාණවත් නොවී ය. කල් නොයාම අලුත් ක්‍රමයක් දියුණු කර ගත යුතු විය. ඒ සඳහා ගත් පළමුවැනි පියවර වූයේ රාත්‍රී කාලයේදී මළසිරුරු වළලෑමයි. එහිදී කළ ක්‍රියාවලිය ඉතා කෙටියෙන් අහවර කළ හැකි විය. වැඩි වැඩියෙන් මළසිරුරු ගිලන් රථ තුළට පැටවුණි. ඇඳිරි නීති රෙගුලාසි කඩ කරමින් නගර ඉමේ දිස්ත්‍රික්කවල රෑ යාමයේ එහෙ මෙහෙ කරක් ගැසූ රස්තියාදුකාරයන්ට හා රාජකාරි කටයුතුවල නිරතව සිටි අයවලුන්ට, අවට මාවත් මූසල සයිරන් නාදයෙන් දෝංකාර කරවාගෙන දිවගිය සුදු ගිලන්රථ පෙළ දැකගත හැකි විය. මළසිරුරු තකහනියේ වළට අතැර ඒවා එහි තැන්පත් වීමටත් පළමුවෙන් ඒ මත හුනු පිඩලි ඉස්කෝප්ප ගණනින් පිරී, ඔවුන්ගේ මුහුණ පුලුස්සා දමයි. ඉන් පසු වඩා ගැඹුරට හෑරුණු වළවල් තුළට පිරෙන පස් පිඩැලි, හඳුනාගත නොහැකි වන සේ වසා දමති. (216-217 පිටුව)
මේ වනවිට වෛද්‍ය රියුගේ අධීක්ෂණය යටතේ පවතින්නේ රෝහලක් බවට පත් කළ පාසලකි. සියල්ල සිදුවන්නේ ඇදහිය නොහැකි වේගයකිනි. මරණය සුලබ වීම, මළසිරුරු අසීමිත වීම හේතුවෙන් අවමංගල චාරිත්‍ර-වාරිත්‍ර ද මියයමින් පවතී. මළසිරුරකට තනිරැකීමේ නීතිය තහනම්ව ඇති බැවින් මළවුන් පවා රැය ගෙවා දමන්නේ හුදෙකලාව ය. ජීවත්විය යුතුම මිනිසුන් පැයෙන් පැයට මියැදෙමින් පවතිද්දී දොස්තර රියුගේ දෛනික රාජකාරි ස්වභාවය ද වෙනස් වෙයි. ‘සුවකිරීම’ වෙනුවට දැන් ඔහුට පැවරී ඇත්තේ ‘රෝග විනිශ්චය කිරීම’ පමණි.
‘සොයා බලා වාර්තා කොට, ඉක්මන් රෝගීන් ඉරණමට භාර කිරීම’
දොස්තර රියුට දැන් හැඟීම්බර වන්නට වෙලාවක් නැත. වසංගතයට පෙර රෝගීන්ගේ ගැලවුම්කරුවකු බවට පත්ව සිටි මිනිසකුට වුව දවසේ පැය හතරක් පමණක් නිදාගැනීමට සිදුවෙද්දී හැඟීම්බර විය හැකි වන්නේ කෙසේ ද?
