කොළඹ වරාය නගරය හෙවත් අපේ කාලයේ වෙස්සන්තර කථාව

• පැනමා ඇළ ඉදිකළ ඇමරිකාව තම ආයෝජනවල ආරක්‍ෂාව සඳහා පැනමාවේ අභ්‍යන්තර දේශපාලනයට විවිධාකාරයෙන් මැදිහත් විය. වරාය නගරයට යට කළ මුදල්වල ආරක්‍ෂාව සඳහා චීනයද එලෙසින්ම ලංකාවේ අභ්‍යන්තර දේශපාලන ක්‍රියාවලියට මැදිහත් වීම අපේක්‍ෂා කළ යුතුය. රාජපක්‍ෂවරුන් තරම්ම චීනයට ගැති නොවන ආණ්ඩුවක් බලයට පත්වීම වැළැක්වීම සඳහා චීනය මිලමුදලින් පමණක් නොව, වෙනත් ක්‍රමවලින්ද මැදිහත් වනු ඇතැයි අනුමාන කිරීම තර්කානුකූලය.

ගැටඹේ රාජෝපවනාරාම විහාරාධිපති කැප්පෙටිපොළ සිරිවිමල නාහිමියන්ගේ 90වන ජන්ම දිනය වෙනුවෙන් රජයේ සුභාශිංසන රැගෙන ගියේ එස්.බී. දිසානායක මන්ත්‍රීවරයාය. එහිදී කතාබහට ලක්වූ එක් මාතෘකාවක් වූයේ රට ඉදිරියේ ඇති බරපතළ ආර්ථික අභියෝගයයි. මේ පිළිබඳව නාහිමියන් කනස්සල්ල පළ කළ විට මන්ත්‍රීවරයා කොවිඩ්-19 වසංගතය නිසා ලෝකයටම පොදු වූ ආර්ථික කඩාවැටීම ලංකාවට නම් ප්‍රශ්නයක් නොවන බවට ඉඟි කළේය.
‘චීනය අපට කියලා තියෙනවා ඕන ගණනක් ගන්න, පුළුවන් දවසක දෙන්න කියලා.’ මන්ත්‍රීවරයා සිනාමුසුව කීවේය. ‘ඕන තරම් සල්ලි දෙන්නම්. පුළුවන් දවසක දෙන්න කියන පණිවුඩය පැහැදිලිවම ආණ්ඩුවට කියලා තියෙනවා.’ මන්ත්‍රීවරයා යළිත් අවධාරණය කළේය.
මේ වන විට දේශපාලන ක්‍ෂෙත්‍රයේ සුළි කුණාටුවක් නිර්මාණය කර ඇති කොළඹ වරාය නගර පනත වටහාගැනීමට දිසානායක මන්ත්‍රීවරයා චීනයේ වෙස්සන්තර පිළිවෙත පිළිබඳව ඉමහත් අභිමානයෙන් කළ මෙම ප්‍රකාශයම ප්‍රමාණවත්ය.

රාජපක්‍ෂ ඉතිහාස ප්‍රබන්ධකරුවන්ට අනුව, වරාය නගර ව්‍යාපෘතිය එවකට ජනපතිවූ මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතාගේ සංකල්පයකි. මාධ්‍ය වාර්තාවලට අනුව වරාය නගර ව්‍යාපෘති යෝජනාව ලංකා රජයට ඉදිරිපත් කළේ චීන වරාය ඉංජිනේරු සමාගම (China Harbour Engineering Company) විසිනි. 2014 වන විට දැවැන්ත ව්‍යාපෘති ගණනාවක් සඳහා රාජපක්‍ෂ පාලනය චීනයෙන් ණය ලබාගෙන තිබුණි. හම්බන්තොට මාගම්පුර මහින්ද රාජපක්‍ෂ වරාය, මත්තල රාජපක්‍ෂ ගුවන් තොටුපොළ හා කොළඹ නෙළුම් කුලුනද ඒ අතර විය. මේ ව්‍යාපෘති කිසිවකුත් ආර්ථික වශයෙන් පලදායි නොවූ අතර, අපේක්‍ෂිත නව රැකියා අවස්ථා එකක් හෝ ඒවායින් නිර්මාණය නොවිණි. දැවැන්ත සුදු අලින් වූ මෙම ව්‍යාපෘතිවල ප්‍රතිඵලය වූයේ රාජපක්‍ෂ නම යාමත් රටේ ණය බර ඉහළ යාමත්ය.

