- රටක පුරවැසියන්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්‍ෂා කරන විට ඔවුන් රටේ පාලනයට එරෙහිව කැරලි ගසන්නේ නැත.
43 සේනාංකයේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනය එළිදැක්වීමේ උත්සවයක් මේ සතියේදී පැවැත්විණ. එහිදී ඉදිරිපත් වුණු අදහස්වලින් කියැවුණේ, සමෘද්ධිමත් සහ යුක්තිසහගත රටක් ගොඩනැගීමට නම් විවිධ ප්‍රතිපත්තීන් අතර තුලනයක් ඇති කර ගැනීමට සංවාදයක් ගොඩනැගිය යුතුය යන්නයි. ඊට එක් උදාහරණයක් හැටියට දැක්වුණේ, ජාතික ආරක්ෂාව නැතිනම් ශක්තිමත් රාජ්‍යයක් ගොඩනැගීම කෙරෙහි සම්පූර්ණ හිත යොමුකළහොත් මානව අයිතිවාසිකම්, පුද්ගල නිදහස හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය අප’තින් ගිලිහෙන බවයි. ඒ වාගේම මානව අයිතිවාසිකම්, පුද්ගල නිදහස හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන පමණක් හිත යොමු කළහොත් ජාතික ආරක්ෂාව පිළිබඳ අවධානය අප අතින් ගිලිහෙන බවයි. එනිසා මේ දෙක අතර තුලනයක් ඇති කරගන්නට සංවාදයක් ඇති කර ගැනීමේ අවශ්‍යතාව එහිදී අවධාරණය කෙරිණ.
එවැනි එකිනෙක හා ගැටෙනවායැයි කියන තවත් ප්‍රතිපත්ති සමූහයක් ගැනද ඉස්මතු කරන ලද අතර, ඒවා අතරද තුලනය ගැන අවධාරණය කෙරිණ.
දෙපැත්තට දමා තුලනය කල යුතුයැයි පෙන්වා දුන් ප්‍රතිපත්ති සමූහය පසෙක තිබියේවා, අපට කුතුහලයක් පැනනැගෙන්නේ, මානව අයිතිවාසිකම්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය හා පුද්ගල නිදහස රකින්නට ගිය විට ජාතික ආරක්ෂාව නැතිනම් ශක්තිමත් රාජ්‍යය අනතුරේ වැටෙන්නේ කෙලෙසදැ’යි කියාය.
අඩු ගණනේ මානව අයිතිවාසිකම් ගැන බලමු. මානව අයිතිවාසිකම් යනුවෙන් මහජන අවකාශයේ තිබෙන්නේ, 1948 දෙසැම්බර් 10 වැනිදා, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ මහා මණ්ඩලය විසින් සම්මත කරගන්නා ලද මානව හිමිකම් පිළිබඳ විශ්ව ප්‍රකාශනයේ දැක්වෙන අයිතිවාසිකම් හා නන් වැදෑරුම් නිදහසයි. ඒ ප්‍රකාශනය තුළ, මිනිසා පෞද්ගලිකව හා සාමූහිකව භුක්ති විඳින සිවිල්, දේශපාලන, ආර්ථික, සමාජීය සහ සංස්කෘතික යන පස්වැදෑරුම් අයිතිවාසිකම් අඩංගු වන බව අපගේ දැනීමයි. සමහර විට අපේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේත් ඇතුළත් නොවන ඒ අයිතිවාසිකම් කෙටියෙන් ලැයිස්තුගත කළහොත්, ජීවිතයට, නිදහසට හා ජීවිතාරක්ෂාවට ඇති අයිතිය, අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට, භාෂණයට ඇති අයිතිය, මතයක් දැරීමට, සමාගමයට, එක් රැස්වීමට ඇති නිදහස, හෘදය සාක්ෂියට අනුව කටයුතු කිරීමට, අභිමත ආගමක්, විශ්වාසයක් දැරීමට ඇති නිදහස, වදහිංසනයට, අමානුෂික හෝ අවමන්සහගත සැලකිලිවලට හා දඬුවම්වලට භාජනය නොවීමට ඇති අයිතිය, වහල්භාවයට පත්නොවීමට ඇති නිදහස, අත්තනෝමතික ලෙස අත්අඩංගුවට පත් නොවීමට, රඳවා තබනු නොලැබීමට ඇති අයිතිය, නීතිය ඉදිරියේ සමාන සැලකිල්ල සහ රැකවරණය ලැබීමට අයිතිය, සාධාරණ නඩු විභාගයක් ලැබීමට අයිතිය, ඡන්දය පාවිච්චි කිරීමේ හා පොදු කටයුතුවල නිරත වීමට නිදහස, සාධාරණ හා යහපත් කොන්දේසි සහිත රැකියාවක නියැලීමට ඇති අයිතිය, ප්‍රමාණවත් ආහාර, ඇඳුම්, නිවාස පහසුකම් සහ සමාජ ආරක්ෂණය සඳහා ඇති අයිතිය, සංස්කෘතිය භූක්තිවිඳීමට හා ප්‍රවර්ධනයට ඇති අයිතිය ආදිය දැක්විය හැකිය.
