ශ්‍රීලනිප ජ්‍යෙෂ්ඨ උප සභාපති මහාචාර්ය රෝහණ ලක්ෂමන් පියදාස
විසි වන සංශෝධනය ගැන ශ්‍රීලනිපය පත් කළ කමිටුවේ මතය කුමක්දැයි තවමත් හරිහැටි වාර්තා වී නැහැ නේද?
ශ්‍රීලනිපය තමන්ගේ කමිටුවේදී දුන්න ප්‍රධාන අදහස තමයි, මේ වෙලාවේ විසි වන සංශෝධනය නැතිව පූර්ණ ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා යන්න ඕනෑ බව. එතැනදී යම් සීමා සහ ගැටලු ගැන කතා කළා. 19 වැනි සංශෝධනය අපේ පක්ෂයේ සභාපතිවරයා ඇතුළු පිරිසක් නිර්මාණය කළ එකක්. ඒ අනුව එහි යම් අඩුපාඩු සහ සාධනීය ලක්ෂණ ගැන අපි කතා කළා. අපි කීවා, පූර්ණ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයකට යා යුතු බව. පූර්ණ ව්‍යවස්ථාවකදී සියලු ගැටලු ගැන කතා කරන්න පුළුවන්. ඊළඟ අපි කීවා හැත්තෑදෙකේදී වගේ පාර්ලිමේන්තුව ව්‍යවස්ථා සම්පාදක සභාවක් විදියට රැස් වෙන්න ඕනෑ බව. එයට විද්වතුන්, බුද්ධිමතුන් රැස් වෙන්න ඕනෑ බව අපේ මතය. ජාතික රාජ්‍යයක් නිර්මාණය කරගැනීම අවශ්‍යයි. සිංහල, දෙමළ, මුස්ලිම්, උඩරට, පහතරට ආදි සියලු ජනකොටස්වලට සහභාගි විය හැකි අන්දමේ ව්‍යවස්ථාවක් සම්පාදනය කරන්න ඕනෑ බව අපි යෝජනා කළා. මේ කාරණාව සහිත යෝජනා අපි ජනාධිපතිතුමාට ඉදිරිපත් කළා. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධන ගැන වාද විවාද ඇති වුණා. අන්තිමේදී හිටපු ජනාධිපතිතුමා ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටියා. අනෙක් අය ඡන්දය දුන්නත්, නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් අවශ්‍ය බව පක්ෂය මතයක් විදියට දරනවා.
හැම ජනවර්ගයකම එකඟතාව සහිත ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා යන ගමනක්, එවැනි ජාතික එකඟතාවකින් ඇති කරගත් 19 වැනි සංශෝධනය අහෝසි කරලා පටන්ගන්න පුළුවන්ද?
ආණ්ඩුව පැත්තෙන් කියන්නේ පූර්ණ ව්‍යවස්ථාවක් සඳහා ගමන් කරනවා කියලයි. ඒ අදහස ගැන බලාපොරොත්තු තියාගෙන ඉන්න වෙනවා. ඒත්, මාස හයක් ඇතුළත කරන කාරණාවක් නම්, ඒක කළ යුත්තේ ඇයිද කියලා අපි කල්පනා කරනවා. කොහොම හරි ඒ පොරොන්දුව ඉෂ්ට කරන්න ඕනෑ බව තමයි අපි හිතන්නේ.
ශ්‍රීලනිපයේ ඇතැම් නායකයන් ආණ්ඩුවේ අභ්‍යන්තර සාකච්ඡාවලදී විස්සට පක්ෂව කතා කළ බව කියනවා…
මම හිතන්නේ, අපේ දේශපාලන සංස්කෘතියේ යම් යම් ප්‍රතිවිරෝධතාවන් නැතිව නෙවෙයි. විරුද්ධ පක්ෂය පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදී හැසිරුණ හැටි අපි දැක්කානේ. ආණ්ඩු පක්ෂය තමන් ඉදිරිපත් කළ මතවාදය හා එයට ප්‍රතිවිරුද්ධව කටයුතු කළ හැටි දැක්කානේ. ශ්‍රීලනිපයටත් මෙයින් විතැන් වෙලා ඉන්න බෑ. 1956 ආණ්ඩුව එන්න ඔන්න මෙන්න තිබියදී අපේ පක්ෂයේ ලේකම්වරයා අයින්වෙලා ආණ්ඩුව පැත්තට ගියා. සමහර ආණ්ඩු පැති මාරු නිසා බිඳවැටුණා. එළියේ තියෙන සංවාදය ඒ විදියටම පාර්ලිමේන්තුව ඇතුළේ තියෙනවා නම් මේ සමාජය කෙතරම් යහපත්ද? අපේ පක්ෂයේ මතවාදය එක් විදියකට තියෙනවා. එයට පටහැණි වැඩ කරන අයත් ඉන්නවා. විවිධ අවස්ථාවල ඔබ කියනවා වගේ සමහර අය විවිධාකාරයෙන් හැසිරෙන්න පුළුවන්. මම ඔය සාකච්ඡාවල හිටියේ නැතත් මටත් ඔය වගේ කාරණා ආරංචි වෙනවා.
