රඳවා ගත් කවියාට කටඋත්තර දෙන ලෙස බලපෑම්

මන්නාරම සිලාවතුරේ පණ්ඩාරවේලි ප්‍රදේශයේ පදිංචි 26 හැවිරිදි කවියෙකු සහ ගුරුවරයෙකු වන මොහොම්මදු ජසිම් මොහොම්මදු අහ්නාෆ් හෙවත් අහ්නාෆ් ජාසිම් 2020 මැයි 16 වැනිදා රාත්‍රී 8.35ට ත්‍රස්ත විමර්ශන කොට්ඨාසයේ වවුනියාව ඒකකයේ නිලධාරීහු පිරිසක් අත්අඩංගුවට ගත්තෝය. මේ වසරේ මැයි 16 වැනිදාට කවියා අත්අඩංගුවට ගෙන වසරක් සම්පූර්ණ වේ.
මේ වන විට ඔහු වෙනුවෙන් මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක්ද ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ගොනු කර ඇත.
එම කවියාගේ අදහස් අන්තවාදී අදහස් නොව, සම්පූර්ණයෙන් අන්තවාදයට එරෙහි අදහස් බව තේරුම් ගැනීමට නම් ඔහුගේ ‘නවරසම්’ පොතේ කවි කියවිය යුතුය. අධිකරණ කටයුතු වෙනුවෙන් එම සියලු කවි මහාචාර්ය සුමති සිවමෝහන් සහ ආචාර්ය මහේන්ද්‍රන් තිරුවරන්ගර් ඉංග්‍රීසියට පරිවර්තනය කර සෑම කවියක් පිළිබඳවම පැහැදිලි කිරීම් කර ඇත.
ඒ කවි පොතේ සියලු කවි කියවද්දී පෙනෙන්නේ අල්ලාහ් දෙවියන් පිළිබඳ ඔහුගේ ආගමික භක්තිය මත පදනම් වූ කවි තිබුණත්, තවත් කිසිදු ජනවර්ගයකට හානි වන අන්දමේ අන්තවාදී අදහස් එහි නොතිබුණු බවය. එපමණක් නොව හිංසාව ප්‍රවර්ධනය කරන කවි කිසිවක් නොතිබීමය. ඉස්ලාම් ධර්මය විශ්වාස කරමින් කවි ලිවීම මේ රටේ නීතිය අනුව වරදක් නොවේ. එය අන්තවාදය ප්‍රවර්ධනය කිරීමක්ද නොවේ.
එපමණක් නොව ඒ කවි අතර ඉස්ලාම් අන්තවාදී අදහස්වලට මෙන්ම අයිඑස් සංවිධානයට එරෙහි කවි ඇත. ඉස්ලාම් අන්තවාදය මුහම්මද්වරයා ඉගැන්වූ ඉස්ලාමයට පටහැණි බව තර්ක කර ඇත.
උදාහරණයක් ලෙස එම පොතේ 73-75 පිටුවල ඇති කවියෙහි අයිඑස්අයිඑස් සංවිධානය ඍජුව ඉලක්ක කරමින්, එම සංවිධානය හිංසනයෙන් පිරුණු සංවිධානයක් බවත්, ඔවුන් ලෝවැස්සන්ට විශාල වේදනාවක් ඇති කරන ලද බවත් සඳහන් කර ඇත. එය ඍජු වචනවලින් අයිඑස් සංවිධානයට ගරහන ආකාරයේ කවියකි.
අහ්නාෆ්ගේ බ්ලොග් අඩවියේත් මුලින්ම තිබෙන්නේ පාස්කු ඉරිදා ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය එල්ල කළ අය දැඩිව විවේචනය කරන, ඔවුන්ට දෙවියන්ගෙන් දඬුවම් ලැබෙන බව කියන කවි පන්තියකි. යුද්ධය, හිංසාව සහ එයින් මිනිසුන් විඳින පීඩනයට එරෙහිව එම කවිය ලියා ඇති අතර සියදිවි නසා ගැනීම සහ ඝාතනය කුරාණයෙන් පිටුදකින බව පෙන්වා ඇත.