2006දී හම්බන්තොට වරාය ඉදිකිරීමට අවශ්‍ය ණය පහසුකම් ලබාදීමට චීනය ඉදිරිපත් වන විට චීනයේ ප්‍රධානතම තරගකරුවා වූයේ ඉන්දියාවයි. ආසියාවේ මහා බලවතා වීම සඳහා ඉන්දියානු සාගරය තුළ තම බලය ව්‍යාප්ත කිරීමට චීනයට අවශ්‍ය විය. ලංකාවේ නොනිල රජ පරපුරක් නිර්මාණය කිරීමට රාජපක්‍ෂවරුන් තුළ තිබූ උවමනාව භාවිත කරමින් ලංකාවෙන් ‘ගෙරි හම් කඩක්’ ලබාගැනීමට චීනය ක්‍රියා කළේය. රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ විවිධ ව්‍යාපෘතිවලට ඇවැසි තරම් ණය ලබා දෙමින් ලංකාව ක්‍රම ක්‍රමයෙන් තමන් වෙත ආකර්ෂණය කරගැනීමට චීනය කටයුතු කරනු 2007-2015 අතර කාලය තුළ දැකිය හැකිවිය.

2014 වන විට චීනයේ අරමුණ වූයේ කලාපීය බලවතා වීමෙන් නොනැවතී ඇමරිකාව අබිබවා ගෝලීය බලවතා බවට පත්වීමයි. ජනපති ජින් පින්ගේ නායකත්වය යටතේ එළිදැක්වුණුOne Belt-One Road වැඩසටහන මෙහි පෙරගමන්කරුවා විය. 2013 වන විට චීන-පකිස්ථානු ආර්ථික කොරිඩෝරය (China-Pakistan Economic Corridor) දියත්ව තිබුණි. චමල් රාජපක්‍ෂ ඇමතිවරයා ගතවූ මස කළ ප්‍රකාශයට අනුව හම්බන්තොටට ජලය ලබාගැනීම සඳහා සිංහරාජයේ වැව් දෙකක් ඉදිකිරීමේ සැලසුම චීන සමාගමක් විසින් සකස් කළේද මේ කාලයේය. කොළඹ වරාය නගර ව්‍යාපෘතිය ඊළඟ ලෝක බලවතා බවට පත්වීමේ චීන උත්සාහයේ තවත් එක් වැදගත් පියවරක් විය.

වරාය නගර පනත තුළින් වරාය නගරය චීනයේ නොනිල පාලනයට යටත් කරන බව සැබෑය. එය අනතුරක් තර්ජනයක් වුවද පුදුමයක් නම් නොවේ. චීනය ඩොලර් මිලියන ගණන් වැය කරමින් කෘත්‍රිම දූපතක් ඉදිකළේ ලංකාවට තෑග්ගක් දීමට නොවේ. චීනයේ අරමුණ මෙම කෘත්‍රිම දූපත තුළින් තම ආර්ථික හා බල දේශපාලන අවශ්‍යතා ඉටුකර ගැනීමය. චීනයේ පැත්තෙන් එය සාධාරණය.

වරද ඇත්තේ මෙම උවදුර නිසි ලෙස නොදුටු, එයට උචිත අවධානය යොමු නොකළ ලාංකීය අපගේය. රාජපක්‍ෂවරුන් මේ යථාර්ථය දකිතත් ඔවුන්ට එය ප්‍රශ්නයක් නොවේ. ඔවුන්ට අවශ්‍ය පවුල් පාලනය පරපුරෙන් පරපුරට පවත්වා ගැනීමයි. ඒ අරමුණ ඉටු කර ගැනීම සඳහා ලංකාව කවර හෝ බලවතකුගේ උප ග්‍රහයකුගේ තත්වයට බාල්දු කිරීමට රාජපක්‍ෂවරුන් පැකිළෙන්නේ නැත.

