■ අරුණ ජයවර්ධන
බන්දුල ගුණවර්ධන ඇමතිවරයාගේ හීන් කෙඳිරියක් මේ දවස්වල තැනින් තැන ඇසෙයි. හීන් කෙඳිරියක් කිව්වේ, එය මහ හඬක් තියා මහ කෙඳිරියක් බවටවත් පත්වෙන්නේ නැතිව, මියෑදෙන්නට ඉරණම් ලබා තිබෙන නිසාය.
ඇමතිවරයකු වුණත් තමන් පුලන්නන්ගේ තත්වයට වැටී ඇති බව ගුණවර්ධන මහතා මීට ඉහත කළ චෝදනාවයි. දැන් ඔහු කියන්නේ, තමා වෙළඳ ඇමති වුණාට, විශේෂ ආර්ථික මධ්‍යස්ථානවත් තමාගේ විෂය පථයට අයත් නැති බවයි. ඇමතිවරයා වැනි ඉතාමත්ම ජ්‍යෙෂ්ඨ දේශපාලනඥයකුට සිදුවී තිබෙන සිදුවී තිබෙන මේ අකටයුතුකම නොසලකා සිටිය හැක්කක් නොවේ.
මුල් චෝදනාවෙහිදී ඔහු වරද පැටවූයේ රජයේ නිලධාරීන්ටය. දෙවැනි අවස්ථාවේ කාටවත් වැරදි පැටවූයේ නැත. එහෙත්, මේ දෙකටම වගකිව යුත්තේ කවුදැයි ඇමතිවරයා හොඳින්ම දනියි. ඒ ජනාධිපතිවරයාය.
ඇමතිවරුන් පත්කරන්නේත්, ඔවුන්ට විෂය වෙන් කරන්නේත්, ඒ ඒ විෂයන්ට අයත් දෙපාර්තමේන්තු හා වෙනත් රජයේ ආයතන වෙන් කරන්නේත් ජනාධිපතිවරයාය. ඊට හරියටම සහභාගි වන්නේ ජනාධිපතිවරයාත්, ජනාධිපති ලේකම් පීබී ජයසුන්දරත්ය. ඒ අනුව වෙළඳ ඇමතිකම තමාට දී, ආර්ථික මධ්‍යස්ථානවත් තමාට නොපැවරීම ගැන ගුණවර්ධන මහතාට වගකිව යුත්තේ ජනාධිපතිවරයාය. ඒ ජනාධිපතිවරයා ‘විද්‍යාත්මක ක්‍රමයට’ ඇමතිකම් බෙදා ඇති සැටිය. අවුරුදු හතරක් තිස්සේ වියතුන් සමග ‘වියත් මග, එළිය’ වැනි සාකච්ඡා මණ්ඩප හරහා රටේ ඇමති මණ්ඩලය කෙසේ විය යුතුදැයි ජනාධිපතිවරයා කළ දීර්ඝ සාකච්ඡා සහ සැලසුම්වල ප්‍රතිඵලය ලෙස මේ ඇමති මණ්ඩලය පත්කිරීමත්, ඔවුන්ට විෂය හා ආයතන බෙදීමත් කර තිබේ.
20වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය වෙනුවෙන් මුල් පෙළේ පෙනී සිටි, ඡන්දය දුන් එක් අයෙකි බන්දුල ගුණවර්ධන මහතා. ඇමති මණ්ඩලය තීරණය කිරීමේ, ඒවාට ඇමතිවරුන් පත්කිරීමේ, ඒවාට අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන් පත්කිරීමේ, අවශ්‍ය විට ඇමතිවරුන්, ලේකම්වරුන් ඉවත් කිරීමේ, විෂය මාරුකිරීමේ සම්පූර්ණ බලය ජනාධිපතිවරයාට යළිත් දුන්නේ 20වැනි සංශෝධනයෙනි. යළිත් යැයි කීවේ, 1978 මුල් ව්‍යවස්ථාවෙන් ජනාධිපතිවරයාට ඒ බලය සම්පූර්ණයෙන්ම තිබී, 19 වැනි සංශෝධනයෙන්, ඒ බලය අගමැතිවරයා සමග බෙදාහදා ගැනීමට නියම කර තිබුණු නිසාය. 19ට අනුව, ජනාධිපතිවරයා අමාත්‍යවරුන්ගේ සංඛ්‍යාව, අමාත්‍යාංශ සංඛ්‍යාව හා ඇමතිවරුන්ට පවරන විෂයන් හා කාර්යද තීරණය කළ යුත්තේ, අගමැතිවරයාගේ අදහස්ද විමසාය. එම ඇමති ධුරවලට ඇමතිවරුන් පත් කළ යුත්තේ අගමැතිගේ උපදෙස් මතය.