අපේ දැනුමේ තරමට නම්, පුද්ගලයන් කැරලි ගසන්නේ මෙහි සඳහන් හා සඳහන් නැති තමන්ගේ අයිතිවාසිකම් කඩ වූ විට හෝ උදුරාගත් විටය. ඉහත කී අයිතිවාසිකම් හැමෙකක්ම සීමා රහිතද නොවේ. බොහෝ අයිතිවාසිකම්වලට සීමා තිබේ. උදාහරණයක් හැටියට, අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ අයිතිවාසිකම්, ජාතික ආරක්ෂාව අදාළ වන අවස්ථාවකදී විවිධ සීමාවන්ට යටත් කර තිබේ. එක්තරා ආකාරයකට ඒ සීමාවන්ද අයිතිවාසිකමේම කොටසකි. 43 සේනාංකය කියන්නේ එම සීමා ගැන නම් තත්වය ඉතා පැහැදිලිය.
එහෙත්, මිනිස් අයිතිවාසිකම් හා නිදහස රකින්නට ගිය විට ජාතික ආරක්ෂාව අනතුරේ වැටෙන්නේ ඇයි? සිදුවිය හැක්කේ එහි අනෙක් පැත්තයි. එනම්, රටක පුරවැසියන්ගේ අයිතිවාසිකම් හා නන්වැදෑරුම් නිදහස ආරක්‍ෂා කරන විට (අනෙක් සමාජ ආර්ථික කොන්දේසිද සැපිරී ඇති විට) ඔවුන් රටේ පාලනයට එරෙහිව කැරලි ගසන්නේ නැත, ඔවුන් කැරලි ගසන්නේ, තම අයිතිවාසිකම් නොපිරී ඇති විටය.
අපට තේරෙන පමණට නම්, ජාතික ආරක්ෂාව යනු මිනිස් අයිතිවාසිකම්වලම සම්ප්‍රයුක්ත ප්‍රතිඵලයකි. මිනිස් අයිතිවාසිකම් නොරැකෙන තැන, එසේත් නැතිනම්, ඒ ඒ රාජ්‍යය තම පුරවැසියන්ගේ අයිතිවාසිකම් නොසලකන, නොරකින හෝ කඩකරන තැන, ඒ රාජ්‍යයට එරෙහිව කැරලි ගැසිමේ යුක්තිසහගත අයිතියක් පුරවැසියන්ට හිමිවන බව පිළිගැනෙයි. එවිට නම් ජාතික ආරක්‍ෂාවට තර්ජන ඇතිවිය හැක. එහෙත් ඒ පුද්ගල අයිතිවාසිකම් නොරැකූ නිසාවෙනි.■
පුනරුත්ථාපනය නොකිරීමේ විපාක
යුද්ධයකට පසුව, එහි සටන් පෙරමුණේ සිටි සෙබළුන් පුනරුත්ථාපනය කිරීමේ පිළිගත් පිළිවෙතක් ලෝකයේ පවතියි. ඉන් අදහස් කරන්නේ, යුද්ධය තුළ යුද මානසිකත්වයේ සිටියවුන්, යුද්ධයෙන් පසු සාමාන්‍ය සමාජයට අනුකලනය කිරීමය. යුද්ධයකදී සිටින්නේ සතුරා හා තමන්ගේ එකා යන දෙපාර්ශ්වය පමණි. සතුරකු නම් ඝාතනය කළ යුතුය. නැතිනම් යටත් කරගත යුතුය.