2015ට පෙර විපක්‍ෂය මේ අනතුර පැහැදිලිව දුටුවේය. ඒ ගැන පාර්ලිමේන්තුවේත් ඉන් පිටතත් කතාකළේය. 2015 ජයග්‍රහණයෙන් පසුව වරාය නගර ව්‍යාපෘතිය කෙටි කලකට නතර කළද එය යළිත් ආරම්භ වූවා පමණක් නොව එය තමන්ගේ වැඩක් ලෙස පුරසාරම් දෙඩීමට තරම් එජාප-ශ්‍රීලනිප ආණ්ඩුව ළාමක විය. අද වරාය නගර පනත හරහා නිරාවරණය වී ඇති උවදුරට රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ බල තණ්හාව පමණක් නොව සිරිසේන-වික්‍රමසිංහ ආණ්ඩුවේ ළාමකත්වයත් වගකිව යුතුය.

උපරාජ්‍යයේ රජ පරම්පරාව – ලෝකෙට බූරුවා, ගෙදරට සිංහයා
ගතවූ සිංහල-දෙමළ අලුත් අවුරුදු සමය ගෝඨාභය-මහින්ද පාලනයට ඉමහත් කාර්යබහුල දින කිහිපයක් විය. වරාය නගර පනත ඉදිරිපත් කළේ දින 5ක අවුරුදු නිවාඩුවට පෙරදාය. රාජපක්‍ෂ පවුලේ සාමාජිකයන් හා අනුගාමිකයන් විශාල පිරිසකට එරෙහිව උසාවිවල ඇති නඩු ඉවත් කරගැනීමේ යෝජනාවක් පාර්ලිමේන්තු න්‍යාය පුස්තකයට අගමැතිවරයා විසින් ඇතුළත් කළේද එදිනමය.

බන්දුල ගුණවර්ධන ඇමතිවරයාගේ සහන මල්ලේ යථාර්ථය හෙළිකළ මහා වරදට සමාජ ක්‍රියාකාරිකයකු වූ අසේල සම්පත් මහතා අත්අඩංගුවට ගනු ලැබුවේ ‘පරණ අවුරුදු’ දාය. අන්තර්ජාලය තුළ ‘අන්තවාදී අදහස්’ හා ‘ව්‍යාජ පුවත්’ පළකරනවුන්ට දඬුවම් කළ හැකි ලෙස අපරාධ නීතිය වෙනස් කරන බවට සරත් වීරසේකර ඇමතිවරයා ප්‍රකාශ කළේද අවුරුදු සමයේය.
යම් මත භේදාත්මක ක්‍රියාවක් සිදුකිරීමේදී කාලය නිවැරදිව තෝරාගැනීමේ ඇති වැදගත්කම රාජපක්‍ෂවරු දනිති. ලසන්ත වික්‍රමතුංග මහතා කොළඹට ආසන්න අධි ආරක්‍ෂිත කලාපයක් තුළ ඝාතනය වූයේ කිලිනොච්චිය අල්ලා ගැනීමෙන් සතියකට පසු හා අලිමංකඩ සටනින් ජයගැනීමට දිනකට පෙරය. හෙජාස් හිස්බුල්ලා නීතිඥවරයා අත්අඩංගුවට ගැනුණේ 2020 සිංහල -දෙමළ අලුත් අවුරුදු දාට පෙරදාය. ශානි අබේසේකර මහතා අත්අඩංගුවට ගැනුණේ 2020 මහා මැතිවරණයට දින 4කට පෙරය. ගෝඨාභය-මහින්ද ආණ්ඩුව වරාය නගර පනත ඉදිරිපත් කිරීමට සිංහල-දෙමළ අලුත් අවුරුදු සමය තෝරාගත්තේ අධිකරණ අභියෝගයන් මගහරවා පනත සම්මත කර ගැනීම සඳහා බව පැහැදිලිය.