අගමැතිට ඒ බලය තවමත් තිබුණේ නම්, මහින්ද රාජපක්‍ෂ මහතාවත්, බන්දුල ගුණවර්ධන වෙනුවෙන් පෙනීසිට, මේ මේ විෂයන් සහ ආයතන ඔහුට දිය යුතුයැයි තම ජනාධිපති මල්ලීට කියනු ඇත. එනම්, අගමැතිටත් යම් බලයක් තිබෙනු ඇත. එහෙත්, බන්දුල ගුණවර්ධනලාම අත උස්සා සම්මත කළ 20 නිසා, ඒ බලය අගමැතිගෙන් උදුරා යළි ජනාධිපතිගේ තනි භුක්තියටම සවි කරනු ලැබීය. ඉතින් නිකමුන් සහ පුලන්නන් වීමේ ඉරණම තමා වෙත කැඳවාගෙන ඇත්තේ ද ඇමතිවරයා විසිනි.
1978 ව්‍යවස්ථාව අනුව, අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන් පත්කිරීමේ පූර්ණ බලය ඇත්තේ ජනාධිපතිටය. ඒ යටතේ හැම කල්හිදීම අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන් ජනාධිපති විසින් විසින් පත්කරන ලද්දේ, අදාළ ඇමතිවරයාගෙන්ද අදහස් විමසාය. දැන් එවැන්නක් සිදු නොවෙයි. රාජ්‍ය ආයතනවලට ජනාධිපතිවරයා විසින් පත්කරන ලද කමිටුවක් හරහා සුදුසු අය (ඔවුන් සමහරක් අවුරුද්දක් ගතවන්නටත් පෙර තනතුරු අතහැර ගියහ. තවත් සමහරුන්ගෙන් කිසිම පලක් නැති බව ප්‍රසිද්ධ රහසකි.) පත්කරන ලදහ. ඔවුන්ට අදාළ ආයතනය බාර ඇමතිවරයා සමග එකට වැඩ කළ හැකිද නැද්ද යන්න ගැනවත් සැලකිල්ලක් නොදැක්විණ. මේ තත්වය මත ආයතනවල ප්‍රධානීහු, ඇමතිවරයා සමග එකට වැඩ නොකරන, සමහර විට තමන් පත්කළ ඉහළ තැනට නිරතුරු ඔත්තු සපයන අය බවටද පත්වූහ.
ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුවේ අනෙක් වැදගත්ම ලක්‍ෂණය, හමුදාවේ සිටි හා සිටින නිලධාරීන් ප්‍රධාන තනතුරුවලට පත්කිරීමයි. මේ වන විට අඩුගණනේ අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන් 8 දෙනෙක් හමුදා ප්‍රධානියෝය. ඊයේ පෙරේදා ගුණවර්ධන ඇමතිවරයාට අයත්, ලක් සතොස ආයතනයේ සභාපතිවරයා හැටියටද පත්කරන ලද්දේ හමුදා නිලධාරියෙකි.
