■ විශේෂඥ වෛද්ය මහේෂ් හරිස්චන්ද්ර
■ විශේෂඥ වෛද්ය අජිත් අමරසිංහ
■ විශේෂඥ වෛද්ය නිලුපුල් පෙරේරා
නලින් ද සිල්වා මැතිතුමාට අනුව දැනුම මනුෂ්ය නොවන ප්රාණීන්ගෙන් ලැබෙයි. 2021 මාර්තු මස 5වැනි දින කාලය වෙබ් අඩවියේ සටහනක් තබන නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා මෙසේ සඳහන් කරය.ි ”මනුෂ්ය නොවන ප්රාණීන්ගෙන් දැනුම ලබා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් සමාජයේ කතා කරන එක හොඳයි. ඒකෙ පැති ගණනාවක් තියෙනවා.” ඉන්පසුව, ”මනුෂ්ය නොවන ප්රාණීන්ගෙන්” ලැබෙන අද්භූත දැනුමෙහි සත්ය, අසත්ය බව මැනිය හැකිද, නොහැකිද යැයි නොපවසන එතුමා මෙසේ පවසයි. ”කවුරු හරි කිවුවොත් තමන්ට දෙවියන්ගෙන් හරි භූතයකුගෙන් හරි දැනුම ලැබෙනවෘ කියලෘ අපි එය විශ්වාස කරන්නෙ කොහොමද? ඕනෑම හොරෙකුට තමන්ට දෙවියන් සම්බන්ධ යැයි කියමින් අනෙක් මිනිසුන් රවටන්න බැරිද? මේ ලියාපදිංචි නැති දැනුම අප විශ්වාස කරන්නේ කෙසේද?”. ඇත්ත වශයෙන්ම මෙම ප්රශ්න ඇසිය යුත්තේ අපය. උත්තර දිය යුත්තේ එතුමාය. ඉන්පසු එතුමා මෙම ප්රශ්නවලට පිළිතුරු නොදී ආfඳකු සේ ලිස්සා යයි. ඔහුම ඇසූ ප්රශ්නවලට උත්තර නොදී ලිස්සා යන එතුමා ”එහෙත් ධම්මික වෙද මහතා හරි ප්රියන්තා සේනානායක මහත්මිය හරි වෙද මහතකු වෙද හාමිනේ කෙනකු ලෙස පිළිගැනෙන්නේ කෙසේද? එය සහතිකවලින් තීරණය කරන්නක් නොවෙයි. එය සමාජීය ප්රශ්නයක්. අපි ඒ කරන්නේ කෙසේද යන්න පසුව සාකච්ඡා කරමු. දැනට වෙනත් ප්රශ්නයක් කතා කරමු.” යැයි පවසයි. පසුව සාකච්ඡා කරමු යැයි දෙවැනි වරටද ලිස්සා යමින් කල් තබන මාතෘකාව එතුමා පසුගිය වසර තිහ තුළම කල් තැබූ දෙයකි.
නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා හැමවිටම යම් කරුණක් සම්බන්ධව කථා කොට, පවත්නා ක්රමවේදයන් විවේචනය කරයි. එහිදී ඔහු කපටි ලෙස විවේචනය කරන්නේ බටහිර ක්රමවේදයන් පමණි. පෙරදිග සැබෑ විද්යාවන්හි දැනුම මැනීමට ක්රමවේදයන් ඇති බව නොකීමට එතුමා ප්රවේසම් වෙයි. ඉන් පසුව ඔහු දැනුම මැනීමේ සියලු ක්රමවේදයන් ගැන සැකයක් කියවන්නා තුළ ඇතිකරයි. අවසානයට ප්රියන්තා මහත්මිය හා ධම්මික මහතා වැන්නන්ට ”මනුෂ්ය නොවන ප්රාණීන්ගෙන්” ලැබී ඇතැයි පවසන ”දැනුම” සත්යය විය හැකි යයි ව්යංගයෙන් පවසයි. අපට ඒ මැනිය නොහැකි දැනුම පිළිගැනීමට බල කරයි. එතුමාගේ සෑම තර්කයක්ම අවසාන වන්නේ අගක් මුලක් නැති අපභ්රංශයකිනි. එතුමා එතුමාගේ ක්රමය අනුව සැබෑ දැනුම, බොරු දැනුමෙන් වෙන්කර ගන්නේ කෙසේදැයි කිසිවිටකත් නොපවසයි. ව්යාකුල වාක්ය සමුදායකින් එතුමා කියන්නේ දැනුම කළමනාකරණය කිරීම අවශ්ය නොවන බවයි.