චීනයෙන් ලැබුණු ඩොලර් මිලියන 500 ණය මුදලේ එක් අනියම් කොන්දේසියක් වනුයේ, වරාය නගර පනත කඩිනමින් සම්මත කිරීම බව විශ්ලේෂක අදහස් උපුටා දක්වමින් Nikkei Asia පුවත් සේවය වාර්තා කරයි. මෙම ණය මුදල ලැබුණේ මාස ගණනක් පුරා සිදුකළ සාකච්ඡාවලින් පසුව බව පුවත් සේවය පෙන්වා දෙයි.

චීනයෙන් හෝ වෙනයම් රටකින් ලැබෙන ණය පිළිබඳ සත්‍යය එයයි. ණයවලට පොලි හා වාරික ගෙවිය යුතුය. බලවත් රටවලින් දුබල රටවලට දෙන ණයවලට විවිධාකාර කොන්දේසිද ඇතුළත්ය. විදෙස් ණය මූල්‍යමය බරක් පමණක් නොව දේශපාලන බරක්ද විය හැක්කේ මෙලෙසය.

වරාය නගර පනත වෙනසක් නොවී මේ ආකාරයෙන්ම සම්මත වුවහොත් එහි වඩාත්ම දරුණු ප්‍රතිඵලය වනුයේ ලංකාව යනු චීනයේ උපග්‍රහයෙක්ය යන මතය සනාථ වීමයි. චීනය හා ඇමරිකාව අතර නව ශීතල යුද්ධයක් නිර්මාණය වෙමින් පවතින සංදර්භයක් තුළ මෙලෙස චීනයට (හෝ ඇමරිකාවට) පමණට වඩා ළංවීම බුද්ධි ගෝචර නොවේ.

නව ඇමරිකානු ජාතික බුද්ධි තොරතුරු ප්‍රධානි ඒව්රිල් හේන්ස් මහත්මිය, ජාත්‍යන්තර තලයේ ඇමරිකාව මුහුණ දෙන තර්ජන හා අභියෝග පිළිබඳ වාර්තාවක් එරට සෙනෙට් මණ්ඩලයට ඉදිරිපත් කළාය. ඇය මුල්ම අභියෝගය/ තර්ජනය ලෙස නම් කළේ චීනයයි. නව ඇමරිකා ජනපති ජෝ බයිඩන් මහතාගේ මුල්ම ජාත්‍යන්තර අමුත්තා වූයේ ජපාන අගමැතිවරයාය. දෙදෙනා අතර වූ සාකච්ඡාවේ මුල් තැන හිමිවූයේද චීනයටය.

වත්මන් ලෝක බලවතා හා නැගී එන ලෝක බලවතා මෙලෙස නව ශීතල යුද්ධයක් කරා අවතීර්ණ වෙද්දී අප වැනි කුඩා හා දුර්වල රාජ්‍යයන් කළ යුත්තේ දෙපාර්ශ්වය සමගම හොඳ හිත පවත්වා ගනිමින් පැත්තකට වී සිටීමය. එහෙත් ගෝඨාභය -මහින්ද පාලනය කරනුයේ ඇමරිකා-චීන ශීතල යුද්ධයේ මැදටම ලංකාව තල්ලු කිරීමයි.

චීන ආරක්‍ෂක ඇමතිවරයා මේ මස තුළ ලංකාවේ සංචාරයකට පැමිණෙන බව ප්‍රකාශ වූයේ අප්‍රේල් 13දාය. ඊට පසුදා, එනම් අප්‍රේල් 14දා ඉන්දීය යුද්ධ නෞකාවක් ‘සුහද සංචාරයක්’ සඳහා හදිසියේ කොළඹට පැමිණියේය. රාජපක්‍ෂ බල තණ්හාව නිසා ලංකාව පත්ව ඇති අභාග්‍යසම්පන්න තත්වය වටහා ගැනීමට මෙම සිදුවීම් දෙකම ප්‍රමාණවත්ය. මෙය ආරම්භයක් පමණක් බවද කිව යුතුමය. චීන ආරක්‍ෂක ඇමතිවරයාගේ එළඹෙන සංචාරය තුළ ඇතිකර ගන්නා නිල හා නොනිල එකඟතාවන් කුමක් වේවිද? ඒවාට ඉන්දියාව හා ඇමරිකාව කවරාකාරයකින් ප්‍රතිචාර දක්වයිද?