විසි වන සංශෝධනයට ශ්‍රීලනිපයට අත එසවුවේ ඇයි?
ආණ්ඩුව පිහිටුවීමේදී අපිත් පාර්ශ්වකරුවෙක් විදියට සහභාගි වුණා. ඒ සඳහා මැතිවරණයට පෙර එකඟතාවලට අත්සන් කළා. අපට තියෙන ප්‍රශ්නයක් තමයි ඒ එකඟතා ඉටු වුණාද කියලා. එහෙම වුණත්, ආණ්ඩුවේ පාර්ශ්වකරුවෙක් විදියට ආණ්ඩුවේ එකඟතාව බිඳවට්ටන්න අපි ලෑස්ති නෑ. අපට විවේචන තියෙනවා. ඒවා ගැන සාකච්ඡා කරනවා. යම් කාරණා විසඳාගන්න පුළුවන් බව හිතනවා. අපි මේ ආණ්ඩුව දුර්වල කළොත් ප්‍රතිගාමීත්වයට බලය ලැබෙනවා. අපි තවමත් විශ්වාස කරන්නේ, ආණ්ඩුව අපේ විවේචනවලට සවන් දේවි, ප්‍රතිවිරෝධතා අනුව කටයුතු කරයි කියලා.
පොහොට්ටුවේ පිරිස් ශ්‍රීලනිපයට එරෙහි ප්‍රචාරක ව්‍යාපාරයක් ගෙනගියත්, ශ්‍රීලනිප මන්ත්‍රීවරුන් 14 දෙනෙකු පත් වුණා. දැන් ඡන්දදායකයන් බලාපොරොත්තුවෙනවා ඇත්තේ ස්වාධීනව කටයුතු කරන ශ්‍රීලනිපයක්…
ඔබ කියන කාරණාව ඉතා නිවැරදියි. මිනිසුන් බලාපොරොත්තු වෙන්නේ ඒක තමයි. එහෙත්, ජනාධිපතිවරයා පත් වෙලා අවුරුද්දක් ගෙවුණාට ආණ්ඩුව පිහිටුවලා මාස කිහිපයයි. ඊට පස්සේ ආ ප්‍රධාන පනත තමයි විසි වන සංශෝධනය. දේශපාලනයේ තියෙන සංකීර්ණතාව තේරුම් ගන්න ඕනෑ. 1950 දශකයේ සිට ශ්‍රීලනිපය දේශපාලනය කරලා තියෙනවා. විවිධාකාර ප්‍රතිවිරෝධතාවලට මුහුණදීලා තියෙනවා. මේවා කළමනාකරණය කරගන්න ඕනෑ. තුනෙන් දෙකක බලයට ආසනන් බහුතරයක් ලැබුණ ආණ්ඩුවකට ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයක් සඳහා පිරිස් පිටින් එකතුකර ගන්නට සිදුවීම බරපතළ කාරණයක් බව ඇත්ත. මේ ආණ්ඩුව බලයට ගේන්න මැදිහත් වූ ජාතිකවාදී කණ්ඩායම්, ආගමික සමාජ කණ්ඩායම්, මධ්‍යස්ථ බුද්ධිමතුන් හා සමාජ ක්‍රියාකාරීන් විශාල වශයෙන් විසි වන සංශෝධනය පිළිබඳ ප්‍රතිවිරෝධතා නිර්මාණය කරගෙන තියෙනවා. විශ්වවිද්‍යාල පර්යේෂකයෙක් ලෙස ආපහු හැරිලා බැලුවොත්, හැත්තෑඅටේ අපි ප්‍රතික්ෂේප කළ ජනාධිපති ක්‍රමයක් තිබුණා. සිරිමා බණ්ඩාරනායක ප්‍රමුඛව වමේ බලවේග හැත්තෑඅටේ ව්‍යවස්ථාවට විරුද්ධව වැඩ කළා. චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක කාලයේ, මහින්ද රාජපක්ෂ කාලයේ අපේ පක්ෂයේ නායකයන් ඒකට විරුද්ධ වුණා. ඊළඟට ආ නායකයා වන මෛත්‍රිපාල සිරිසේන මහතා ඒක යම් විදියකට දුර්වල කළා. අපි විස්සෙන් ආපහු ගියේ ඒ ව්‍යවස්ථාවට.
