‘බල්ලන්ගෙන් ප්‍රවේශම් වනු’
දශකයකට පමණ පෙර විශාල තාප්ප තිබුණු නිවාස ඉදිරියේ එවැනි පුවරු දක්නට ලැබුණි. නිවස ඇතුළේ බල්ලෙකු සිටියත් නැතත් එවැනි පුවරුවක් සවි කිරීමේ අරමුණ බාහිරින් නිවසට ඇතුළු වෙන අය තැති ගැන්වීමය. එවැනි නිවාස ඇතුළේ වටිනා කියන භාණ්ඩ ඇතැයි සිතා, හොරෙන් ඇතුළු වෙන අය බිය ගැන්වීම පුවරුවේ අරමුණ වන්නට ඇත. එහෙත් දැන් බල්ලන්ගෙන් ප්‍රවේශම් වනු යන දැන්වීම කල් ඉකුත් වී ඇත.
‘සීසීටීවී ක්‍රියාත්මකයි’
විශාල සීසීටීවී කැමරා දෙකතුනක් තාප්පය දිගට ගසා, ‘සීසීටීවී ක්‍රියාත්මකයි’ යන පුවරුව සවි කිරීම දැන් ආරක්ෂාව සඳහා යොදන උපක්‍රමය වී ඇත. සීසීටීවී යනු තවදුරටත් මිලාධික, මහා ධනවතුන්ගේ භාණ්ඩයක් නොවේ. සාමාන්‍ය මධ්‍යම පන්තික නිවසකට, සාමාන්‍ය වෙළඳපළකට පවා සීසීටීවී සවි කිරීම අසීරු නැත. කොටින්ම ගමේ සිල්ලර කඩයේ පවා සීසීටීවී කැමරා දෙකතුනක් දැන් ඇත.
රුපියල් දෙදහසේ සිට සීසීටීවී කැමරා මිලට ගත හැක. ඕනෑ නම් නිවසේ සවි කරගත හැක. රුපියල් දසදහසකට අඩු වියදමකින් සීසීටීවී සවිකරන්නන් ලවා වැඩේ කරවාගැනීමත් අසීරු නැත. අප සමඟ අදහස් දැක් වූ සීසීටීවී සවි කරන්නෙකු කීවේ තමන්ගේ වැඩි පාරිභෝගිකයන් පිරිසක් සාමාන්‍ය මධ්‍යම පන්තිකයන් බවය. මහපාරට පෙනෙන ලෙස, අල්ලපු නිවාසවලට පෙනෙන ලෙස සීසීටීවී යෙදීමට ඇතැම්හු කැමැත්තක් දක්වති. තවත් සමහර මධ්‍යම පන්තිකයන් සීසීටීවී සවි කරන විට මෙහෙකරුවන්ගේ කාමර ආදියට පවා කැමරා එල්ල කරන බව ඔහු කීය.
තමන්ගේ නිවස පෙනෙන්නට කැමරා සවි කරන බවට ගැටුම් ඇති වන අවස්ථාත් ඇති බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ.
ඉස්කෝලේ කැමරාව
දැන් තරුණ ඉංජිනේරුවරයෙකු වන, එක්තරා ප්‍රකට පාසලක සිසුවෙකු සීසීටීවී ගැන අප සමඟ බෙදාගත් අත්දැකීමකින් කතාව පටන්ගත හැක. මේ කතාව අපේ රටේ සීසීටීවී සම්ප්‍රදායේ ආරම්භක යුගයේ කතාවකි. මේ කියන ප්‍රසිද්ධ පාසලට සීසීටීවී කැමරාවක් ආවේ රටේ බොහෝ තැන්වලට කැමරා එන්නට කලින්ය.
‘ඉස්කෝලෙ අපි හරිම දඟ, රස්තියාදුකාර කොල්ලො. පීරියඩ් කට් කළා. කැන්ටිමට ගිහින් හොරෙන් කතා කරලා තේ ඉල්ලගෙන බිව්වා. සෙල්ලම් කළා. දන්නවානේ. හැමෝම කරපු සාමාන්‍ය දේවල්. සමහර වෙලාවට ප්‍රින්සිපල් හරි, වෙනත් ගුරුවරයෙක් හරි ඉස්කෝලෙ මැද්දෙ හිටගෙන හිටියා. පාරේ ඇවිදින ළමයින් ළඟට ගෙන්නලා කොහෙද යන්නේ, මොකටද යන්නේ කියලා ප්‍රශ්න කළා. ප්‍රින්සිපල් බලා ඉන්න වෙලාවට හොර ගමන් යන කවුරුත් නෑනේ.
