චීනය තෝරාගත්තොත් අහිමිවෙන්නේ ඇමෙරිකාව පමණක් නොවේ

– පොම්පේයෝ රාජ්‍යතාන්ත්‍රික නැහැ
– එහෙත්, ඔහු කී කරුණු නිවැරදියි

‘අප චීන උගුලක සිර වී නැහැ.’ ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම් මයික් පොම්පේයෝ හමුවේ කී බව මාධ්‍යවලින් වාර්තා කර තිබුණා.

‘ආ, ඔබ කියනවා නම් ඒක ඇත්ත වෙන්න ඕනෑ. ප්‍රශ්නයක් නැහැ. අපි බයවෙලයි හිටියේ. ස්තූතියි.’ කියා ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම්වරයා හිස පාත් කරගෙන නැවත ඇමෙරිකාවට යනු ඇතැයි සිහිබුද්ධියෙන් සිටින කිසිවෙකු අනුමාන කරන්නේ නැහැ.

මේ වන විට ශ්‍රී ලංකාව චීනය හා පවත්වන සම්බන්ධතා ගැනත්, එහි ස්වභාවය ගැනත් අපේ රටේ සියලුදෙනා දන්නවා. ලෝකයේ සියලුදෙනාත් දන්නවා. මෙහි ඒ ගැන අමුතුවෙන් විස්තර කරන්නට අපගේ උත්සාහයක් නැහැ.
ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම් මයික් පොම්පේයෝ ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණියේ ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිවරණයට දින කිහිපයක් තිබියදී. ඉන්දියාව සමඟ ගිවිසුමක් අත්සන් කිරීමේ අරමුණෙන් පැමිණි ඔහු, ඒ සමඟ ශ්‍රී ලංකාවට ගොඩ වුණා. එහෙත්, ජනාධිපතිවරණය පරාජය වුණහොත් මේ මයික් පොම්පේයෝ මහතා ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම්ධුරයේ සිටින අවසන් දින කිහිපය විය හැකියි. ට්‍රම්ප් පාලනයේ අවසන් දින කිහිපය විය හැකියි.

ට්‍රම්ප් පාලනය ගෝලීය දේශපාලනය තුළ ළමා හැසිරීමක් පසුගිය අවුරුදු කිහිපයේදී පෙන්නුම් කළා. කැනඩාව, බි්‍රතාන්‍ය, ප්‍රංශය, ජර්මනිය ආදි රටවල් ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය විශ්වාස කළේ නැහැ. ගෝලීය වශයෙන් ඇමෙරිකාවේ සාධනීය මැදිහත්වීම් අඩු වුණා. අන්තිමේදී ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයෙන් ඉවත්වන තැනට පවා ඇමෙරිකාව පත් වුණා.

‘අප්‍රිකාව අසූචි ගුහාවක්.’ ලෙස වතාවක් ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප් ජනාධිපතිවරයා හැඳින්වුවා. මෑත ඉතිහාසයේ බිහිසුණුම මාධ්‍යවේදී ඝාතන චෝදනාව ලද සවුදියේ කුමරු ආරක්ෂා කරමින් කතා කළා. ඉරාන ගිවිසුම ඉරා දැම්මා. කිම් ජොං උන් සමග අනවශ්‍ය ගැටුමකට මැදිව බරපතළ යුද්ධයක් දක්වා ගමන් කිරීමේ අවදානමක් තිබුණා.

ඕනෑ තරම් සාධක සලකා බැලූ විට ජනාධිපති ඩොනල්ඞ් ට්‍රම්ප් ඇමෙරිකානු ඉතිහාසයේ සිටි, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සංකල්ප පිළිබඳ අඩුම උනන්දුවක් දැක් වූ ජනාධිපතිවරයා. ජාත්‍යන්තර සම්බන්ධතාවලදී දුර්වලම නායකයා.
‘ඇමෙරිකා ෆස්ට්’ යන්න මැතිරීම ඔහු දන්නා එකම ප්‍රතිපත්තිය.

ඒ අනුව ඔහු යටතේ සේවය කරන ඇමෙරිකානු රාජ්‍ය ලේකම්වරයා වන මයික් පොම්පේයෝ යනු ඉහත කී සංකල්ප පිළිබඳ අඩුම උනන්දුවක් දැක් වූ රාජ්‍ය ලේකම්වරයා විය හැකියි.

