20වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයට, අන්තිම මොහොතේ, එනම් කාරක සභා අවස්ථාවේදී ගෙනෙන ලද කුමන්ත්‍රණකාරී සංශෝධනයක් අනුව, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට හා අභියාචනාධිකරණයට අලුතෙන්ම විනිසුරුවරුන් 14 දෙනෙකු පත්කිරීමට ජනාධිපතිවරයාට බලය ලැබිණ.
20 සංශෝධනය යටතේ, ජනාධිපතිවරයා සිය නාමයෝජනා පාර්ලිමේන්තු සභාවට යවනන අතර, පාර්ලිමේන්තු සභාව එම නම් ගැන සිය නිරීක්‍ෂණ ඉදිරිපත් කිරීමෙන් පසුව, ජනාධිපතිවරයා විසින් පත්කිරීම් කරනු ලැබිය යුතුය.
ඒ යටතේ, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට නව විනිසුරුවරුන් 6 දෙනෙක් පත්කරනු ලැබූහ. ඒ එච් එම් දිලිප් නවාස්, කුමුදුනි වික්‍රමසිංහ, ශිරාන් ගුණරත්න, ජනක් ද සිල්වා, අචල වෙන්ගප්පුලි, මහින්ද සමයවර්ධන යන විනිසුරුවරුය.
අභියාචනාධිකරණයේ සභාපතිවරයා හැටියට කීර්තිමත් අභියාචනාධිකරණ විනිසුරු අර්ජුන ඔබේසේකර පත්කරනු ලැබිණ.
අභියාචනාධිකරණයට නව විනිසුරුවරු 14 දෙනෙක් පත්කරනු ලැබූහ. ඔවුන්ගේ නම් මෙසේය. මේනකා විජේසුන්දර, ඩීඑන් සමරකෝන්, එම් ප්‍රසන්ත ද සිල්වා, එම්ටීඑම් ලෆාර්, ප්‍රදීප් කීර්තිසිංහ, සම්පත් අබේකෝන්, සම්පත් විජේරත්න, එස්යූබී කරලියද්ද, ආර්. ගුරුසිංහ, ජීඒඩි ගනේපොල, ඛේමා ස්වර්ණාධිපති, මායාදුන්න කොරයා, ප්‍රභාහරන් කුමාරරත්නම් සහ නීල් ඉද්දවෙල යන මහත්ම මහත්මිහුය. ජනාධිපතිවරයා යැවූ සියලුම නම්, පාර්ලිමේන්තු සභාව විසින් ඒ හැටියටම අනුමත කරනු ලැබ දැන් ඔවුන් විනිසුරුවරුන් හැටියට දිවුරුම් දී ද අවසන්ය.
19 වැනි සංශෝධනය යටතේ තිබුණු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට, ජනාධිපතිවරයා සිය නාමයෝජනාව එවූ විට, ඒවා පිළිබඳ විස්තරාත්මකව සලකා බලා, ඔවුන් ඇත්ත වශයෙන්ම විනිසුරු ධුරවලට සුදුසුදැයි කිරා මැන බලා, අවශ්‍ය නම් ජනාධිපතිවරයා එවූ නම් ප්‍රතික්‍ෂෙප කිරීමේ බලයක් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට තිබිණ. ඒ බලය අනුව, ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන විසින් එවන ලද නාමයෝජනා අනුමත නොකර, වෙනත් නම් එවන්නැයි ජනාධිපතිවරයාට දන්වා යැවූ අවස්ථා කිහිපයක්ද තිබිණ. එවකට විපක්‍ෂය වූ දැන් ආණ්ඩු පක්‍ෂය, එය දුටුවේ ජනධිපතිවරයාට, අගමැතිවරයාට අමතරව කථානායකවරයාද රටේ පාලන බලය අතට ගත් අවස්ථාවක් ලෙසය. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවෙන් අනුමත කරන ලද පුද්ගලයන් සියයට සියයක්ම යහපත් අය නොවීම අරුමයක් නොවේ. ඔවුන්ට වුවද පත්කිරීම්වලට සලකා බලන්නට සිදුවන්නේ රටේ ඉන්නා පුද්ගලයන්ගෙන්ම වන නිසාය.
දැන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව නැත. තිබෙන්නේ පාර්ලිමේන්තු සභාවකි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාවට තිබුණු බලතලද දැන් නැත. ඒ වෙනුවට දැන් ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයා කරන නාමයෝජනා ගැන සිය නිරීක්‍ෂණ ඉදිරිපත් කිරීමේ දියාරු අවස්ථාවක් පමණි. එම නිරීක්‍ෂණ සලකා බලනවාද නැද්ද කියා තීරණය කිරීමේ බලයත් ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයාටය. ඒ නිසා පාර්ලිමේන්තු සභාව යනු රූකඩයකියි කීම අතිශයෝක්තියක් නොවේ. ඒ කතාව තහවුරු වන්නේ, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයා විසින් එවන ලද සියලුම නාමයෝජනා එයාකාරයෙන්ම පාර්ලිමේන්තු සභාව විසින් හොඳයැයි ‘නිරීක්‍ෂණය’ කරනු ලැබීමෙනි.