රාජපක්‍ෂවරුන් බලයට පත්වූයේ ජාතික ස්වාධීනත්වයේ හා ස්වෛරීත්වයේ මන්තරය ගිරිය යටින් ජප කරමිනි. ඔවුන් බලයට පත්ව මාස 18ක් වැනි කාලයක් තුළ ලංකාව වෙනත් රටක උපග්‍රහයකුගේ තත්වයට බාල්දු කර ඇත. අධිරාජ්‍යයන් යටතේ උපරාජ්‍යයන් (Satraps) පැවතීම අතීතයේ සුලබ විය. අධිරාජ්‍යයා විසින් උපරජු පාලනය කෙරුණු අතර උපරජු තර්ජනයෙන් ගර්ජනයෙන් මර්දනයෙන් තම ජනතාව යටපත් කළේය. රාජපක්‍ෂවරුන් චීනයට කොන්ද නැමීම වැඩිවත්ම ලාංකීය ජනතාවට යගදාව ගැනීමද ඉහළ යනු ඇත. ලෝකෙට බූරුවා-ගෙදරට සිංහයා-රාජපක්‍ෂ පාලනයේ අනාගතය මෙයයි.

ලංකාවේ ගමනාන්තය සිංගප්පූරුවද? පැනමාවද?
වරාය නගර සභා පනත සාධාරණීකරණය කිරීම සඳහා පාලකයන් හා ඔවුන්ගේ අනුගාමිකයන් භාවිත කරන තර්කයක් නම් සිංගප්පූරුවේ හා ඩුබායි රාජ්‍යයේ පාම් දූපත්වල උදාහරණයන්ය.
සිංගප්පූරුව යනු ස්වභාව ධර්මයා නිර්මාණය කළ දූපත් සමූහයකි. එය බලවත් රාජ්‍යයක් ගොඩනැගූ කෘත්‍රිම දූපතක් නොවේ. සිංගප්පූරුවේ ආර්ථිකය පිළිබඳව තීරණ ගනුයේ එරට රජය විනා අසල්වැසි රටවල්ද නොවේ. විදෙස් ආයෝජන මහා පරිමාණයෙන් ආකර්ෂණය කරගැනීමට දායක වූ කාරණා අතර එරට බදු පිළිවෙත එක හේතුවක් පමණි. විවිධ දක්‍ෂතාවලින් හෙබි ශ්‍රම බලකායක් හා වංචාව-දූෂණය නොඉවසන පාලන ක්‍රමයක් අනෙක් ප්‍රධාන හේතුන් විය. චීනය විසින් නිර්මිත වරාය නගරය හා සිංගප්පූරුව සංසන්දනය කිරීම අඹ හා තක්කාලි සම කිරීමට සමානය.

වරාය නගරය හා පාම් දූපත් සංසන්දනය කිරීම ඊටද වඩා මුසාවකි. පාම් දූපත් ඉදිකළේ ඩුබායි රාජ්‍යයට අයත් නකිල් නම් සමාගමයි. ඊට මුදල් වැය කළේ ඩුබායි රාජ්‍යයයි. එබැවින් එහි අයිතිකාරිත්වය පිළිබඳව කිසිදු ගැටලුවක් නොමැත.

අපේ ඉඩමක අප වැයකොට නිවසක් ඉදිකළහොත් එහි අයිතිය අපටය. නමුත් අපට අයිති ඉඩමක තම මුදලින් නිවසක් ඉදිකිරීමට අසල්වැසියකුට අප ඉඩදුනහොත් නිවසේ අයිතිය ගැටලුකාරී වේ. වරාය නගරය ඉදි කළේ අපේ මුහුදු සීමාවේ වුවද, ඊට භාවිත කෙළ් අපට අයත් ගල් හා වැලි වුවද, එය ඉදි කළේ චීනයයි. ඊට මුදල් වැය කළේද චීනයයි. මීයක් කඩන්නේ අත ලෙවකන්නට නොවේයැයි අපේ පැරණි කියමනක් තිබේ. මීය කැඩූ චීනය එය අනුභව කිරීම පුදුමයක්ද?

