නියෝජ්‍ය මැතිවරණ කොමසාරිස් නාමල් තලංගම මහතාට උසස් වීමක් ලබාදී ඔහු එම මැතිවරණ කටයුතුවලින් ඉවත් කරන්නට උත්සාහ කිරීම මෙයින් සාකච්ඡා කෙරේ.
සි නාසිසී බෙල්ල කැපිල්ල යන කියමන කවුරුත් දනිති. එම කියමන ගීතයකටද නැගී ඇත. එහි ආසන්නම තේරුම වන්නේ නොදැනෙන්නට පළිගන්නවා යන්නය. කපන්නට බැරි අත සිඹිනවා යන්න ඊට වඩා වෙනස්ය. එය පළිගන්නට නොහැකිකමේ උපහැරණයකි. මේ කියන්නට යන්නේ පළිගැනීම හෙවත් සිනාසිසී බෙල්ල කැපිල්ල ගැනය. වත්මන් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ආණ්ඩුව යටතේ එයට කියන්නේ උසස්වීම් කියාය. ඒ ආකාරයේ උසස්වීමක් ලැබුණු ඔබ අප දන්නා චරිතය හිටපු සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල් වෛද්‍ය අනිල් ජාසිංහය. අමාත්‍යාංශ ලේකම් තනතුරට උසස් කර ඔහුට සලකනවා යැයි කියා පත්කරනු ලැබුයේ ඔහු එතෙක් කටයුතු කරමින් සිටි ඔහු දන්නා විෂය අයත් සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයට නොවේ. පරිසර අමාත්‍යාංශයටය. අප දන්නා සත්‍යය වන්නේ මීට පෙර සිටි සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරුන් කිහිපදෙනෙකුම උසස්වීම් ලබා එම අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් තනතුරු ලැබූ බවයි.
පළමු වටයේ කොඩිඞ් මර්දනය සම්බන්ධයෙන් තමන් පරයමින් රාජ්‍ය නිලධාරියකු ලෙස නැඟී ආ වෛද්‍ය ජාසිංහගේ භූමිකාව පාලක දේශපාලනඥයන්ට දිරෙව්වේ නැති බව පැහැදිලිය. සිනාසී හෙවත් උසස්වීමක් දී ඔහුගේ බෙල්ල කැපුවේ ඒ නිසාය. ඒ ගැන අපට යළි මතක් වන්නේ එය ඔහුගේ බෙල්ල කැපීම පමණක් නොවන නිසාය. කොවිඞ්වලින් සැලී ආසාදිත වී සිටින මුළු රටේම බෙල්ල කැපීමක් සේ අපට දැනෙන නිසාය. එම දැනීම අපට පෙන්වා දී ඇත්තේ ඔහුගේ තනතුරට පත්වී සිටින පුද්ගලයාගේ වත්මන් ක්‍රියාකාරිත්වයය.
මේ කතාවද එවැනි උසස්වීමක් ගැනය. උසස්වීම ලැබී තිබුණේ මහනුවර දිස්ත්‍රික් නියෝජ්‍ය මැතිවරණ කොමසාරිස් නාමල් තලංගමටය. පරිපාලන සේවයේ සුපිරි පන්තියට ඔහු උසස්කර තිබුණි. ඒ සමඟම මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ඔහු ඉවත් කර ඌව පළාත් සභාවට මාරුවක් දී තිබුණි. මේ මාරුවීම තලංගම මහතා ප්‍රතික්ෂේප කරමින් සිය දෙපාර්තමේන්තුව මඟින් රාජ්‍ය පරිපාලන අමාත්‍යාංශයට අභියාචනයක් කර තිබුණි. ඉන් මතුකර තිබුණේ මූලික කරුණු දෙකක්ය. එකක් මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේම තවදුරටත් රැඳී සිටීමට ඔහුට අවසර දෙන ලෙසය. මන්ද ඉතිහාසය පුරාම මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ උසස්වීම් ලැබූවන් එම උසස්වීමට අදාළ තනතුර ලැබෙන තෙක් තනතුරට හිමි වැටුප පමණක් ලබාගෙන පහළ තනතුරක කටයුතු කර තිබීමය. මැතිවරණ කොමිසමේ හිටපු සභාපති මහින්ද දේශප්‍රියද එවැන්නෙකි. මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ උසස්වීම් ලැබූවන් එයින් ඉවත්වී වෙනත් ආයතනයකට මාරු වූවා නම් මාරුවී ඇත්තේ ඔවුන්ගේ කැමැත්තෙන් පමණක් නිසාය.