බුදු දහම හා ඉතිහාසය ගැන අල්ප දැනුමක් ඇති නලින්වාදීන්ට කරුණු කිහිපයක් කියා දීමට අපි කැමැත්තෙමු. පෙරදිග රටවල දැනුම පැතිරුණේ බටහිරට වඩා බොහෝ කලකට පෙරය. ඉන්දියානු උප මහාද්වීපයෙහිත්, චීනයේත් විවිධ විද්යාවන් දියුණු වූයේ වසර දහස් ගණනකට ඉහතයි. එකල ඉන්දියාවේ නාලන්දා වැනි සුවිසල් විශ්වවිද්යාලද, ලංකාවේ දහස් ගණන් භික්ෂුන් ඉගැනුම ලැබූ විශාල පිරිවෙන්ද පැවතිණි. ඒ හැරුණු කල ඇතැම් ස්ථානවල ආයුර්වේද පාසල් හා විශ්වවිද්යාල පිහිටුවා තිබුණි. පෙරදිග දැනුම වාචිකව ගුරු පරපුරු ඇසුරෙහිද, ලිඛිතවද පැවතිණි. ස්මරණය කිරීමේ ක්රම, භාවනා ක්රම හා වාද විවාද ඇසුරෙන් එම දැනුම උද්දීපනය කෙරිණි. පෙරදිග ඇති ගුප්ත නොවන විද්යාවන්හි හා දර්ශනයන්හි ඇති සුවිශේෂ ලක්ෂණය කුමක්ද? එනම් එම දැනුම අන් අයට පරීක්ෂා කිරීමට හැකි වීමයි. බුදුරජාණන්වහන්සේ වදාළ දහමෙහි ඇති මෙම ගුණය හඳුන්වන්නේ ”ඒහි පස්සික” (එව බලව) ලෙසයි.
නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා දැනුම මැනීමේ ක්රම හඳුන්වා දීම ගැන බටහිරට මෙසේ දෙස් දෙවොල් තබයි. ”මා ලියාපදිංචි දැනුම වශයෙන් සලකන්නේ සහතික පත් ලද්දවනුන්ගේ දැනුමයි. එය ලන්දේසින් හා පසුව ඉංගිරිසින් තමයි අපට හඳුන්වා දී තියෙන්නෙ. මා කියා ඇති ඉංගිරිසින් ලෝකයක් පාලනය කෙළේ දැනුම කළමනාකරණයෙන්. ලියාපදිංචි දැනුමත් ඒ කළමනාකරණයේ කොටසක්.” මෙසේ බැනවැදීමෙන් ඔහු කරන්නේ ඔහු විශ්වාස කරන ගුප්ත දැනුම මැනිය හැකිදැයි යන වැදගත් ප්රශ්නයෙන්, ලිස්සා යාමයි.