ඒත් දවසක් ඉස්කෝලෙ මැද්දට සීසීටීවී කැමරාව ආවා. කැමරාව රවුමට කැරකෙනවා. කැමරාවේ තිරය තියෙන්නේ ප්‍රින්සිපල්ගේ කාමරේලු. අතරින් පතර ආරංචි ආවා, ඉස්කෝලේ රස්තියාදු ගැහුව කොල්ලන්ගේ පන්තිවලටම හොයාගෙන ගිහින් දඬුවම් කළා කියලා.
අපි ඉස්කෝලේ රස්තියාදු ගහන එක සම්පූර්ණයෙන් වගේ නතර වුණා. කොවිඩ් හැදුණම නිව් නෝමල් එකක් ගැන කතා කළානේ. අපිත් නිව් නෝමල් එකට හුරු වුණා. ලොක්ඩවුන් වගේ තමයි. කැමරාව මඟහැරලා ඉස්කෝලේ එක් කෙළවරකින් අනෙක් කෙළවරට යන්න බෑ.
ඒත් ඔය කතාවේ තීරණාත්මක තැන මේකයි. අපේ ප්‍රින්සිපල් ගොඩක් වෙලාවට ඔෆිස් එකේ නෑ. ඔෆිස් එකේ ඉන්න වෙලාවේත් කැමරාව දිහා බලාගෙනම ඉන්නේ නෑනේ. ඒ නිසා දවසෙම එයා ඔය කැමරාව දිහා බලන්නේ පුංචි වෙලාවක්. අපට තිබුණ බය තමයි ප්‍රින්සිපල් බලා ඉන්නෙ මොන වෙලාවටද කියලා දන්නේ නැතිකම. ඒ නිසා මඟහරින්න ඕනෑ වෙලාව ගැන කිසිම අදහසක් නෑ. ඒ නිසා අපි දිහා බලා ඉන්න අපි නොදන්න ප්‍රින්සිපල් කෙනෙක්ට බයේ තමයි ලොක්ඩවුන් වැටුණේ.
ඒත් ටික කාලයක් යද්දී ළමයින්ට තේරුම් ගියා ප්‍රින්සිපල්ගේ කැමරාවට අහු වෙන්න තියෙන්නේ ඉතාම පුංචි ඉඩක් බව. ඒ නිසා නිර්භීත එකා දෙන්නා කැමරාව ඉස්සරහින් යන්න පටන් ගත්තා. ලොක්ඩවුන් නීති ලිහිල් වුණා. එන්න එන්නම එළියට බහින අයත් වැඩි වුණා. ඒ ඇවිදිනකොටත් කැමරාවට මූණ අහු නොවෙන්න ගියොත් අවුලක් නැති බව කට්ටිය තේරුම් ගත්තා. මොකද, ප්‍රින්සිපල් හැම ළමයාවම දන්නේත් නෑනේ.’
ආරක්ෂාව
සීසීටීවී පාවිච්චියේ පළවැනිම අරමුණ ආරක්ෂාවය. ඒ ගැන සදාචාරමය සංවාද, දාර්ශනික සංවාද එන්නේ ඒ ආරක්ෂාව ගැන මූලික කතාවෙන් පසුවය.
‘ඔබේ යම් භාණ්ඩයක් නැති වුණාම පොලීසියට ගියොත්, පොලීසිය මුලින්ම අහන්නේ සීසීටීවී තිබුණාද කියලා.’ එසේ කීවේ විශ්‍රාමික ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති ප්‍රියන්ත ජයකොඩිය. ඔහු අපරාධ විමර්ශන සහ ආරක්ෂාව පැත්තෙන් කල්පනා කරන කෙනෙකි. ඒ නිසාම සීසීටීවී කැමරාවලින් ආවේක්ෂණය කිරීම ගැන විශ්වාස කරන කෙනෙකි.