වරාය නගරය නිවැරදිව සමකළ හැක්කේ පැනමාවටය. අත්ලාන්තික් හා පැසිපික් සාගරයන් එක්කරන ඇළක් ඉදිකිරීම ශතවර්ෂ කිහිපයක සිට පැවැති සිහිනයකි. පැනමා ඇළ ඉදිකිරීම මුලින්ම ආරම්භ කළේ ප්‍රංශයයි. ඒ 1881දීය. නමුත් විවිධ බාධක නිසා මෙම උත්සාහය අත්හැරිණි. ඉන්පසු ඇමරිකාව 1904දී මෙම ව්‍යාපෘතිය යළි ආරම්භ කළේය.

19වන සියවස අවසන් සමයේ ජගත් තලයේ ඇමරිකානු කාර්යභාරය කුමක් විය යුතුද යන්න පිළිබඳව එරට දේශපාලනඥයන් හා විද්වතුන් අතර පමණක් නොව සාමාන්‍ය ජනතාව අතර පවා පුළුල් කතිකාවක් හටගත්තේය. ඇමරිකාව තම නාවික බලය ශක්තිමත් කොට නව අධිරාජ්‍යයක් ගොඩනැගිය යුතු බව මෙම විවාදයේ එක් පාර්ශ්වයක මතය විය.Sea Power on History (ඉතිහාසය තුළ සාමුද්‍රික බලය) නම් පොත ලියූ ඒ. ටී. මහාන් කපිතාන්වරයා අධිරාජ්‍යවාදී පිලේ මතවාදී ප්‍රධානියා වූ අතර, එහි දේශපාලන නායකයා වූයේ තියඩෝර් රූස්වෙල්ට්ය.
විවාදයේ අනෙක් පාර්ශ්වය කීවේ, ඇමරිකාව යටත්විජිත හෝ නව යටත්විජිත නිර්මාණය නොකළ යුතු බවත්, ජගත් තලයේ අධිරාජ්‍ය විරෝධී ස්ථාවරයක් ගත යුතු බවත්ය. මේ මතය නියෝජනය කළ ඇමරිකානු අධිරාජ්‍ය-විරෝධී ලීගය (American Anti-Imperialist League) කලක් එරට ජනතාව අතර පවා ඉමහත් ජනප්‍රිය විය.

1901දී එවකට ඇමරිකානු ජනපති මැකින්ලි මහතා වෙඩි තබා ඝාතනය වූ පසු උපජනපති තියඩෝර් රූස්වෙල්ට් මහතා ජනපති ධුරයට පත්විය. ඇමරිකාවේ අධිරාජ්‍යවාදී ගමනට මෙය මහා ඉදිරි පිම්මක් විය. පැනමා ඇළ ඉදිකිරීමේ ව්‍යාපෘතියට ඇමරිකාව අත ගැසුවේ මේ ආධිපත්‍යවාදී හා ව්‍යාප්තවාදී ගමනේ පියවරක් ලෙසය. 1914දී එහි මුල් අදියර සාර්ථකව නිමාවිය.

පැනමා බදු නිදහස් කලාපය බිහිවූයේ පැනමා ඇළට සමගාමීවය. ඒ 20වන සියවසේ මුල් සමයේය. එනම් මෙයට ශතවර්ෂයකට පමණ පෙරය. බදු මුක්ත කලාප හා මහා පරිමාණ යටිතල පහසුකම් ව්‍යාපෘතිවලින් සංවර්ධනයට යා හැකි නම් පැනමාව තරම් සුඛිත-මුදිත සාමකාමී රටක් තිබිය නොහැක. නමුත් ඒ සියවස තුළ පැනමාවට වූයේ ලෝක පරිමාණ වංචා හා දූෂණවලට තෝතැන්නක් වීමටය. සිවිල් ගැටුම්, හමුදා කුමන්ත්‍රණ හා විදෙස් ආක්‍රමණයන්ට ගොදුරු වීමටය. පැනමා ඇළ හා පැනමා මූල්‍ය නගරය විදෙස් බලවතුන්ට හා ධනවතුන්ට ආශීර්වාදයක්ද සාමාන්‍ය පැනමේනියානු ජනතාවට ශාපයක්ද විය.