එහෙත්, ඉතා වැදගත් කරුණක් සිහි තබාගත යුතුයි. ට්‍රම්ප් පරිපාලනයේ නියෝජිතයෙකු පවා ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණ සිදුකළ කතාවේදී වැඩි උනන්දුවක් දැක්වුවේ ශ්‍රී ලංකාවේ මානව හිමිකම්, යහපාලනය, විනිවිදභාවය වැනි කාරණා පිළිබඳ. ඊට අමතරව ඔහු දිගින් දිගටම පෙන්වන්නට උත්සාහ කළේ ශ්‍රී ලංකාව සහ ඇමෙරිකාව අතර ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල් ලෙස බැඳීමක් තිබෙන බව. සමානත්වයක් තිබෙන බව. මේ වන විට ආසියානු කලාපයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලනයක් ඇති රටවල් පෙළගැසෙමින් පවතිනවා.

බොහෝ අය නොදන්නවා වුව, මේ වන විට ඕස්ටේ්‍රලියාව සහ චීනය අතරත් ඍජු ගැටුම් පවතිනවා. පසුගිය කාලසීමාව තිස්සේ චීනයේ සිටි ඕස්ටේ්‍රලියානු මාධ්‍යවේදීන් අත්අඩංගුවට ගෙන රඳවා තබාගැනීම් සහ පිටුවහල් කිරීම් සිදු වුණා. ඕස්ටේ්‍රලියාව සහ චීනය අතර රාජ්‍යතාන්ත්‍රික සම්බන්ධතා දුර්වල වන සිදුවීම් රැසක් තිබුණා.
ඉන්දියාව සහ චීනය අතර ගැටුම ඕනෑ අයෙකු දන්නවා. ජපානය අනවශ්‍ය ලෙස ජාත්‍යන්තර ගැටුම් ඇති කරගන්නා රටක් නොවෙයි. එහෙත්, චීනය සහ ජපානය අතර ඉතිහාසය පුරා තරගයක් පැවතුණා.

ඕස්ටේ්‍රලියාව, ඉන්දියාව සහ ජපානය යන සාපේක්ෂ ප්‍රගතිශීලී රටවල් මේ වන විට චීනයට එරෙහිව ඇමෙරිකාව සමඟ සම්බන්ධ වෙමින් සිටිනවා. ආසියාවේ කුඩා රටක් ලෙස අපට තිබෙන සැබෑ තෝරාගැනීම චීනයද ඇමෙරිකාවද කියන කාරණය නොවෙයි. අප චීනය තෝරාගනිද්දී අපට අහිමිවෙන්නේ ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය පමණක් නොවෙයි.

අපගේ අසල්වැසි බලවතා වන ඉන්දියාව අපට අහිමිවෙනවා. චීන හිතවාදී රටක් දෙස ඉන්දියාව සැමදා සැකයෙන් බලනු ඇති.

ඕස්ටේ්‍රලියාව මෑත ඉතිහාසය පුරා ශ්‍රී ලංකාව සමඟ හොඳ සම්බන්ධතා පැවැත්වූ රටක්. එරට ජීවත්වෙන ශ්‍රී ලාංකිකයන් බොහෝයි.

ජපානය ගැන අමුතුවෙන් කතා කරන්නේ කුමකටද? ජපානය ශ්‍රී ලංකාවට නූතන ඉතිහාසය පුරා විශේෂ ගෞරවයක් දැක්වුවා. ජේ.ආර්. ජයවර්ධන මහතාගේ ඓතිහාසික ‘නහි වේරේන වේරානි’ ප්‍රකාශයෙන් පසු ශ්‍රී ලංකාවට ඒ ගෞරවය ඇති වූ බව කියනවා.

හාස්‍යමය වැඩසටහන් ඉදිරිපත් කරන්නෙකු වන ස්ටීවන් කෝල්බෙයා එක්තරා මොහොතක කීවේ ජනාධිපති ට්‍රම්ප්ගේ විදෙස් ප්‍රතිපත්තිය රෙස්ලින් සංදර්ශනයක් වාගේ බවයි. ප්‍රතිවාදියාට එරෙහිව හැකි තරම් දරුණු ලෙස කතා කිරීම ඒ ප්‍රතිපත්තියේ පදනම. සටනට පෙර වාචිකව ප්‍රතිවාදියාට පහරදීම එහි අරමුණ. ඒ අනුව ශ්‍රී ලංකාවේදී මයික් පොම්පේයෝ කළ අදහස් දැක්වීම් රෙස්ලින් පන්නයේ කතාවක් මිස, රාජ්‍යතාන්ත්‍රික අදහස් දැක්වීමක් නොවෙයි. මෙලෙස ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණ, අප සම්බන්ධතා පැවැත්විය යුත්තේ කා සමඟදැයි ප්‍රසිද්ධියේ කියන්නට උත්සාහ කිරීම පැහැදිලිව දුර්වල රාජ්‍යතාන්ත්‍රික ප්‍රවේශයක්.