‘සීසීටීවී වැඩිපුරම කාර්යක්ෂමව පාවිච්චි කරන්නේ සිංගප්පූරුව. ලංකාවේ හොඳ සීසීටීවී පද්ධතියක් ක්‍රියාත්මක කරන්න මම උපරිම උත්සාහ කළා. ඒ වෙනුවෙන් ව්‍යාපෘති වාර්තාවකුත් සකස් කළා. සියලුම ප්‍රාදේශීය සහ නගර සභාවලට ඉතා අඩු වියදමකින් සීසීටීවී පද්ධතියක් හදන්න. එතකොට ඒ නගරයේ සියලු දේ කැමරාවලින් මොනිටර් වෙනවා. ඊට අමතරව නිවෙස්වල කැමරා අර පද්ධතියට එකතු කරනවා. ඒත් ඒ ව්‍යාපෘතිය තවමත් හරියට ක්‍රියාත්මක වුණේ නැහැ.’ ඔහු ඒ කීවේ සීසීටීවී අවශ්‍යතාව ගැන අදහසය.
‘හැබැයි ඒකේ නරක පැත්තකුත් තියෙනවා.’ ඔහු කීය. ‘ඔතැන පිලිප් ගුණවර්ධන කොමියුනිස්ට්වාදය ඉගෙනගත්තා වගේ එකක් තියෙනවා.’
ඔහු ඒ කතාව විස්තර කළේ මෙසේය. ‘අපේ රටේ පොලීසියට ගියාම අහන පළවැනි ප්‍රශ්නය තමයි සීසීටීවී තිබුණාද? කියලා. සීසීටීවී නැත්නම් සමහරවිට පැමිණිල්ල ලියන්නෙත් නැති තරම්. සීසීටීවී නැති එක වරදක් වගේ. යම් අපරාධකරුවෙක්ට සීසීටීවී කවර් කළොත් සාර්ථකව අපරාධය කරන්න පුළුවන්.
අපරාධ විමර්ශකයාගේ සහජ හැකියාව කියා එකක් තියෙනවානේ. උදාහරණයක් විදියට ආතර් කොනත් ඩොයිල් ෂර්ලොක් හෝම්ස් චරිතය හැදුවේ එඩින්බරෝ විශ්වවිද්‍යාලයේ ඩොක්ටර් බෙල් දිහා බලලා. ඩොක්ටර් බෙල් වෝහාරික විශේෂඥයෙක්. ඔහුට මිනිසුන් දිහා බලලා පසුබිම් කතා කියන්න පුළුවන් වුණා.
අද දියුණු රටවල පවා අපරාධ විමර්ශකයන්ගෙන් විමර්ශන හැකියාව ගිහින්. ඒ ඔවුන් සම්පූර්ණයෙන් තාක්ෂණය මත යැපෙන නිසා. ඉස්සර අපි අපරාධ ස්ථානයකට ගියාම සියුම්ව බලනවා. හෙමීට සාක්ෂ්‍ය විමසමින් මතයක් ගොඩනගනවා. දැන් විමර්ශකයන් සීසීටීවී එකයි ෆෝන් එකයි මත යැපෙනවා. අපරාධකරුවන් දැන් මේ තාක්ෂණික උපක්‍රම මඟහරින්න ඉගෙනගන්නවා. එතකොට විමර්ශකයාට සිද්ධ වෙනවා අපරාධකරුවන්ට ඉදිරියෙන් ඉන්න. ඒත් අපරාධකරුවන් විමර්ශකයන්ට වඩා ගව්ගාණක් ඉදිරියෙන් ඉන්න අවස්ථා තියෙනවා.
ඒ ගැන මතක තබාගන්න ඕනෑ. ඒත්, සීසීටීවී නැතිවත් බෑ. ඇන්.ඇම්. පෙරේරා වතාවක් කීවාලු කොමියුනිස්ට්වාදය හරියට ඉගෙනගත්තොත් ලෙනින් කෙනෙක් වෙන්න පුළුවන්. බාගෙට ඉගෙනගත්තොත් පිලිප් ගුණවර්ධන කෙනෙක් වෙන්න පුළුවන් කියලා. හරියට සීසීටීවී පාවිච්චි කරන්නත් පුළුවන්. ඒත් ඒ නිසාම අපරාධකරුවන්ට සැඟවෙන්නත් පුළුවන්.’