සිරිමා බණ්ඩාරනායක මේ ව්‍යවස්ථාව හැඳින්වුවේ හිට්ලර් ගත් මග ගැනීමක් කියලයි…
ඇත්ත. මේ ගැන ඇන්ඇම් පෙරේරා විශිෂ්ට පොතකුත් ලීවා. ජර්මන්, ඇමෙරිකන්, ප්‍රංශ ව්‍යවස්ථා අධ්‍යයනය කරලා හදපු අධිකාරිවාදී ව්‍යවස්ථාවකට යනවාද, නැතිනම් අපට හුරු වෙස්ට්මිනිස්ටර් ආණ්ඩුක්‍රමයකට යනවාද කියලා දැන් අපි කල්පනා කරන්න ඕනෑ. මේ නුහුරු ව්‍යවස්ථාව නිසා අපි ගෙවා ඇති සමාජ විපාකයන් ගැන සලකා බලන්න ඕනෑ. හැත්තෑඅටේ අපේ රටේ ජනවාර්ගික ප්‍රචණ්ඩතාවක් දක්වා වර්ධනය වුණා. උතුරේ නැගෙනහිර ලක්ෂ ගාණක් මරා දැම්මා. දකුණේ හැටදහසකට වඩා අමු අමුවේ මරා දැම්මා. දීර්ඝ වැඩ වර්ජන, දේශපාලන වියවුල්, අරාජිකත්වය, දේශපාලන මංකොල්ල වැඩි වුණා. හැම පක්ෂයක්ම පාහේ දුර්වල වුණා. පක්ෂවල දෙවැනි පෙළ විනාශ කළා. පද්මනාභ, උමා මහේෂ්වරන් වගේ උතුරේ නායකයන් පවා විනාශ කළා. ඒ ව්‍යවස්ථාව නැවත සමාලෝචනය කරනකොට අපි ඒ සමාජීය ප්‍රතිවිපාක ගැන කතා කරන්නේ නැහැ. අපි ඔය හැම දෙයක්ම නැවත සලකන්න ඕනෑ. වෙස්ට්මිනිස්ටර් ක්‍රමය සීයට සීයක් නිවැරදි නැහැ. යම් අඩුපාඩු ඇති. එහෙත්, අර තරම් විශාල සමාජීය ව්‍යසන අපි දැක්කේ නැහැ. හැත්තෑඑකේ කැරැල්ල වගේ දේවල් වුණා තමයි. එහෙත්, ඒ ක්‍රමය තිබුණු දශක කිහිපයක් තුළ ඊට වඩා සිදු වූ ප්‍රගතිශීලී දේවල් ගොඩක් තිබුණා. අපි ඒ හැම දෙයක් ගැනම ගැඹුරු කතිකාවක් ඇති කරගන්න වෙනවා.
එසේ නම් විස්ස ගෙනාවා වගේ අලුත් ව්‍යවස්ථාවත් එක දවසෙන් කැබිනට් එකට දාන්න එපා කියලා යෝජනා කරන්නත් වෙනවා නේද?
පැහැදිලිවම. පාර්ලිමේන්තුව ව්‍යවස්ථා සම්පාදක සභාවක් බවට පත් වෙන්න ඕනෑ. නෙල්සන් මැන්ඩෙලා ව්‍යවස්ථාව නිර්මාණය කළ හැටි බලන්න. අවුරුදු දෙකක් විතර කාලය ගත වුණා. විවිධ සමාජ ස්තරයන් නියෝජනය කළා. ඕනෑ නම් අන්තවාදී විදියට සුදු ජාතිකයන් ප්‍රතික්ෂේප කරලා ව්‍යවස්ථාව හදන්න ඔහුට තිබුණා. එහෙත් එහෙම කළේ නැහැ. ඉතා වේදනාකාරී අත්දැකීම්වලින් පසු දියුණු රටවල් ව්‍යවස්ථා නිර්මාණය කළේ කොහොමද කියලා බලන්න ඕනෑ. නිදහසෙන් පස්සේ අපේ රටේ හැලුණ ලේ ප්‍රමාණය හරි විශාලයි. සිංහල. දෙමළ, මුස්ලිම් හැම ජනවර්ගයකම ලේ හැලුණා. දියුණු කියවීමේ හැකියාවක් තියෙන රටක මේ වගේ ව්‍යාධියක් තියෙන නිසා දුප්පත්කම වැඩිවෙලා විවිධ රටවලින් ඇඟිලි ගහන්න පටන්ගන්න වෙලා.
අලුත් ව්‍යවස්ථාවත් මේ වගේම එක් පුද්ගලයෙකුට බලය දෙන එකක් වුණොත් ශ්‍රීලනිපය අත ඔසවනවාද?