දුර්වලම ඇමෙරිකානු පරිපාලනයේ නියෝජිතයෙකු වන නිසා පොම්පේයෝ ශ්‍රී ලංකාවේදී කළ අදහස් දැක්වීම්වලදී අනවශ්‍ය ලෙස චීනය ඉලක්ක කරන්නට උත්සාහ කළා.

එය එසේ වුණත්, ඒ කතාවෙන් ශ්‍රී ලංකාවටත් මුළු ලෝකයටත් එක් කාරණයක් පැහැදිලි වුණා. ශ්‍රී ලංකාව ඉදිරියේ තෝරාගැනීමක් තිබෙන බව. අප චීනයට සමීප වීම ඔවුන් ඉවසන්නේ නැති බව. ඩීන් තොම්ප්සන් නම් ඇමෙරිකානු නිලධාරියා පැහැදිලිව ප්‍රකාශ කළේ ශ්‍රී ලංකාවට අසීරු තෝරාගැනීමක් තිබෙන බව.

ශ්‍රී ලංකාව ‘මධ්‍යස්ථ’ බව මැතිරුවාට මේ ප්‍රශ්නවලට විසඳුම් ලැබෙන්නේ නැහැ. මධ්‍යස්ථ බව කියමින් චීනයට ළංවීම අපට යහපත් නැහැ. අනෙක මධ්‍යස්ථ බව කියමින් ඉහත කී රටවල් සහ චීනය යන දෙපාර්ශ්වයටම ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක වෙන්නට ඉඩ දෙමින් ඒ රටවල් සමබර කරන්නට උත්සාහ ගැනීම ලංකාවට අදාළ ආතතිය තව තවත් වැඩි කරනු ඇති. අප සීමාව තේරුම්ගත යුතුයි. තෝරාගැනීමක් කළ යුතුයි.

ඒ අනුව චීනය සමඟ ඉදිරියට ගොස් අනෙක් රටවල් අත්හරිනවාද යන්න අපට කරන්නට සිදුවෙන තෝරාගැනීමක්. ඇමෙරිකාව, ඉන්දියාව, ඕස්ටේ්‍රලියාව හා ජපානය යන රටවලට අමතරව යුරෝපීය රටවල් ඇතුළු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල් බොහොමයක් චීන ඉත්තෙකු හා ගනුදෙනු කරන්නට කැමැත්තක් දක්වන්නේ නැහැ.

අනෙක් පැත්තෙන් අප සිහි තබාගත යුත්තේ චීනය කෙබඳු රටක්ද යන්න. මයික් පොම්පේයෝ චීන විරෝධය ප්‍රසිද්ධියේ වැමෑරුවත්, කී කරුණු සැබෑවක්. ඔහු එම සාකච්ඡාවේදී චීනය නීතියක් නොදන්නා විලෝපිතයෙකු ලෙස නම් කිරීම පවා වඩා නිවැරදියි. චීනය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් නොදන්නා බවත් නිවැරදියි.

