දින විස්සක් වයසැති කොවිඞ් ආසාදිතයැයි කියන ෂයික් බිලිඳා බලහත්කාරයෙන් ආදාහනය කළේය. බෞද්ධයන් පමණක් නොව වැඩිහිටි සිරුරු පුළුස්සන හින්දු භක්තිකයන් පවා දරුවන් පුළුස්සන්නේ නැත.
■ පවිත්‍රා රූපසිංහ
අයිලාන්, සිරියාවේ සරණාගත පස්හැවිරිදි දරුවෙක්. මීට වසර කිහිපයකට පෙර සරණාගතයකු විදියට අයිලාන්ගේ නිසල දේහය තුර්කි වෙරළේ මුණින් අතට වැතිරී තිබුණා. අයිලාන්ගේ පවුලම සිරියා යුද්ධයේ ගොදුරක් වෙලායි හිටියේ. මුහුදු යාත්‍රාවකින් රටින් පළායද්දී ජල රකුසා පුංචි අයිලාන්ව බිලිගත්තා. වෙරළ තීරයක අතරමංව තිබූ අයිලාන්ගේ නිසල දේහය ලෝකයේ සුවහසක් දෙනා කළඹවමින් ලොව සංක්‍රමණිකයන් පිළිබඳ නීති රීති පවා වෙනස් කිරීමට තුඩු දුන්නා.
අද අපි කතා කරන්නට යන්නේ ෂයික් ගැනයි. වයස හරියටම දවස් විස්සයි. අම්මායි තාත්තායි විතරක් හඳුනන දවස් දහනවයක් පමණක් වයසැති ෂයික්, තද උණ නිසා කොළඹ රිජ්වේ ළමා රෝහලේ ඇඳක තනි වුණේ දෙසැම්බර් අටවනදායි. තමා තනිකර හුදකලා වන්නට අම්මාටයි තාත්තාටයි බලධාරීන්ගෙන් නියෝග ලැබුණු බවක් එයා දැනසිටියේ නැහැ. රෝගී අත දරුවා තනිකර දමා ජීවිතය රැකගැන්මට නිවසට වී හුදකලා වන්නට කියන්නේ කුමක්දැයි තමන්ට නොතේරෙන බව කියමින් අම්මා හඬාවැටුණා. දෙමාපියන්ට නැති කොවිඞ් මගේ පුතාට ආවේ කොහොමද අසමින් අම්මා හඬා වැටුණේ රෝහල් බිමේ කොහේ හෝ සිටින්න ඉඩ ඉල්ලමින්. ඒත් අම්මාට ඊට අවසර ලැබුණේ නැහැ. ෂයික්ට දවස් විස්සක් ගෙවෙද්දී එයාට කොවිඞ් ආසාදිතයි යන මේ කාලයේ අවාසනාවන්තම ලේබලය වැදුණා. අම්මාගෙයි තාත්තාගෙයි හුස්මේ සුවඳ විතරක් දන්නා තමන්ට කොවිඞ් ආවේ කොහෙන්ද අහන්නට ෂයික් වචන දැනගෙන සිටියේ නැහැ. එයා තමන්ගේ අවසන් හුස්ම පොද නන්නාඳුනනා මිනිසුන් අතර මුදාහැරියා.
රට පුරාත්, ලෝකය පුරාත් ඒ ශෝකී ආරංචිය ක්ෂණයෙන් පැතිරුණා. ඒ ‘ළාබාලතම ශ්‍රී ලාංකික කොවිඞ් ආසාදිත මරණය දැන් සිදුවුණා’ කියන උද්ධෘතය යටතේයි. එයාගේ මූණ බලන්න හයියක් නොතිබුණු අම්මායි තාත්තායි ඉල්ලා සිටියේ එකම දෙයයි. ‘මගේ දරුවාගේ සිරුරට ගිනි තියන්න එපා. එයාට පොළවට පස්වෙන්න දෙන්න.’ එහෙම කියලා තාත්තායි අම්මායි ළතෝනි දුන්නත්, නෑසූ කන්ව බලධාරීන් ෂයික් බිළිඳා බොරැල්ලේ කනත්තට ගෙනිච්චා. මාපියන් බොරැල්ලේ කනත්ත දොරකඩ අබියස කඳුළු වගුරද්දී එයාගේ පුංචි නිසල දේහයට බලධාරීන්ගේ උපදෙස් පරිදි රාජකාරී කරනවුන් ගිනි තිබ්බා.
ෂයික්ගේ තාත්තා මොහමඞ් ෆාහිම් පුතාගේ ආදාහනය මතක් කළේ ඉකිබිඳුමක් සහිත වේදනාවක් එක්කයි.