පෞද්ගලිකත්වය
සීසීටීවී නිසා පෞද්ගලිකත්වය විනාශ වන බව මුලින්ම ඇති වූ සංවාදයක් විය. අනෙක් පැත්තෙන් සීසීටීවී නිරීක්ෂණ නිසා අපේ ජීවිත, අපට ඉහළින් හොරෙන් බලා සිටින්නෙකු ගැන බියෙන්, සැකයෙන් ගෙවන ජීවිත බවට හැරවෙයි. අප කලින් සඳහන් කළ පාසලේ කතාවේදී සිදු වුණේත් ළමුන්ගේ සැබෑ ජීවිත සීසීටීවීවලට හසු වී සංස්කරණය වීමය.
සීසීටීවී ගැන මුල් යුගයේ සංවාද අනුව තමන්ට ඉහළින් දෙවි කෙනෙකු බලා සිටිනවායැයි සමහර මිනිසුන්ට බියක් ඇත. එහෙත් තව සමහරුන් බියෙන් ඉන්නේ තමන්ට ඉහළින් සීසීටීවී බලා සිටිනවායැයි බියෙනි. අතීතයේ මිනිසුන්ගේ පෞද්ගලිකත්වයට වඩා, අද පෞද්ගලිකත්වය සංකීර්ණය. අප අපේ ජීවිත ගත කරන්නේ කැමරා ඉදිරිපිටය.
‘බ්ලැක් මිරර්’ නමින් එක්සත් රාජධානියේ බිහි වූ, පසුව නෙට්ෆ්ලික්ස් අඩවියේ විකාශය වූ කතා මාලාවක් ඇත. එහි තිබෙන්නේ නවීන තාක්ෂණයේ එක් එක් පැති පිළිබඳ විද්‍යා ප්‍රබන්ධ නිර්මාණ වේ. තාක්ෂණය අපේ ජීවිතවලට මුහු වෙද්දී, අපේ ජීවිත වෙනස් වන අයුරු එහි එයි. බැලූ බැල්මට ඒ කතා මාලාව රසවත් විද්‍යා ප්‍රබන්ධ මාලාවකි. නුදුරු අනාගතයේ බිහි වන නවීන තාක්ෂණ උපාංග රැසක් එහි ඇත.
එහෙත් ඇත්තටම බ්ලැක් මිරර් කතා මාලාවේ කතා කරන්නේ අනාගතයේ විය හැකි දේවල් නොවේ. අද සමාජයේ වෙන දේවල්ය. විද්‍යා ප්‍රබන්ධ එය වඩා ඉස්මතු කරන්නට පාවිච්චි කරන ආකෘතියක් පමණි.
මේ කතා මාලාවේ එක් කොටසක ඇත්තේ මිනිසුන්ගේ ඇස්වලට සවි කළ කැමරාවලින්, සම්පූර්ණ ජීවිතය පටිගත වීම ගැන කතාවකි. සම්පූර්ණ ජීවිත පටිගත වෙද්දී, පෞද්ගලික සම්බන්ධතා සහ සංවාද පවා ඒවායේ පටිගත වෙයි. නැවත ‘රීවයින්ඩ්’ කොට තමන්ගේ අතීතය නැරඹිය හැක. යම් කෙනෙක් මාසෙකට පමණ පෙර කී දෙයක්, වචනයක් නෑර වීඩියෝ මාධ්‍යයෙන් නැවත නැරඹිය හැක. මේ උපාංගය නිසා අප සම්පූර්ණ ජීවිත ගත කරන්නේ පටිගත කිරීම්වලට යටත්වය.
අඩු වැඩි වශයෙන් දැනටමත් සීසීටීවී කැමරාව සිදු කරන්නේ එය නොවේද? අපේ ජීවිත පටිගත කිරීම නොවේද? ඒ නිසා එහි සදාචාරමය පැත්ත ගැනත් කතා කිරීම වටී.
තරුණ ලේඛක, කථිකාචාර්ය කෞශල්‍ය කුමාරසිංහ සමග අපි සීසීටීවී සංස්කෘතිය සහ එහි සදාචාර සංකල්ප ගැන කතාබහ කළෙමු.