අප මධ්‍යස්ථව සැලකුවත් චීනය වැනි රටක් සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්වීමට වඩා ඇමෙරිකාව, ඉන්දියාව, ජපානය, ඕස්ටේ්‍රලියාව සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්වීම යහපත්. චීනය යනු ජාත්‍යන්තර වශයෙන් පිළිකුළෙන් හෙළා දැකිය යුතු අන්දමේ රාජ්‍ය පාලනයක් තිබෙන රටක්. මේ වන විට චීනයේම ජීවත්වන උයිගර් මුස්ලිම් ජනතාවට චීනය සලකන්නේ බිහිසුණු ආකාරයට. උයිගර් මුස්ලිම් වැසියන් කඳවුරුවල සිරගත කිරීම, ඔවුන්ගෙන් බලහත්කාරයෙන් කම්කරු ශ්‍රමය ලබාගැනීම, ඔවුන්ගේ හිස් සේදීමේ වැඩසටහන් පැවැත්වීම, චීනය තුළ ඔවුන්ට පහත් ආකාරයට සැලකීම ගැන තොරතුරු හෙළිව තිබෙනවා. ලෝකයේ මානව හිමිකම් සංවිධාන බොහොමයක් ඒ ගැන කරුණු වාර්තා කර තිබෙනවා. හොංකොං දේශයේ සිදු වූ බරපතළ මානව හිමිකම් කඩකිරීම් ගැන ලෝකයම දන්නවා. හොංකොං දේශයේ අවසරයක් නැතිව එරට මානව හිමිකම් කඩ කරන තීන්දු චීනය ගෙන තිබෙනවා.
චීනය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ සම්පූර්ණ ප්‍රතිපාර්ශ්වය නියෝජනය කරනවා. එරට මාධ්‍ය නිදහසක් හෝ අන් කිසිදු නිදහසක් නැහැ. පාලකයන්ගේ ක්‍රියා ගැන සෙවීමේ හැකියාවක් පුරවැසියන්ට නෑ. සාමාන්‍ය ජනතාව දැවැන්ත යන්ත්‍රයක දැති රෝද ලෙස ජීවත්වෙනවා. සිතීමේ නිදහසක් නැති, ශ්‍රමය සූරාකනු ලබන කම්කරුවන් බවට පත්ව සිටින චීන වැසියන් ගැන ඕනෑතරම් වාර්තා වී තිබෙනවා. චීනය වාමාංශික, කොමියුනිස්ට් රටක් බව කවුරුන් හෝ කියනවා නම්, එරට පුරවැසියන් විඳින පීඩාව සොයාබලන කෙනෙකුට කිව හැක්කේ එවැනි කොමියුනිස්ට්වාදයක් අපට නම් එපා කියායි.

තමන්ගේ රටේ පුරවැසියන්ටත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නොදෙන, තම පුරවැසියන්ගේ මානව හිමිකම් නොතකන, විනිවිදභාවයක් නැති රටක් තමන් සමඟ සම්බන්ධතා පවත්වන රටක මානව හිමිකම් හෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන තකන්නේ නැහැ.

මෙවැනි පිළිකුල් සහගත හැසිරීම් ඇති රටවලට මිතුරු රටවල් ලෙස සමීප වීමෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ තත්වයත් හෑල්ලු වන බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැහැ.

ශ්‍රී ලංකාවේ පාලකයන්ගේ පැත්තෙන් ගතහොත්, චීනයේ ඉහත කී ලක්ෂණ ඔවුන්ට යහපත් බව පෙනෙනු ඇති. රටේ මිනිසුන්ගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ආරක්ෂා කළේ නැතත්, ණය සහ ආයෝජන ලැබෙනවා නම් පාලකයන්ට ඒ ඇති. රටේ මිනිසුන්ට තමන් කරන දේවල් ගැන වගේ වගක් නැතිව මුදල් ලබාදෙන රටවල් ගැන ඔවුන් සිහින දකිනු ඇති. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට පාලකයන් ස්වභාවයෙන්ම කැමති නැහැ.

එහෙත් පුරවැසියන් ලෙස අප කල්පනා කළ යුත්තේ පාලකයන්ගේ ස්වෛරීත්වය ගැන නෙවෙයි. අපේ රටේ පුරවැසියන්ගේ ස්වෛරීත්වය ගැන. නිදහස, සමානාත්මතාව, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන. ඒ අනුව අපේ රටවල ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ මූණිච්චාවට හෝ කල්පනා කරන රටවල් සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්වීම ශ්‍රී ලංකාවට යහපත්.

ඇතැම් විට අනාගත ලෝකය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල් හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට එරෙහි රටවල් ලෙස කඳවුරු බෙදෙනු ඇති. දැනටත් ඒ කඳවුරු සංවිධානය වෙමින් පවතිනවා. මෙය ලෝක ඉතිහාසයේ මීට පෙර සිදු වූ දෙයක්.
ඒ කඳවුරු දෙක හඳුන්වන්නට ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට එරෙහි කණ්ඩායම් පාවිච්චි කරනු ඇත්තේ අපූරු නමක්. ‘ලිබරල්වාදී කඳවුර සහ ලිබරල්වාදයට එරෙහි සමාජවාදී කඳවුර කියා.’ තමන්ට වාමාංශික ලේබලය අලවාගත් රටවල පුරවැසියන්ට මූලික නිදහසත් නැති වේවි. බලවතුන් කඳවුරු බෙදෙන විට, කුඩා රටවල් නාමිකව තමන් කිසි කඳවුරකට නැතැයි කියමින් ප්‍රායෝගිකව එක් කඳවුරක් හා වැඩිපුර සම්බන්ධතා පවත්වනු ඇති.

පාලකයන් වැරදි කඳවුර තෝරා ගන්නට උත්සාහ කළත්, පුරවැසියන් එයට එරෙහි විය යුතුයි.