‘මගේ පුතා දෙසැම්බර් අටවෙනිදා උණ හැදිලා කොළඹ රිජ්වේ ගෙනිච්චා. එදා රාත්‍රියේ කිව්වා පුතාට කොවිඞ් පොසිටිව් කියලා. අම්මාටයි මටයි කොවිඞ් නෙගෙටිව් වුණා. පුතා දෙසැම්බර් නවවනදා මියගියා. ඩොක්ටස්ලා කිව්වා බබාගේ ආදාහනයට අත්සන් කරන්න කියලා. මගේ දවස් විස්සක බබා පුච්චන්න මට අත්සන් කරන්න බෑ කියලා මං කිව්වා. ඩොක්ටර්ස්ලා කිව්වා අත්සන් කරන්නේ නැත්නම් දරුවා පෙන්වන්න බැහැ කියලා. මං අත්සන් කළේ නැති හින්දා එයාලා බලහත්කාරයෙන් මගේ දරුවා පිළිස්සුවා. දරුවාගේ මූණවත් අපි දැක්කේ නැහැ. දරුවා මැරුණා කියලා කිව්වත් අපි දන්නෙ නෑ මොනවා වුණාද කියලා. එයාගේ අම්මා තාමත් අඬනවා. අපිට වුණු දේ කාටවත් වෙන්න එපා කියලා මං දෙවියන්ගෙන් ඉල්ලනවා.’
කොවිඞ් ආසාදනය නිසා මරණයට පත්වන අයට අවමංගල උත්සව එපා කියන එක සාධාරණ සත්‍යයක්. එය අද මුළු ලෝකයම කිසිදු පැකිළීමකින් තොරව පිළිගෙන තිබෙන්නක්. මියගිය සමීපතයෙකුගේ දේහයට ගරුබුහුමන් දැක්වීම ලෝකයේ සෑම ජන වර්ගයකම වැළැක්වීම කරණකොට ගෙන රෝගීන්ගේ මෘතදේහ ආරක්ෂිත ලෙස කළමනාකරණය කළ යුතු ආකාරය සම්බන්ධයෙන් ලොව රටවල් 182ක් සාමාජිකත්වය දරන ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය හඳුන්වා දී ඇති මාර්ගෝපදේශ අනුව, ඉන් මරණයට පත් රෝගියෙකුගේ දේහය ආදාහනය හෝ භූමදානය යන දෙයාකාරයටම කළ හැකියි. ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය එහිදී තවදුරටත් පවසා ඇත්තේ, මියගිය අයගේ සිරුර ස්පර්ශ නොකරන ලෙසත්, සිප නොගන්නා ලෙසත් ඥාතීන්ට උපදෙස් දෙන ලෙසයි.
ඒ අනුව ෂයික් ආදාහනය නොකර, භූමදානය කරන්නට සදාචාරාත්මක යුතුකමක් ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුවට තිබුණු බව සාකච්ඡා වුණා. ලංකාවේ ඉතා පුරාණතම සොහොන් බිමක් ලෙස සැලකෙන විල්පත්තුවේ පහළ කෙළවරේ තිබෙන පොම්පරිප්පු සොහොන් බිමේ තිබී දරුවකුගේ ඇටකැබලි හමුවී තිබෙනවා. ක්‍රිස්තු පූර්ව දහවන සියවසේදී පැවති බවට කියැවෙන ඒ සොහොනේ හමුවුණු ඒ සාක්ෂියෙන් කියැවෙන්නේ ලංකාවේ ශිෂ්ටාචාර ඇතිවන්නට පෙරත් කුඩා දරුවකුගේ අවසන් කටයුතු කර තිබෙන්නේ භූමදානයෙන් බවයි. මියගිය දරුවන් පිළිස්සූ බවට ලංකාවේ කිසිදු සාක්ෂියක් නැහැ.
තමා වෙනුවෙන් මිය යන ඇත්තන් පිළිස්සීම චාරිත්‍රය කරගත් හින්දු බැතිමතෙකුගෙන් ෂයික් දරුවා ආදාහනය කිරීම ගැන දරන්නේ කොයිවගේ අදහසක්ද කියා අසා බැලු‍වේ තත්ත්වය මෙසේ තිබියදීයි. ඇය ජීවත් වන්නේ කොළඹ නගරසභා බල ප්‍රදේශයේ වේල්ල වීදියේයි.