‘සීසීටීවී ආවේ ආරක්ෂාව කේන්ද්‍ර කරගෙන තමයි. කාලෙකට කලින් සීසීටීවී එනකොට එක්සත් රාජධානිය වගේ රටවල් කේන්ද්‍ර කරගෙන ආචාර ධාර්මිකත්වය ගැන සංවාද ඇති වුණා. පුද්ගලිකත්වය වගේ. ඒත් අපේ වගේ රටවල ඒ තත්වයට ආවේ නැහැ. ලංකාව වගේ රටක පුද්ගලික නිදහස ඒ තරම් මිනිසුන්ගේ එදිනෙදා ජීවිතවල ලොකු අදහසක් නෙවෙයි. අපේ රටේදී ඕනෑ කෙනෙක් පුද්ගලික නිදහස සීමා කරනවා. බස් එකක යනකොට කොන්දොස්තරට ඕනෑ තරම් හඬකින් සිංදු දාලා නිදහස සීමා කරන්න පුළුවන්. පන්සලේ හාමුදුරුවන්ට පුළුවන් පාන්දර හතරේ ඉඳන් ඕනෑ තරම් සද්දෙට පිරිත් දාන්න පුළුවන්.
සීසීටීවීවල සදාචාරය ගැන යම් සංවාදයක් ආවේ පුද්ගලික නිදහස ගැන අදහසක් තිබුණ තැන්වලින්. ඒත්, ඒ රටවල මේ සංවාදය ආවේ සෑහෙන කාලෙකට කලින්. සීසීටීවී ගැන සංවාද කළ කාලේ සමාජ මාධ්‍ය වගේ ඒවා මේ තරම් ශක්තිමත් නෑ. අද ඒ සංවාදය ඒ තරමට නැත්තේ අපි පුද්ගලයන් හැටියට අපිවම ප්‍රදර්ශනය කරමින් ඉන්නේ. තවදුරටත් සීසීටීවී ඕනෑ නැහැ. කොහොමටත් සමාජයට කැමරා එල්ල කරලා වගේ තමයි.’
කෞශල්‍ය සිහිපත් කළ වැදගත් කාරණාවක් ඇත. මේ එඩ්වඩ් ස්නෝඩන් ඇමෙරිකාවේ ඔත්තු බැලීම් ගැන රහස් ගණනාවක් ලෝකයට හෙළි කළාට පසු යුගයයි. ෆේස්බුක් සහ ගූගල් සමාගම්වල ඔත්තු බැලීම් ගැන කරුණු මහා පරිමාණයෙන් හෙළිදරව් වුණාට පසු යුගයයි. එතැනිනුත් එහාට සාමාන්‍ය ජනතාව ආරක්ෂිත බව සිතූ, දත්ත ආරක්ෂාව තමන්ගේ අංක එකේ ප්‍රචාරක උපක්‍රමය බවටත් පත් කරගෙන සිටි වට්ස්ඇප් යෙදවුමෙන් පවා ‘පෙගසස්’ නම් ඇප් එකෙන් ඔත්තු බැලීමට හැකි බව හෙළි වුණාට පසු යුගයයි.
ස්නෝඩන් ඒ ගැන පොතක්ද ලියා, චිත්‍රපටියක්ද හැදී හමාරය. ගූගල් සහ ෆේස්බුක් වැනි සමාගම්වල කෙරුවාව ගැන ‘සෝෂල් ඩිලෙම්මා’ වැනි චිත්‍රපටියකින් කරුණු හෙළි වූ අතර ඒ ගැන ඇමෙරිකානු කොංග්‍රසයේ විභාගයක්ද පැවැත්වීය. දැන් පෙගසස් යෙදවුම ගැනත් ඇමෙරිකාවේ නඩුවක් විභාග වන අතර ඒ නඩුව වෙනුවෙන් කළ විමර්ශන අනුව ලෝකයේ ප්‍රබල පුද්ගලයන්ගේ වට්ස්ඇප් යෙදවුම්වලින් පවා ඔත්තු බැලූ හැටි හෙළි වී ඇත.