වරාය නගර ව්‍යාපෘතිය හා එහි යටි අරමුණුවලට නීතිමය පදනමක් ලබා දෙන වරාය නගර පනත තුළින් ලංකාව තල්ලු කරන්නේ පැනමාවේ ගමන් පථය දෙසටය.

මෙරට ඉදිකිරීම් ව්‍යාපෘතිවල නිරත චීන සමාගම් රාජපක්‍ෂ කඳවුරට 2015 ජනපතිවරණයේදී මූල්‍ය ආධාර දුන් බව නිව්යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පත 2018 ජුනි 25දා වාර්තා කළේය. පැනමා ඇළ ඉදිකළ ඇමරිකාව තම ආයෝජනවල ආරක්‍ෂාව සඳහා පැනමාවේ අභ්‍යන්තර දේශපාලනයට විවිධාකාරයෙන් මැදිහත් විය. වරාය නගරයට යට කළ මුදල්වල ආරක්‍ෂාව සඳහා චීනයද එලෙසින්ම ලංකාවේ අභ්‍යන්තර දේශපාලන ක්‍රියාවලියට මැදිහත් වීම අපේක්‍ෂා කළ යුතුය. රාජපක්‍ෂවරුන් තරම්ම චීනයට ගැති නොවන ආණ්ඩුවක් බලයට පත්වීම වැළැක්වීම සඳහා චීනය මිලමුදලින් පමණක් නොව, වෙනත් ක්‍රමවලින්ද මැදිහත් වනු ඇතැයි අනුමාන කිරීම තර්කානුකූලය.

වරාය නගරයට එරෙහිව ආණ්ඩුවේ පැත්තෙන් මතුව ඇති විරෝධය රාජපක්‍ෂ පවුලේ පාලනය පරපුරෙන් පරපුරට ගෙනයාම සම්බන්ධයෙන් පාලක කඳවුර තුළම ඇති නොකැමැත්තේ ප්‍රකාශනයකි. මහින්ද-ගෝඨාභය පාලනය තුළ මෙම විරෝධය කළමනාකරණය කළ හැකි වුවද, අනාගත ගෝඨාභය-බැසිල් හෝ බැසිල්-නාමල් පාලනයක් තුළ මෙම විරෝධය පුපුරායාමට ඉඩ ඇත. එවන් තත්වයක් තුළ චීනයේ මැදිහත්වීම කවරාකාර වනු ඇත්ද? මියන්මාරයේ මෙන් තම ආයෝජනවල රැකවරණය උදෙසා හමුදා පාලනයකට අත දීමට චීනය ඉදිරිපත් වේද?

නූතන වෙස්සන්තර කතාවේ ප්‍රධාන චරිත දෙකක් ඇත. එකක් නම්, ඉල්ලන පමණට ණය දෙන චීනයයි. අනෙක නම්, දෙන පමණට ණය ගන්නා ලංකාවයි. ජාත්‍යන්තර දේශපාලනයේ දාන පාරමිතාව යනු බලවතා විසින් දුබලයා යට කර ගැනීමට ගසන ගැටයකි. ජාත්‍යන්තර දේශපාලනයේ වෙස්සන්තර වෙසින් එනුයේ සැබෑ දානපතියන් නොව ණය හිලව්වට රටක උරුමය අත් කරගන්නා කොල්ලකරුවන්ය. අද අප ගමන් කරමින් පවතිනුයේ අපට අපවද අහිමිවන ඒ අසරණ අනාගතයටය. ■