‘හින්දු ආගමේ විදියට අපි මියයන අය පුළුස්සනවා. කිසිම හේතුවක් නිසා වැඩි දවසක් මියගිය අයගේ සිරුර තියාගන්නේ නැහැ. අපි දිනපතාම අපේ නළලේ අළු ගා ගන්නේ ඒකයි. අපේ සිරුර අළුවලට යනවා කියන එකයි එහි තේරුම. සිරුර පිළිස්සීම අපි පිළිගන්නවා. ඉන්දියාවේ අපේ ඥාතීන් සෑම මළ සිරුරක්ම පුළුස්සනවා. ඒක සම්ප්‍රදායයක්. හින්දු ආගමේ හැටියට භූමදානය වරදක් නෙමයි. ඒත් පිළිස්සීම සම්ප්‍රදායයක් විදියට කරනවා. ඒත් හින්දුන් වුණත් කවදාවත් ළමයි පුළුස්සන්නේ නැහැ.
මිනිස්සුන්ගේ අවසාන කැමැත්තට රාජ්‍ය ඉඩදෙන්නේ නැත්නම් අපි කුමක් කරන්නද? උපතට ඉඩ දෙනවා නම් මරණ මොහොතේ කැමැත්තටත් ඉඩදිය යුතුයි නේද? මං ජීවත් වන වේල්ල වීදියේ බහුතරය වන්නේ මුස්ලිම් මිනිස්සුයි. මේ ප්‍රදේශයේ මිනිස්සු තමයි රටටම බඩු බෙදාහරින්නේ. රටේ අත්‍යවශ්‍ය සේවා විවෘත කරනවා කිව්වට ඒක වේල්ල වීදියට අදාළ වෙලා නැහැ. දැන් මාස දෙකක් තිස්සේ අපව හිරකරලා. ඒ වෙන කාරණයක් නිසා නෙවෙයි මේ පළාතේ මුස්ලිම් මිනිස්සු වැඩිපුර ඉන්න නිසායි. අනික් කාරණය තමයි මේ පළාත විපක්ෂ නායකගේ ආසනයයි. සියයට අනූවක් ඉන්නේ මුස්ලිම් මිනිස්සු. සියයට පහක් දෙමළ සහ අනෙක් සියයට පහ සිංහල මිනිස්සු ජීවත් වෙනවා. අපිට කන්න නැතිව මැරිලා යන්න ඇරලා තියෙන්නේ. මේක මුස්ලිම් මිනිස්සුන්ගෙන් කරන පළිගැනීමක්.
වේල්ල වීදිය කියලා හරි කෙසෙල්වත්ත කියල හරි කොවිඞ් පොකුරක් නැහැ. පොකුරු තිබුණු තැනුත් දැන් ඇරලා. අපිටත් කොරෝනා සමග ජීවත් වෙන්න ඉඩ දෙන්නේ නැත්තේ ඇයි? දැන් ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුව දෙමළ මිනිසුන්ගෙන් පළිගන්නේ නැහැ. අපිව අතහැරලා දාලා තියෙන්නේ. දැන් සහෝදර මුස්ලිම් මිනිසුන්ගෙන් පළිගැනීම, වෛර කිරීම අරඹලා තියෙනවා. අපිව දැන් සම්පූර්ණයෙන් පාගගෙන අවසානයි. අපේ කිසිම ආගමික චාරිත්‍රයකට දැන් ඉඩක් දෙන්නේ නැහැ. හින්දු ආගමේ ‘කාර්තික දීගම්’ කියලා කතරගම දෙවියන් සිහිකරලා කරන ආගමික වන්දනාවක් තියෙනවා. එහිදී කරන්නේ සෑම තැනක්ම ආලෝකවත් කරන එකයි. ගෙයි ජනෙල්වල පටන් එළියේ මිදුලේ සෑම තැනකම පහන් පත්තු කරලා ආලෝකවත් කරනවා. සෑම වසරකම අපි එය කරන දෙයක්. ඒත් මේ අවුරුද්දේ බලධාරීන් කියනවා අපි මේ කරන්නේ එල්ටීටීයේ හිටපු ළමයින්ව සිහිකරනවාලු. අපි කරන්නේ ආගමික චාරිත්‍රයක් පමණයි. ඒත් ඉතින් ඒ මැරුණු ළමයි සිහිකරනවා නම් ඒකෙ තියෙන වැරැද්ද මොකක්ද? රටේ ලොකු ලොක්කෝ හින්දු බැතිමතුන් හොයාගෙන යනවා. ගිහින් ආශීර්වාද ගන්නවා. ඒ අය දන්නේ නැද්ද මේ චාරිත්‍ර ගැන. ළමයි එක්කත් වර්තමාන පාලකයන්ට ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා කියන එක හරිම කනගාටුදායක තත්ත්වයක්. ෂයික් දරුවා ආදාහනය කිරීම ගැන අපි ඇඬුවා. මං එයාව දැකලාවත් නැහැ. පොටෝ එකක්වත් බලන්නට මම උනන්දු වුණේ නැහැ. අපි මිනිස්සු විදියට ඒ දරුවා ගැන දුක් වෙනවා.’