ඊට හේතුව මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුව ස්වාධීන ආයතනයක් වීමත්, එය කිසිදු අමාත්‍යාංශයකට අයත් නොවීමත් හා එහි නිලධාරීන් ඒකාබද්ධ සේවයට අයත් නොවීමත්ය. මෙතෙක් කල් මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ යම් නිලධාරියෙක් මැතිවරණ නීති රැකගෙන නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණයක් සඳහා බියකින් තොරව කැපවූවා නම් එහි රහස ඇත්තේ දේශපාලනයට අතගැසීමට නොහැකි මේ ස්වාධීනත්වය නිසාය.
මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරියෙකු දේශපාලන බලාධිකාරියට යටත් තැනකට යන්නට අකමැති අනෙක් කරුණ වන්නේ මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තු රාජකාරි නිසා අතෘප්තියට පත් දේශපාලනඥයන් ඔවුන්ගෙන් පළිගැනීමය. තලංගම මහතා ඌව පළාත් සභාවට යෑමට බැහැ යැයි කියන එක් හේතුවක් එයය. රාජ්‍ය අමාත්‍ය තේනුක විදානගමගේ පසුගිය පළාත් සභා මැතිවරණයේදී දැවැන්ත රථ පෙළපාලියකින් එන විට එය නවත්වා තිබුණේ තලංගම මහතාය. මැතිවරණ නීතිය ක්‍රියාත්මක කළ එම අවස්ථාවේදී විදානගමගේ රාජ්‍ය ඇමතිවරයා තලංගම මහතාට මරණ තර්ජන එල්ලකර තිබේ. ඒ පිළිබඳ නඩුව තවමත් මහියංගණ අධිකරණයේ විභාග වෙමින් පවතී. මරණ තර්ජන තිබූ ප්‍රදේශයටම දේශපාලන විධාන යටතේ කටයුතු කිරීමට ඔහු මාරු කරන්නේ ඇයි? විදානගමගේලාට බලය ඇති ප්‍රදේශයටම ගියහොත් තලංගම මහතාට මුහුණ දීමට සිදුවන අභියෝග සිතාගැනීමට අමාරු නැත.
මේ අභියාචනයෙන් පසු තලංගම මහතාට ආපදා කළමනාකරණ අමාත්‍යාංශයට යළි මාරුවක් ලබාදී ඇත. ඊටද ඔහු පෙර පරිදිම අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කර තිබේ. මැතිවරණ කොමිසමේ නිලධාරියෙකු කීවේ ඒ සම්බන්ධයෙන් ජනවාරි 7 දින රැස්වී සාකච්ඡා කිරීමට නියමිත බවයි.
එහෙත් ප්‍රශ්නය ඇත්තේ තලංගම මහතාගේ මාරුව සම්බන්ධයෙන් දිවයින පුවත්පතේ ජනවාරි 4 වැනිදා පළවූ ‘උඩරට සංදේශය’ කොලම යටතේ පළවූ විස්තර සම්බන්ධයෙන් මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ කොමසාරිස් ජෙනරාල් සමන් රත්නායක යැයි කියූ අයකු එම පුවත්පතට කතාකොට එම ලියැවිල්ල තම පාර්ශ්වයේ කිසිඳු විමසීමකින් තොරව ලියූ ඒකපාර්ශ්වීය එකක් බවට චෝදනා කිරීමය. නිවැරදි කිරීමක් සඳහා හෝ කරුණු පැහැදිලි කිරීමකට අදාළ ලේඛිකාව සම්බන්ධ කර ගැනීමට දූරකථන අංකය ලබාදී ඇතත් සමන් රත්නායක යැයි කියූ පුද්ගලයා පවසා ඇත්තේ ඊට පසු දින ප්‍රවෘත්ති සාකච්ඡාවක් පවත්වා ඒ ගැන කරුණු ප්‍රකාශ කරන බවත්, එය පුවත්පතේ පළකරන ලෙසත්ය.
දිවයින පුවත්පතට කතා කළේ මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ කොමසාරිස් ජෙනරාල්වරයා නම් රාජ්‍ය පරිපාලන අමාත්‍යාංශයේ අවසන් කටයුත්තක් සඳහා ඔහුට විශේෂ උනන්දුවක් ඇතිවූයේ ඇයිද යන්න ප්‍රශ්නයකි. මේ උසස්වීමත් සමඟ ලැබුණ ස්ථාන මාරුවට මැතිවරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අනුමැතිය ලැබී තිබීම ඊට හේතුවී තිබිය හැකිය.
තලංගම මහතා මැතිවරණ දෙපාර්තමේනතුවෙන් එළවා දැමිය යුතු අයකු නම්, ඔහුට උසස් වීමක් දී මාරු කිරීමට උත්සාහ කිරීම රාජපක්ෂ ක්‍රමයේ පෙර සඳහන් කළ සිනාසිසී බෙල්ල කැපීමක් වශයෙන් මිස වෙන කුමක් ලෙස හඳුන්වන්නද?■
