මේ දිනවල රටේ මහත් අවධානයට ලක්වී ඇති බොහෝ කාරණා පිළිබඳව, ආණ්ඩුවත්, ප්රධාන ජනමාධ්යත් ඉදිරිපත් කරන ආඛ්යානවලට වෙනස් සහ එයින් ස්වාධීන වූ විග්රහයක් ගොඩනැගිය යුතුව තිබේ. එය අපේ රටේ ප්රජාතන්ත්රවාදී මහජන සාකච්ඡාව ඉදිරියට ගෙනයෑම සඳහා අත්යවශ්ය වේ. මේ ලිපියේ අරමුණ එවැනි කාරණා දෙකක් පිළිබඳව විකල්ප දැක්මක් ඉදිරිපත් කිරීමයි. ඉන් පළමුවැන්න නොනැවතී පැතිරෙන කෝවිඞ් වසංගතය පිළිබඳ ආණ්ඩුවේ ප්රතිපත්තියයි. දෙවැන්න, මහර සිරගෙදර සිදුවී ඇති ‘කැරැල්ලක්’ යනුවෙන් හඳුන්වන සිද්ධිය ගැන ආණ්ඩුව ඉදිරිපත් කරන අර්ථකථනයයි.
කොවිඞ් වසංගතය පාලනය කිරීම සඳහා ආණ්ඩුව ඉදිරිපත් කළ ප්රතිපත්ති ප්රතිචාරය දැන් අසාර්ථක එකක් වී තිබේ. ඒ බව පිළිගැනීමට ආණ්ඩුව සූදානම් නොවීම ගැන අප පුදුමයට පත් විය යුතු නැත. එය වනාහි ඕනෑම ආණ්ඩුවක චර්යාවේ ඇති ලක්ෂණයක් වන නිසාය. දේශපාලන බලය තිබෙන අය සාමාන්යයෙන් තම ආණ්ඩුකරණ අසාර්ථක වීම් පිළිගන්නේ නැත.
කෝවිඞ් වසංගතය පාලනය කිරීමේ ආණ්ඩුවේ ප්රතිපත්තිමය මූලෝපාය අසාර්ථක වීමට විවිධ හේතු තිබේ. එයින් ප්රධාන එකක් ලෙස කෙනකුට අවධාරණය කළ හැකි වන්නේ, ආණ්ඩුවේ ‘මිලිටරි ප්රතිචාරයේ’ නොගැළපෙනභාවයයි. මාර්තු මාසයේ පටන්ම ජනාධිපතිතුමා වැරදි මූලෝපායක් මගින් කෝවිඞ් වසංගතයේ අභියෝගයට මුහුණ දෙන්නට තීරණය කෙළේය. එය නම්, මහජන සෞඛ්ය ප්රශ්නයකට විසඳුම් දීමේ රාජ්ය ප්රතිපත්තිය සහ ප්රතිචාරය යුද මෙහෙයුමක් බවට පත් කිරීමයි. සිවිල් සමාජ ප්රශ්නයක් මිලිටරිකරණය කිරීමයි.
එතුමා එසේ කෙළේ මන්ද? යන්න ගැනද කෙටියෙන් හෝ කල්පනා කිරීම අපගේ සාකච්ඡාව ඉදිරියට ගෙන යාමට වැදගත්ය. මෙතැන තිබෙන ප්රශ්නය නම් මහජන සෞඛ්ය ප්රශ්නයක් ‘ජාතික ආරක්ෂාව’ නැතහොත් ‘රාජ්ය ආරක්ෂාව’ පිළිබඳ ප්රශ්නයක් බවට වැරදි ලෙස පරිවර්තනය කිරීමයි. පුරවැසියන් හදිසි වසංගතයකට පාත්රවීම ‘රාජ්යාරක්ෂාවට’ තර්ජනයක් ලෙස සැලකීමයි. මෙහි ප්රතිඵලය වූයේ, අප මේ දිනවලත් දකින පරිදි, රෝගි සහ අසරණ වන පුරවැසියන්ද, ඔවුන්ගේ පවුලේ සාමාජිකයන්ද ‘ජාතික ආරක්ෂාවට තර්ජනයක්’ ලෙස සලකා, ඔවුන් දෙස සම්පූර්ණයෙන්ම සතුරු ආකල්පයක් ගොඩනැගීමයි. රාජ්යයට අලුත් සතුරෙකු, කොරෝනා රෝගයට ගොදුරු වූ අසරණ පුරවැසියන් තුළින්, අලුතෙන් නිර්මාණය කර ගැනීමයි.
