■ පවිත්රා රූපසිංහ
අනුරාධපුරය දිස්ත්රික්කයේ ගොවි ජනතාව බොහෝ දුෂ්කරතාවලට මුහුණදෙනවා?
මුලින්ම සේනා දළඹු ප්රශනය තමයි අපේ දිස්ත්රික්කයේ තියෙන්නේ. අවුරුදු දෙකක පටන් තියෙන මේ ගොවීන්ගේ ප්රශ්නයට හරි උත්තරයක් තාම නැහැ. පසුගිය සතියේ ජනාධිපති බඩඉරිඟු ගොවපළකට ඇවිත් ගොවීන් කීපදෙනෙක් හමුවුණා කියලා කිව්වා. ජනාධිපති පොරොන්දු වුණා කිව්වා ගොවීන්ට වෙච්චි පාඩුවට වන්දි ගෙවන්න. ඒ පොරොන්දු ඉෂ්ට වුණොත් හොඳයි. ගොවීන් අමාරුවෙන් තමයි ජීවත් වෙන්නේ. ඊට අමතරව දිස්ත්රික්කයේ සමහර පළාත්වල ගොවීන්ට රසායනික පොහොර ලබා ගැනීමේ ප්රශ්නත් තිබෙනවා.
ඊට අමතරව අලි මිනිස් ගැටුම දිස්ත්රික්කයේ ගොවි ජනතාව මුහුණදෙන ප්රධානම ප්රශ්නයක් නේද?
ඔව්… අනුරාධපුරේ කාලයක් තිස්සේ පටන් තිබෙන ප්රධානම ප්රශ්නයක් තමයි මේ අලි මිනිස් ගැටුම. අද අලින්ටත් ජීවත් වෙන්න තැනක් නැතිවෙලායි තියෙන්නේ. මිනිස්සුන්ටත් අලි නිසා තමන්ගේ ජීවන මාර්ගයත් ගෙවල් දොරවල් විතරක් නෙමෙයි තමන්ගේ ජීවිත පවා නැති වෙනවා. මේ ප්රශ්නයට හැමදාම උත්තරයක් විදියට ලැබුණේ අලි වැට සකස් කිරීමයි. දැන් බොහෝතැන්වල අලි වැට සකස් කරලා තිබුණත් මේ ගැටුම ඒ විදියටම පවතිනවා. විශාල වශයෙන් වනාන්තර ආවරණය වන විදියට අලි වැට සකස් විය යුතුයි කියලා මං හිතනවා. කුඩා ප්රදේශ ආවරණය වෙන විදියට අලි වැට ගහලා, අලින්ගේ ගම් වැදීම නතර කරන්න බැහැ කියලා දැන් අපට වැටහිලා තියෙන්නේ. අලි වැට විශාල ප්රදේශයක් එකවර ආවරනය කරනවානම් කිසියම් සහනයක් මිනිස්සුන්ට ඇති වෙයි. දැන් යුද්දෙදි මැරුණට වඩා අලින් ගම්වැදීම නිසා මිනිස්සු මැරෙනවා. ගොවීන්ගේ ගොවිපළවල් ඉවර කරනවා. මුලදි ගොවිපළවල් අලින්ගෙන් බේරගත්තත් අස්වැන්න නෙළන වෙලාවෙදි අලි පැනලා මුළු අස්වැන්නම විනාශ කරනවා. මිනිස්සුන්ගේ ජීවිතවලට තියෙන මේ තර්ජනය වළක්වන්න රජයක් විදියට මැදිහත්වීමක් සිදු විය යුතුයි. කෙටි උත්තරයක් ප්රමාණවත් නැහැ. දීර්ඝ කාලයක් සඳහා වැඩපිළිවෙලක් මමත් පාර්ලිමේන්තුවේදී යෝජනා කරලා තියෙනවා. අපි මේ කාරණය ගැන ගැඹුරින් කතා කරලයි තියෙන්නේ. නමුත් ප්රශ්නය එහෙමම තවමත් තියෙනවා.
මේ ආණ්ඩුවත් පෙර රජයත් අලි මිනිස් ගැටුමට උත්තරයක් හොයන්න වෙහෙසුනා. මෙවර අය වැයෙනුත් මේ සඳහා මුදල් වෙන්වෙලා තිබෙනවා. වර්තමාන ආණ්ඩුවේ මේ සම්බන්ධ ඇමතිවරයා මේ ප්රශ්නයට උත්තරයක් හොයන්න වෙහෙසෙමින් සිටින්නේ. තාවකාලික විසඳුමක් මේ ප්රශ්නයට නැහැ කියන එක මම කියනවා.