මීට පෙර සීසීටීවී නිසා පෞද්ගලිකත්වයට හානි වීම ගැන කතා කළ අයට, දැන් ඊට වඩා බරපතළ සහ සංකීර්ණ ආකාරයට පෞද්ගලිකත්වය විනාශ කරන වෙනත් උපකරණ සහ යෙදවුම් ගැන කතා කරන්නට සිදු වී තිබේ. මිනිසුන්ගේ පෞද්ගලිකත්වයට එබී බලන්නට තවදුරටත් සීසීටීවී ඕනෑ නැත.
ස්නෝඩන් හෙළි කළේ අපේ කාමරයක ලැප්ටොප් පරිගණකයක් ක්‍රියා විරහිතව තිබියදී පවා අපට හොරෙන් පරිගණකයේ වෙබ් කැමරාව විවෘත කර පෞද්ගලික ජීවිත නිරීක්ෂණය කළ හැකි බවය. ස්මාට්ෆෝන් පවා නිරීක්ෂණය කළ හැකි බවය.
හොරෙන්ම ආවේක්ෂණය කරන සමහර යෙදවුම්වලට සාපේක්ෂව ‘මෙන්න කැමරාවක් තියෙනවා’ කියා පෙන්වමින් වීඩියෝ කරන සීසීටීවී සදාචාර සම්පන්න බවත් දැන් කෙනෙකුට කිව හැක.
‘අඩු තරමේ සීසීටීවී කැමරාව පේන්න තියෙනවා. අපි දන්නවා මේකෙන් අපි කරන දේ රෙකෝඩ් වෙනවා කියලා. ඒත්, සමාජ මාධ්‍යවලින් අපි කැමති දේ, අකමැති දේ, අපේ ලිංගික ෆැන්ටසි ආදි සියලු දේ පිළිබඳ දත්ත එකතු කරනවා. පහුගිය කාලයේ ඒ දත්තවලට කළ දේවල් අපි දැක්කානේ. දැන් සංවාදය තියෙන්නේ එතැන. සීසීටීවීවලින් අපි එළියට බැස්සාම නිරීක්ෂණය වෙන එක නෙවෙයි දැන් පෞද්ගලිකත්වයේ ප්‍රශ්නය. දැන් අපේ අතිශය පෞද්ගලික ජීවිතය, අපි කල්පනා කරන විදිය, අපේ ගැඹුරුම ෆැන්ටසි පවා නිරීක්ෂණය වෙනවා. ඒවා යම් සමාගමක් සල්ලි හම්බ කරන්න යොදා ගැනීමට සැලසුම් හැදෙනවා. දැන් කතා කරනවා ස’වේලන්ස් කැපිටල් (ආවේක්ෂණ ධනවාදය) ගැන. දැන් සීසීටීවීවලට කිසිසේත් ළං වෙන්න බැරි තරමට අපේ ජීවිත නිරීක්ෂණය වෙනවා. ඒත්, ඒවා ගැනත් අපේ රටවල ලොකු සංවාදයක් නෑ.’
සැකයේ උපකරණය
පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ මහාචාර්ය ලියනගේ අමරකීර්ති මීට පෙර සීසීටීවී ගැන කෙටි කතාවක්ද ලියා ඇත. වසර ගණනාවකට පෙර පුවත්පත් ලිපි පවා ලියා ඇත. ඔහු කෙටිකතාව සහ ලිපි ලීවේ සීසීටීවී සංස්කෘතිය ශ්‍රී ලංකාවේ පැළපදියම් වෙන්නට පටන් ගත් කාලයේය. දැන් සීසීටීවී රටේ මුල් බැසගෙන හමාරය.
‘දැන් අවුරුදු දහයකට වැඩි කාලයක් තිස්සේ සීසීටීවී තියෙනවානේ. අපේ ගෙදර සීසීටීවී නෑ. ඒත් අල්ලපු ගෙදර තියෙනවා. මට හිතෙන්නේ සීසීටීවී කියන එක හුඟක් ජනප්‍රිය වෙද්දී හැම තැනම සවි කර ගත්තාට, ඒ කාටවත් මේක තියෙන්නේ මොකටද කියලා මතයක් නෑ.