පෙරදිග විශිෂ්ට විද්යාලයන්හි, ගුරුකුලවල විවිධ දැනුම් පිරික්සුම් ක්රමවේදයන් තිබුණි. බටහිරයන්ට ප්රථම දැනුම මැනීමේ ක්රමවේදයන් ඇතිකළේද සහ දැනුම කළමනාකරණය කළේද පෙරදිගය. එවන් දැනුම් පිරික්සුම් වේදයන් ගැන නොදන්නා හෝ අමතක කරන නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා සහතික පත් නිකුත් කිරීම ගැන බටහිරට බැනවදියි. සහතික පත් නිකුත් නොකළත්, පෙරදිග විශිෂ්ට විද්යාවන්ගේ දැනුම කළමනාකරණය වසර දහස් ගණනක වැඩි අතීතයට දිවයයි. බොහෝ විට එම දැනුම් පිරික්සුම් ක්රමවේදයන් වාචික ක්රමයට පැවැත්විණි. ඇතැම් විට ලිඛිත ක්රමයන්ටද මෙය පැවැත්විණි. ගුරු ඇසුරෙන් කරුණු හැදෑරීම පෙරදිග අධ්යාපනයෙහි මූලික අංගයක් විය. භික්ෂුවක් ස්වාධීන ලෙස හැසිරීමට ප්රථම වස් කාල පහක්, එනම් පස්වසරක් ගුරු හිමියෙකු යටතේ සිටිය යුතුය. ආයුර්වේදයේද වෛද්ය විද්යාව ඉගෙනගැනීමට බොහෝ කලක් ගුරු ඇසුරේ එම විද්යාව උගත යුතු විය. පාරම්පරික හෙළ වෙද ගෙවල්වලද ගෝලයන් අවුරුදු ගණන් පුහුණුව ලැබිය යුතුවිය. මේ සියල්ල සාක්ෂාත් කළේ පුහුණුව ලබන සිසුන් ස්වාධීනව කටයුතු කිරීමට ප්රථම දැනුමෙන්, ගුණධර්මයන් ගෙන් පිරිපුන් පුද්ගලයන් බවට පත්කිරීමයි. මතු බුදු වන නාථ දෙවිඳුන් තමන්ට දැනුම දුන් බවත්, එම දැනුම අන් කිසිවෙකුට නොපවසන ලෙස දෙවිඳුන් තමාට පවසා ඇති බවත්, කී සැණින් ශිෂ්යයන්ට ස්වාධීනව කටයුතු කළ නොහැකි විය.
පෙරදිග මෙම විශිෂ්ට විද්යාවන් පිරිහීමට පත්වූයේ බටහිරයන් පෙරදිගට පැමිණීමට බොහෝ කලකට ප්රථමය. මෙම විනාශය ඇරඹුණේ පෙරදිගින්මය. ඒ විවිධ හේතු නිසාය. දහවන සියවසේ චෝළ ආක්රමණ නිසා අනුරාධපුරයේ තිබූ සුවිශාල ආරාමයන්වූ පිරිවෙන් බිඳවැටිණි. දුර්වල මට්ටමෙන් පොළොන්නරුවේ ඉතිරිවූ අධ්යාපන ක්රමද කාලිංග මාඝගේ ආක්රමණය නිසා දහතුන්වන සියවසේදී නැතිවිණි. අන්තවාදී හින්දු භක්තිකයෙකු යැයි සලකන කාලිංග මාඝ පුස්කොල පොත් ලිහා දමා ගිනිබත් කළ බව මහා වංශයේ සඳහන් වෙයි. ඉන්පසු ලංකාවේ පිරිවෙන් ක්රමය පැවතියේ දුර්වල ලෙසය. උතුරින් පැමිණි ඉස්ලාම් භක්තිකයන්ගේ ආක්රමණ නිසා උතුරු ඉන්දියාවේ අධ්යාපන ආයතන බිඳ වැටුණි. දොළොස්වෙනි සියවසේ ඇෆ්ගනිස්ථානයේ සිට පැමිණි භක්තියාර් කුල්ජි නම් ඉස්ලාම් ආක්රමණිකයා උතුරු ඉන්දියාවේ පැවති සියලුම බෞද්ධ හා හින්දු අධ්යාපනික ආයතන ගිනිබත් කළේය. නාලන්දාහි පැවති විශාල බෞද්ධ විශ්වවිද්යාලයෙහි සියලුම භික්ෂුන් මරාදැමූ ඔහු, එතැන තිබු දසදහස් ගණන් පොත්පත් ගිනිතැබුවේය. එම පොත් කන්ද ගිනිගෙන අවසාන වීමට තුන් මසක් ගතවූ බව පැවසේ. චීනයේ අධ්යාපන ආයතන බිඳවැටුණේ අභ්යන්තර වියවුල් නිසාය. ෂෙන් හේ නැමති සුප්රසිද්ධ දේශාටකයාගේ සංචාර පිළබඳ සියලු ලියැවිලි 15 වෙනි සියවසේ දී චීන අධිරාජ්යයාගේ අනින් ගිනිබත් විණි.
