- සමන් රත්නප්‍රිය
ලංකාව පුරා දිස්ත්‍රික්ක විසි පහේම ව්‍යාප්ත වී සිටින කොවිඩ් 19 රෝග ආසාදිතයින් මේ වන විට 12000 ඉක්මවා ගොස් තියෙනවා. මෙවන් වටපිටාවක් තුළ රෝගීන් ආශ්‍රිතව කටයුතු කරන හෙද නිළධාරීන්ගේ සෞඛ්‍ය ආරක්ෂාව කෙබඳුද යන්න පිළිබඳ අප විමසා බැලීමක් සිදු කළා. එහිදී රජයේ හෙද නිළධාරීන්ගේ සංගමයේ සභාපති සමන් රත්නප්‍රිය ඒ පිළිබඳව දැක්වූවේ මෙවන් අදහසක්.
ලංකාවේ කොවිඩ් 19 ආසාදිත රෝගීන් සිටින රජයේ රෝහල් 52 ක් තියෙනවා. මෙම රෝහල්වල සිටින හෙදියන් ඍජුවම රෝගීන් සමඟ පැය විසි හතරම සම්බන්ධ වෙනවා. පීසීආර් පරීක්ෂණත් බහුතරයක් සිදු කරන්නේ හෙදියන් විසිනුයි. මෙම රෝහල්වල සෞඛ්‍ය හෙද කාර්ය මණ්ඩල සති දෙකකට වරක් පීසීආර් පරීක්ෂණවලට යොමු කළ යුතුයි. නමුත් එය සිදු වන්නේ නැහැ. ලංකාවේ අනෙකුත් දිස්ත්‍රික්කවල රෝහල්වලත් සෞඛ්‍ය සේවා නිළධාරීන්ට මෙම අභියෝගය තිබෙනවා. එම නිළධාරීනුත් අහඹු වශයෙන් ගෙන පීසීආර් පරීක්ෂණවලට යොමු කළ යුතුයි. ඒ ආකාරයට සෞඛ්‍ය හෙද නිළධාරීන් සෞඛ්‍යාරක්ෂිතයි යන්න තහවුරු කළ යුතුයි. නමුත් ඒ පිළිබඳව රජයේ අවධානය යොමු වන්නේ නැහැ.
අනෙක් අතට හෙදියන්ට ‘කේ95’ කියන ආරක්ෂිත මුව ආවරණ ප්‍රමාණවත් අයුරින් නැහැ. මුඛ ආවරණ 100ක් ඉල්ලුවොත් බලධාරීන් 25 ක් දෙනවා. වෛරසයට ඉදිරියෙන්ම සිට මුහුණ දෙන සෞඛ්‍ය හෙද නිළධාරීන්ට පීපීජී කට්ටලවලත් හිඟයක් තිබෙනවා. විශේෂයෙන්ම කොළඹින් පිට පළාත් සභා රෝහල්වල සෞඛ්‍ය හෙද නිළධාරීන්ට පහසුකම් ප්‍රමාණවත් නැහැ. රෝහල්වලත් පහසුකම් නැහැ. රෝහල් කෝවිඩ් 19 රෝගීන් වෙනුවෙන් රෝහල් සූදානම් කළා කිව්වට ඒවායේ පහසුකම් සූදානම් කර නැහැ. මේක විහිළුවක්.
මේ අවස්ථාවෙ ඇඳිරිනීතිය තිබෙන ප්‍රදේශවල තත්ත්වය තවත් දරුණුයි. හෙදියන්ට ප්‍රවාහන පහසුකම් ලබා දෙන්න කියල අපි දිගින් දිගටම බලධාරීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියා. එහි ප්‍රතිඵලයක් විදියට පසුගිය ඔක්තෝම්බර් 22 වනදා ප්‍රවාහන පහසුකම් ලබා දීම වෙනුවෙන් චක්‍රලේඛයක් නිකුත් වුණා. නමුත් ආයතන ප්‍රධානීන් එය ක්‍රියාත්මක කරන්නේ නැහැ.
මේ අවදානම් අවස්ථාවේ හෙදියන්ට නේවාසික පහසුකමුත් නැති වී තිබෙනවා. කොළඹ ජාතික රෝහලේ හෙදියන් අතුරෙන් සියයට අසූවක් (80%) දෙනා රාජකාරියට වාර්තා කරන්නේ තාවකාලික නේවාසික ස්ථානවල සිටයි. සමස්තයක් වශයෙන් රටේ සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිළධාරීන්ගෙන් සියයට හැටක් (60%) පිරිස නේවාසිකව රාජකාරී කරන අය වෙනවා. මේ අයට මෙවන් ව්‍යසන අවස්ථාවකදී ප්‍රවාහන පහසුකම් අත්‍යවශ්‍යයි. අනෙක් අතට මොවුන්ගේ ප්‍රතිශක්තිකරණය රැකෙන ආකාරයට ඔවුන්ට සංග්‍රහ කිරීමට බලධාරීන්ට වගකීමක් සහ යුතුකමක් තිබෙනවා. වෛරස ආසාදන රෝගීන් සමඟ ඍජුවම රාජකාරී කරන මොවුන්ට පෝෂණීය ආහාර වේලක් ලබා දිය යුතුයි. ප්‍රමාණවත් නින්දක් ඔවුන්ට අවශ්‍යය වනවා. නමුත් මොවුන්ගේ අයිතීන් ලබාදීමට බලධාරීන් කටයුතු කරන්නේ නැහැ.
මේ නිසා ඒ වෙනුවෙන් දැන් අපිට ස්ට්‍රයික් කර අයිතීන් දිනා ගන්නට සිදුවෙලා තිබෙනවා. පසුගිය සතියේ අපි මාතර, ගම්පහ රෝහල් ආශ්‍රිතව වර්ජන කළා. ගම්පහ දින තුනක් එකදිගට වර්ජනය කළා. ආණ්ඩුව ‘සුව විරුවන්’ ලෙස ලේබල් හදමින් සංදර්ශන කරනවා. ඇත්ත තත්ත්වයට සාර්ථකව මුහුණ දෙන්නට ආණ්ඩුවට නොහැකිවී තිබෙනවා. පසුගිය මාසෙ ‘සුව විරුවන්’ට කියල රක්ෂණ ආවරණයක් ලබා දෙන බවට කතා කළා. නමුත් එවැනි දෙයක් සිදු වුණේ නැහැ. ඉදිරියේදී සිදු වන බවක් පෙනෙන්නටත් නැහැ.
සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය දැන් මොකද කරන්නේ? අමාත්‍යාංශය පෙර පරිදි වෘත්තීය සමිති සමඟ සාකච්ඡා පවත්වන්නේ නැහැ. ඒවගේම සෞඛ්‍ය හෙද නිළධාරීන්ගේ ප්‍රශ්න ඉදිරිපත් කිරීමට අමාත්‍යාංශයේ කිසිදු යාන්ත්‍රණයක් සකස් කරල නැහැ. ප්‍රශ්න වෙනම තිබෙනවා. අමාත්‍යාංශය වෙනම පවතිනවා. මේකයි ඇත්ත තත්ත්වය.
ඇත්තටම ආණ්ඩුවට පළමු කොවිඩ් රැල්ල අවසන් වන විට අධි තක්සේරුවකට පැමිණියා. ආණ්ඩුව සෞඛ්‍ය හෙද නිළධාරීන් වෙනුවෙන් මැදිහත් වනවා වෙනුවට මාධ්‍ය සංදර්ශන පවත්වනවා.
පවිත්‍රා රූපසිංහ