යුද ගැටුමෙන් පසු කිසිවකු පුනරුත්ථාපනය කරන්නේ මේ ප්‍රතිපක්‍ෂ දෙක අතර දෝලනය වන මානසිකත්වය වෙනස් කර, ඔවුන් සංකීර්ණ මිනිස් සමාජයට හුරු කරවීමටය.
ලංකාවේ යුද ගැටුමේ එක් පාර්ශ්වයක් නියෝජනය කළ අය, එනම් රජයේ හමුදා පාර්ශ්වය නියෝජනය කළ අය බොහෝ දෙනෙක් ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයාගේ රාජ්‍යය මිලිටරීකරණ සංකල්පයට අනුව, රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණයේ වැදගත් තනතුරු හොබවති. සරත් වීරසේකර මහතාද එවැන්නෙකි.
ඇමතිවරයකු වීමට පෙර මෙන්ම අදත් සරත් වීරසේකර මහතා භාවිතයෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ තමා තවමත් යුද මානසිකත්වයෙන් ඛණ්ඩනය වී නැති බවයි. ඔහුට තවමත් හැම දෙයක්ම පෙනෙන්නේ යුද්ධයේ අංගෝපාංග මෙනි. මිනිසුන් පෙනෙන්නේ එක්කෝ සතුරකු හැටියටය. නැතිනම් මිතුරකු හැටියටය. තමන් හා එකඟ නොවන හැම දෙනකුම චිත්‍රයෙන් ඉවත් කළ යුතු අය හැටියට ඔහු දකියි. යහපාලන ආණ්ඩු කාලයේ අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් වෙනුවෙන් කතා කළ අය, දේශද්‍රෝහීන් ලෙස සලකා ඔවුන්ට විරුද්ධව නඩු අසා දඬුවම් කළ යුතුයැයි ඔහු වරක් කීවේ එහෙයිනි. මෙවැනිම පුනරුත්ථාපනය නොවූ තවත් රාජ්‍ය නිලධාරියකු වන කමල් ගුණරත්න කීවේ, එවැනි අය වෙඩි තබා ඝාතනය කොට දනිහෙන් පහළට මිනිපෙට්ටිය ඔසොවාගෙන ගොස් වැළලිය යුතු බවයි.
මේ යුද මානසිකත්වයෙන් නොමිදීම නිසා, රටේ අට අනූවක් රෝගවලට ප්‍රතිකර්මයක් ලෙස සරත් වීරසේකර දකින්නේ වයස 18න් ඉහළ හැම පුද්ගලයාටම මිලිටරි පුහුණුවක් ලබාදීමය. එය ඔහුගේ අලුත් අදහසක්ද නොවේ. 2015ට පෙර ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ආරක්‍ෂක ඇමතිවරයා පවත්වාගෙන ආ, සරසවි සිසුන්ට, රාජ්‍ය නිලධාරීන්ට, විදුහල්පතිවරුන්ට, වෛද්‍යවරුන්ට මිලිටරි පුහුණුව දීමේ ක්‍රියාන්විතයේම දිගුවකි.
එහෙත්, එයින් මෙහෙමත් දේවල් විය හැකිය. දෙමළ මුස්ලිම් මෙන්ම සිංහල මිනිසුන්ටද මිලිටරි පුහුණුව ලැබිමෙන් පසු, තමන් පීඩනයට පත්කරන ආණ්ඩුවකට එරෙහිව අවි ගන්නට සිදුවුණොත්, ඒ සඳහා ආණ්ඩුවම දුන් මිලිටරි පුහුණුව උපයෝගි කරගත හැකිය.■