ඉස්සර අපේ ගමක ගෙවල් හතරක් පහක් තියෙනකොට එකිනෙකාගේ ආරක්ෂාව ගැන විපරමෙන් ඉඳීම සාමූහික වගකීමක් විදියට දැක්කා. ඒත් දැන් ධනේශ්වර උපකරණයක් ඇවිත්. ඒකට වෙළඳපළක් ඇවිත්. සාමූහිකව අන්තර් සම්බන්ධයක් ඔස්සේ කර ගත් දෙයක් දැන් පරිභෝජන භාණ්ඩයක් බවට පත් වෙලා. දැන් ඒකෙන් ලැබෙනවා ආරක්ෂාව පිළිබඳ ව්‍යාජ හැඟීමක්.
ඊළඟට සීසීටීවී කැමරාව සවි කරන්නේ බැහැරට. ඒ ගැන තමයි මම වැඩි අවධානයක් යොමු කළේ. ඒකේ අරමුණ අනෙකා සැක කිරීම. තමන් අතින් ප්‍රජාවට වරදක් වේවිද කියන එකට වඩා බාහිර සමාජයෙන් තමන්ට වරදක් වේවිද කියන එක ගැන සිතීමක්. සීසීටීවී කියන්නේ එක්තරා ආකාරයට යතුරු හිලෙන් බැලීමක්. ආවේක්ෂණයක්. එක නිරීක්ෂණ කුලුනක ඉඳගෙන තමා දිහා නෙවෙයි, අනෙක් පැත්ත බැලීමක්.
ඒ ඔස්සේ ගොඩනගන මනෝභාවය හා මනුෂ්‍ය විඥානය සාමූහික චින්තනයට හතුරු එකක්. ඒ හැඟීම කඩන බිඳිනසුලු එකක්. අපට ඒක තේරුම් ගන්න පුළුවන් අතිවිශාල මුදලක් එකතු වෙන, වටිනා බඩු එකතු වෙන තැනක සීසීටීවී සවි කළොත්. ඒත් සීසීටීවී අතිශයින්ම සාමාන්‍යකරණය වෙලා නම් සමාජය පැත්තෙන් හරි භයානකයි කියලා මම හිතනවා.
තවත් ඉතා වටිනා කෑල්ලක් තියෙනවා. සීසීටීවී කැමරාව සාපේක්ෂ වශයෙන් තනි කෝණයකින් බැහැර දිහා බලා ඉඳීමක්. මනුෂ්‍ය ඇහැ වගේ ගමන් කරමින්, හැම කෝණයකින්ම බලන්න බෑ. එතකොට කැමරාවට පේන්නේ ඇත්තෙන් එක පැත්තක්. ඇත්තෙන් කෑල්ලක්. ආරක්ෂාව පැත්තෙන් වුණත් එක පැත්තකින් විතරක් බැලීම හරි නැහැ. අපි හිතමු ගෙදර යමක් නැති වුණාම සීසීටීවී බැලුවා. කවුරුහරි කැමරාව ඉදිරියෙන් යනවා පෙනෙනවා. ඒත්, ඒ කෙනා බඩුව හොරකම් කරපු බව කියන්න පුළුවන්ද? නැත්නම් ඒක ඇත්තෙන් කොටසක්ද?
ඒ නිසා සීසීටීවී එක ඉතාම භයානක දේවල් සමාජයට පුරුදු කරන්න පුළුවන්. සීසීටීවී කියන්නේ මම ඉතාම තදින් සැක කරන භාණ්ඩයක්.’
සීසීටීවී කැමරා සමාජය දෙස සැකයෙන් බලන උපකරණයක් ලෙසත් සැලකිය හැක. එහෙත් ඒ සැකය සාධාරණ සැකයක් බව තවත් කෙනෙකුට කිව හැක. ඒ පසුබිම් කතා කෙසේ වෙතත්, සීසීටීවී කැමරා අප සමාජයේ එදිනෙදා පාවිච්චි වෙන උපකරණයක් බවත්, අපේ ජීවිත පටිගත කරන්නට දිනෙන් දින අලුත් සීසීටීවී කැමරා වැඩි වැඩියෙන් එකතු වෙන බවත් මඟහැර යා නොහැකි සත්‍යයකි. ඒ අතින් සීසීටීවී යනු අප කරන හොඳ නරක විමසන තිස්තුන්කෝටියක් දෙවිවරුන් මෙනි.■