ඉතින්, පුලන්නන්, නිකමුන් වීමම හැර ඇමතිවරුන් විදියට හැසිරීම රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයා බන්දුල ගුණවර්ධන වැන්නන්ගෙන් බලාපොරොත්තු නොවන බවට මීට වඩා ඇති උදාහරණය කුමක්ද? ඊට වඩා දෙයක් සිදුවුණත් ඇහෙන නොඇහෙන කන්කෙඳිරිගෑම් හැර බන්දුල ගුණවර්ධන වැනි මහතුන්ට කළ හැකි දෙයක් තිබේද?■
පොලිස් අත්අඩංගුවේ ඝාතන දිගටම
මේ සතියේ තවත් සැකකරුවෙකු පොලිස් අත්අඩංගුවේ සිටියදී ඝාතනය කෙරුණේය. වේයන්ගොඩ අල්ගම්පිටිය ප්‍රදේශයේදී මේ සැකකරු ඝාතනය කෙරෙන්නේ සුපුරුදු පරිදිම ‘සඟවා තිබුණු ආයුධ සොයා ගැනීමට ගෙනගොස්, එහිදී සැකකරු අතේ මාංචුවලින් පොලිස් රියැදුරුගේ බෙල්ල හිරකරන්නට හැදූ නිසා බව’ පොලිසිය කියයි.
රැඳවුම් නියෝග මත මේ සැකකරු අත්අඩංගුවේ තබාගෙන සිටියේ පෑලියගොඩ අපරාධ කොට්ඨාසය විසිනි. අදාළ දිනයේ අලුයම ආයුධ සෙවීම සඳහා සැකකරු ගෙනගොස් තිබිණ.
සැකකරු බරපතළ චෝදනාවකට හිමිකම් කියන්නෙකි. තමන් කළ මත්පැන් ජාවාරමක් ගැන පොලිසියට ඔත්තු දුන්නකුයැයි හඳුනාගත් පුද්ගලයකු කපා කොටා ඔහුගේ අත් පා කඳෙන් වෙන් කළ චෝදනා ඔහුට එල්ලවී තිබුණේය. සැකකරු ඒ අපරාධය කරන්නට ඇතැයි පෙන්වන සාක්‍ෂිද ඕනෑ තරම් තිබෙන්නට පුළුවන. එහෙත් ඒ කිසිවකින් සැකකරු අපරාධකරුවකු බවට පත්නොවේ. ඔහු අපරාධකරුවකු බවට තීරණය කළ හැක්කේ අධිකරණයටම පමණි. එවැන්නකු සිය අත්අඩංගුවේ සිටියදී මෙපරිදි ඝාතනය වීම පොලිසියට එල්ලවන බරපතළ චෝදනාවක් බව පෙන්වා දී ඇත්තේ කිහිප වරක් නොවේ. බොහෝ වරකි. නීතිඥයන්, මානව හිමිකම් ක්‍රියාකාරිකයන් ඇතුළු සමාජ ක්‍රියාධරයන් මෙන්ම මහජනතාවද, මේ ගැන දක්වන්නේ විරෝධයක් බව පොලිසිය හොඳින්ම දනියි. එය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට, නීතියට, රජයේ වගකීමට පටහැනි බවද පොලිසිය හොඳින්ම දනියි. ජාත්‍යන්තර තලයේ ලංකාව, මානව අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරන රටක් හැටියට නාමගැන්වීමට මෙවැනි ඝාතනද බලවත් හේතුවක් බවද ඔවුහු දනිති. එහෙත්, එය නොනවත්වාම සිදුවෙයි. පසුගිය මාසයේ මාකඳුරේ මධුෂ් ඝාතනය කළ අවස්ථාවේදී මාධ්‍ය මෙන්ම සමාජ මාධ්‍ය හරහාද පැනනැගුණු සාකච්ඡාව ගැන අබමල් රේණුවක තරම්වත් සැලකිල්ලක් දක්වනවා නම්, පොලිසිය තවත් එවැනි දේ නොකළ යුතුව තිබුණි.
එහි භයානකම පැත්ත නම්, මේ සා වැරදි වැඩක් බව දැන දැනත් කිසිම පැකිළීමකින් තොරව එය නැවත නැවතත් සිදුවීමයි. මෙහි භයානක ඇඟවුම කුමක්ද? වත්මන් රාජ්‍ය බල අධිකාරය අයිතිවාසිකම්, නීතිය, ව්‍යවස්ථාව හා සමාජ ප්‍රමිතීන්වලට කිසිම සැලකිල්ලක් දක්වන්නේ නැති බවය. එහි ප්‍රතිඵලය කුමන වර්ගයේ රටක් බිහිවීමද?■