නවරසම් පොතේ 76-78 පිටුවල ඇති තවත් කවියක ඇත්තේ ලෝකයට සාමය උදා වූ දිනක තමන් ඊද් උත්සවය සමරන බවය. ලොව පුරා ඉස්ලාම් ජාතිකයන් පීඩා විඳින බවත්, කළු ඇඳන් වෛරය සහ ගින්දර පතුරුවන අයිඑස්අයිඑස් සංවිධානය එයට වගකිව යුතු බවත් එම කවියේ සඳහන්ව ඇත.
ඒවා ගැන කරුණු දක්වමින් තමා නිර්දෝෂී බව කියන්නට අවස්ථාවක් නොලබා, එම කවියා තවමත් අත්අඩංගුවේය.
එහෙත්, වසරක කාලයක් තිස්සේ ඔහු පිළිබඳ පර්යේෂණ කටයුතු ඉදිරියට ගොස් නොමැත. නීතිඥ හිජාස් හිස්බුල්ලා මෙන්ම අහ්නාෆ් ජාසිම්ටත් තමන්ගේ නිර්දෝෂීභාවය තහවුරු කිරීමට තවමත් අවස්ථාව ලැබී නොමැත. දැන් පෙනී යන්නේ ජාසිම්ගෙන් අන්තවාදය පැතිරවීම ගැන කට උත්තරයක් ලබා ගෙන එය හිජාස් හිස්බුල්ලාටද එරෙහිව පාවිච්චි කරන්නට උත්සාහ කරන බවකි.
බන්ධනාගාරගතව සිටියදී මේ ජාසිම් මීයෙකුගේ සපා කෑමකටත් ලක් වී තිබුණි. එයට ප්‍රතිකාර ලබා තිබුණි.
අංක බී44230/08/2020 සහිත බී වාර්තාවෙන් 2020 දෙසැම්බර් 11 වැනිදා කොටුව මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණය වෙත ඔහු අත්අඩංගුවට ගෙන රඳවා තබා ගැනීම පිළිබඳ සහ අහ්නාෆ්ගෙන් පාපොච්චාරණයක් ලබා ගැනීම පිළිබඳ කරුණු ඉදිරිපත් කර තිබුණි. එයින් පසු මේ දක්වා එම කවියා පිළිබඳ කරුණු ඉදිරිපත් කර නැත.
‘පුත්තලම සෙම්බට්ටයි මදුරන්කුලිය ලිපිනයේ පිහිටි මුස්ලිම් හෑන්ඩ්ස් නම් රාජ්‍ය නොවන සංවිධානයක් මගින් පවත්වාගෙන යනු ලබන ස්කූල් ඔෆ් එක්සලන්ස් යන පුද්ගලික පාසලේ දෙමළ විෂය භාර ගුරුවරයා වශයෙන් කටයුතු කරමින් පාසලේ 2019 වර්ෂයේ සාමාන්‍ය පෙළ අධ්‍යාපනය ලැබූ සිසුන්ට එම පාසල අසල පිහිටි සේව් ද පර්ල් නමැති රාජ්‍ය නොවන සංවිධානයකට අයත් ගොඩනැගිල්ලක් තුළ මුස්ලිම් අන්තවාදී දේශන පැවැත්වීම, අන්තවාදී වීඩියෝ දර්ශන පෙන්වීම හා අන්තවාදී කරුණු ඇතුළත් නවරසම් නමැති ග්‍රන්ථයක් මුද්‍රණය කර සිසුන් අතර හා වෙනත් සංවිධානවලට බෙදා හැරීම..’ එම බී වාර්තාවේ සඳහන් චෝදනා විය.
ඒ පිළිබඳ ප්‍රශ්න කර ප්‍රකාශයක් ලබා ගන්නා තෙක් රඳවා තබා ගන්නා බව පොලීසිය මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයට දැනුම් දී තිබුණි. ජාසිම් රඳවා තබා ගෙන ඉන්නේ මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයක නියෝගයක් මත නොව, ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයාගේ අත්සන මතය.