මෙම රාජ්යාරක්ෂාවටත් ජාතික ආරක්ෂාවටත් අලුත්ම ‘තර්ජනය’ වී ඇතැයි සැලකෙන පුරවැසියෝ ප්රධාන සමාජ කොටස් දෙකක් වෙතින් පැමිණීමද අපගේ සැලකිල්ලට හසුවිය යුතු කරුණකි. පළමුවැනි කොටස, දුගී, නාගරික මුස්ලිම් පුරවැසියන්ය. දෙවැනි කොටස, දුගී නාගරික කම්කරු පන්ති පවුල් සහ ග්රාමීය ගොවිජන සහ දුගී පවුල්ය. ඇමතිවරුන්ගේ සිට පොලිස් මාධ්ය ප්රකාශකයන් දක්වා වන රාජ්යයේ නියෝජිතයන් සිය බලය, තර්ජනයේ සහ බියගැන්වීමේ ශක්තිය දිනපතාම ප්රදර්ශනය කරන්නේ, කොරෝනා වසංගතයේ ගොදුරු වී ඇති මෙම අසරණ, දුගී පුරවැසියන් ඉලක්ක කොටගෙනය.
මෙහි ප්රතිඵලය වී තිබෙන්නේ කුමක්ද? රාජ්යයේ නියෝජිතයන්ගේ තර්ජන සහ බිය ගැන්වීම්වලට තමන්ට දැක්විය හැකි එකම ප්රතිචාරය වශයෙන්, ආණ්ඩුව වසංගතය නැවැත්වීමේ යහපත් අරමුණෙන් කරන ඉල්ලීම්වලට පවා, එම පුරවැසියන් පිටුපෑමයි. ආණ්ඩුවේ ක්රියාමාර්ග සාර්ථක වීමට අත්යවශ්ය සාධකයක් වන දුගී ජනතාවගේ සහයෝගය සහ සහභාගිත්වය නොලැබීමයි.
කොරෝනා වසංගතය පාලනය කිරීම සම්බන්ධව, ලෝක මට්ටමෙන් මතුවී තිබෙන අභියෝගයක් නම්, ඒ සඳහා මහජන සහභාගිත්වය සහ සහයෝගය නිරන්තරයෙන් ලබාගැනීමයි. මහජන සහයෝගය ලැබෙන්නේ, මහජනයා රෝගයට දක්වන බිය නිසා මිස, පාලකයන්ට දක්වන බිය නිසා නොවේ. අප රටේ ආණ්ඩුව අසමත් වී තිබෙන්නේ මේ සරල සත්යය තේරුම් ගැනීමටය. පොලිස් සහ හමුදා මාධ්ය ප්රකාශකයන් ලවා පුරවැසියන් බය ගැන්වීමේ ක්රියාමාර්ග නතර කර, වසංගතයට ගොදුරු වන පුරවැසියන් වෙත දක්වන සානුකම්පික සහ සහකම්පික සන්නිවේදනයක් මාර්ගයෙන්, පුරවැසි සහාය සහ සහභාගිත්වය සහතික කර ගැනීම වඩා සාර්ථක වීමට තිබෙන ඉඩකඩ බොහෝය. ඒ සඳහා ජනාධිපතිතුමා කළ යුත්තේ, තම කොරෝනා පාලන මූලෝපාය මිලිටරිහරණයට, නැතහොත් නිර්මිලිටරිකරණයට, ප්රමාදවී හෝ පාත්ර කිරීමයි.
මහර ප්රශ්නය
ඒ තරම් සංකීර්ණ නැති සමාජ සහ දේශපාලන ප්රශ්නවලට පවා ‘කුමන්ත්රණ න්යාය’ ඉදිරිපත් කර ඒවා පැහැදිලි කිරීම දේශපාලනඥයන් අතර තිබෙන සාමාන්ය පුරුද්දකි. ඒ සඳහා විශේෂඥභාවය ලැබූ කිහිප දෙනෙක් වර්තමාන ආණ්ඩුවේ අමාත්යවරුන් අතරද සිටිති. කුමන්ත්රණ න්යායෙන් පැහැදිලි කරන නවතම සමාජ ප්රශ්නය වන්නේ ඊයේ පෙරේදා මහර සිරගෙදර සිරකරුවන් අතර ඇතිවූ ගැටුම සහ ව්යාකුලත්වයයි.
ලංකාවේ සිරගෙවල් ගැන මඳ අවබෝධයක් හෝ ඇති කෙනකුට, සිරගෙවල්වලින් සිරකරුවන් පැනයාමට උත්සාහ කිරීම, කැරලි ගැසීම, ප්රචණ්ඩත්වටට යොමුවීම වැනි දේ තේරුම් ගැනීමට කුමන්ත්රණ න්යාය අවශ්ය වන්නේම නැත. සිරගෙවල් වනාහි, මනුෂ්ය වාසයට නුසුදුසු, අපිරිසිදු, සත්ව ගාල්වලට සමාන, අතිශයින්ම මර්දනකාරී පාලන තන්ත්ර සහිත, දූෂණයෙන්ද අක්රමිකතාවන්ගෙන්ද බහුල ක්ෂුද්ර ලෝකයන්ය. පනහක් පමණ සිරකරුවන් සඳහා සාදා ඇති වාට්ටුවල සිය ගණනක් ගාල් කිරීම, ආණ්ඩුව පවා වරින් වර පිළිගන්නා ගැටලුවකි. කුඩා අවකාශයක් තුළ සිරකර සිටින මනුෂ්යයන් මෙන්ම සතුන් පවා ප්රචණ්ඩ වීම ස්වාභාවික දෙයකි.