අභයාචනාධිකරණ විනිසුරුවරුන් හැටියට ජනාධිපතිවරයා කළ නාමයෝජනා ගැන බලවත් කනස්සල්ලක් අධිකරණ ක්‍ෂෙත්‍රයේ පැනනැගී තිබේ. ඒ ගැන කතා කිරීමට පෙර, ලංකාවේ ඉහල අධිකරණ විනිසුරුවරුන් පත් කරන ක්‍රමය ගැනද යමක් කිව යුතුය. පෘතුගාලය, ඕලන්දය වැනි සිවිල් නීති ක්‍රමය අනුගමනය කරන රටවලත්, එංගලන්තය කියන පොදු නීති ක්‍රමය අනුගමනය කරන රටේත් යටත් විජිතයක්ව තිබුණු නිසා, සිවිල් නීති ක්‍රමයේත්, පොදු නීති ක්‍රමයේත් සංකලනයක් ලංකාවේ නීති ක්‍ෂෙත්‍රයේ තිබේ. ඉහළ අධිකරණවල විනිසුරුවරුන් පත්කිරීමේදී ඒ නීති ක්‍රම දෙකේම සම්ප්‍රදායන්, ඒ නිසා ලංකාවේ අනුගමනය කරනු ලැබේ. ඒ අනුව, ඉහළ අධිකරණවලට පත්කරනු ලබන්නේ, පහළ අධිකරණවල විනිසුරුවරුන් හැටියට කටයුතු කළ අය පමණක් නොවේ. පෞද්ගලිකව නීති වෘත්තියේ යෙදෙන අයද, නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ ජ්‍යෙෂ්ඨ නිලධාරින්ද, ඊටත් පිටතින් වෙනත් ක්‍ෂෙත්‍රවල කටයුතු කරන නීතිඥවරුද මෙසේ ඉහළ අධිකරණවල විනිසුරුවරුන් හැටියට පත්කරනු ලබති. උදාහරණයක් හැටියට, ආචාර්ය ෂිරාණි බණ්ඩාරනායක, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට පත්කරන ලද්දේ කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ නීති පීඨාධිපති හැටියට වැඩ කරද්දීය. මෙවර පාර්ලිමේන්තුවේ නියෝජ්‍ය මහලේකම් නීල් ඉද්දවෙල පත්කරනු ලැබුවේද ඒ ආකාරයෙනි.
අභියාචනාධිකරණයට පත්කරන ලද විනිසුරුවරුන් අතරින්, මේනකා විජේසුන්දර, ඩීඑන් සමරකෝන්, එම් ප්‍රසන්ත ද සිල්වා, එම්ටීඑම් ලෆාර්, ප්‍රදීප් කීර්තිසිංහ, සම්පත් අබේකෝන්, සම්පත් විජේරත්න, එස්යූබී කරලියද්ද, ආර්. ගුරුසිංහ, ජීඒඩී ගනේපොල, ඛේමා ස්වර්ණාධිපති පත්කර තිබුණේ මහාධිකරණ විනිසුරුවරුන් අතරිනි. මායාදුන්නේ කොරයා සහ ප්‍රභාහරන් කුමාරරත්නම් නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවෙනි. නීල් ඉද්දවෙල පෞද්ගලික නීති වෘත්තියෙනි. (එහෙත් ඔහු වසර 20 පමණ දීර්ඝ කාලයක් වැඩ කළේ පාර්ලිමේන්තුවේය. පාර්ලිමේන්තු සේවයට පෙර ඔහු දිසා අධිකරණ විනිසුරුවරයකු හැටියට කටයුතු කර තිබේ.)
ජනාධිපතිවරයා, පාර්ලිමේන්තු සභාවට සිය නාමයෝජනා යැව්වේ, නොවැම්බර් 18 වැනිදාය. සිය පීඑස්/සීඑස්ඒ/00/2/2දරන ලිපියෙනි. එහි මහාධිකරණයෙන් අභියාචනාධිකරණයට පත්කළ යුතු විනිසුරුවරුන් 10 දෙනකුගේ නම් සඳහන් වෙයි. ඒ ලැයිස්තුවේ එස්යූබී කරලියද්ද විනිසුරුවරයාගේ නම තිබුණේ නැත.
රජය, මේ විනිසුරුවරුන් පත්කිරීමේදී කිව්වේ, මහාධිකරණ විනිසුරුවරුන් අතරින් ජ්‍යේෂ්ඨත්වයේ පිළිවෙළට විනිසුරුවරුන් තෝරා ගන්නා බවයි. එසේ කියන්නට හේතුව, විනිසුරුවරුන් පත්කිරීමේදී තමන් ස්වාධීන හා අපක්‍ෂපාතී බව පෙන්වීමය. (තනතුරුවලට තේරීමේදී සලකා බැලිය යුත්තේ ජ්‍යේෂ්ඨත්වය පමණක් නොවන බව වෙනම කාරණාවකි. එහෙත්, ආණ්ඩුව සිය අපක්‍ෂපාතීත්වය පෙන්වීමට කීවේ ජ්‍යේෂ්ඨත්වය මත පත්කරන බවයි.)