ඔවුන් කළ යුතුව තිබුණේ සියලු දෙය එහෙමම කරගෙන යෑම පමණයි. කතාවට කියන ලෙස, ‘අතිමානුෂික’ නොවූ ඒ කාර්යය පමණයි. මු`ඵ නගරය පුරාම, දැනටමත් හඳුනාගෙන තිබූ රෝගයෙහි නියුමෝනික ස්වරූපය පැතිරෙන්නට විය. ඒ කෙතරම්ද යත්, සැඩ සුළඟ මිනිසුන්ගේ පපු කුහර තුළට වැද රෝගයේ ගිනිසි`ඵ තව තවත් අවු`ඵවන බව කෙනෙකුට විශ්වාස කළ නොහැකි තරම් ය. නියුමෝනික වසංගතය වැළඳුණ රෝගීහු කැස්ස සමඟ ලේ පැහැති සෙම පිට කර, ඉන් පසු සැනෙකින් මරණයට පත්වූහ. මේ අලුත් වසංගත තත්ත්වය වඩා මරණීය මෙන් ම වඩා පැතිරෙනසුලු බව පෙනුණි. (285 පිටුව)
මෙවැනි වාතාවරණයක් තුළ පවා ටරූගේ මරණය සහ දොස්තර කැස්තෙල්ගේ කුඩා දරුවා මරණය වැළැදගන්නා බිහිසුණු ආකාරය දොස්තර රියු තුළ හටගන්වන්නේ කම්පනයකි. අසාධ්‍ය තත්ත්වයේ පසුවන ටරූ මිය යන්නට පෙර දොස්තර රියූගෙන් ඉල්ලා සිටියේ එකම ඉල්ලීමකි.
‘හැම වෙලාවකම හරිම ඇත්ත කියන්න’
රියූ ටරූගේ දෑත බදාගත් නමුත් ටරූ ඊට ප්‍රතිචාර දක්වන්නේ නැත. සිරුර කම්පනය කළ චණ්ඩමාරුතය තුළ ඔහු හෙමි හෙමින් ඈතින් ඈතට පාවී යන්නේ තනිවම ය. ටරූගේ සිරුර තමාගේ ඇස් ඉදිරිපිටදීම වසංගතයේ සැඩපහරට ගසාගෙන යද්දී නැතහොත් වසංගතයේ කළල් මඩ ගොහොරුවේ එරී යද්දී දොස්තර බෙර්නා රියූට ඒ විනාශය වළක්වන්නට කිසිවක් කළ හැකි වන්නේ නැත. ඔහුගේ දෑස් අන්ධකරනු ලැබ ඇත්තේ නොහැකියාවේ කඳු`ඵ විසිනි. ටරූ අනෙක් පසට පෙරළී බිත්තියට මුහුණ ලා ගොරොද්දයක් ඇද මියගිය අයුරු දොස්තර රියුට දකින්නට නොලැබෙන්නේ ඒ නිසා ය. පසුදා රාත්‍රිය නිහඬතාවේ රාත්‍රියක් බවට පත්වෙයි. රියු මැතිනිය (රියුගේ මව) පුත්‍රයා දෙස හොරැහින් බලමින් පසුවෙයි. ඉනික්බිතිව ඇය ආදරයෙන් ඔහු අමතයි.
‘බෙර්නා?’
‘ඔව්?’
‘මහන්සි වැඩි නැද්ද?’
‘නෑ.’
ඒ මොහොතේදී සිය මව සිතමින් සිටියේ කුමක් ද යන්න ගැන ඔහු දැන ගත්තේය. ඇය ඔහුට බොහෝම ආදරෙයි. නමුත් තවකෙකුට ආදරය කිරීම සාපේක්ෂ වශයෙන් සු`ඵ දෙයක් බවත් ඔහු දැන උන්නේ ය. නැතහොත්… ඊට සරිලන වදන් සොයා ගැනීමට තරම් ආදරය කෙදිනකවත් බලවත් නොවෙයි. ඉතින් ඔහුත්, ඔහුගේ මවත් හැමවිටම නිහඬවම එකිනෙකාට ආදරය කරනු ඇත. දිනෙක, සිය සෙනෙහස