එම බී වාර්තාවේ වැඩිදුරටත් මෙසේ සඳහන් වේ. ‘සැකකරු 2012 වසරේ සිට 2019 වසර දක්වා බේරුවල පිහිටි ජලියා නලීමියා උසස් අධ්‍යාපන ආයතනයට ඇතුළත්ව අධ්‍යාපනය ලබා ඇති කාලය තුළ දී මුස්ලිම් අන්තවාදී මතවාදවලට යොමු වී අයිඑස්අයිඑස් ත්‍රස්ත සංවිධානයේ ක්‍රියාකාරකම් සඳහා ඇතිවූ කැමැත්ත මත මුස්ලිම් අන්තවාදයට යොමු වී ඇති බවත්, ඒ සම්බන්ධයෙන් සැකකරු විසින් ගරු අධිකරණය වෙත ප්‍රකාශයක් ලබා දීමට කරන ලද ඉල්ලීම මත සැකකරු අ.න.වි.ස 127 වගන්තිය ප්‍රකාරව අද දින ගරු අධිකරණය වෙත ඉදිරිපත් කරන අතර සැකකරුගේ ඉල්ලීම සම්බන්ධයෙන් සලකා බලා ප්‍රකාශය සටහන් කිරීමට අවශ්‍ය කටයුතු සලසා දෙන මෙන් ගරු අධිකරණයෙන් ගෞරවයෙන් ඉල්ලා සිටිමි..’
කෙසේ වෙතත් උක්ත ප්‍රකාශය අධිකරණයට ලබා දී තිබුණේ නැත. මේ වන තෙක් එය ලබා දීමට කටයුතු කර ඇත්තේද නැත.
ජාසිම් වෙනුවෙන් පෙනී සිටින නීතිඥ සංජය විල්සන් ජයසේකර අප කළ විමසීමකදී ප්‍රකාශ කළේ එම බී වාර්තාවේ සඳහන් චෝදනා ජාසිම් ප්‍රතික්ෂේප කරන බවය. ජාසිම් උසාවිය ඉදිරියේ ඔය කියන ආකාරයේ ප්‍රකාශයක් කිරීමට සූදානමින් සිටියේ නැති බවය.
ජාසිම් තමන් නිර්දෝෂී බව ප්‍රකාශ කිරීමට සූදානම් බවත්, තවමත් ඒ සඳහා අවස්ථාව ලැබී නොමැති බවත් නීතිඥවරයා කීය. ජාසිම්ට අධිකරණය වෙත පැමිණ තමන්ගේ නිර්දෝෂීභාවය ඔප්පු කිරීම සඳහා අවස්ථාවක් ලබා නොදී, දිගින් දිගටම ඔහු රඳවාගෙන සිටින බවද නීතිඥවරයා කීය.
නීතිඥ සංජය විල්සන් ජයසේකරට සහ නීතිඥ ස්වස්තිකා අරුලිංගම්ට 2021 මාර්තු 08 වැනිදා අහ්නාෆ් මුණගැසී කතා කිරීමට අවස්ථාව ලබා දී තිබුණි. කෙසේ වෙතත් ත්‍රස්ත විමර්ශන ඒකකයේ නිලධාරීන් දෙදෙනෙකු එම සම්පූර්ණ කතාබහට ඇහුම්කන් දෙමින් රැඳී සිට තිබුණි. ඒ නීතිඥයෙකුට පෞද්ගලිකව අත්අඩංගුවේ පසුවෙන කෙනෙකු මුණගැසීමට අවස්ථාව ලබා දිය යුතු බවට වන ජාත්‍යන්තරව පිළිගත් නීතිය මෙන්ම සම්ප්‍රදාය කඩ කිරීමකි.
කෙසේ නමුත් අහ්නාෆ් පිළිබඳ පරීක්ෂණ කටයුතුවල ප්‍රගතියක් පිළිබඳ 2020 දෙසැම්බර් මාසයෙන් පසු මේ දක්වා අධිකරණයට කරුණු දක්වා නැත. අහ්නාෆ් තමන්ට අවැසි ප්‍රකාශය ලබා දෙන තුරු බලහත්කාරයෙන් රඳවාගෙන සිටින බව නීතිඥවරුන් කියන කතාවය.