ඔබගේ දිස්ත්රික්කයේ ගොවීන් අතර වකුගඩු රෝගය පැතිරෙන්නේ බෝවන රෝගයක් වගේ නේද?
අනුරාධපුරේ වකුගඩු රෝගීන් ඉස්සර විශාල වශයෙන් ව්යාප්ත වුණා. දැන් තරමක් අඩු වෙලා තිබෙනවා. ඒත් අපේ ආණ්ඩුව තිබෙද්දී අපි විශාල වැඩකොටසක් මේ රෝගය පාලනය කරන්න සිදුකළා. හිටපු ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන මහතාත් වකුගඩු රෝගීන් වෙනුවෙන් යමක් ඉටුකළා. මමත් අනුරාධපුරය දිස්ත්රික්කයේ වතුර ෆිල්ටර් 600 ක් පමණ සවි කරලා මිනිස්සුන්ට පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා ගන්න අවස්ථාව හදලා දුන්නා. මා ගම්වලට, පන්සල්වලට, පල්ලිවලට සහ පාසල්වලට මේ අවශ්යය පිරිසිදු පානීය ජලය ලබා දුන්නා. මේ වන විට අනුරාධපුරේ මිනිස්සු මේ වකුගඩු රෝගය ගැනත් රෝගය හැදෙන මූලාශ්ර ගැනත් හොඳින් දැනුවත් වෙලා තියෙනවා. විශේෂයෙන්ම ගොවිතැනේදී යොදන ප්රමිතියකින් තොර කෘෂි රසායනික දේවල් නිසා භූගත ජලය විනාශ වෙලා තියෙන්නේ. කාබනික පොහොර භාවිතය හරිම අඩුයි. ලෝකයේ බොහෝ රටවල්වල කෘෂි රසායනික දේවල් හෝ රසායනික පොහොර භාවිත කරනවා. ඒත් මේවගේ ප්රශ්න අඩුයි. අපි ප්රමිතියකින් තොර පොහොර සහ ප්රමිතියකින් තොරව පොළොවට රසායනික දේවල් යෙදීම කියන දෙකම මේ භූගත ජලය විස වීමට බලපාලා තියෙනවා.
පසුගිය ආණ්ඩුවෙදී අප රාජාංගණය විශේෂ ව්යාපෘතිය’ කියලා පානීය ජල ප්රශ්නය විසඳීමට වැඩපිළිවෙලක් හැදුවා. එය මේ ආණ්ඩුවෙන් ඉදිරියේදී අවසන් කළ යුතුයි. ඒ වෙනුවෙන් ආණ්ඩුව මැදිහත් වන්නේ නම් අය අගය කරනවා.
කොවිඞ් වසංගතයේ දෙවන රැල්ල පාලනය වෙමින් තිබෙන බව ආණ්ඩුව කියනවා.
ලංකාවේ තිබෙන ප්රධානම ප්රශ්නය මේ වෙලාවේ කොවිඞ් වසංගතය පමණයි කියලා මං හිතනවා. ලෝකයේත් එහෙමම තමයි. මේ ප්රශ්නය ස්ථිරව, හැමදාම තියෙන ප්රශ්නයක් නෙමෙයි කියලා අපි දැනගෙන ඉන්න ඕනෙ. කොවිඞ් අවසන් වුනාම රටේ අනෙක් දේවල් ගැන අවධානය යොමු කළ හැකියි. මේ අවස්ථාවේ අපට තිබෙන දැවෙන ප්රශ්නය කොරෝනා විතරයි. වෙනත් සියලුම ප්රශ්න අංක දෙක. පළමුව කොරෝනා වසංගතයෙන් අප මිදීමට කටයුතු කළ යුතුයි.
කොරෝනා ආසාදිතයින්ගේ මරණ ආදාහනය පමණයි කියන නීතිය දැන් සටන් පාඨයක් වෙලා නේද?