දහසය වෙනි සියවසේ යුරෝපීය ආක්රමණිකයන් පැමිණියේ දේශපාලනික හා සංස්කෘතික වශයෙන් දුර්වල ආසියාවකටයි. උදාහරණයක් ලෙස පෘතුගීසින් ලංකාවට පැමිණෙන විට මෙහි ප්රධාන රාජධානි තුනක් සහ කුඩා රාජධානි දහඅටක් පැවතිණි. අනුරාධපුර යුගයේ මෙන් දහස් ගණන් භික්ෂුන් ඉගෙනුම ලැබූ පිරිවෙන් නොතිබිණි. මෙවැනි දුර්වල ආසියාවකට පැමිණි යුරෝපීයයන් ඔවුන්ගේ අධ්යාපන ක්රම මිස, ඉතිරිව තිබු ආසියානු අධ්යාපන ක්රම දියුණු කිරීමට උත්සාහ නොගත් බව සැබෑවකි. බටහිර ජාතීන් පෙරදිගට පැමිණ, ඉතිරිව තිබු ක්රමවේදයන් විනාශ කළ බවද සැබෑවකි. ඒ ආක්රමණිකයන්ගේ ස්වභාවයයි. මේ ඉතිහාසය කුමක් වුවත් අද අප ජීවත් වන්නේ 21 වෙනි සියවසේය. අද අවශ්ය වන්නේ 21 වෙනි සියවසට සරිලන දැනුමයි. 21 සියවසට සරිලන දැනුම මැනීමේ ක්රමයි. අද දින ජීවත් වීමට අප දරුවන් පරිගණක විද්යාව, ඉලෙක්ට්රොනික විද්යාව වැනි නවීන විද්යාවන් ඉගැනුම අවශ්ය වේ. සියලු විෂයන්හි දැනුම ශීඝ්රයෙන් අලුත් වේ. මෙවන් නවීන දැනුම් මැනීමේ පෙරදිග ක්රමවේදයන් මොනවාද?
දැනුම කළමනාකරණය කිරීම ගැන බටහිරට බැනවැදී පලක් නැත. දැනුම මැනීමේ ක්රමයක් නැතිනම් දැනුමෙන් නොදැනුම වෙන්කර ගත නොහැක. දැනුම මැනීමේ කිසිම ක්රමවේදයක් සම්පූර්ණ නොවේ. එසේ නමුත් දැනුම මැනීමේ ක්රමවේදයන් අවශ්ය නැතැයි පැවසීම විහිළුවකි. නිතර විභාග ක්රමවේදයන් වෙනස් කරන්නේ හැකි තරම් දුරට දැනුම මැනීමේ ක්රමවේදයන් විශිෂ්ට කරගැනීමටය.