එහෙත් ප්‍රශ්නය නම්, ජනාධිපතිවරයාගේ ලැයිස්තුව ජ්‍යේෂ්ඨත්වයේ පදනම මතද තෝරාගෙන නැතිවීමයි.
මහාධිකරණ විනිසුරුවරුන්ගේ ජ්‍යේෂ්ඨත්ව අනුපිළිවෙළ අනුව, මුල් විනිසුරුවරුන්ගේ පිළිවෙළ මෙසේය. 1. මේනකා විජේසුන්දර 2. ඩීඑම් සමයවර්ධන 3. ප්‍රසන්ත ද සිල්වා 4. එම්ටීඑම් ලෆාර් 5. ප්‍රදීප් කීර්තිසිංහ, 6. සම්පත් අබේකෝන්, 7. සම්පත් විජේරත්න 8. විකුම් කළුආරච්චි 9. එස්යූබී කරලියද්ද, 10. එම්ඒආර් මරික්කාර් 11. ආර්. ගුරුසිංහ 12. ශෂී මහේන්ද්‍රන් 13. චම්පා රාජරත්න 14. ගිහාන් කුලතුංග 15. ජීඒඩී ගනේපොල, 16. ඛේමා ස්වර්ණාධිපති
ජ්‍යෙෂ්ඨත්වයේ අනුපිළිවෙළ සලකනවා නම්, අභියාචනාධිකරණයට පත්කළ යුත්තේ 1 සිට 10 දක්වා ස්ථානවල සිටින්නන්ය. එහෙත්, ඒ අය අතරින්, ජ්‍යේෂ්ඨයන් වන 8. විකුම් කළුආරච්චි, 9. එස්යූබී කරලියද්ද, 10. එම්ඒආර් මරික්කාර් යන තිදෙනාම ජනාධිපතිගේ ලැයිස්තුවට ඇතුළත්ව සිටියේ නැත. එහෙත්, 15 සහ 16 ස්ථානවල සිටින දෙදෙනා, එනම්, 15. ජීඒඩී ගනේපොල, 16. ඛේමා ස්වර්ණාධිපති ජනාධිපතිගේ ලැයිස්තුවේ වූහ. මුල් 10 දෙනාගෙන් කිහිප දෙනකු අතහැර පහළට යනවා නම්, 11, 12, 13, 14, 15 ලෙස පහළට යා යුතුය. එහෙත්, එම ස්ථානවල සිටින, 12. ශෂී මහේන්ද්‍රන් 13. චම්පා රාජරත්න 14. ගිහාන් කුලතුංග යන අයටද අභියාචනාධිකරණ විනිසුරු පදවි නොලැබුණි. ලැබුණේ ජ්‍යේෂ්ඨත්වයෙන් පහළම සිටින 15. ජීඒඩී ගනේපොල, 16. ඛේමා ස්වර්ණාධිපති දෙදෙනාටය. මෙලෙස ඉහළ අය කපා දමා පහළ අය තෝරා ගැනීම ගැන පැහැදිලි කළ හැක්කේ කෙසේද? කපා දැමුණු විනිසුරුවරුන්ට, තමන් කපා දමා ඇත්තේ ඇයිදැයි දැනගැනීමට අයිතියක්, තැනක් තිබේද?
ජනාධිපතිවරයාගේ ලැයිස්තුවේ පෞද්ගලික නීති වෘත්තියේ යෙදෙන අයගෙන් නම් දෙකක් යෝජනා කර තිබිණි. ඒ සම්පත් මෙන්ඩිස් හා නීල් ඉද්දවෙලය. සම්පත් මෙන්ඩිස් ජනාධිපති නීතිඥවරයෙකි. 2001 තරම් මෑත වසරක නීතිඥවරයකු හැටියට දිවුරුම් දුන් මහත්මයෙකි. විශේෂත්වය නම් රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ සමීපතම නීතිඥවරයකු හැටියට ඔහු කටයුතු කර තිබීමයි. එහෙත්, අභියාචනාධිකරණයට පත්වීමක් ලැබීම ඔහු ප්‍රතික්‍ෂෙප කළේය. ඒ නිසා, මහාධිකරණයෙන් පත්කළ විනිසුරුවරුන් 10 අතරට, ජනාධිපතිගේ ලැයිස්තුවෙන් මුලින් කපා දමා තිබුණු නමක් වන 9. එස්යූබී කරලියද්ද පසුව එකතු කර තිබුණි. ඒ මහතාද අවසානයේ දිවුරුම් දුන්නේය.
ජ්‍යෙෂ්ඨත්වයෙන් ඉහළ අය කපා දමා ජ්‍යෙෂ්ඨත්වයෙන් පහළ අය විනිසුරුධුරවලට පත්කිරීම කුමන නිර්ණායක අනුව කෙරිණිදැයි අධිකරණ ක්‍ෂෙත්‍රයේ දැවෙන ප්‍රශ්නයක් තිබේ. ■