ලංකාවේ කොවිඞ් මරණ ආදාහනය කරනවා ද සහ භූමදානය කරනවා ද කියලා ප්රශනයක් තිබෙනවා. මේවගේ ප්රශ්නයක් තියෙන්නේ ලංකාවේම පමණයි. ඇත්තටම මේ ප්රශ්නයම වැරදියි. ලෝකයේ රටවල් 196 ක් තුළ ලෝක සෞඛ්ය සංවිධානය පැහැදිලිවම පවසා තිබෙනවා කොවිඞ් ආසාදිතයකු මරණයට පත් වුවහොත් ඒ මරණය ආදාහනය කිරීමටත්, භූමදානය කිරීමටත් අවසථාව ලබා දිය හැකි බව. ලෝකයේ රටවල් කොවිඞ් මරණ භූමදානයත්, ආදාහනයත් යන දෙයාකාරයෙන්ම අවසන් කටයුතු කිරීමට තීන්දු කර තිබෙනවා. මේ කාරණය සම්බන්ධයෙන් ලෝකයට මේ ප්රශ්නය කතා කිරීම අපේ රටට හොඳ නෑ කියලයි මං හිතන්නේ. මේ ගැන ඉතාමත් කණගාටුයි.
අපේ රට සෑම කාරණයක් හමුවේදීම ලෝකය සමඟ ඍජුව සම්බන්ධ වෙලා තියෙනවා. අපට තනිවම පවතින්න බැහැ. විශේෂයෙන්ම කොවිඞ් වසංගතයේදී අපි ලෝක සෞඛ්ය සංවිධානය ලබා දෙන සියලුම නිර්දේශයන් පිළිගන්නවා. ඒවා මත කටයුතු කරනවා. නමුත් කොවිඞ් මරණ භූමදානයද ආදාහනයද කියන කාරණයේදී අපේ රට ලෝක සෞඛ්ය සංවිධානයේ නිර්දේශ පිළිගන්නේ නැහැ. මරණයේදී විතරක් අපි එහෙම වෙලා තියෙන්නේ ඇයි? අපිට තිබෙන පිළිතුරක් නැති ප්රශ්නය ඒකයි. මේ වෛරසය වතුර හරහා පැතිරෙන්නේ නැහැ. පොළොව හරහා වෛරසය පැතිරෙනවා කියලා කොහොවත් සඳහන් වෙලා නැහැ. මේ සම්බන්ධ සෞඛ්ය විශේෂඥයින් පැහැදිලිවම පවසා තිබෙනවා කොවිඞ් වෛරසය වතුර හරහා පැතිරෙන වෛරසයක් නොවෙයි කියලා. ඉතින් ආදාහනය තහනම් කිරීමට ගෙනෙන තර්කය සාධාරණ නැහැ.
දැන් ඇමෙරිකාවේ විශාල වශයෙන් කොවිඞ් වෛරසය ව්යාප්ත වෙන රටක්. රෝගීන් කෝටි ගණනක් එහි සිටිනවා. දවසකට දහසකටත් වඩා වැඩි පිරිසක් ඇමෙරිකාවේ කොවිඞ් මරණ සිදු වෙනවා. දැන් මේ මරණ වළදාන්නේ තනි තනි මරණ වශයෙන් නෙමෙයි. තොග පිටින් එක තැන භූමදානය කරනවා. ඇමෙරිකාව කියන්නේ ලෝකයේ ඉතාමත් ඉහළ විද්යාත්මක දැනුමක් තිබෙන රටක්. ආවට ගියාට ඔවුන් තීන්දු තීරණ අරන් වැඩ කරන්නේ නැහැ. ඒ අය භූමදානය කරන්නේ ඇත්තටම එහි ප්රශ්නයක් නැති හින්දයි. අපේ රටේ භූමදානය තහනම් කරන්නේ ඇත්තටම වෙනත් දේශපාලන ප්රශ්නයක් නිසා කියලා මා හිතනවා. එය හරිම කණගාටුදායක තත්ත්වයක්.
පසුගිය දිනවල මාලදිවයින, ලංකාවේ මුස්ලිම් කොවිඞ් මරණ භූමදානයට ඉඩදීමට සූදානම් බව කියන කතාබහක් ඇති වුනා නේද?