2021 අප්‍රේල් 10 වැනිදා අහ්නාෆ් ජාසිම් වෙනුවෙන් නීතිඥවරුන් පිරිසක් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක් ගොනු කර තිබුණි. ඒ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්, පොලිස්පති, ත්‍රස්ත විමර්ශන කොට්ඨාශයේ අධ්‍යක්ෂ ඇතුළු පුද්ගලයන් 6ක් වගඋත්තකරුවන් කරමිනි.
නවරසම් කෘතිය සැඟවුණු කෘතියක් නොව, එය ප්‍රසිද්ධ කරන ලද කෘතියක් බව එහි සඳහන්ය. එම කෘතියේ පිටපත් කොළඹ පුස්තකාලය ඇතුළු පුස්තකාල ගණනාවක පවතින බව එහි පෙන්වා දෙයි. නවරසම් කෘතිය අයිඑස්අයිඑස් සංවිධානය පතුරුවන අන්තවාදී අදහස් ඍජුව විවේචනය කරමින් ලියූවක් බවද එහි සඳහන්ය. ඊට අමතරව අහ්නාෆ් වීඩියෝ පට පෙන්වමින් අන්තවාදය ප්‍රවර්ධනය කළ බවට වූ චෝදනාවත් ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත. ඔහු එක් අවස්ථාවක පාස්කු ප්‍රහාරයෙන් පසු ඉස්ලාම් අන්තවාදයට එරෙහිව අල් ජසීරා ආයතනය ප්‍රචාරය කළ වාර්තාවක් සිසුන්ට පෙන්වා ඇති බව එහි සඳහන්ය. එහෙත්, එම වීඩියෝව පෙන්වා ඇත්තේ අයිඑස් මතවාදය ඉස්ලාම් ධර්මයට පටහැණි බව සිසුන්ට කීම සඳහා බව එම පෙත්සමේ කියා ඇත.
පෙත්සමේ සඳහන් ආකාරයට අහ්නාෆ් අත්අඩංගුවට ගැනීමෙන් පසු සති දෙකක් තිස්සේ පුටුවකට මාංචු දමා සිට ඇත. සති දෙකක් ගෙවී යාමෙන් පසු මාංචු දමා සිටි කාලසීමාව අඩු වී ඇත. කෙසේ වෙතත් ඇතැම් අවස්ථාවල අත් දෙකටම මාංචු දමා හෝ අතක් පුටුවකට මාංචු දමා සිට ඇත. එලෙස මාංචු දමා නිදා ගැනීම නිසා අහ්නාෆ් ශාරිරික වේදනාවට ලක් වී ඇත. ඔහු අපවිත්‍ර ස්ථානයක රඳවා තබා ගැනීම නිසා මීයෙකුගේ සපා කෑමකට ලක් වී ඇත. ඊට අමතරව මුත්‍රාශයේ ගලක් හට ගැනීම නිසා වේදනාවට ලක් වී ඇත. එම ආබාධ නිසා විවේක ගැනීමට අවශ්‍ය වුව, ඒ සඳහා පහසුකම් ලැබී නැත. ඊට අමතරව චර්ම රෝගවලටද ඔහු ගොදුරු වී ඇත.
පෙත්සමේ සඳහන් වූ එම කරුණු පිළිබඳ ශ්‍රී ලංකා තරුණ ජනමාධ්‍යවේදීන්ගේ සංගමය ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවට පැමිණිල්ලක්ද කරන ලදි. ඒ පිළිබඳ විමසමින් මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව ත්‍රස්ත විමර්ශන ඒකකයට ලිපියක් යොමු කර තිබුණි. මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාවේ අභ්‍යන්තර ආරංචි මාර්ග කියන්නේ මීයෙකු සපා කෑමේ සිදුවීම කොමිසමට තහවුරු වූ බවය. අහ්නාෆ් ප්‍රතිකාර සඳහා යොමු කළ බව කොමිසමට දැනුම් දී තිබේ.
දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ පවුලේ සාමාජිකයන් හමුවීමට ඔහුට අවස්ථාව ලැබී නැත. නීතිඥවරුන්ට හමු වීම සඳහාද අවස්ථාව අහිමි වී ඇත. සති දෙකක් තිස්සේ පවුලේ උදවියට දූරකථනයෙන් කතා කිරීමට ඇති අවස්ථාවද සීමා කර ඇත. දූරකථනයෙන් කතා කිරීමට ලැබුණු අවස්ථාවලදී දෙමළ කතා කරන නිලධාරීන් එයට ඇහුම්කන් දී ඇත.