ඉස්ලාම් බැතිමතෙකුගෙන් කළ විමසීමකදී ඔහු ෂයික් දරුවා සිහි කළේ කිසියම් කෝපයක් සහිත වේදනාවකිනුයි.
‘ඉස්ලාම් බැතිමතෙකු ෂයික් මතක් කරලා මෙහෙම කතාවක් කිව්වා, අපේ දෙවියන් කුරානයේ කියනවා මෙහෙම කතාවක්. ‘වමින් ආ නුහ්රියුකුම් වමින් හා නූ ඉලු‍කුම් තාරතන් හුහ්රා’ මෙහි තේරුම තමයි දෙවියන් වහන්සේ කියනවා, ‘මිනිස්සු මවලා තියෙන්නේ පස්වලින්. මිනිස්සු අයිති වෙන්නේත් පස්වලටමයි’ ඒ හින්දා මුළු ලෝකෙම මුස්ලිම් මිනිස්සු සම්ප්‍රදායක් විදියට පුච්චන්නේ නැහැ, භූමදානය කරනවා. භූමදානයෙන් පසුසෙ සෑම නෝම්බි අවුරුද්දකටයි, හජ්ජි දවසටයි අපි ඒ මැරුණු කෙනාගේ සොහොන් කොත ගාවට ගිහින් ප්‍රාර්ථනාවක් කරනවා. ආදාහනය කළාම ඒ තැනැත්තා වෙනුවෙන් ජීවත් වෙන අයට කිසිවක් කළ නොහැකියි. පුච්චන එක මැරුණු කෙනාගෙන් කරන පළිගැනීමක් විදියටයි අපි දකින්නේ. පුංචි ළමයෙක් පුච්චනවා කියන්නේ ජාතියෙන්ම කළ ලොකු පළිගැනීමක්.’
මේ අතර සිංහල බෞද්ධයෙක් වෙත නැඹුරු වූවේ සිංහල සමාජයේත් මියගිය දරුවන් ආදාහනය කරන්නේ නැති බව සක්සුදක් සේ දැනගෙනයි.
‘ලෝකයේ කොහොවත් අවුරුදු දාහතරකට අඩු මියගිය ළමුන් පුළුස්සන්නේ නැහැ. අපේ රටේ මොන ආගමක වුණත් දරුවෙක් මැරුණොත් ඒ දරුවාගේ සිරුර කවදාවත් අම්මා තාත්තා පුළුස්සන්නේ නැහැ. දරුවෙක් කියන්නේ මලක් වගේයි. ෂයික් වගේ සිතිවිල්ලක්වත් නැති දරුවෙක් පුච්චලා දානවා බලලා උහුළගන්න දෙමාපියන්ට පුළුවන්ද? නීතිය කුමක් වුණත් සදාචාරයක් කියල දෙයක් මිනිස්සු අතර තිබෙනවා. ඒ ගැන සිතන්න අවශ්‍යයි. බෞද්ධයින් සිතන්නේ වෛරයෙන් වෛරය නොසන්සිඳෙන බවයි. ඒත් අපේ සමාජය වෛර කරනවා. ෂයික් දරුවා පිළිස්සුවේ වෛරය නිසායි. සිංහල බෞද්ධ රාජ්‍යයකට මේ වාගේ දේවල් ගැළපෙන්නේ නැහැ.’
ෂයික් දරුවා ආදාහනය කර දෙසතියක් ගෙවෙනවා. තුර්කි වෙරළේ තනිවුණු අයිලාන් පුතු වෙනුවෙන් කඩාහැළුණු ලංකාවේ හදවත්, ෂයික් වෙනුවෙන් සැළුණේ නැහැ. සැබැවින්ම මානව සංහතියට බද්ධ වී ඇති සමහර චාරිත්‍ර මිථ්‍යාවන් නොවෙයි. සමහරක් ඒවා ආදරය හා බැඳුණු මිනිස් අගයන්. ඒ චාරිත්‍ර නීති හමුවේ ඉරා දමන්නට පෙරමුණ ගන්නේ මිනිස් වෙසින් සිටින නොමිනිසුන් නොවේද?■