අනෙකාට දැන්වීමට මිට වඩා දුර නොගොසින්ම ඇය හෝ ඔහු මිය යාවි. ඔහු ටරූ අසලින් ද එලෙසම ජීවත් වූයේ ය. ඔවුන්ගේ මිත්‍රත්වයට එකිනෙකාගේ ජීවිත තුළට සම්පූර්ණයෙන්ම ඇතු`ඵ වීමට කාලයක් නොතියාම මේ සැඳෑවේ ටරූ මිය ගියේ ය. ඔහුම කියූ හැටියට ටරූ ‘මැච් එක පරාද’ වුණේ ය. ඒත් ඔහු, රියු දිනා ගත්තේ මොනවාද? (352 පිටුව)
අනපේක්ෂිතව සිදුවූ වසංගතයේ ආගමනය, විගමනයක් බවට පත් වන්නේ ද අනපේක්ෂිතව ය. ඊළඟ අවුරද්දේ ජනවාරි 25 වනදා වන විට වසංගතයේ පසුබෑම උත්කර්ෂවත් ලෙස සමරන්නට පාලනාධිකාරිය ශක්තිමත් වෙතත් නගරවාසීන්ට ඒ ශක්තිය උපයා සපයාගත හැකි වන්නේ නැත. නගරද්වාර උත්සවාකාරයෙන් විවෘතවීම හෝ අරුමෝසම් සැමරුම් උත්සව හෝ ඔවුන්ගේ සිත්සතන් යථා තත්ත්වයට පත් නොකරයි. වසංගතය ඔවුන් තුළ පැළපදියම් කළ අවිශ්වාසය, අපේක්ෂාභංගත්වය ඒ වන විට පුරුද්දක් බවට පත් වෙන තරම ඔඩුදුවා තිබේ. ඔවුහු බලාපොරොත්තුවලට සංවේදී නොවෙති. මොනම විදිහේ බලාපොරොත්තුවක් වුව ඔවුනට අසාත්මික ය. වසංගතය අවසන් වූ පසුව ද ඔවුන් වසංගතයේ සම්මුතීන්ට අනුකූලව කල්ගෙවන්නේ එහෙයිනි. ඉලක්කය සපුරා ගැනීමට ආසන්න මොහොතකදී තමන් මියගොස්, බැහැර සිටින සිය ළබැඳියන් දැකගත හැකි නොවනු ඇතැයි බියකින් ආතුර වී සිටින ඔවුනගේ හදවත් වෙවුලා යන්නේ දිගුකාලීන වියෝව කිසිදු කමක් පලක් නොවනු ඇද්ද යන විචිකිච්ඡාවකිනි. වසංගතය ජයගත් බවට රැව්පිළිරැව් දෙන නිල නිවේදන ඔවුනට ඇසෙයි. එහෙත් ඒවා ඔවුන්ගේ කනට මිස සිතට කාන්දු වන්නේ නැත.
මේ තත්ත්වය මේ වනවිට වර්තමාන ලෝකයේ බොහෝ දෙනෙකුගේ පොදු අත්දැකීමක් බවට පත්වී තිබේ. මිනිසුන්ගේ ආගමික විශ්වාස, සංස්කෘතික පුරුදු අනුක්‍රමිකව නිෂේධනය වෙමින් පවතී. ශුභ නැකැත්, ග්‍රහ අපල මෙන් ම රාහුකාලය ද මු`ඵමනින්ම අමතක කිරීමට මිනිසුන් යොමු ව සිටින්නේ පැය විසිහතරක මහා රාහුකාලයක් ප්‍රකාශයට පත් කොට ඇත්තේ සොබාදහම මිස ජ්‍යොතිර්වේදීන් නොවන නිසා ය. ස්වකීයයකුගේ මෘතදේශයක් විනාඩියකට හෝ තනි නොකරන්නට වගබලාගත් ඔවුනගේ හැම ආකාරයේ පරිස්සමක් ම ඈලියාවට යමින් තිබේ. සජ්ඣායනාවලට, යාඥාවලට, පාංශුකූලයට පවා පැනවී ඇත්තේ අදිසි තහංචියකි.