එනමුත් නූගතකු ගෙන් උගතෙකු වෙන්කර ගැනීමේ එකම ක්රමවේදය විභාගවලට මුහුණදී, ඒවායින් සමත්ව සහතික පත් ලැබීම පමණක් යැයි, බටහිරයන් හෝ පෙරදිගයන් පවසා නැත. විසිවන සියවසේ ලංකාවේ පහළවූ, බොහෝ විෂයයන් පිළිබඳ ප්රාමාණික දැනුමකින්, මත පළකල විද්වතෙකුවූ මාර්ටින් වික්රමසිංහ මැතිතුමා ඉගෙන තිබුණේ ඉංග්රීසි පාසලේ පහ වසර දක්වා පමණි. බටහිර විශ්වවිද්යාලයකින් ආචාර්ය උපාධියක් ලැබුවද, තමන් කථා කරන කිසිදු විෂයයක් ගැන ගැඹුරු දැනුමක් නැති, කියවූ අල්ප දෙයද හරිහැටි වටහා ගෙන නොමැති, නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා හා එතුමා අතර වෙනස අහසට පොළව මෙනි. ලංකාවේ මෙතෙක් පහළවූ ශ්රේෂ්ඨතම පුරාවිද්යාඥයා වූ සෙනරත් පරණවිතාන මහතා සරසවියකින් මුලික උපාධියක් ලද්දෙක් නොවීය. මයික්රොසොෆ්ට් නිර්මාතෘ බිල් ගේට්ස් හාවඩ් සරසවියෙන් අසමත් වුවෙක් විය. එනමුත් මේ කිසිවෙකුට ඔවුන් සතු දැනුම් හදිසියේ පහළල නොවීය. ඔවුහු පතපොත් කියවා, අසා, පුහුණුව ලබා, උගතුන් ඇසුරුකොට කරුණු ඉගෙන ගති. ඉන් පසු තමන් උගත් කරුණු මැනැවින් අවබෝධ කර, මනස යොමුකොට නව මත, නිමැවුම්, සොයාගැනීම් සිදුකොට සමාජයේ බුහුමනට ලක්විය. යමක් පිළිබඳ අවබෝධය හා දැනුම හදිසියේ පහළ වන්නේ නම් සිදුහත් කුමරු නේරංජනා නදියෙන් එතරවූ සැණින් බුද්ධත්වය ලබනු ඇත. උන්වහන්සේ ගුරුවරුන් ඇසුරු කරමින්, තමන් උගත් දේ නැවත නැවත මෙනෙහි කරමින් සියලු දෙය ගැන ප්රඥාවෙන් බලා බුද්ධත්වය ලැබූහ.
නලින් ද සිල්වා මැතිතුමාගේ විරුවන් වන ධම්මික බණ්ඩාර මහතා හෝ ප්රියන්තා මහත්මිය කිසිදු ආකාරයක ඉගෙනුමක් හෝ පුහුණුවක් බටහිර, පෙරදිග හෝ ශ්රී ලාංකික වෛද්ය විද්යාව පිළිබඳව ලබා නොමැත. ඔවුන්ට එම දැනුම හදිසියේ පහළවී ඇත. එය කිසිවෙකුට පිරික්සිය නොහැක. එම දැනුමෙහි ”ඒහි පස්සික” ගුණය නැත. ”මනුෂ්යයන් නොවන ප්රාණීන්” විසින් ලබා දෙන්නේ යැයි නලින් ද සිල්වා මැතිතුමා පවසන පිරික්සිය නොහැකි දැනුම අයිති වන්නේ ගුප්ත විද්යා ගණයටය. මෙවැනි ගුප්ත විද්යා බුදුදහමෙහි හැමවිටම පිළිකෙවු කෙරිණි. බුදු දහම ගැන පඬි වදන් පැවසීමට පළමුව තුනුරුවන් විඳින ගාථා හරිහැටි ඉගෙනගෙන ”ඒහි පස්සික” යන්නෙහි අරුත වටහා ගන්නා ලෙස අපි නලින්වාදීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිමු.