මාලදිවයින කියන්නේත් මුස්ලිම් රටක්. ඔවුන් කොවිඞ් මරණ භූමදානය කරනවා. ඔහුන් දන්නවා අසල්වැසි ලංකාවේ මුස්ලිම් ජනතාවගේ කොවිඞ් මරණ භූමදානයට ආණ්ඩුව අවසර ලබා නොදෙන ප්රශ්නයක් තියෙනවා කියලා. මාලදිවයින එහෙම ආරාධනාවක් කරලා තිබුණා තමයි. ඒත් ඒ අන්තර්ජාලය හරහා සිදු වුණු කතාබහක් විතරයි. රාජ්ය නායකයින් අතර නිල කතා බහක් සිදු වෙලා නැහැ. සමාජ ජාලා හරහා ඇති වුණු දෙයක් පමණයි.
බුද්ධාගමේ අයත්, ක්රිස්තියානි අයත්, මුසිලිම් වන අපිත් අපේ ආගමික ශාස්තෘවරුන්ගේ දහම තදින් විශ්වාස කරනවා. ඒ දහම පිළිබඳ විවේචනයක් අපට නැහැ. හැම ආගමකම එහෙමයි. අල් කුරානයේ කියනවා, මිනිසෙක් මැරුණම එයාට කරන උතුම්ම පරිත්යාගය තමයි භූමදානය කරන එක කියලා. අපි ඒනිසා කවදාවත් අපේ ආගමිකයකු ආදාහනය කරන්නේ නැහැ. අපි ආණ්ඩුවෙන් මේ අවස්ථාවේ භූමදානය කරන්න ඉඩදෙන්න කියලා ඉල්ලන්නේ ඒකයි. රටේ සාමය, සන්හිඳියාව නැති කිරීමට නෙමෙයි අපි මේ කතා කරන්නේ. අපේ ආගමේ විදියට ජීවත් වෙන්න අයිතියයි ඉල්ලන්නේ. මේ රටේ සිංහල බෞද්ධ අයත් පාර්ලිමේන්තුවේ දෙසිය විසිපස් දෙනාමත් මේ කාරනයට එකඟයි. ආණුඩව නමුත් මෙය නොකරන්නේ කුමක් හෝ ලොකු අපට නොපෙනෙන ප්රශ්නයක් තියාගෙන ඉන්නවා. රටේ හැමෝම මේ කාරණය ගැන සංවේදී වෙනවානම් හොඳයි.
අද රට මුහුණ දෙන අභියෝගයන් සමඟ රටේ අනාගතයේ ගමන් කරන්නේ කුමන දිශාවකටද යන්න පිළිබද ඔබගේ අදහස?
පොදුවේ ගත්තම කොරෝනා වසංගතයේ ව්යාප්තියක් තිබුණත් රට සාමාන්ය පරිදි ඉදිරියට යනවා. ලංකාවේ වෙනත් ආර්ථික දේශපාලන සමාජ ප්රශ්න පිළිබඳව නෙමෙයි අප මේ අවස්ථාවේදී අවධානය යොමු කළ යුත්තේ. මා කල්පනා කරන විදියට අපගේ මූලිකම අවධානය කොවිඞ් පැතිරීම වැළැක්වීම පමණයි. ලංකාවේ පක්ෂ, පාට කුල මල සියලු භේද ඉවත් කරලා මේ අවස්ථාවේ අපි එක්ව මෙම වසංගතය පරාජය කිරීම වෙනුවෙන් සිට ගත යුතුයි. ලෝකයේ වෙනත් රටවල් දෙස බලද්දී අපේ රට කොවිඞ් පාලනය සම්බන්ධයෙන් ඉතාමත් හොඳ තැනක ඉන්නවා. අපිට මේ වසංගතය ඉතා ඉක්මනින් පරාජය කළ හැකි වෙනවා.
අපි ලෝකය සමඟ තිබෙන සබඳතාවය දෙස බලද්දී, 1948 නිදහස ලැබූ දා සිටම ලෝකයේ වෙනත් රටවල් සමඟ අප සමීප සබඳතා පවත්වා තිබෙනවා. ඇමෙරිකාව, චීනය සහ ඉන්දියාව අතර ඉදිරියේ පවත්වන්නට යන සබඳතාවය කුමක්ද කියලා අපට මේ අවස්ථාවේ කියන්න බැහැ. අපි ලෝකයේ බොහෝ රටවල් සමඟ ගනුදෙනු කරනවා. චීනය හා ඇමෙරිකාව සමඟ තිබෙන සබඳතාවය ගැන වැඩියෙන් කතා කරන්නේ ඒ රටවල් බලවත් නිසායි. නැත්නම් වෙනත් රටවල් සමඟත් නිරන්තර ගනුදෙනු අපට තිබෙනවා.■