මම හිතන්නේ නැහැ. ඒක ගැන කතාබහ කරලා තීන්දු කරන්න වේවි. එහෙත්, මට පෞද්ගලිකව හිතෙනවා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් එයිද කියලාත්. ඇත්තටම මට අලුත් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් විශ්වාස නැහැ. මීට කලින් දහනවය ගෙනා වෙලාවේත් අලුත් ව්‍යවස්ථාවක් පොරොන්දු වුණා. විසි වන සංශෝධනයකින් මැතිවරණ ක්‍රමය වෙනස් කරන බව කීවා. ඉතින්, අපේ ඉතිහාස අත්දැකීම්වල ඒ වගේ ගැටලු තියෙනවා. මම ධනාත්මක විදියට කල්පනා කරනවා. එහෙත්, මීට කලින් පොරොන්දු කඩ කළ අතීතයකුත් තියෙනවා.
පොදු සමාජය එක්ක ශ්‍රීලනිපය තනි පක්ෂයක් විදියට සංවාදයක යෙදෙන බවක් පෙනෙන්නේ නැහැ. පොහොට්ටුවේ කොටසක් ලෙස ඉන්නවා විතරයි. එහෙත් ශ්‍රීලනිපය ස්වාධීනව කටයුතු කරන්න පටන්ගත්තොත් සමහර අය පක්ෂයෙන් කැඩිලා යාවි කියා හිතෙනවා…
එහෙම වෙන්න පුළුවන්. ඒත් අපි පුරවැසියන් එක්ක සංවාදයේ යෙදෙන්න ඕනෑ. මිනිසුන් තක්සේරු කරන්න ගන්නවා. විමර්ශනය කරන්න ගන්නවා. ඇතැම් වෙලාවක සමාජයේ ඇතැම් පිරිස් කීවා දේශපාලනයෙන් විතැන් වූ පිළිගත් බුද්ධිමතුන් දේශපාලනයට එන්න ඕනෑ බව. මම හිතන විදියට සමාජයේ බිම් මහලේ තියෙන සංවාදය කෙතරම් ශක්තිමත්ද, ඒක අඛණ්ඩද කියන එකට සාපේක්ෂව තමයි පාර්ලිමේන්තුවේ ප්‍රතිවිරෝධයන් හා වෙනස්කම් ඇති කරගන්න වෙන්නේ. ඒ නිසා පුරවැසි සංවාදය හරි වැදගත්. ජනමාධ්‍යවලට, නව සමාජ මාධ්‍යවලට මේ මොහොතේ විශාල කාර්යභාරයක් තියෙනවා. ඒ දුෂ්කර, වෙහෙසකර, නිර්මාණශීලී කාර්යභාරයේ අපි යෙදෙන්න ඕනෑ බව හිතනවා. අන්තිමේ, යම් ප්‍රවණතාවක් හැදුණොත් පක්ෂයෙන් පුද්ගලයන් කැඩිලා යෑම වෙනුවට තවත් පිරිස් එකතු වීම සිද්ධවෙන්නත් පුළුවන්.
ඇකඩමියාව නියෝජනය කළ කෙනෙක් සහ පක්ෂයක නිලතල දරන්නෙක් විදියට ඒ දෙපැත්ත සමබර කරගන්නේ කොහොමද?
විවිධාකාර ආකෘති සහ හැඩයන් හොයාගන්න ඕනෑ. මම ජාතික ලැයිස්තුවේ උඩින්ම හිටපු කෙනා. ඒත් ඔවුන් මා අත්හැරලා දැම්මා. ඒකට හේතු පැහැදිලි නැහැ. දැන් මම විශ්වවිද්‍යාල මහාචාර්යවරයෙක් විදියට මගේ මතවාදය දරන්නත් ඕනෑ. උගතා, බුද්ධිමතා කියන එකත් මරා දාන්න බෑ. සාධාරණ අදහසක් දරන්න තියෙන අයිතිය මම නම් අත්හරින්නේ නැහැ. උදාහරණයක් ලෙස ආණ්ඩුව මොනවා කීවත්, මම සම්මුඛ සාකච්ඡාවලදී තවමත් කියන්නේ විස්ස හානිකරයි, නැවත ජේ.ආර්. ජයවර්ධන යුගයට යනවා කියලා. ඔබ යම් කණ්ඩායමක ඉන්නවා නම්, අරගල කරන්න ඕනෑ ඒ කණ්ඩායම තුළ සහ ඉන් පිටත තම ප්‍රතිපත්තිය ජයග්‍රහණය කිරීම දක්වායි. ඒ වෙනුවෙන් අදහස් දැක්වීම වරදක් නැහැ.