දොස්තර රියූ තුළ ද හටගෙන ඇත්තේ මෙවැනිම වූ අපේක්ෂාභංගත්වයකි. නිලකාර්යයෙහි යෙදී සිටිමින් බොහෝවිට ඔහු සිය කල්පනා ලෝකයේ සරන්නේ ටරූ ද කැටුව ය. මෝටර් රථයක සුක්කානම ඩැහැගෙන සිටින ටරූගේ සේයාවක් නිරතුරුවම ඔහු ලුහුබඳිමින් පවතී. ටරූට අනුව තරගය දිනීම යැයි කියන්නේ බලාපොරොත්තු වන දෙයින් සපුරා ඈත්වී දන්නා දේ සහ මතක තබාගන්නා දේ සමඟ පමණක් ජීවත්වීම ය. මෙය කොතරම් නම් අසීරු කාර්යයක් ද? එහෙත්..? ටරූගේ ජීවත්වීම ප්‍රකාශයට පත්වූයේ බොහෝදුරට ඒ ආකාරයෙනි. ඔහු සිරුරින් මෙන් ම චින්තනයෙන් ද හැඩිදැඩියකුව සිටියෙකි. දැන් නිහ`ඬව වැතිර සිටින්නේත් ඒ හැඩිදැඩි ටරූම ය. ශල්‍යාගාරය තුළදී දොස්තර රියූට ලැබෙන ටෙලිග්‍රෑමයේ සඳහන් වන්නේ බිරිඳගේ මරණය පිළිබඳව ය. ආරංචිය සංසුන්ව දරා ගන්නට වෛද්‍යවරයාට උදව් කරන්නේ ද මේ මනෝභාවයන්ම ය.
කැමූ මෙතැනදී පළකරන ජීවන දර්ශනය ‘ශූන්‍යත්වය’ ලෙස හඳුනාගත යුතු ද? නැතහොත් ඉන් ප්‍රකට වන්නේ විචාරක මතයට අනුව විපරිතවාදයක් (Absurdism) ද? මේ නාමකරණය ඊට තිතට නූලට ගැළපෙන්නේ ද? ඇල්බෙයා කැමූ වැනි ලේඛකයකුගේ කතාකලාව, ඒ ආඛ්‍යාන රටාව විචාරයට හසුකර ගැනීම සම්බන්ධයෙන් අපට ඇති නොහැකියාව සියලුම විචාරක ගුරුකුලයන්ටත් වෙනසක් නැතිවම බලපෑම් කරන බව අපගේ විශ්වාසයයි. කැමූ සාංදෘෂ්ටිකවාදියකු ලෙස හඳුනාගැනීමේ දැඩි නැඹුරුවක් හෝ ඔහුගේ දාර්ශනික ආස්ථානය ‘විපරිත’ තැනකට යා කිරීම පිළිබඳ බරපතළ අදහසක් හෝ අපට නැත්තේ ද ඒ අනුවයි. එහෙත් ඒ අවධාරණයන්හි පවතින විශ්වීය මානය, අකාලික මානය අප අවදිකරවනසුලු බව පමණක් අවධාරණය කළ යුතුයි.
ප්‍රංශ-ඇල්ජීරියානු නගරයක උපන් ඇල්බෙයා කැමූගේ The Plague නම් වූ කෘතියේ ප්‍රංශ නම La Peste ය. මේ විශිෂ්ට කෘතිය කලකට පෙර සිංහලට පරිවර්තනය වුණ ද 21 වන සියවසේ තාරුණ්‍යයට එය කියවන්නට හෝ දකින්නට හෝ නොලැබුණ බවට සැක නැත. ඒ අනුව මහේෂි වීරකෝන් යළිත් වරක් නව පරිවර්තනයක් (හා විදර්ශන ප්‍රකාශනයක් ලෙස) එය එළිදැක්වීම කාලීන අවශ්‍යතාවකි.
මිනිසකුට තමාගේ ජීවිතය පිළිවෙළකට සැලසුම් කළ හැකි ද? තමාගේ ඉරණමට අයිතිවාසිකම් කියන්නට මිනිසකුට හැකිවන්නේ ද?
ධනාත්මක චින්තනයට අනුව නම් පොදුවේ පිළිගැනෙන්නේ ඒ එසේ යැයි කියා ය. කැමූ සාහසික ලෙස නිෂේධනය කරන්නේ මේ අදහස ය.■