පීඩිත, අපේක්ෂාභංග සහ කළකිරුණු මානසික තෙරපීම්වලට භාජනය වී සිටින සිරකරුවන් ‘කුලප්පු’ කිරීමත්, ඔවුන් ප්රචණ්ඩ ක්රියාවලට මෙහෙයවීමත් ඉතා පහසුවෙන් සිදුවන දෙයක් බව අවුරුදු ගණනාවක් තුළ සිරගෙදරක ජීවත් වූද, සිරකාර ජීවිතය ගැන ලියා ඇති නවකතා, ස්වයං-ලිඛිත චරිතාපදාන මෙන්ම ශාස්ත්රීය කෘතිද කියවා ඇති මා වැනි කෙනෙකු දැන සිටියත්, රජයේ නිලධාරීහුද, ආණ්ඩු පක්ෂයේ දේශපාලනඥයෝද ඒ ගැන සාමාන්යයෙන් සංවේදීභාවයක් නොදක්වති. ඔවුන් එය දකින්නේ තනිකරම නීතිය හා සාමය, ජාතික ආරක්ෂාව, ආණ්ඩුවේ ආත්මාඩම්බරය සහ කීර්තිය පිළිබඳ කාරණයක් ලෙසය. මේ දිනවල ආණ්ඩුව මහර සිරගෙදර ප්රශ්නයට දක්වන සියලු ප්රතිචාරවල ප්රකාශ වන්නේ මෙම ධර්මතාවයි.
මහර සිද්ධියට ආණ්ඩුවේ එක් ප්රතිචාරයක් වි තිබෙන්නේ කොමිෂන් සභා සහ කමිටු පත්කිරීම බව මාධ්ය වාර්තාවලින් පෙනේ. 1930 ගණන්වලදී ආරම්භ වූ කොමිෂන් සභා සහ කමිටු සංස්කෘතියක් ලංකාවේ තිබේ. මෙම සංස්කෘතිය 1970 ගණන්වල සිට නව ප්රවණතාවක් ලබා ගත්තේය. එය නම්, කොමිෂන් සභා සහ කමිටු, මහජන ප්රශ්න මගහැරීමට, මහජන කෝපය වෙන දිසාවකට යොමු කිරීමට, නැතහොත් ඒවා මහජන අවධානයෙන් ඉවත් කිරීමට ආණ්ඩු යොදාගන්නා දේශපාලන උප්පරවැට්ටිවලින් එකක් බවටද පත්වීමයි. මහර කමිටු සහ කොමිෂන් සභා මගින්ද මෙම තත්වයම ඇතිවීමට ඉඩ තිබේ. ඒ අතර, ආණ්ඩුවද කුමක් හෝ කුමන්ත්රණ උපන්යාසයක් ඔප්පු කර ගැනීමට කමිටු හා කොමිෂන් සභා යොදා ගැනීමටද ඉඩ තිබේ. කොමිෂන් සභා ගැන පුවත්පත් උනන්දුව දැක්වුවත්, ඒවා ගැන මහජන විශ්වාසය බිඳ වැටී තිබෙන්නේ ඉහත කී හේතු නිසාය.
මේ අතර, මහර මෙන්ම ලංකාවේ අනෙක් සිරගෙවල්වලද දැනට වර්ධනය වන සිරකරු අසහනය සහ කලබලකාරී තත්වය දෙස බැලිය යුත්තේ කෝවිඞ් වසංගතය විසින් ඇතිකරන ලද විශාල සමාජ ප්රශ්නයකම කොටසක් ලෙසය. එය විසඳීමට නම් ආණ්ඩුව එයට ප්රවේශ විය යුත්තේ, එය නීතිය හා සාමය පිළිබඳව හෝ ජාතික ආරක්ෂාව පිළිබඳව හෝ ප්රශ්නයක් බවට ලඝු කිරීමෙන් නොවේ. ඒ දෙස පරිණතව සහ මානුෂිකව බැලීමෙනි. විසිවැනි සංශෝධනය මගින් තමන්ට ලබාගත් අසීමිත විධායක බලය යහපත් අරමුණක් සඳහා යොදාගැනීමට ජනාධිපතිතුමාට යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කරන්නේ නම් එය මෙසේය. එම අසීමිත විධායක බලය භාවිත කරමින් සුළු වැරදි සිරකරුවන්ටත්, සුළු වැරදි රිමාන්ඞ් සිරකරුවන්ටත්, අවුරුදු දහයකට වැඩි කාලයක් සිරගෙදර දඬුව විඳින මනා චර්යාවෙන් යුත් සිරකරුවන්ටත් පොදු සමාවක් දෙන්න. සිරගෙවල් අපායවල් නොව, මනුෂ්ය වාසයට සුදුසු ස්ථාන බවට පත් කරන්න. කෝවිඞ් වසංගතය සිරකරුවන් අතර පැතිරීමේ අවදානම පාලනය කරන්න. සිරගෙවල් ප්රතිසංස්කරණය සඳහා සමාජ විද්යාත්මක සහ අපරාධ විද්යාත්මක දැනුමක් ඇති විශේෂඥයන්ගේද සහාය ලබාගන්න.■