අමානුෂික සැලකීම් නිසා අහ්නාෆ් ජාසිම් ශාරීරික හා මානසික වේදනාවන්ට මුහුණ දී ඇති බව පෙත්සමේ තවදුරටත් සඳහන් වේ.
ඊට අමතරව පෙත්සමේ සඳහන් වන්නේ ජාසිම්ට පාපොච්චාරණයක් ලබා දෙන ලෙස බලපෑම් කර ඇති බවය. තමන්ට ජමියා නලීමියා පාසලේදී අන්තවාදය ඉගැන්වූ බවත්, ගුරුවරයෙකු ලෙස තමන් අන්තවාදය ප්‍රචාරය කළ බවත් කියන ලෙස ඔහුට බලපෑම් කර ඇති බවය. ජාසිම් එම ප්‍රකාශ සාවද්‍ය බව කියමින් ඒවා ලබා දීම ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත.
ඊට අමතරව කවියාගේ පියා වන මොහොම්මදු ජසීම්ටද පුතා ලවා පාපොච්චාරණයක් ලබා ගැනීමට බලපෑම් කර ඇත. 2021 පෙබරවාරි 20 වැනිදා ත්‍රස්ත විමර්ශන ඒකකයේ අධ්‍යක්ෂ ප්‍රසන්ත ද සිල්වා කටඋත්තරයක් ලබා ගැනීමට යැයි කියමින් ජාසිම්ගේ පියා මුණ ගැසී ඇත. පියා එම සිදුවීම පිළිබඳ දිවුරුම් ප්‍රකාශයක් ලබා දී තිබේ.
‘අහ්නාෆ් නලීමියා විද්‍යාලයේ අධ්‍යාපනයට දැම්මේ ඔබ නේද?’ යනුවෙන් අධ්‍යක්ෂවරයා විමසා ඇත.
‘ඔව් සර්’ යනුවෙන් පියා පිළිතුරු දී ඇත.
‘ඔහේගේ පුතා නලීමියා එකේ ඉන්දැද්දී තමයි (මුස්ලිම්) අන්තවාදය ඉගෙනගෙන තියෙන්නේ. ඔහේගේ පුතා ඒගොල්ලන්ට අන්තවාදය ඉගැන්නුවා කියලා 15 කට වැඩිය ශිෂ්‍යයෝ ප්‍රකාශ දීලා තියෙනවා. පුතා ඉගෙනගත්තු තරුණයෙක්. එයාට තාම 24යි. එයාට දීප්තිමත් අනාගතයක් තියෙනවා. මිනිහා මං කියන එක කිව්වොත්, මම එයාව රජයේ සාක්කිකරුවෙක් කරලා නිදහස් කරන්නම්. නැතිනම්, එයාට තව අවුරුදු 10ක් 15ක් රිමාන්ඩ් එකේ ඉන්න වෙයි.’ අධ්‍යක්ෂවරයා කියා ඇත.
‘අනේ සර්, මගේ පුතා දැන්වත් නිදහස් කරන්න.’ යනුවෙන් පියා ඉල්ලා ඇත.
‘දැන් නෙවෙයි. ඒකට තව කාලයක් යාවි. අපට ඔහු නිදහස් කරන්න පුළුවන් රජයේ සාක්ෂිකාරයෙක් වුණොත් විතරයි. ගිහින් පුතා මුණගැහෙන්න.’ අධ්‍යක්ෂවරයා කියා තිබේ.
ඉදිරි සති දෙක ඇතුළත ත්‍රස්ත විමර්ශන ඒකකයේ අත්අඩංගුවට පත් වී අවුරුද්දක් ගත වේ. අහ්නාෆ්ට එරෙහි මූලික චෝදනාව කවි ලිවීම ගැනය. කලාවේ යෙදීම සිරගත වෙන්නට තරම් වරදක් වූ රටක අහ්නාෆ්ට තව කෙතරම් කාලයක් සිරබත් කන්නට සිදු වනු ඇතිදැයි කිසිවෙක් නොදනිති.■