සත්ය කරුණක් හා ප්රබන්ධයක් අතර ඇති වෙනස සත්යයක් ඔප්පුකිරීමට සාක්ෂි ඇති බවයි.මෙම සාක්ෂි ගැන ඇති විශ්වාසය නලින්වාදීහු ඔවුන්ගේ මතවාදය තුළින් නැති කරති. නලින්වාදීන් දැනුම මැනීමේ ක්රම හා සාක්ෂි පිළිකෙවු කරන්නේ අප විසින් මීට පෙර ලිපියෙන් බිඳ දමන ලද බහුබූත චතුෂ්කෝටික තර්කයේ එල්ලී ගෙනය. එම තර්කයට අනුව යමක් සත්යයක් දැයි දැනගැනීමේ ක්රමවේදයක් නැත. එම ක්රමවේදයන් විශ්වසනීය නැත. එම නිසා දැනුම මැනීමට අවශ්ය නැත. මෙවන් මතයක් ජනගතවූ සමාජයක් සත්යය හා අසත්යය, මිථ්යාව හා විද්යාව, සැබෑ කරුණු හා ප්රබන්ධය අතර වෙනස හඳුනාගත නොහැකිව අතරමං වේ. අද ලංකාවට සිදුව ඇත්තේ එයයි.
අද ලංකාවේ නූගත්තු එක් රැයෙන් උගතුන් බවට පත්වෙති. ඕනෑම නුගතෙකුට කිසිදු පොත් පතක් නොකියවා, පුහුණුවක් නොලබා, පඬිවදන් පළ කළ හැක. ඔවුන් කළ යුත්තේ පවතින දැනුමට, දැනුම ඇත්තන්ට බැන වැද, අපහාස කොට, ගිරවෙකු බණ කියන්නාසේ, යම් කරුණක් ප්රකාශ කිරීම පමණි. වොයිස්කට්කරුවන් ඔවුන් ඉහළට ඔසවා පඬිවරුන් බවට පත්කරයි. පත්තර පිටු ගණන් මිථ්යා අතිරේක පළකරයි. මිථ්යාවන් ප්රචලිත කිරීමට යූ ටියුබ් චැනල් පහළවේ. මෙම ව්යාකුල බවට දාර්ශනික පදනම සපයන්නේ නලින් ද සිල්වා මහතා ”ජාතික චින්තනය” යැයි තමන්ම හඳුන්වා ගත්, බහුබූත නලින්වාදයෙනි.
කිසිවෙකුටත් මැනිය නොහැකි අවිද්යාවන් හා සැබෑ විද්යාවන් අතර වෙනසක් නැතැයි කියමින් නලින්වාදය මෙරට ගෙනයන්නේ මහා අගාධයකටය. අද අප රට අවිද්යාවට, මිථ්යාවට ඇදෙමින් පවතී. මෙරට ගොඩගැනීමට නම් මෙම අගාධයෙහි ගැඹුර අප තේරුම් ගතයුතුය. උගතුන්, දැනුමැතියන්,වියතුන් රට පාලනය කළ යුතුයැයි කෑගසා පලක් නැත. කිරුළ පැළඳිය යුත්තේ උගතුන් නොව උගත්කමයි. දැනුමැතියන් නොව දැනුමයි. වියතුන් නොව වියත්කමයි. බුදුරජාණන්වහන්සේ පිරිනිවන් මංචකයේදී වදාළේ යම් අයෙකු ගුරුකොට හැසිරෙන ලෙස නොව, ”දහම මුල්කොටගෙන වසව් ”යන්නයි.
උගත්කමට, දැනුමට, වියත්කමට ගරහන, නොසලකන, ඒ දේ ”මුල්කොට ගෙන” වාසය කිරීම අනවශ්යයයි සිතන උගත්තු, දැනුමැතියෝ, වියත්තු නූගතුන්ට වඩා අවැඩක් ලොවට කරති. නලින්වාදීන් ඒ පිළිබඳව මිහිපිට ඇති සාක්ෂියයි.■